Kết hợp thảo dược hỗ trợ miễn dịch và tăng khả năng đề kháng trên cá rô phi

Kết hợp ba loại thảo dược: ngãi bún, cà lông, gừng gió có thể kích thích hệ miễn dịch giúp phòng ngừa lẫn điều trị bệnh nhiễm khuẩn trên cá rô phi.

Thảo dược
Chiết xuất ngải bún, cà lông, gừng gió giúp tăng đề kháng trên cá rô phi. Ảnh: Hà Tử

Rất nhiều chiết xuất thảo dược đã được báo cáo có khả năng kháng khuẩn, chống lại một số bệnh trong nuôi trồng thủy sản. Chiết xuất thảo dược được xem là những loại dược liệu tự nhiên, với những hoạt chất có tác dụng ức chế mầm bệnh và kích thích miễn dịch đối với cá và tôm. 

Ba loại thảo dược trong thí nghiệm này là  Ngải Bún (Nga Truật) (Boesenbergia pandurata), Cà lông  (cà trời) (Solanum ferox) và Gừng gió (ngải xanh) (Zingiber zerumbet) được phối trộn để hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp ngăn ngừa và điều trị sự xâm nhập của vi khuẩn Aeromonas hydrophila Pseudomonas fluorescens trên cá rô phi vằn.

Trong nghiên cứu này, thức ăn được trộn với hỗn hợp chiết xuất của 3 loại thảo dược trên, trong một thời gian nhất định, mỗi ngày 3 cử (3-5% trọng lượng cơ thể cá). Chia làm 3 nhóm khác nhau: phòng ngừa, điều trị và đối chứng rồi thực hiện đánh giá, so sánh thống kê.

Sau thí nghiệm, tiến hành đo các chỉ số miễn dịch (bạch cầu, hồng cầu, thực bào) và tỷ lệ sống của cá thí nghiệm để rút ra kết luận về hiệu quả của hỗn hợp chiết xuất 3 loại thảo dược với việc phòng và điều trị bệnh nhiễm khuẩn trên cá rô phi. Ở đây cũng sẽ đưa ra những thảo luận cụ thể về việc thúc đẩy các hoạt động miễn dịch của cá và tính kháng khuẩn đặc trưng của hỗn hợp ba hoạt chất trên.

Phương pháp và vật liệu

Nghiên cứu này được thực hiện trong vòng 2 tháng, tại Phòng thí nghiệm của trường Đại học Mulawarman, miền Đông Kalimantan, Indonesia. Các chiết xuất từ 3 loại thảo dược cũng được tiến hành thu tại đây và phối trộn với liều lượng 600mg/l  B. pandurata, 900mg/l S. ferox và 200mg/l  Z. zerumbet theo tỉ lệ 1:1:1. 

Cá được chọn là cá rô phi vằn (Oreochromis niloticus) với kích thước 15± 2g từ miền đông Indonesia. Sau đó cá được nuôi tại phòng thí nghiệm trong 2 tuần, tiếp theo được gây bệnh với A. hydrophila và P. fluorescens, mật độ mỗi vi khuẩn là 105 CFU/ml, tỉ lệ vi khuẩn 1:1 với liều 0,1ml cho từng con cá.

Chia làm 3 nhóm:

A là cá nuôi cho ăn thức ăn trộn hỗn hợp chiết xuất trước rồi mới tiêm vi khuẩn (phòng ngừa).

B là cá nuôi tiêm vi khuẩn trước rồi cho ăn thức ăn trộn hỗn hợp chiết xuất sau (điều trị).

C là cá bị tiêm vi khuẩn và ăn thức ăn không trộn hỗn hợp chiết xuất (đối chứng).

Tiến hành thí nghiệm như sau:

Nhóm A: cho cá ăn thức ăn có trộn hỗn hợp chiết xuất ngay từ lúc đầu (3-5% trọng lượng thân), đến ngày thứ 6 thực hiện tiêm 0,1ml mỗi vi khuẩn vào từng con cá. Từ ngày thứ 7 cho cá ăn lại thức ăn bình thường (không trộn hỗn hợp chiết xuất) cho đến ngày thứ 28 thì kết thúc.

