Cá và nhiều động vật khác sản xuất kem chống nắng: Ứng dụng tiềm năng trên người

Các nhà khoa học tại Đại học bang Oregon đã phát hiện ra cá có thể sản xuất kem chống nắng cho riêng mình. Từ phát hiện này, các nhà nghiên cứu đã mô phỏng lại phương pháp được sử dụng bởi cá để sử dụng tiềm năng trên người.

cá ngựa vằn
Ảnh: Cá ngựa vằn (Danio rerio).

Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí eLife, các nhà khoa học phát hiện ra rằng cá ngựa vằn có thể sản xuất một chất hóa học gọi là gadusol có tác dụng bảo vệ chống lại bức xạ tia cực tím. Họ thành công trong sao chép phương pháp mà cá ngựa vằn sử dụng bằng cách thể hiện các gen có liên quan trong nấm men. Phát hiện này mở toang cánh cửa sản xuất gadusol quy mô lớn để chế tạo kem chống nắng và là một chất chống oxy hóa trong dược phẩm.

"Thực tế là các hợp chất được sản xuất bởi cá, tương tự như các loài động vật khác như chim là một trong những đối tượng tiềm năng và an toàn để sản xuất thuốc dạng viên", Giáo sư Taifo Mahmud, tác giả chính của nghiên cứu cho biết.

Tuy nhiên, các nghiên cứu cần được kiểm tra thêm và làm thế nào gadusol được hấp thu, phân bố và chuyển hóa trong cơ thể để kiểm tra tính hiệu quả và an toàn của nó.

Ban đầu gadusol được xác định hiện diện trong trứng cá tuyết và từ đó được phát hiện ra trong mắt của tôm bọ ngựa, trứng nhím biển, bọt biển; và trong khi trứng bất hoạt và ấu trùng tôm khi được ngâm trong nước muối mới nở. Suy nghĩ trước đây cho rằng cá chỉ có thể có được hóa chất này thông qua chế độ ăn hoặc thông qua một mối quan hệ cộng sinh với vi khuẩn.

Sinh vật biển ở vùng biển và các rạn san hô chịu tác động mạnh từ ánh sáng mặt trời và liên tục. Gadusol và hợp chất liên quan được giới khoa học quan tâm lớn đến khả năng bảo vệ chống lại thiệt hại DNA khỏi tia UV. Có bằng chứng cho thấy động vật lưỡng cư, bò sát và các loài chim cũng có thể sản xuất gadusol, trong khi các nhà máy di truyền là thiếu ở người và động vật có vú khác.

Nhóm nghiên cứu đã điều tra các hợp chất tương tự như gadusol được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường và các bệnh nhiễm nấm. Người ta tin rằng các sinh tổng hợp enzyme chung cho tất cả trong số chúng như EEVS chỉ có trong vi khuẩn. Các nhà khoa học rất ngạc nhiên khi khám phá ra rằng cá và động vật có xương khác có chứa gen tương tự với mã EEVS.

Hiếu kỳ về chức năng của chúng trên động vật, nhà khoa học đã mô phỏng các gen cá ngựa vằn ở khuẩn E. coli và phân tích, họ cho rằng cá kết hợp EEVS với một protein khác, có thể sản xuất được  bởi ánh sáng để sản xuất gadusol. Để kiểm chứng xem sự kết hợp này đã thực sự đầy đủ chưa, các nhà khoa học chuyển gen vào nấm men và đặt chúng vào làm việc để xem những gì chúng sẽ tạo ra. Điều này khẳng định việc sản xuất gadusol. Sản xuất men thành công, cung cấp một lộ trình khả thi để thương mại hóa.

Cũng như cung cấp bảo vệ khỏi UV, gadusol cũng có thể đóng một vai trò trong phản ứng stress trong sự phát triển của phôi thai và như là một chất chống oxy hóa.

"Trong tương lai, có thể sử dụng nấm men để sản xuất số lượng lớn các hợp chất tự nhiên thuốc chống nắng và các loại kem, cũng như đối với mỹ phẩm khác bán tại siêu thị hoặc nhà thuốc tại địa phương", Giáo sư Mahmud chia sẻ.

Sciencedaily
Đăng ngày 14/05/2015
Huyền Thoại
Khoa học

Ảnh hưởng của nhiệt độ lên tỉ lệ giới tính ấu trùng tôm sú

Ở tôm sú, con cái lớn nhanh và có kích thước lớn hơn con đực. Tác động của nhiệt độ có thể làm tăng đáng kể sự biểu hiện của các gen xác định giới tính, giúp cải thiện tỷ lệ giới tính như mong muốn trong đàn.

tôm sú
• 16:28 23/09/2021

Trung Quốc chuyển sang nuôi tôm sú vì giá cao

Người nuôi tôm ở Trung Quốc đang chuyển sang nuôi tôm sú nhiều hơn do giá tốt hơn, theo Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản lớn nhất của Trung Quốc.

tôm sú
• 18:44 17/08/2021

Nuôi tôm thâm canh bổ sung thức ăn tươi sống

Thử nghiệm nuôi tôm sú bằng tảo lục sợi (Chaetomorpha sp.) và ốc (Stenothyra sp.) cho thấy cải thiện tăng trưởng, nâng cao năng suất và tăng cường hấp thu, chuyển hóa thức ăn nhân tạo góp phần giảm chi phí sản xuất cho người nuôi.

