Độc đáo ấp trứng chạch lấu bằng công nghệ vi sinh

Nông dân An Giang đã triển khai thành công mô hình cho sinh sản và ứng dụng công nghệ vi sinh trong ấp trứng cá chạch lấu gắn kết với bảo vệ môi trường.

cá chạch lấu
Những năm gần đây, phong trào nuôi cá chạch lấu đang phát triển mạnh ở khu vực ĐBSCL. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Những năm gần đây, phong trào nuôi cá chạch lấu thương phẩm đang phát triển mạnh ở khu vực ĐBSCL. Đây là đối tượng mới đã trở thành món ăn đặc sản có mặt ở các nhà hàng quán ăn lớn, trong thịt cá chạch lấu giàu dinh dưỡng đã mang lại giá trị kinh tế cao trên thị trường

Chạch lấu tên khoa học (Mastacembelus favus) là loài cá nước ngọt có thân màu xanh đậm hoặc đen xám, trên thân có nhiều đốm vàng hình tròn hoặc bầu dục. Vây lưng, vây hậu môn và vây ngực có đốm đen nhỏ, không có vây bụng. Khi còn nhỏ, thức ăn chủ yếu của cá chạch lấu là giun, ấu trùng côn trùng, giáp xác nhỏ. Khi lớn, cá ăn côn trùng trưởng thành, tôm tép, cá nhỏ và mùn bã hữu cơ.

Ngoài tự nhiên, tăng trưởng của cá chạch lấu sau 1 năm tuổi có thể đạt từ 150 - 250gram/con, dài 18 - 25cm, sau 2 năm nuôi đạt 450 - 500 gram, dài 35 - 40cm. Chúng thành thục và sinh sản sau 2 - 3 năm. Con đực thường lớn hơn con cái, tuy cùng lứa tuổi. Con cái có sức sinh sản 4.500 - 7.500 trứng/lần, trứng có kích thước nhỏ, màu vàng. Cá thường sinh sản vào mùa mưa lũ, nước đục, từ tháng 6 đến tháng 9, nơi sinh sản là hang hốc, khe đá ngầm ven sông suối.

Để phát triển cá thương phẩm, trước nhất đồi hỏi giống cá chạch lấu này phải có nguồn giống tốt, đảm bảo chất lượng từ đó sẽ giúp người nuôi đạt chất lượng cao, đảm bảo nguồn lợi nhuận cho người nuôi.

cá chạch
Chạch lấu tên khoa học (Mastacembelus favus) là loài cá nước ngọt có thân màu xanh đậm hoặc đen xám, trên thân có nhiều đốm vàng hình tròn hoặc bầu dục. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Gần 3 năm qua, ông Nguyễn Bá Sang, ở xã Phú Thuận, huyện Thoại Sơn (An Giang) đã triển khai thành công mô hình cho sinh sản và ứng dụng công nghệ vi sinh trong ấp trứng cá chạch lấu và gắn kết bảo vệ môi trường. Đây là mô hình được ngành thủy sản An Giang đánh giá cao.

Ông Nguyễn Bá Sang chia sẻ: Trước đây gia đình sống chủ yếu với nghề sản xuất và nuôi trồng thủy sản tại địa bàn xã Phú Thuận, một vùng trọng điểm của huyện Thoại Sơn về nuôi thủy sản. Đặc biệt, nơi đây phát triển mạnh tôm càng xanh, lươn không bùn công nghệ cao, nuôi cá chạch lấu trong ao.

Bản thân ông luôn tìm hiểu và tiên phong ứng dụng các mô hình mới để nâng cao giá trị kinh tế, trong đó cá chạch lấu, một đối tượng nuôi mới và có nhiều tiềm năng. Hiện gia đình có trại giống đang thực hiện mô hình chuỗi sản xuất từ cá bột đến cá giống, trong đó khâu nuôi vỗ cá bố mẹ chạch lấu và cho sinh sản là yếu tố then chốt quyết định đến chất lượng và tỷ lệ sống của cá giống.

