Một số cảnh báo và biện pháp phòng trị bệnh trên tôm nuôi đầu vụ

Trong nuôi tôm thương phẩm nói riêng và nuôi trồng thủy sản nói chung thì công tác phòng trị bệnh là một công tác rất quan trọng, ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả cả một vụ nuôi. Trong đó, khâu phòng bệnh là chính, khi dịch bệnh xảy ra thì công tác điều trị rất tốn kém và thường không mang lại hiệu quả, thậm chí còn ảnh hưởng đến các vụ nuôi kế tiếp và môi trường nuôi xung quanh.

Một số cảnh báo và biện pháp phòng trị bệnh trên tôm nuôi đầu vụ
Khâu cải tạo ao cực kỳ quan trọng trong việc phòng bệnh cho tôm nuôi.

Trung tâm Giống thủy sản Quảng Trị phối hợp với Trung tâm Quan trắc môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc (Đơn vị trực thuộc Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1) về công tác quan trắc môi trường nuôi ven sông Hiền Lương nhằm phát hiện sớm một số vi khuẩn, virut gây bệnh để thông tin, cảnh báo cho người nuôi ven sông Hiền Lương và vùng nuôi tôm trên cát ven biển huyện Vĩnh Linh, Gio Linh. 

Kết quả quan trắc môi trường trong ba tháng đầu năm có một số nhận xét như sau:

Mật độ Vibrio tổng số trong các mẫu thu đều có nhưng thấp hơn giới hạn cảnh báo.

Các mẫu thu được đều phát hiện có loài tảo độc hại Rhizosolenia alataProrocentrum lima nhưng đều thấp hơn giới hạn cảnh báo.

Hàm lượng vi khuẩn gây bệnh luôn tồn tại trong môi trường nước ven sông Hiền Lương, đặc biệt vi khuẩn AHPND gây bệnh hoại tử gan tụy trên tôm nuôi luôn hiện diện và chờ cơ hội thuận lợi sẽ bùng phát bệnh. Bên cạnh đó, các loài tảo độc gây bệnh đường ruột cho tôm nuôi, mặc dù với mật độ chưa cao, nhưng nếu không xử lý kỹ, khi vào môi trường ao nuôi gặp điều kiện thuận lợi sẽ phát triển mạnh gây các bệnh về đường ruột cho tôm nuôi.

Hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính xuất hiện lần đầu tiên tại các vùng nuôi tôm ở Đồng bằng sông Cửu Long từ năm 2010 đã gây ra những thiệt hại nặng nề cho nghề nuôi tôm. Bệnh gây chết trên tôm Sú và tôm Thẻ chân trắng ở giai đoạn 15 - 40 ngày tuổi sau khi thả nuôi với các triệu chứng điển hình như tôm ngừng ăn, bơi chậm, vỏ mỏng, màu tôm nhợt nhạt, gan tụy có biểu hiện sưng, nhũn hoặc teo, tỷ lệ chết có thể lên đến 70 - 80% gây thiệt hại trên diện rộng. Những năm gần đây, đã có nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu về Hội chứng gan tụy cấp (AHPND) được công bố và người nuôi tôm đã hiểu rõ tác nhân gây bệnh cũng như các giải pháp phòng ngừa, nhưng đây vẫn là một trong những bệnh gây thiệt hại lớn cho người nuôi tôm.

Nhìn chung, môi trường nước ven sông Hiền Lương để dùng cho nuôi tôm thương phẩm nói riêng và nuôi trồng thủy sản nói chung cần phải có một số giải pháp phòng bệnh triệt để, đảm bảo cho một vụ nuôi thắng lợi. Nhằm ngăn chặn hiệu quả các loại dịch bệnh trên tôm, đặc biệt để phòng trị bệnh hoại tử gan tụy ngay đầu vụ nuôi, Trung tâm Giống thủy sản đề nghị người nuôi nên thực hiện một số giải pháp sau:

1. Cải tạo ao:

Ao nuôi nên được vét bùn, rửa sạch và phơi ao từ 15 - 20 ngày nắng, bón vôi với liều lượng 100kg - 120kg/1000m2.  Những ao đã bị dịch hoặc nằm trong khu vực có nguy cơ dịch bệnh cao nên phun khử trùng khu vực nuôi tôm (đáy ao, bờ ao, nhà bảo vệ,…) bằng dung dịch Chorine 50ppm.

2. Lấy nước và xử lý nước:

Lấy nước vào ao nuôi (qua túi lọc) đạt từ 1,3 -1,5m, tiến hành chạy quạt liên tục 03 ngày cho trứng cá và giáp xác nở.