Nhóm B: tiêm vi khuẩn vào mỗi con cá ngay từ ban đầu, sau 3 ngày mới cho ăn thức ăn trộn hỗn hợp chiết xuất, đến ngày thứ 9 thì ngưng cho cá ăn thức ăn trộn với thảo dược và ăn lạithức ăn bình thường đến khi kết thúc thí nghiệm.

Nhóm C: tiêm vi khuẩn vào đầu thí nghiệm rồi cho ăn bình thường với thức ăn không phối trộn để làm đối chứng.

Tính tỉ lệ cá xuất hiện triệu chứng bệnh do vi khuẩn, % tế bào thực bào (PI), hoạt động hô hấp (RBA), hoạt động của enzyme lysozyme(LA), số lượng hồng cầu và bạch cầu, tỷ lệ sống và phân tích thống kê số liệu thu được.

Kết luận 

Triệu chứng bệnh xuất hiện là cá bị sẫm màu, mất thăng bằng, bơi lội không định hướng, hô hấp ngưng trệ, thối vây và lồi mắt với tỉ lệ 60% ở nhóm C. Đối với nhóm A thì theo dõi không thấy có dấu hiệu bệnh lý nào xảy ra, nhóm B triệu chứng rất hiếm gặp, chỉ vào khoảng <10% tổng cá thể cá của nhóm này.

Phân tích các chỉ số thống kê cho thấy trong nhóm phòng ngừa và điều trị, hiệu quả kháng khuẩn rất cao so với nhóm đối chứng. Giữa 2 nhóm này, sự khác biệt cũng không đáng kể. Chiết xuất của Ngải bún và Gừng gió hiệu quả hơn đối với A. hydrophila, Cà lông thì hiệu quả hơn đối với Pseudomonas sp. Và sự phối trộn sẽ có hiệu quả hơn các chiết xuất đơn lẻ.

Tỉ lệ phối trộn 1:1:1 các chiết xuất Ngải bún: Cà lông: Gừng gió sẽ cải thiện hệ miễn dịch không đặc hiệu của cá. Sau 4 tuần khảo sát, tỉ lệ hồng cầu, bạch cầu cũng như chỉ số thực bào của các tế bào bạch cầu đều cao hơn rất nhiều. Khi dùng trong nhóm phòng ngừa và điều trị chỉ ra rằng, hỗn hợp có hiệu quả bảo vệ cá rô phi khỏi nhiễm khuẩn một cách vượt trội.

Phân tích hóa học cho thấy chiết xuất 3 loại thảo dược chứa flavonoid alkaloid, steroid và carbohydrate. Đây là những thành phần có khả năng kháng khuẩn rất cao. Hiệp lực của 3 loại thảo dược với nồng độ ngải bún 600mg/l, cà lông 900mg/l và 200mg/l  gừng gió  cho thấy có thể kích thích hệ miễn dịch làm nhiệm vụ phòng ngừa lẫn điều trị bệnh nhiễm khuẩn A. hydrophilaP. fluorescens với cá rô phi.


Đăng ngày 30/12/2019
Hà Tử
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Kỹ thuật trộn khoáng và vitamin vào thức ăn không bị hao hụt

Việc bổ sung khoáng chất và vitamin vào khẩu phần ăn của vật nuôi là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nếu không áp dụng đúng kỹ thuật, khoáng – vitamin có thể bị hao hụt nghiêm trọng trong quá trình trộn, bảo quản hoặc cho ăn, từ đó làm giảm hiệu quả sử dụng, tốn kém chi phí và ảnh hưởng đến sự phát triển của vật nuôi.

Trộn thức ăn
• 09:00 22/06/2025

Tôm lột xác sai chu kỳ do có mưa lớn kéo dài

Mưa lớn kéo dài luôn là một trong những nỗi lo hàng đầu của người nuôi tôm, không chỉ vì nguy cơ xói mòn bờ ao, mà còn vì những tác động tiêu cực đến môi trường nước và sức khỏe tôm nuôi. Trong đó, hiện tượng tôm lột xác sai chu kỳ do ảnh hưởng của mưa là một vấn đề nghiêm trọng, gây thiệt hại không nhỏ đến năng suất và lợi nhuận.

Vỏ tôm lột
• 11:37 20/06/2025

Làm tối môi trường nuôi có giúp tăng sắc tố tôm?