Cá chạch lấu bố mẹ được lấy từ 2 nguồn: Cá sông và cá thịt trong ao, theo tỷ lệ nhất định nhằm tránh gây ra hiện tượng phối giống cận huyết làm giảm tốc độ tăng trưởng của cá, làm cá dễ bị dị hình, dị tật. Cá mẹ phải nuôi vỗ bằng thức ăn công nghiệp chất lượng cao, độ đạm dao động từ 40 - 42%.

vuốt bụng cá
Vuốt bụng lấy trứng cá chạch lấu. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Cá chạch lấu nuôi vỗ từ 3 - 4 tháng bắt đầu cho sinh sản. Trong khâu sinh sản thì kỹ thuật ấp trứng cá chạch lấu là quan trọng, việc loại nấm thủy mi ăn trứng cá là khâu khó khăn và đòi hỏi nhiều yếu tố mới mang lại tỷ lệ nở cao. Để ấp trứng cá chạch lấu đạt tỷ lệ cao, ông Sang đã áp dụng quy trình sử dụng vi sinh để ức chế nấm thủy mi ở giai đoạn ấp trứng.

Theo ông Sang, ngoài nguồn nước ấp trứng cá chạch lấu ra, sau khi được lắng lọc sạch tiến hành sát khuẩn nước, sục khí nước trong 12 giờ để loại bỏ các vi sinh vật trong nước và phân hủy lượng chất sát khuẩn còn lưu tồn. Sau đó tiến hành ấp chủng vi sinh Bacillus subtilis trong 3 giờ ở môi trường có  nhiệt độ 290C, độ mặn 50/00, mật độ ấp 10 gram/20 lít nước.

Sau đó cho vi sinh tự nhân bản phát triển lên thì thả hết vào bể nước ấp trứng. Trứng cá sau khi thụ tinh xong, đưa vào bể ấp với điều kiện trên thì tỷ lệ nở cao hơn từ 10 - 20% so với cách làm trước đây. Trung bình tỷ lệ thụ tinh là 85%, tỷ lệ cá nở từ 70 - 75%.

Áp dụng phương pháp này thì thời gian nấm thủy mi tấn công trứng cá bị hạn chế lại, mức độ bùng phát nấm không cao trong quá trình ấp trứng, nguồn nước ấp trứng trong và sạch hơn hạn chế thay nước và ít sử dụng nước trong quá trình ấp giảm sử dụng nước xuống 20%. Từ đó, giảm chi phí đầu tư, giảm thải nguồn nước ra môi trường, ít tác động ô nhiễm môi trường xung quanh.

“Nếu áp dụng đúng quy trình kỹ thuật chất lượng cá bột khỏe mạnh, ít dị hình, dị tật, cá hương cá giống có tỷ lệ sống cao, cá ít bị nhiễm bệnh và tốc độ phát triển nhanh từ đó làm tăng thêm năng suất và giá trị sản phẩm của cá chạch lấu", ông Sang khẳng định.

Nông nghiệp Việt Nam
Đăng ngày 05/08/2022
Lê Hoàng Vũ
Nuôi trồng

Từ lão nông nghèo đã trở thành triệu phú nhờ nuôi cá lồng

Nhờ mạnh dạn chuyển sang nuôi cá lồng trên dòng sông Đà, ông Lò Văn Bân đã có cuộc sống sung túc và thoát nghèo…

Ông Bân thoát nghèo nhờ nuôi cá lồng
• 15:46 06/07/2023

Nghề lạ đất Mũi, ngồi nhà trói cua Cà Mau kiếm 300.000 đồng/ngày

Nghề trói cua, lựa cua tại các cơ sở thu mua cua ở Cà Mau đã giúp cho nông dân nơi đây có thêm nguồn thu nhập khá.

Nghề trói cua Cà Mau
• 11:45 20/04/2023

Hai loại tôm lạ trên thị trường đắt hơn tôm hùm được nhiều người săn lùng

Hai loại tôm lạ này được đánh gia ngon hơn cả tôm hùm. Dù giá cao, chúng vẫn được nhiều người lùng mua thưởng thức.

