Những sinh vật biển có độc tại vùng biển Việt Nam

Du lịch biển ở Việt Nam là từ khóa xuất hiện rất phổ biến, nhất là trong thời tiết nắng nóng như mùa hè hiện nay. Trong đó, hiện tượng ngộ độc hay dị ứng thủy hải sản được lưu tâm hơn cả bởi nếu không xử lý kịp thời thì rất có thể sẽ dẫn tới những tình huống đáng tiếc.

Sứa biển
Tình trạng dị ứng và ngộ độc hải sản diễn ra phổ biến trong mùa hè

Du lịch biển ở Việt Nam là từ khóa xuất hiện rất phổ biến, nhất là trong thời tiết nắng nóng như mùa hè hiện nay. Trong đó, hiện tượng ngộ độc hay dị ứng thủy hải sản được lưu tâm hơn cả bởi nếu không xử lý kịp thời thì rất có thể sẽ dẫn tới những tình huống đáng tiếc. 

Bài viết dưới đây là một số loại có khả năng gây nguy hiểm cao mà bạn cần lưu ý khi du lịch biển: 

Cá nóc chuột vằn mang 

Cá nóc chuột vằn mang (tên khoa học là Aronthron immaculatus) là loài cá mang hàm lượng độc tố cao ngất ngưởng, nhất là ở trứng của chúng tập trung một lượng lớn chất độc mà chỉ cần 100g trứng đã có thể gây tử vong cho 200 người. 

Trên thế giới có không ít quốc gia có “đặc sản” là những món ăn chế biến từ cá nóc nói chung, nhưng đó là trong trường hợp họ có cách hoàn toàn triệt tiêu được độc tố trong thịt cá nóc. 

Đối với những phương pháp nấu ăn thông thường và kể cả có ở nhiệt độ cao như 100 độ C thì cũng phải cần đến 6 giờ mới giảm được một nửa lượng độc tố trong cá nóc chuột vằn mang. 

Cá nóc chuột vằnVới 100gr trứng thì cá nóc chuột vằn mang có thể gây tử vong cho 200 người. Ảnh: monaconatureencyclopedia

Cá nóc chấm cam 

Cá nóc chấm cam (tên khoa học là Torquigener pallimaculatus) và thường được biết với những tên gọi khác như  cá nóc vằn hay cá nóc bông. 

Giống như đa số những con cá nóc khác, cá nóc chấm cam cũng chứa một lượng độc tố đáng kể tập trung nhiều ở trong trứng, gan, nội quan và da. Đặc biệt, chỉ với 100gr trứng hoặc da cá nóc chấm cam là đã có thể giết chết khoảng 60-70 người. 

Dù mang độc tố, loài cá này vẫn được sử dụng trong chế biến nước mắm ở một số đại phương. Bởi theo nhiều người dân thì sau quá trình ủ, hàm lượng chất độc sẽ bị tiêu hủy hoàn toàn. Trên thực tế, độc lực của cá nóc chấm cam phải mất 12 tháng mới giảm được khoảng 86,43% - 93,93%. Trong khi đó, thời gian để một sản phẩm nước mắm đưa ra thị trường chỉ rơi vào 3 đến 4 tháng. 

Cá nóc chấm camCá nóc chấm cam cũng chứa lượng độc tố không kém cá nóc chuột vằn bụng 

So biển 

So biển là một sinh vật biển có ngoại hình rất dễ nhầm lẫn với sam biển - một loại hải sản rất phổ biến.  

Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ bạn sẽ thấy so biển có kích thước nhỏ hơn với chiếc đuôi có hình tròn hay hình bầu dục và không có gai răng cưa.  

Bên cạnh đó, một đặc điểm dễ phân biệt hai loài này là, so biển thường chỉ xuất hiện đơn lẻ, khác với sam biển hay được bắt gặp đi theo đôi. 

Về hàm lượng độc tố, hầu hết chất độc có phân bố trong các bộ phận của so biển và với 100gr thịt của chúng sẽ dẫn đến nguy cơ tử vong cho người ăn. 

Con so và sam biển khá giống nhau về ngoại hình

Sứa bắp cày và sứa lửa  

Sứa bắp cày (tên khoa học là Chironex fleckeri) và sứa lửa (tên khoa học là Physalia physalis) đều là loài sứa mang nọc độc trong xúc tu có màu sắc và hình dáng tương đồng và đôi khi hòa lẫn vào nước biển nên rất khó nhìn thấy. 

Khi bị chúng tấn công, nạn nhân sẽ cảm thấy đau buốt, bỏng rát rồi sau đó là chóng mặt, buồn nôn, suy tim,... và nặng hơn là tử vong nếu không can thiệp kịp thời. 

