Thay thế kháng sinh cho cá giống bằng lá mật gấu và lá đu đủ

Gần đây, các nhà khoa học Nigeria đã đưa ra báo cáo cho thấy các hoạt chất chiết xuất từ hai loại thảo mộc là lá Mật gấu và lá Đu đủ có thể thay thế cho kháng sinh trong việc trị bệnh nhiễm trùng trên cá.

Thay thế kháng sinh cho cá giống bằng lá mật gấu và lá đu đủ
Bệnh do vi khuẩn Aeromonas hydrophila gây ra trên cá lóc.

Ngày nay, việc sử dụng các chất chiết xuất từ thảo mộc nhằm thay biện pháp sử dụng kháng sinh trong thủy sản đang được nghiên cứu tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Các hoạt chất từ thảo mộc không chỉ tạo ra các kháng sinh tự nhiên khi đưa vào cơ thể động vật thủy sản mà còn có tác dụng kích thích khả năng sử dụng thức ăn FCR qua đó giảm chi phí cho người nuôi. Trong nhóm các nhóm nghiên cứu, hai loài thực vật mới được phát hiện và nghiên cứu gần đây là cây Mật gấu (Vernonia amygdalina) và cây Đu đủ (Carica papaya).

Cây mật gấu (cây Lá đắng), tên khoa học là Vernonia amygdalina, có tên trong các bài thuốc Đông y nổi tiếng. Vị đắng của lá do những chất alkaloids, saponin, tannin, glycoside tạo nên. Cây chứa các hợp chất có tác dụng sinh học khác như: terpene, steroid, coumarin, flavonoid, acid phenolic, lignan, xanthone, anthraquinone, edotide and sesquiterpene (có tác dụng chống oxy hóa và kháng ung thư).

Các nghiên cứu trước đây cho thấy nhiều người nuôi tại Châu Phi xây lá Mật gấu thật nhuyễn rồi vắt lấy nước sau đó trộn vào thức ăn của cá rô phi giúp trị bệnh xuất huyết do vi khuẩn và trị nội ký sinh trùng rất hiệu quả.


Lá cây mật gấu. Ảnh: Steemkr

Ngoài ra lá mật gấu còn chứa các chất khoáng: magnesium, chromium, manganese, selenium, sắt, đồng, kẽm, Vitamin A, E, C, B1,B2. protein thô, chất xơ, chất béo, tro, carbohydrate, các acid amin quan trọng: Leucine, Isoleucine, Lysine, Methionine, Phenyl alanine, Threonine, Valine, Histidine, Tyrosine.


Đu đủ (Carica papaya) là một cây thuộc Họ Đu đủ, có nguồn gốc từ Trung và Bắc Nam Mỹ. Trong lá, quả và hạt (chủ yếu ở lá) có chứa một chất Acaloit đắng còn gọi là cacpain và chất glocoxit gọi là cacpozit. Những chất này có tác dụng chống oxy hóa rất cao. Các nghiên cứu sử dụng lá trong thủy sản chưa nhiều, một nghiên cứu trước đây cho thấy chiết xuất lá đu đủ giúp cá biển chống lại tác nhân gây bệnh từ vi khuẩn.

Cây đu đủ và cây mật gấu.

Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của chiết xuất từ lá đu đủ (PL) và lá mật gấu (BL) so với việc sử dụng kháng sinh Chloramphenicol (CHRL) đối với tốc độ tăng trưởng, hiệu quả chuyển đổi thức ăn và khả năng kháng bệnh của cá trên phi Clarias gariepinus trong giai đoạn giống chống lại sự nhiễm trùng Aeromonas hydrophila đã được các nhà khoa học Nigeria báo cáo vào đầu năm 2018.

Thay thế kháng sinh cho cá giống bằng lá cây đu đủ và mật gấu

Cá được cho ăn các khẩu phần khác nhau như dưới bảng với 15 con / lần lặp lại; thí nghiệm được thực hiện trong 4 tuần. 

Liều lượng bổ sung lá đu đủ (PL) và mật gấu (BL) cho cáNghiệm thức
0%Đối chứng
1% BLBL2
2% BLBL3
1% PLPL4
2% PLPL5
15 mg / kg thức ăn
CHRL
BL + PL7 (2%)
BL + PL7
BL + CHRL8 (2%)
BL + CHRL8
BL + PL + CHRL10 (3%) 
BL + PL + CHRL10


Kết quả cho thấy tốc độ tăng trọng trung bình (MWG) và tỷ lệ tăng trưởng cụ thể (SGR) của cá cao hơn đáng kể khi được bổ sung chiết xuất lá mật gấu và đu đủ. Ngoài ra, lượng tế bào làm nhiệm vụ đóng gói, bạch cầu, hồng cầu, protein số, globulin và albumin cũng nhận thấy cao hơn rõ rệt ở các nhóm cá được cho ăn kết hợp loại thảo thảo mộc trên.

Thí nghiệm gây nhiễm thực tế vi khuẩn A. hydrophila trên cá trê phi giống được thực hiện bằng phương pháp tiêm ở liều 6,33 x 109 CFU / ml và ăn với khẩu phần khác nhau để đánh giá tỷ lệ vong và tỉ lệ sống còn tương đối của chúng (RPS). Kết quả cho thấy rằng khi kết hợp chiết xuất PL và BL ở 2% vào chế độ ăn sẽ tăng cường các chỉ số huyết học, sinh hóa huyết tương và làm cho cá có tính kháng A. hydrophila mạnh mẽ tương đương với việc sử dụng Chloramphenicol. Qua đó có thể thấy rằng hai loài thảo mộc trên mang những hoạt chất thay thế kháng sinh hiệu quả.