Xử lý Chlorine nồng độ 30ppm (30kg/1.000m3 nước) để diệt tạp và diệt khuẩn nước ao. Chlorine với nồng độ trên sẽ diệt sạch các vật chủ trung gian truyền bệnh, các loài tảo độc và các vi khuẩn gây bệnh.

Chạy quạt liên tục trong thời gian xử lý nước để phân hủy dư lượng Chlorine có trong ao.

Trong quá trình nuôi không nên cấp nước chưa qua xử lý, nên cấp nước đã xử lý từ ao chứa sang ao nuôi.

3. Chọn giống:

Chọn con giống ở các cơ sở có uy tín, có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng.

Quan sát bằng cảm quan: Kích cỡ đồng đều, ruột đầy thức ăn, hoạt động nhanh nhẹn, không dị hình, hình dáng cân đối, râu thẳng kéo dài đến đuôi, có màu sáng trong, thức ăn đầy ruột.

Khi chọn được bể tôm có chất lượng tốt bằng cảm quan, tiến hành lấy mẫu xét nghiệm bệnh thủy sản: Xét nghiệm tôm giống không nhiễm các bệnh đốm trắng (WSSV), đầu vàng (YHV), Hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính (AHPNS), hoại tử dưới vỏ (IHHNV), và bệnh hoại tử cơ (IMNV); tôm Sú giống cần kiểm tra thêm bệnh MBV (mức độ cảm nhiễm MBV từ 5 - 10% có thể thả nuôi được).

4. Một số điều chú ý trong quá trình nuôi:

Hạn chế người không có nhiệm vụ đi vào cơ sở nuôi;

Người chăm sóc quản lý cơ sở nuôi tuyệt đối không đi vào các ao nuôi, vùng nuôi có tôm đang bị dịch bệnh;

Định kỳ khử trùng bờ ao nuôi bằng hóa chất khử trùng;

Quây lưới quanh bờ ao để ngăn chặn sự xâm nhập của các vật chủ trung gian truyền bệnh như: Cua, Còng... Căng lưới để chống chim.

Duy trì mức nước trong ao từ 1,2 - 1,5m để nhiệt độ ao nuôi luôn ổn định. Định kỳ bón vôi cho ao từ 10kg - 15kg/1.000m2 nhằm ổn định độ kiềm và PH ao nuôi.

Dùng chế phẩm sinh học định kỳ để cải thiện môi trường ao nuôi, kiểm soát mật độ tảo, giảm hàm lượng khí độc và kiểm soát mật độ vi khuẩn trong ao nuôi.

Tăng cường sức đề kháng cho tôm nuôi bằng Vitamin, bổ gan, men tiêu hóa.

Giám sát môi trường nước liên tục và theo dõi tình trạng sức khỏe của tôm hàng ngày để kịp thời phát hiện những dấu hiệu bất thường nhằm có các biện pháp xử lý thích hợp.

Trung tâm Giống thủy sản Quảng Trị
Đăng ngày 05/04/2019
Nguyễn Hữu Vinh
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Phân biệt men vi sinh ủ đạt hay đã hư

Men vi sinh đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc cải thiện chất lượng nước, xử lý đáy ao, phân hủy chất thải và tăng cường hệ miễn dịch cho vật nuôi. Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả tối đa, men vi sinh cần được ủ đúng cách và sử dụng khi còn hoạt tính sinh học cao. Việc nhận biết men vi sinh ủ đạt hay đã hư là kỹ năng quan trọng giúp người nuôi tránh lãng phí và phòng ngừa hậu quả không mong muốn đến môi trường ao nuôi.

Ủ men vi sinh
• 10:03 07/07/2025

Nguyên nhân dẫn đến bùng nổ tảo giáp

Tảo giáp là một nhóm sinh vật phù du hai roi, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn thủy sinh. Tuy nhiên, trong điều kiện bất lợi, tảo giáp có thể phát triển ồ ạt, gây ra hiện tượng “nở hoa”, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nước, sức khỏe vật nuôi và hệ sinh thái thủy vực.

Tôm bệnh
• 09:44 04/07/2025

Các trường hợp dẫn đến ao tôm bị mất oxy cần chú ý

Trong nuôi tôm thâm canh và siêu thâm canh, oxy hòa tan (DO – Dissolved Oxygen) là yếu tố sống còn quyết định đến sức khỏe, khả năng sinh trưởng và tỷ lệ sống của tôm nuôi. Tình trạng ao nuôi bị mất oxy, thiếu hụt nghiêm trọng lượng oxy hòa tan là nguyên nhân hàng đầu gây ra hiện tượng tôm nổi đầu, giảm ăn, tăng trưởng chậm và thậm chí là chết hàng loạt.