Màu sắc tôm rất quan trọng, cả về mặt chất lượng cảm quan và giá trị thương phẩm. Màu sắc tôm tươi ngon, đặc trưng của từng loài giúp người tiêu dùng nhận biết và đánh giá chất lượng sản phẩm. Ở một số quốc gia, màu sắc tôm thường được dùng để phân loại và định giá tôm chất lượng cao.

Tôm luộc
• 10:41 19/06/2025

Sai lầm thường gặp khi xử lý pH ruột tôm

Một trong những chỉ số quan trọng thể hiện tình trạng sức khỏe hệ tiêu hóa là pH ruột tôm. Tuy nhiên, nhiều người nuôi tôm hiện nay vẫn còn gặp phải không ít sai lầm khi xử lý vấn đề này, dẫn đến hậu quả như tôm chậm lớn, kém ăn, thậm chí bùng phát dịch bệnh.

Tôm thẻ
• 11:27 18/06/2025

Nghêu Việt Nam: Tăng trưởng liên tục

Ngành xuất khẩu nghêu của Việt Nam đang thực sự gây ấn tượng mạnh mẽ trên bản đồ thương mại thủy sản quốc tế. Với những con số tăng trưởng đầy lạc quan trong nửa đầu năm 2025, nghêu không chỉ khẳng định vị thế của mình mà còn mở ra một chương mới đầy triển vọng cho kinh tế biển Việt Nam. Đây không chỉ là câu chuyện về kim ngạch, mà còn là hành trình vươn lên của một ngành hàng tiềm năng, từ những bãi bồi ven biển đến bàn ăn của người tiêu dùng toàn cầu.

Nghêu
• 07:56 22/06/2025

Tôm lột xác sai chu kỳ do có mưa lớn kéo dài

Mưa lớn kéo dài luôn là một trong những nỗi lo hàng đầu của người nuôi tôm, không chỉ vì nguy cơ xói mòn bờ ao, mà còn vì những tác động tiêu cực đến môi trường nước và sức khỏe tôm nuôi. Trong đó, hiện tượng tôm lột xác sai chu kỳ do ảnh hưởng của mưa là một vấn đề nghiêm trọng, gây thiệt hại không nhỏ đến năng suất và lợi nhuận.

Vỏ tôm lột
• 07:56 22/06/2025

Mùa khai thác rong mơ ở Quảng Ngãi: Lộc vàng từ biển cả

Mỗi năm, khi nắng bắt đầu gắt và biển lặng hơn vào đầu mùa hè, người dân ven biển Quảng Ngãi lại tất bật bước vào mùa khai thác rong mơ – một loài rong biển quý, có giá trị cao về mặt kinh tế và sinh thái. Không chỉ mang lại nguồn thu đáng kể cho ngư dân, rong mơ còn được xem là biểu tượng của sinh kế bền vững gắn với vùng ven biển miền Trung.

Khai thác rong mơ
• 07:56 22/06/2025

Tôm bơi lờ đờ và kéo đàn: Dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm trong ao nuôi

Một trong những hiện tượng khiến người nuôi tôm lo lắng và cần đặc biệt chú ý chính là tôm bơi lờ đờ và kéo đàn. Đây không chỉ là biểu hiện của sự suy yếu mà còn có thể là lời cảnh báo về những vấn đề nghiêm trọng đang xảy ra trong ao, từ môi trường xuống cấp đến sự bùng phát của dịch bệnh.

Tôm bơi lờ đờ
• 07:56 22/06/2025

Loại cá mờm cơm: Từ món ăn bình dân đến đặc sản xuất khẩu

Tại những làng chài ven biển Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ, cá mờm cơm từ lâu đã là món ăn dân dã, gắn bó với đời sống ngư dân. Ít ai ngờ rằng, loài cá nhỏ bé này đang từng bước trở thành mặt hàng xuất khẩu giá trị, được ưa chuộng tại nhiều quốc gia châu Á và châu Âu. Hành trình từ bữa cơm gia đình đến bàn tiệc quốc tế của cá mờm cơm là một câu chuyện đầy thú vị về tiềm năng biển cả Việt Nam.

Cá mờm cơm
• 07:56 22/06/2025
Some text some message..