Tôm tít
• 12:07 15/04/2023

Cà Mau: Giá cua tăng cao, nông dân mừng như "trúng số"

Việc nguồn cung khan hiếm, kéo theo nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng tăng mạnh trong những ngày qua là nguyên nhân khiến giá cua biển ở Cà Mau tăng cao.

Cua tăng giá
• 17:51 21/03/2023

Vai trò của PCR trong kiểm tra an toàn sinh học thức ăn thủy sản

Hiện nay, tồn tại nhiều vấn đề khác nhau liên quan đến việc sử dụng PCR làm tiêu chuẩn vàng để phát hiện mầm bệnh khi áp dụng vào tình trạng an toàn sinh học của thức ăn thủy sản có công thức.

Thức ăn tôm
• 10:10 27/09/2023

Xu hướng đa dạng hóa đối tượng nuôi trồng thủy sản

Ngoài việc tập trung nguồn lực với các đối tượng nuôi chủ lực thì hiện nay ngành nuôi trồng thủy sản cũng phát triển đa dạng hóa đối tượng nuôi nhằm khai thác tốt diện tích mặt nước, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân, phù hợp với điều kiện địa phương.

Tôm thẻ
• 10:00 25/09/2023

Giải pháp dựa vào thiên nhiên để quản lý nước thải nuôi tôm

Theo một dự án nghiên cứu mới, các giải pháp dựa trên thiên nhiên có thể được sử dụng hiệu quả trong chiến lược xử lý nước thải cho ngành nuôi tôm.

Ao tôm
• 11:03 22/09/2023

Dư lượng kháng sinh tồn tại lớn trong tôm

Sử dụng kháng sinh bừa bãi trong nuôi tôm là tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng cách, không đúng chỉ định của bác sĩ thú y, hoặc sử dụng kháng sinh quá liều. Tình trạng này đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, gây ra nhiều hậu quả cho sức khỏe con người, môi trường và ngành nuôi tôm.

Kháng sinh
• 15:23 21/09/2023

Hiệu quả của chế phẩm tự nhiên trong việc chống vi khuẩn gây bệnh cho tôm

Thuốc kháng sinh được sử dụng rộng rãi để chống lại mầm bệnh vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn Vibrio ở tôm. Tuy nhiên việc sử dụng kháng sinh có những nhược điểm lớn đó là lượng kháng sinh tồn dư trong thủy sản thành phẩm, tính kháng thuốc giữa các vi khuẩn và mầm bệnh.

Tôm bệnh
• 20:56 28/09/2023

Cá lớn ngày càng nhỏ đi và cá nhỏ ngày càng lớn hơn

Nghiên cứu mới chỉ ra cá lớn đang ngày càng nhỏ hơn và cá bé đang ngày càng lớn hơn. Điều gì sẽ xảy ra?

Cá biển
• 20:56 28/09/2023

Việt Nam: Xuất khẩu tôm sang Trung Quốc chưa có sự đột phá?

Nhu cầu nhập khẩu thủy sản, đặc biệt là tôm của Trung Quốc đang phục hồi mạnh mẽ sau khi mở cửa vào đầu năm 2023. Do đó, doanh nghiệp Việt Nam có quyền kỳ vọng nhập khẩu thủy sản tăng trưởng tại thị trường “tỷ dân” này.

Sơ chế tôm
• 20:56 28/09/2023

Nuôi tôm 3 giai đoạn là gì? Những lưu ý cần thiết cho từng giai đoạn

Mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn đã xuất hiện khá lâu trên thế giới, tuy nhiên mô hình này chỉ thực sự phổ biến tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây. Do đó, vẫn còn nhiều người băn khoăn rốt cuộc nuôi tôm 3 giai đoạn là như thế nào?

Mô hình nuôi tôm
• 20:56 28/09/2023

Nuôi ghép tổng hợp tôm, cua, cá đem lại thu nhập bền vững

Bình Định là một tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ có chiều dài bờ biển khoảng 134 km, có điều kiện tự nhiên rất thuận lợi để phát triển nghề nuôi thủy sản, đặc biệt là nuôi các đối tượng thủy sản lợ mặn.

Nuôi ghép tổng hợp
• 20:56 28/09/2023