Bài viết này sẽ hướng dẫn bà con hiểu rõ hơn về tính chất, công dụng của các loại thuốc diệt khuẩn và biện pháp diệt khuẩn ao tôm một cách thông minh, tránh tình trạng lãng phí và đồng thời đảm bảo không ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm.
Tại sao cần phải diệt khuẩn ao tôm an toàn trước khi thả tôm?
Trong quá trình nuôi tôm, mầm bệnh và các vi sinh vật gây hại thường xuất hiện, đặt ra nhu cầu cần phải diệt khuẩn ao nuôi. Điều này đề cập đến việc sử dụng các loại thuốc diệt khuẩn và thuốc sát trùng để loại bỏ những vi sinh vật có thể gây hại cho môi trường nước trong ao nuôi tôm.
Chúng ta vẫn thường hay nói “Nuôi tôm là nuôi nước” nhấn mạnh rằng nước ở đây là môi trường nước, có rất nhiều yếu tố liên quan đến việc quản lý và xử lý môi trường nước ao nuôi tôm, trong đó phải kể đến việc diệt khuẩn ao.
Trong quá trình nuôi tôm, 50% thành công của vụ nuôi phụ thuộc nhiều vào việc quản lý môi trường nước, trong đó việc diệt khuẩn ao đóng vai trò quan trọng với các mục đích sau đây: Đầu tiên là loại bỏ hoàn toàn các tạp chất, virus, và vi khuẩn còn lại từ vụ nuôi trước đó. Thứ hai, là xử lý và khử trùng nguồn nước được cung cấp vào ao nuôi. Cuối cùng là tạo nguồn thức ăn tự nhiên để tôm có thể hấp thụ một cách nhanh chóng ở giai đoạn đầu, giúp giảm chi phí thức ăn và tăng hiệu suất lợi nhuận.
Các loại thuốc diệt khuẩn diệt khuẩn ao nuôi tôm thường được sử dụng
Thuốc tím Ấn Độ (KMnO4)
Kali Pemanganat còn được biết đến với tên gọi thuốc tím, là một chất rắn không mùi, xuất hiện dưới dạng tinh thể màu tím đậm. Thuốc tím được thiết kế để tiêu diệt vi khuẩn, nấm, tảo,... thậm chí cả các loại virus gây bệnh cho tôm bằng cách oxy hóa màng tế bào và phá hủy các enzyme quan trọng, đặc biệt là những enzyme liên quan đến quá trình trao đổi chất tế bào.
Thuốc tím có khả năng diệt khuẩn trong ao nuôi với nồng độ khá thấp. Tuy nhiên, để sử dụng thuốc tím hiệu quả, nước trong ao cần phải có ít chất hữu cơ để đảm bảo tác động tối ưu của thuốc.
Sử dụng thuốc tím để diệt khuẩn ao nuôi tôm. Ảnh: Tincay.com
Chlorine Niclon 7000
Đây là một loại thuốc sát trùng được chuyên dùng trong việc xử lý nước nuôi trồng thủy sản. Chlorine Niclon 7000 đặc biệt hiệu quả trong việc diệt khuẩn, virus, tảo, và phiêu sinh vật trong môi trường nước. Thuốc có khả năng sát trùng tốt, đặc biệt phù hợp với môi trường có pH thấp.
Lưu ý rằng Chlorine Niclon 7000 sẽ hoạt động hiệu quả trong môi trường có pH thấp, và đối với môi trường có pH cao (>8), cần tăng liều lượng thuốc lên 20%. Khi pha Chlorine, quy trình phải diễn ra chậm rãi và từ từ trước khi đổ nước vào. Điều này giúp tránh tình trạng nổ hoặc Chlorine bắn lên, điều này bỏng và gây nguy hiểm cho người bà con. Hơn nữa, nếu Chlorine tiếp xúc với quần áo, có thể làm phai màu chúng.
Thuốc diệt khuẩn IODINE
Iodine là một loại thuốc diệt khuẩn dạng nước, có khả năng tiêu diệt mọi khuẩn, nguyên sinh động vật có hại và nấm, đồng thời còn giúp xử lý nước trong ao nuôi. Ngoài ra, Iodine cũng đóng vai trò phòng ngừa và điều trị một số bệnh thường gặp ở thủy sản như nấm trắng, nấm đốm đen.
Để đảm bảo hiệu quả, nên tiến hành xử lý nước ao liên tục trong khoảng 5 ngày khi sử dụng Iodine. Lưu ý không nên kết hợp sử dụng thuốc cùng lúc với các hóa chất sát trùng nước khác. Ngừng sử dụng Iodine trước khi thu hoạch trong vòng 10 ngày, và hạn chế việc sử dụng dụng cụ kim loại khi pha thuốc.
