Bìm bịp giúp cá Koi chóng lại bệnh do virus

Cyprinid herpesvirus 3 (CyHV-3) hoặc Koi herpesvirus (KHV) là một virus truyền nhiễm hết sức nguy hiểm trên cá chép và cá Koi. Bệnh này đã gây ra nạn dịch trên các loài thuộc họ cá chép trên toàn cầu và gây ra sự mất mát về kinh tế to lớn tại các trang trại nuôi cá cũng như ngoài trong tự nhiên.

Tại Việt Nam, nhiều vùng nuôi cá chép và cá Koi đã gánh chịu những hậu quả từ CyHV-3. Tuy nhiên, các nghiên cứu về thảo mộc nhằm hạn chế sự gây hại của loài virus này vẫn còn hết sức hạn chế.

Cây Bìm bịp Clinacanthus nutans (Burm. F.)

Cây Bìm bịp Clinacanthus nutans (Burm. F.) là cây thuốc được biết đến trong y học cổ truyền ở Thái Lan. Chúng là một loài thực vật có hoa trong họ Ô rô. Trong cây có chứa các hợp chất có hoạt tính sinh học cao như flavonoid, glycosid, glycoglycerolipids, cerebrosides và monoacylmonogalatosylglycerol. Các nghiên cứu trước đây của Thái Lan chỉ ra rằng chiết xuất từ cây Bìm bịp giúp tôm kháng lại bệnh đầu vàng do YHV một cách hữu hiệu.

Ảnh hưởng của chiết xuất thực vật chống lại CyHV-3 trên cá chép đã được các nhà khoa học Thái Lan nghiên cứu và báo cáo. 

Nghiên cứu khả năng chống lại CyHV-3 của chiết xuất từ cây Bìm bịp

Trong nghiên cứu này, chiết xuất tinh dầu của cây Bìm bịp C. nutans được thử nghiệm cho các hoạt động kháng virut chống lại CyHV-3 trong cá Koi. Cá được bổ sung các chế độ ăn khác nhau tương ứng với các nghiệm thức: 0.99 mg/ml, 0.78 mg/ml, 0.75 mg/ml; 0.71 mg/ml và nhóm đối chứng. Thí nghiệm được thực hiện trong 4 tuần với 3 lần lặp lại. Sau đó tiến hành đánh giá hoạt động của các tế bào virus và các thông số miễn dịch.

Kết quả cho thấy hoạt tính kháng virus hiệu quả chống lại CyHV-3 trước và sau khi nhiễm khi cá được bổ sung chiết xuất cây Bìm bịp. Nồng độ chết 50% (LC50) của chiết xuất là khi cao hơn 5 mg/ml đối với cá. Cho thấy khi bổ sung chúng vào thức ăn không được vượt quá nồng độ này.

Liều 50% có hiệu quả (ED50) trong việc chống lại CyHV-3 là 0,99 mg/ml, 0,78 mg/ml, 0,75 mg/ml và 0,71 mg/ml cho thấy các tế bào virus bị ức chế sự nhân lên một cách đáng kể so với nhóm đối chứng. Ngoài ra, khi phân tích các chỉ tiêu sinh hóa các nhà khoa học nhận thấy hoạt tính superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) và peroxidase glutathione (GPX) cũng tăng lên một các đáng kể so với nhóm cá đối chứng. Điều này giúp cơ thể cá chống lại sự bột phát của CyHV-3 một cách hiệu quả.

Các kết quả này cho thấy chiết xuất từ cây Bìm bịp thể hiện hoạt tính kháng virus đối với CyHV-3 và có thể được ứng dụng trong tương lai như một tác nhân trị liệu trong hoạt động nuôi cá chép và cá Koi trên thế giới và Việt Nam.