Tôm thẻ chân trắng
• 11:29 03/07/2025

Chăm nước ao đúng cách khi độ mặn thấp, trời mưa kéo dài

Nuôi tôm tại các vùng có độ mặn thấp ngày càng phổ biến, đặc biệt ở các khu vực ven ngọt, đầu nguồn hoặc nuôi vụ sớm. Tuy nhiên, điều kiện độ mặn thấp luôn đi kèm với hàng loạt rủi ro kỹ thuật như rối loạn thẩm thấu, khó lột xác, thiếu khoáng và suy giảm miễn dịch. Việc quản lý nước trong môi trường này đòi hỏi người nuôi phải có kỹ thuật vững và cách chăm sóc bài bản, đúng thời điểm – nếu không sẽ rất dễ “mất ao” ngay từ đầu vụ.

Nước ao nuôi
• 14:15 30/06/2025

Cách phân biệt và sử dụng đúng một số loại vôi trong nuôi trồng thủy sản

Vôi là một trong những vật tư quan trọng có vai trò điều chỉnh pH, cải tạo ao, xử lý đáy, diệt khuẩn và bổ sung khoáng chất. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có nhiều loại vôi khác nhau, mỗi loại có đặc điểm và công dụng riêng. Nếu không hiểu rõ và sử dụng đúng loại vôi phù hợp với mục đích và thời điểm, người nuôi có thể gặp phải những hậu quả như pH tăng đột ngột, tôm cá sốc môi trường, hoặc hiệu quả cải tạo không như mong muốn.

Bón vôi
• 14:02 10/07/2025

Cá "nhuộm phẩm" ở Đà Nẵng: Sự thật có phải hóa chất độc hại

Sáng 6/7, tại khu vực gần chợ Cẩm Lệ (quận Cẩm Lệ, TP. Đà Nẵng), một người dân phản ánh về việc cá biển có màu sắc bất thường, nghi ngờ bị nhuộm phẩm màu. Sau khi rửa hai con cá kè bằng nước ngọt, nước chuyển sang màu đỏ đậm. Khi luộc, thịt cá cũng có màu đỏ khác lạ, khiến người này nghi ngờ cá bị “nhuộm phẩm”.

Cá
• 14:02 10/07/2025

Tư vấn Sinh viên Chọn Ngành Nuôi Trồng Thủy sản

Ngành Nuôi trồng thủy sản đang dần khẳng định vai trò quan trọng trong nền nông nghiệp hiện đại và bền vững, mở ra nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn cho giới trẻ. Tuy nhiên, nhiều học sinh, sinh viên vẫn chưa hiểu rõ về ngành này. Bài viết sau sẽ cung cấp thông tin cần thiết, giúp bạn định hướng đúng đắn cho tương lai.

Nuôi trồng thủy sản
• 14:02 10/07/2025

Nuôi trồng thủy sản theo phương pháp tiết kiệm chi phí: Hướng đi bền vững cho nông dân

Trong bối cảnh giá thức ăn, thuốc thú y và chi phí đầu vào không ngừng tăng cao, nhiều hộ nuôi trồng thủy sản đang đối mặt với bài toán khó: làm sao duy trì sản xuất mà vẫn đảm bảo lợi nhuận. Trước thực tế này, việc áp dụng các phương pháp nuôi trồng tiết kiệm chi phí đang trở thành giải pháp thiết thực, giúp nông dân giảm rủi ro, tăng hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững.

Nuôi thủy sản theo hướng tiết kiệm chi phí giúp giảm rủi ro, tăng hiệu quả và bền vững hơn.
• 14:02 10/07/2025

Cá nóc cảnh: Vẻ đẹp độc đáo từ những chiến binh bọc giáp

Trong thế giới sinh vật cảnh dưới nước đầy màu sắc và hình thái phong phú, cá nóc cảnh là một trong những loài cá đặc biệt nhất. Với vẻ ngoài độc đáo, khả năng phòng vệ kỳ lạ và tính cách nổi bật, cá nóc cảnh đang ngày càng được ưa chuộng bởi những người chơi cá cảnh chuyên nghiệp và đam mê sinh vật lạ. Tuy nhiên, việc nuôi loài cá này cũng đòi hỏi kiến thức, sự cẩn trọng và kinh nghiệm nhất định.

Cá nóc cảnh
• 14:02 10/07/2025
Some text some message..