Cá nâu giống thủy sản tiềm năng vùng bãi bồi ven biển

Ông Nguyễn Văn Thanh cho biết, đây là năm thứ 2, gia đình phối hợp với Chi cục thủy sản với thực hiện xây dựng mô hình nuôi cá Nâu thương phẩm. Dưới sự hướng dẫn của Ban chủ nhiệm Đề tài, năm thứ nhất (năm 2021), gia đình chuẩn bị các điều kiện về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị phục vụ sản xuất, lao động, xây dựng mô hình cá Nâu ở mật độ 3 con/m2 và 5 con/m² ở 2 ao nuôi (tổng diện tích là 7.000m²). 

Cuối tháng 4/2021, Ban quản lý đề tài tiến hành thả 2.8000 con giống (cỡ 5-7 cm/con). Ở ao thứ nhất, thả mật độ 3 con/m², số lượng giống 10.500 con và ở ao thứ 2, mật độ 5 con/m², số lượng giống 17.500 con. Gia đình tiến hành chăm sóc và quản lý ao nuôi theo đúng sự hướng dẫn và chỉ đạo của cán bộ kỹ thuật của đề tài. Đồng thời ghi chép theo dõi các yếu tố môi trường, tình hình dịch bệnh và quá trình phát triển của cá Nâu. 

Sau gần 8 tháng nuôi, ở ao thứ nhất, tỷ lệ cá sống đạt 80%,  khối lượng con cá bình quân đạt 270g/con, sản lượng thu hoạch đạt 2.268 kg (năng suất đạt 6,48 tấn/ha). Trong khi đó, ở ao thứ hai, tỷ lệ cá sống đạt 70%, con cá đạt bình quân  250g/con, thu hoạch đạt 3.063kg (năng suất đạt  8,75 tấn/ha).

Năm thứ hai (từ cuối tháng 3/2022  đến nay), gia đình tiếp tục triển khai mô hình nuôi cá Nâu, nhưng thâm canh ở mật độ 3 con/m², trên diện tích 7.000 m², với số lượng giống thả 21 nghìn con. Kết quả sau, sau 8 tháng, tỷ lệ sống 81%, cá đạt khối lượng 206 g/con và cho sản lượng dự tính 3.500 kg.

Sau 2 năm thực hiện đề tài, gia đình nhận thấy cá Nâu thích ứng tốt với môi trường vùng bãi bồi ven biển huyện Kim Sơn. So sánh giữa 2 ao, thì ao nuôi mật độ 3 con/m2, môi trường ao nuôi ổn định, cá sinh trưởng phát triển tốt hơn so với mật độ 5 con/m². Do vậy nên nhân rộng mô hình nuôi thương phẩm ở mật độ 3 con/m² sẽ phù hợp khả năng đầu tư và đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người nuôi.

Ông Nguyễn Văn Thanh (ngồi giữa) kiểm tra sự sinh trưởng của cá Nâu.

Kỹ sư nuôi trồng thủy sản Phạm Văn Hải, Trạm kiểm ngư - thủy sản, Chi cục thủy sản, Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: Không chỉ là vựa lúa của tỉnh, mà huyện Kim Sơn còn có vùng ven biển chứa đựng nhiều tiềm năng về thủy sản và du lịch. Các xã khu vực phía Nam, nằm ở ven biển rộng gần 6.000 ha rất có thế mạnh về khai thác và nuôi trồng thủy hải sản.

Tuy nhiên, các đối tượng nuôi chủ lực của vùng là tôm sú, tôm thẻ chân trắng, cua đang tăng, gây áp lực vùng thâm canh, ô nhiễm môi trường… Do vậy, việc đa dạng hóa đối tượng con nuôi thủy sản vùng bãi bồi ven biển huyện Kim Sơn đã được người nuôi thủy sản quan tâm đầu tư phát triển. Trong đó, có đối tượng là cá Nâu được xem là đối tượng nuôi phù hợp với người dân ở các vùng cửa sông, ven biển, đặc biệt là nuôi ghép trong ao tôm. Trước yêu cầu cấp thiết đó, Chi cục Thủy sản đề xuất nhiệm vụ khoa học - công nghệ "Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật xây dựng mô hình nuôi cá Nâu (Scatophagus argus) thương phẩm tại vùng bãi bồi ven biển huyện Kim Sơn". 

Đề tài chọn đối tượng là cá nâu, vì các nghiên cứu cho thấy, cá nâu là loài ăn được nhiều loại thức ăn khác nhau như: giun, giáp xác, côn trùng, các vật chất có nguồn gốc từ thực vật, tảo,.. tự nhiên trong các ao đầm nước lợ. Do tính thích nghi rộng và ăn tạp nên cá Nâu được xem là đối tượng nuôi phù hợp với người dân ở các vùng cửa sông, ven biển, đặc biệt là nuôi ghép trong ao tôm.

Thực hiện mô hình đã chọn 2 gia đình, là hộ ông Nguyễn Văn Thanh và ông Phạm Văn Hinh đều ở xóm 5, xã Kim Trung. Cùng với đó, cử cán bộ kỹ thuật, theo dõi, thu thập số liệu, viết báo cáo. Đồng thời tổ chức hội nghị triển khai kỹ thuật, hội thảo đầu bờ cho các hộ dân nuôi trồng thủy sản vùng bãi bồi ven biển.

Ban chủ nhiệm đề tài đánh giá, cá Nâu là đối tượng mới, cá thương phẩm cho giá trị kinh tế cao, có thể thâm canh và xen canh. Tuy nhiên để đưa vào nuôi ở vùng bãi bồi ven biển Kim Sơn hiệu quả hơn. Thời gian tới, Chi cục Thủy sản tập trung chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn các hộ tiếp tục chăm sóc, quản lý môi trường, phòng bệnh để đảm bảo cá sinh trưởng phát triển tốt. 

Hiện nay, nhu cầu tiêu thụ cá Nâu thương phẩm trên thị trường là rất lớn vì đây là đối tượng đặc sản quý hiếm không những ở Ninh Bình mà trên toàn quốc. Cá Nâu được đánh giá có chất lượng thịt thơm ngon, giá trị dinh dưỡng cao. Với giá bán thương phẩm 200 đến 250 nghìn đồng/kg (loại 250g/con). Sản lượng cá Nâu ngoài tự nhiên hiện nay rất hiếm, không đủ cung cấp để tiêu thụ tại các nhà hàng, khách sạn phục vụ cho khách du lịch trong địa bàn tỉnh, các tỉnh lân cận và đặc biệt thị trường tiêu thụ Trung Quốc. 

Trước nhu cầu thị trường tiêu thụ rất có tiềm năng, việc phát triển mô hình nuôi cá Nâu còn góp phần đa dạng hóa đối tượng nuôi có giá trị kinh tế, nâng cao hiệu quả sản xuất, có thể mang về 300 - 400 triệu đồng/ha canh tác tại vùng bãi bồi ven biển huyện Kim Sơn.