Thuốc diệt khuẩn BKC
BKC là viết tắt của Benzalkonium Chloride, với công thức hóa học là C6H5CH2N(CH3)2RCl và tên đầy đủ là Alkyl Dimethyl Benzyl Ammonium Chloride. BKC 80% đóng vai trò trong việc diệt khuẩn, nấm, loại trừ mầm bệnh có thể gây hại cho tôm. Ngoài ra, nó còn có khả năng khử mùi hôi và ở liều lượng thấp có thể kích thích quá trình lột xác của tôm, từ đó giúp chúng phát triển nhanh chóng. BKC cũng giảm tảo phát triển quá mức, duy trì nước ao trong tình trạng sạch sẽ và ổn định.
Lưu ý rằng nên sử dụng BKC vào lúc trời nắng và bật quạt nước để cung cấp oxy cho tôm. Tuyệt đối không nên kết hợp BKC với các loại hóa chất và thuốc diệt khuẩn khác. Không nên sử dụng men vi sinh ngay sau khi sử dụng BKC. Để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm cá, tránh việc sử dụng và lạm dụng BKC quá mức.
Ngoài ra, trên thị trường còn nhiều loại thuốc diệt khuẩn khác để bà con tham khảo như NOVADINE, TCCA, Chlorine Aquafit,...
Hướng dẫn diệt khuẩn ao tôm hiệu quả
Giai đoạn chuẩn bị ao nuôi
Giai đoạn này là bước quan trọng để giảm thiểu rủi ro tôm bệnh trong quá trình nuôi. Bà con cần chú ý đến việc diệt khuẩn ao một cách kỹ lưỡng, ngăn chặn sự xuất hiện của mầm bệnh và vi khuẩn từ vụ nuôi trước. Việc diệt khuẩn nên được thực hiện từ 3-5 ngày trước khi thả giống để đảm bảo môi trường ao nuôi an toàn cho tôm. Trong giai đoạn này, lượng thuốc diệt khuẩn thường phân hủy trong khoảng 48 tiếng. Sau đó, bà con có thể thêm men vi sinh để tạo màu nước ao trước khi thả tôm.
Diệt khuẩn ao tôm trong giai đoạn chuẩn bị đáy ao. Ảnh: truongsinhgroup.com
Giai đoạn tôm nhỏ đến 45 ngày tuổi
Đây là giai đoạn tôm còn nhỏ nên sức đề kháng thường rất yếu, khiến tôm dễ bị sốc và chết. Việc sử dụng thuốc trong giai đoạn này đòi hỏi sự cẩn thận từ phía bà con. Tôm ở giai đoạn này cần lượng thức ăn tự nhiên, tuy nhiên việc sử dụng thuốc sát khuẩn có thể gây chết tảo và các vi sinh vật phù du trong ao, dẫn đến lượng thức ăn tự nhiên trong ao bị giảm từ đó làm chậm quá trình phát triển của tôm. Do đó, trong giai đoạn này việc sử dụng chất diệt khuẩn chỉ thực hiện khi thật sự cần thiết.
Giai đoạn từ 45 ngày tuổi đến khi thu hoạch
Trong giai đoạn này, tôm có khả năng chống chịu cao hơn đối với các thuốc sát trùng, tuy nhiên, người nuôi vẫn cần phải giữ sự cẩn thận cao khi sử dụng các thuốc diệt khuẩn và hóa chất. Điều này là do tính diệt tảo và động vật phù du trong các thuốc diệt khuẩn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm, đặc biệt là gây chết tôm khi chúng đang ở trong tình trạng yếu đuối hoặc đang trị bệnh. Việc sử dụng các chất diệt khuẩn ao có độ an toàn thấp không nên thực hiện khi các ao tôm xung quanh đang mắc bệnh, môi trường ao bẩn, hoặc gần khu vực thu hoạch, đặc biệt là khi tôm đang ở trong tình trạng yếu đuối hoặc đang bị bệnh.
Những điều cần lưu ý khi diệt khuẩn ao tôm
Để đạt được hiệu quả cao trong quá trình diệt khuẩn ao nuôi tôm, bà con cần chú ý đến những điều sau đây:
- Tiến hành đánh hạ lượng phèn trước khi bắt đầu quá trình diệt khuẩn, nhằm đảm bảo rằng diệt khuẩn sẽ được thực hiện một cách hiệu quả.
- Trong quá trình diệt khuẩn, đảm bảo cung cấp đủ oxy cho ao nuôi, giúp duy trì môi trường nước có điều kiện tốt cho quá trình diệt khuẩn diễn ra hiệu quả.
- Sau khi diệt khuẩn, cần chú ý đến tình trạng khí độc NO2 tăng cao và tăng nhanh, có thể xuất hiện ngay sau 24 giờ sau quá trình diệt khuẩn. Điều này xảy ra do vi sinh vật đã bị diệt hết, giảm khả năng phân hủy và xử lý chất hữu cơ từ phân tôm và thức ăn thừa.
Bài viết trên Tép Bạc đã tổng hợp các kinh nghiệm từ loại thuốc diệt khuẩn nên sử dụng, các biện pháp diệt khuẩn ao tôm hiệu quả, và trình bày lý do tại sao cần phải diệt khuẩn ao tôm cho bà con. Từ đó, kiểm soát môi trường nước một cách hiệu quả để đảm bảo sức khỏe của tôm. Chúc bà con có một vụ mùa thành công!