Kháng sinh Chloramphenicol đã đưa vào danh sách các loại kháng sinh bị cấm sử dụng tại Việt Nam do những ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng (thiếu máu vô tạo) khi ăn phải những thực phẩm có chứa dư lượng của chúng. Vì thế nghiên cứu trên của các nhà khoa học Nigeria đã cung cấp hai loại nguyên liệu thảo mộc mới giúp chúng ta giải quyết vấn đề trên nhằm phát triển liệu pháp thay thế kháng sinh trong tương lai.

Đăng ngày 28/04/2018
TRỊ THỦY Lược dịch
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Gan tôm như thế nào mới gọi là “chuẩn”?

Trong hành trình nuôi tôm, ai cũng mong muốn tôm mau lớn, khỏe mạnh, ít bệnh, năng suất cao và đầu ra ổn định. Tuy nhiên, có một cơ quan cực kỳ quan trọng trong cơ thể con tôm mà nhiều bà con còn ít chú ý tới hoặc chưa thật sự hiểu rõ – đó chính là lá gan tụy.

Gan tôm
• 09:46 17/04/2025

Thả tôm giống với các bước cần lưu ý điều gì?

Thả tôm giống là một trong những công đoạn quan trọng nhất, quyết định đến 60–70% sự thành công của vụ nuôi. Dù bạn là người nuôi tôm truyền thống hay đang áp dụng mô hình nuôi công nghệ cao, thì việc thả giống đúng kỹ thuật luôn là điều kiện tiên quyết để tôm phát triển khỏe mạnh, hạn chế bệnh tật và đạt năng suất cao. Vậy khi thả tôm giống, cần lưu ý những gì?

Thả tôm giống
• 10:07 16/04/2025

Năng xuất nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao và các yếu tố kỹ thuật

Năng suất sản xuất tôm thẻ chân trắng mô hình siêu thâm canh, công nghệ cao dao động 4 - > 8 tấn/1.000 m2. Với mật độ thả dày ≥ 250 con/m2, mức nước sâu (h > 1,5m). Tỷ lệ sống > 70 %, tôm phát triển tốt, tăng trưởng đạt mức cao, ADG: 0, 3 – 0,4 gr/ngày. Đạt size tôm lớn 28 – 26 con/kg sau 100 ngày nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 13/04/2025

Kỹ thuật nuôi tôm sú và các biện pháp phòng bệnh

Tôm sú (Penaeus monodon) là một trong những đối tượng nuôi trồng thủy sản có giá trị kinh tế cao tại Việt Nam và nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á. Tôm sú thích nghi tốt với môi trường nước lợ và có tốc độ tăng trưởng nhanh, giá trị dinh dưỡng cao và được thị trường quốc tế ưa chuộng. Tuy nhiên, nghề nuôi tôm sú hiện đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là các vấn đề về dịch bệnh. Bài viết này sẽ giới thiệu các kỹ thuật nuôi tôm sú trong môi trường nước lợ và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả.

Tôm sú
• 13:20 02/04/2025

Cảng biển An Thới – Nhịp sống sớm mai đậm đà hơi thở biển Phú Quốc

Khi mặt trời vừa ló rạng nơi đường chân trời, cảng biển An Thới – một trong những cảng nhộn nhịp và đặc trưng nhất của Phú Quốc – đã bắt đầu sôi động. Không cần nhiều dụng cụ, đôi khi chỉ với một tấm lưới nhỏ, người dân nơi đây đã có thể kéo lên những mẻ cá tươi rói, lấp lánh trong nắng sớm như những món quà của biển cả dành cho cư dân đảo.

Cảng biển
• 05:09 19/04/2025

Một số loài nấm dễ xuất hiện trong ao nuôi

Trong hành trình nuôi tôm, ai cũng quen với những “hung thần” như vi khuẩn Vibrio, khí độc NH₃, NO₂ hay tảo độc bùng phát. Nhưng ít ai chú ý đến một nhóm “sát thủ thầm lặng” khác – nấm thủy sinh.

Nấm ở ao nuôi
• 05:09 19/04/2025

Phòng chống dịch bệnh thủy sản trong mùa nắng nóng

Mùa nắng nóng đang đến gần, kéo theo nguy cơ bùng phát nhiều loại dịch bệnh trên thủy sản, đặc biệt là tôm, cá nuôi nước ngọt và nước lợ. Để đảm bảo năng suất và chất lượng, người nuôi cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh kịp thời và hiệu quả.

Ao tôm
• 05:09 19/04/2025

Cá thủy tinh: Vẻ đẹp trong suốt từ thế giới dưới nước

Trong vô số loài cá cảnh đang làm mưa làm gió trên thị trường, cá thủy tinh (Glassfish) nổi bật như một viên ngọc trai trong suốt giữa đại dương sắc màu.

Cá thủy tinh
• 05:09 19/04/2025

Thủy sản quý 1, trọng tâm quý 2 và nhiệm vụ Chính phủ giao năm 2025

Với kết quả của ngành thủy sản trong quý 1, Bộ NN&MT đề ra nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm quý 2, tập trung thực hiện một số nhiệm vụ chủ yếu được Chính phủ giao để hoàn thành trong năm 2025.

Tôm
• 05:09 19/04/2025
Some text some message..