Để đảm bảo an toàn, chúng ta được khuyên là không nên tham gia các hoạt động du lịch như bơi lội vào thời điểm ngày trời nhiều mây, sau mùa mưa bão và lúc thủy triều lên bởi lúc này những con sứa có thể dạt vào bờ mà bạn không để ý thấy. 

Sứa bắp càyMàu sắc của sứa khá trong nên rất khó để nhận thấy chúng 

Bạch tuộc đốm xanh  

Bạch tuộc đốm xanh (tên khoa học là Hapalochlaena) là một tập hợp gồm 4 loài mực có kích thước nhỏ đủ để nằm gọn trong lòng bàn tay.  

Dù nhỏ bé, nhưng bạch tuộc đốm xanh không hề vô hại bởi trong mô chứa tetrodotoxin khiến chúng trở thành một trong số ít loài động vật vừa độc vừa có nọc độc. 

Ngoài ra, chất độc này còn tập trung ở tuyến nước bọt, thịt và nội tạng dẫn đến tình trạng tê liệt và tử vong chỉ trong một thời gian ngắn. 

Bạch tuộc đốmBạch tuộc đốm xanh có kích thước rất nhỏ nhưng lại cực độc 

Ốc Cối 

Ốc cối (tên khoa học là Cone snails) và thường được gọi là ốc nón hay ốc cù đèn. Do có ngoại hình bắt mắt nên chúng rất thường được sử dụng để làm đồ thủ công mỹ nghệ. 

Tuy nhiên, bên trong răng của loài ốc này lại có răng tẩm nọc độc (chứa conotoxin) có thể dẫn tới những tình huống nguy cấp như liệt toàn thân, suy hô hấp, trụy tim mạch và tử vong trong vòng 40 phút đến 2 giờ nếu không được cấp cứu kịp thời. 

Để tránh gặp nguy hiểm, khách du lịch cần hạn chế chạm hay bắt những sinh vật lạ xung quanh bờ biển.  

Ốc cốiCó vẻ ngoài nổi bật nên ốc cối được sử dụng để làm đồ thủ công mỹ nghệ 

Rắn biển 

Rắn biển hay còn được biết đến là đẻn biển là một nhóm rắn có nọc độc có khả năng gây ra tình trạng khó thở, liệt cơ, tím tái, hôn mê và thậm chí là tử vong nếu vô tình bị chúng cắn phải. 

Ngoại hình của rắn biển có thể sẽ làm nhiều người nghĩ đó là một loài rắn thông thường, song chúng lại mang độc tố rất cao gây tác động trực tiếp lên hệ tuần hoàn, thần kinh và hủy hoại các tế bào cơ. 

Do đó, khi đi đến những khu vực như vùng đáy bùn nước ven bờ, xung quanh các đảo hay cửa sông (đây là nơi rắn biển sống), bạn cần hết sức cẩn thận. 

Rắn biểnNếu bị rắn biển cắn phải có thể dẫn đến những biểu hiện nguy cấp đến tính mạng 

Nhìn chung, chất độc của các sinh vật biển tác động đến con người theo hai con đường: thứ nhất, qua đường tiêu hóa và thứ hai, qua phản ứng tự vệ của chúng khi ta vô tình chạm vào, bị cắn, chích hay phóng tên độc. Đến nay, vẫn chưa có một loại thuốc có thể giảm hoàn toàn độc tố tetrodotoxin ở người.  

Trước số lượng khách du lịch gia tăng đột biến, những biện pháp đảm bảo an toàn cho ngư dân tại địa phương cũng như khách du lịch càng được quan tâm hơn. Như vậy, chúng ta cần phải hết sức cẩn thận khi tiếp xúc, tiêu thụ hay đánh bắt những loại hải sản mà bạn không hiểu rõ về chúng để giảm thiểu tối đa tình trạng ngộ độc. 

Đăng ngày 07/05/2024
Nguyệt Hoa @nguyet-hoa
Tổng hợp

Nghệ An: Thực hiện bảo tồn, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản

UBND tỉnh Nghệ An mới ban hành Công văn 5007/UBND-NN, ngày 21/7/2021 yêu cầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh liên quan; UBND các huyện, thành, thị tập trung làm tốt công tác việc bảo tồn, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.

đánh bắt cá
• 18:14 24/07/2021

Đặc sản ốc gạo cù lao Tân Phong

Cù lao Tân Phong (nay là xã Tân Phong, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) nằm phía thượng lưu sông Tiền, được bồi đắp phù sa quanh năm nên đất đai màu mỡ, thích hợp với nhiều giống cây ăn trái đặc sản có giá trị kinh tế cao.