ốc cho tôm ăn
• 17:12 28/07/2021

Hiệu quả từ nuôi tôm kết hợp thả cá rô phi xử lý nguồn nước

Hiện nay, nuôi tôm kết hợp cá rô phi xử lý nước ở ấp Vĩnh Điền (xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải) được xem là mô hình cho hiệu quả kinh tế cao.

Cá rô phi
• 10:23 19/07/2021

Mô hình CTU-RAS quy mô nông hộ - Giải pháp cho ngành tôm

Nuôi siêu thâm canh tôm thẻ chân trắng đã từng bước khẳng định vị thế trong ngành hàng tôm của Việt Nam, không ngừng gia tăng về diện tích nuôi và sản lượng nuôi.

Tôm
• 08:00 04/11/2025

Tên khoa học của tôm thẻ chân trắng là Penaeus vannamei hay Litopenaeus vannamei?

Nhiều người không khỏi bối rối khi bắt gặp hai tên khoa học của tôm thẻ chân trắng là: Penaeus vannamei và Litopenaeus vannamei. Vậy, đâu mới là danh pháp chính xác theo hệ thống phân loại khoa học hiện đại, và tại sao sự nhầm lẫn này lại tồn tại?

tên khoa học của tôm thẻ chân trắng
• 15:21 17/07/2025

Vắc-xin uống từ vi tảo

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu đang chịu áp lực bởi các đợt bùng phát dịch bệnh nghiêm trọng, vắc-xin được xem là giải pháp hiệu quả để nâng cao miễn dịch và giảm sự phụ thuộc vào hóa chất. Một xu hướng nổi bật gần đây là ứng dụng vi tảo làm nền tảng sản xuất vắc-xin, mở ra triển vọng phát triển các loại vắc-xin uống bền vững, hiệu quả và ít tốn kém.

Vi tảo
• 10:50 13/06/2025

Nguyên liệu lên men: Một xu hướng mới trong dinh dưỡng thủy sản

Thức ăn thương mại đóng vai trò then chốt trong sản xuất nuôi trồng thủy sản, do chiếm từ 50% đến 70% tổng chi phí sản xuất.

Thức ăn tôm
• 10:50 03/06/2025

4 bộ phận của cua biển dù ngon mấy cũng không được ăn nếu muốn an toàn sức khỏe

Cua biển, với thịt chắc, gạch béo ngậy, luôn là món khoái khẩu của nhiều người. Tuy nhiên, ít ai biết rằng trong "kho báu" ấy lại ẩn chứa 4 bộ phận tưởng chừng ngon lành nhưng lại cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe. Cùng khám phá chúng là gì và tại sao bạn tuyệt đối không nên ăn chúng.

Cua biển
• 14:52 28/12/2025

“Bản đồ” ngành tôm năm 2026, Việt Nam đứng ở đâu?

Trong giai đoạn sắp tới, ngành tôm Việt Nam được kỳ vọng sẽ từng bước đặt trọng tâm vào chế biến sâu như một hướng đi chiến lượ

Tôm thẻ
• 14:52 28/12/2025

Độc lạ: Nước Anh cấm luộc tôm hùm khi còn sống

Chính phủ Anh đã công bố kế hoạch cấm hành vi luộc sống tôm hùm, cua và các loài giáp xác khác. Đây là một phần trong chiến lược phúc lợi động vật mới, dựa trên cơ sở khoa học rằng các loài vật này có thể cảm nhận được nỗi đau.

Tôm
• 14:52 28/12/2025

Thương lái đang thay đổi cách mua tôm như thế nào?

Trong bối cảnh ngành tôm Việt Nam năm 2025 đang phục hồi mạnh mẽ nhưng phải đối mặt với các rào cản thương mại phức tạp, chân dung của "thương lái" đã có sự thay đổi mang tính bước ngoặt.

Tôm
• 14:52 28/12/2025

Vietagros 2026: Thúc đẩy xu hướng tiêu dùng xanh

Trong xu thế phát triển hiện nay, sản xuất và tiêu dùng xanh không chỉ là lựa chọn của xã hội hiện đại mà còn là hướng đi tất yếu để xây dựng nền kinh tế bền vững.

Tôm thẻ
• 14:52 28/12/2025
Some text some message..