Do đó, chuỗi lạnh đóng vai trò như một "bảo bối" trong việc kiểm soát chất lượng, giúp duy trì độ tươi ngon của tôm cá trong suốt quá trình từ thu hoạch đến vận chuyển.
Thách thức trong bảo quản và vận chuyển thủy sản tươi sống
Việc duy trì chất lượng tươi ngon của thủy sản đối mặt với nhiều thách thức lớn trong môi trường vận chuyển, đặc biệt là đối với tôm cá xuất khẩu cần thời gian vận chuyển dài. Các yếu tố môi trường như nhiệt độ thay đổi thất thường, thời gian lưu thông kéo dài và độ ẩm không ổn định đều có thể làm giảm độ tươi của sản phẩm, thậm chí gây hư hỏng, ảnh hưởng đến giá trị thương mại.
Đặc biệt, sự thay đổi nhiệt độ làm tăng nguy cơ phát triển của vi khuẩn, tạo ra các chất gây mùi và làm mất độ ngọt tự nhiên của tôm cá. Những yếu tố này đặt ra yêu cầu cao hơn về cách bảo quản và hệ thống vận chuyển để giữ cho sản phẩm luôn đạt tiêu chuẩn tốt nhất khi đến tay người tiêu dùng.
Chuỗi lạnh - Yếu tố cốt lõi trong vận chuyển thủy sản tươi
Chuỗi lạnh, hay còn gọi là “cold chain” là một hệ thống khép kín, giúp duy trì nhiệt độ lý tưởng cho sản phẩm trong suốt quá trình từ thu hoạch đến giao hàng cuối cùng. Hệ thống này bao gồm kho lạnh, phương tiện vận chuyển được trang bị công nghệ làm lạnh, và các thiết bị bảo quản chuyên dụng, giúp duy trì nhiệt độ thấp để ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật có hại. Trong vận chuyển thủy sản, chuỗi lạnh giúp giảm thiểu sự phân hủy sinh học của tôm cá, từ đó duy trì độ tươi của sản phẩm trong thời gian dài. Với những hệ thống chuỗi lạnh hiện đại, ngành thủy sản không chỉ giảm được tỷ lệ thất thoát mà còn tăng khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế, tạo sự tin cậy cho khách hàng và nhà nhập khẩu.
Các kỹ thuật bảo quản tôm cá trong chuỗi lạnh
Để bảo quản tôm cá tươi sống hiệu quả, các công nghệ làm lạnh hiện đại như làm lạnh nhanh, sử dụng đá vảy và đá khô được áp dụng nhằm kiểm soát nhiệt độ tối ưu ngay sau khi đánh bắt.
Công nghệ làm lạnh nhanh giúp tôm cá hạ nhiệt độ xuống mức an toàn trong thời gian ngắn, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn.
Đá vảy và đá khô cũng là lựa chọn phổ biến trong bảo quản, nhờ khả năng giữ nhiệt tốt và không làm thay đổi mùi vị của thủy sản.
Ngoài ra, các phương pháp đóng gói hút chân không và kiểm soát khí trong bao bì cũng được áp dụng để bảo vệ sản phẩm khỏi tác động của môi trường bên ngoài.
Quá trình sơ chế và rửa sạch tôm cá trước khi đóng gói cũng là bước cần thiết để loại bỏ vi khuẩn, giúp kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm mà vẫn giữ được độ tươi ngon tự nhiên.
Lợi ích của cải tiến chuỗi lạnh trong vận chuyển thủy sản
Chuỗi lạnh cải tiến mang lại nhiều lợi ích to lớn cho ngành thủy sản, trong đó giảm thiểu tổn thất trong quá trình vận chuyển là một trong những thành quả rõ rệt nhất. Nhờ chuỗi lạnh được kiểm soát tốt, chất lượng sản phẩm luôn được bảo đảm, giúp tối ưu hóa chi phí bảo quản.
Ngoài ra, việc cải thiện chuỗi lạnh còn nâng cao chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng, từ đó tăng cường độ tin cậy của thương hiệu thủy sản Việt Nam. Đặc biệt, chuỗi lạnh hiện đại cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế, nhờ đó giúp ngành thủy sản nước nhà phát triển bền vững.
Xu hướng công nghệ mới trong cải tiến chuỗi lạnh
Hiện nay, một số xu hướng công nghệ tiên tiến như sử dụng năng lượng mặt trời trong kho lạnh di động đang được áp dụng nhằm tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu tác động đến môi trường. Công nghệ AI trong giám sát chuỗi lạnh cũng ngày càng phổ biến, giúp tự động điều chỉnh nhiệt độ và cảnh báo ngay lập tức khi có sự cố, từ đó đảm bảo sự liên tục và an toàn cho chuỗi cung ứng.
Trên thế giới, các mô hình chuỗi lạnh mới như hệ thống bảo quản di động và kho lạnh mini đang được phát triển để tối ưu hóa vận chuyển trong các khu vực khó tiếp cận, giúp ngành thủy sản ứng phó linh hoạt hơn với nhu cầu thay đổi của thị trường.