Ốc gạo.
• 13:00 08/07/2021

Khai thác vòm đất kiếm 1 triệu đồng/ngày

Gần đây, nhiều người ở huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau, có thu nhập khá cao từ việc khai thác con vẹm đất (người dân địa phương gọi là con vòm). Nguồn lợi tự nhiên phong phú đó đã giúp nhiều hộ gia đình có thêm điều kiện vươn lên.

Cào vòm đất.
• 10:18 07/07/2021

Ngư dân Nghệ An thu gần 2.000 tỷ đồng từ đánh bắt hải sản

Trong 6 tháng đầu năm, ngư dân Nghệ An đánh bắt được trên 95.000 tấn hải sản, giá trị ước đạt gần 2.000 tỷ đồng.

Đánh bắt hải sản.
• 09:20 07/07/2021

Loài tép cảnh đắt nhất thế giới

Trong thế giới tép cảnh cao cấp, nơi màu sắc và hoa văn được nâng tầm thành nghệ thuật, không có loài nào gây ấn tượng mạnh như Pinto Black Galaxy Fishbone. Với vẻ ngoài huyền bí, hiếm có và giá trị sưu tầm cao, loài tép này là niềm mơ ước của những người chơi thủy sinh đam mê sự tinh tế và đẳng cấp.

Tép cảnh
• 09:30 13/05/2025

Một số lưu ý cho người chơi cá cảnh trong hồ kính

Nuôi cá cảnh trong hồ kính (bể kính) là một thú vui tao nhã được nhiều người yêu thích vì vừa giúp trang trí không gian sống, vừa mang lại cảm giác thư giãn. Tuy nhiên, để duy trì một hồ cá đẹp, sạch sẽ và những chú cá khỏe mạnh, người nuôi cần hiểu và tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản. Việc nuôi cá hồ kính không đơn thuần chỉ là mua cá và đổ nước vào bể, mà là cả một quá trình chăm sóc đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiến thức nhất định. Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi nuôi cá trong hồ kính.

Nuôi bể kính
• 10:56 12/05/2025

Con don: Quà tặng từ những dòng sông quê Quảng

Ẩn mình nơi những dòng sông hiền hòa chảy qua miền quê Quảng Ngãi, con don – loài nhuyễn thể nhỏ bé nhưng đậm đà vị quê – từ bao đời nay đã gắn bó mật thiết với đời sống và ký ức của biết bao thế hệ người dân nơi đây. Không hào nhoáng, không cầu kỳ, don hiện diện như một món quà dung dị mà thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho đất Quảng, làm nên một phần linh hồn ẩm thực xứ Quảng mộc mạc mà sâu sắc.

Con don Quãng Ngãi
• 10:31 12/05/2025

Triển khai nghị quyết số 57-NQ/TW: Tạo động lực mới cho nông nghiệp môi trường phát triển bền vững và số hóa

Hội nghị ngày 10/5/2025 tại Bắc Ninh do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp tổ chức nhằm triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tham dự có hơn 500 đại biểu. Hội nghị đề ra 5 nhóm giải pháp trọng tâm, chia sẻ định hướng nghiên cứu và hợp tác ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp – môi trường, khẳng định chuyển đổi số là động lực then chốt để nâng cao hiệu quả sản xuất, bảo vệ tài nguyên và phát triển bền vững.

Hội nghị toàn quốc
• 09:45 12/05/2025

Lãi đậm, công nhàn với mô hình nuôi cá - ếch kết hợp

Tại huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, mô hình nuôi kết hợp giữa ếch và cá đang mở ra cơ hội gia tăng thu nhập cho nhiều hộ nông dân. Nổi bật là anh Lâm Văn Hiệp, người đã mạnh dạn áp dụng mô hình này tại ấp 8, huyện Vị Thủy và đạt được hiệu quả kinh tế đáng kể.

cho ếch ăn
• 02:17 18/05/2025

Bí quyết xử lý nước bằng thuốc tím mà người nuôi cần biết

Trong nuôi trồng thủy sản, việc duy trì chất lượng nước ao và kiểm soát dịch bệnh là yếu tố quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế. Một trong những giải pháp thường được áp dụng để xử lý nước và phòng ngừa mầm bệnh chính là thuốc tím, hay còn gọi là kali permanganat (KMnO₄). Với đặc tính oxy hóa mạnh, hợp chất này mang lại nhiều lợi ích thiết thực nếu được sử dụng đúng cách và đúng thời điểm.

Thuốc tím
• 02:17 18/05/2025

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 02:17 18/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 02:17 18/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 02:17 18/05/2025
Some text some message..