Theo người nuôi, chưa có năm nào ngao chết nhiều như năm nay, ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả kinh tế của các hộ nuôi trồng.
Năm 2018, gia đình anh Trần Văn Mạnh, xóm 7, xã Kim Tân (huyện Kim Sơn) đã đầu tư hơn 20 tấn ngao giống để thả nuôi trên diện tích gần 7ha. Sau gần 1 năm, ngao sinh trưởng và phát triển tốt và chuẩn bị cho thu hoạch. Tuy nhiên đến đầu tháng 1 năm nay, lác đác xuất hiện tình trạng ngao chết và gần đây thì ngao chết trắng đầm, làm thiệt hại hơn 1 tỷ đồng.
Anh Mạnh cho biết: Gia đình tôi nuôi thả ở đây từ lâu, nhưng chưa năm nào ngao bị chết nhiều như năm nay. Khi thủy triều lên, vỏ ngao đã chết nổi lên trên mặt nước, đến khi thủy triều xuống thì vỏ ngao vướng lại trên mặt đầm. Để đảm bảo vệ sinh môi trường sống cho số ngao còn lại, gia đình đã thuê người nhặt. Bây giờ đã là lần thứ 3 nhưng vẫn chưa hết.
Là một trong những hộ đầu tiên nuôi thả ở khu vực Cồn Nổi, nhưng chưa năm nào ông Đinh Văn Tỵ (xã Kim Tân) phải chứng kiến cảnh ngao chết nhiều như năm nay. Ông Tỵ chia sẻ: Trong khi các bãi nuôi khác chỉ chết rải rác thì tại bãi nuôi của gia đình nhà tôi, ngao chết nhiều nhất ở khu vực Cồn Nổi này.
Mỗi năm, việc nuôi ngao đem lại cho gia đình tôi nguồn thu nhập khoảng 5 tỷ đồng, sau khi trừ chi phí còn lãi được gần 3 tỷ đồng. Với tình trạng ngao chết như năm nay, gia đình ước tính thiệt hại khoảng 2 tỷ đồng. Trong nhiều ngày qua, gia đình phải thuê 12 lao động để nhặt vỏ ngao, dọn bãi, hạn chế ô nhiễm môi trường.
Tình trạng ngao chết rải rác trên diện tích hơn 1.000ha bãi nuôi tại khu vực Cồn Nổi của huyện Kim Sơn xảy ra từ đầu tháng 2/2019, chủ yếu là ngao thương phẩm có kích cỡ từ 60-70 con/kg. Bên cạnh đó, tại các bãi nuôi mới thả ngao giống cũng xuất hiện một loại sinh vật lạ với mật độ cao.
Để tìm rõ nguyên nhân và khắc phục tình trạng trên, Chi cục Thủy sản tỉnh đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Kim Sơn cắt cử cán bộ kỹ thuật bám sát địa bàn, thu mẫu môi trường, phân tích, đánh giá các chỉ tiêu và cảnh báo môi trường vùng nuôi để đưa ra khuyến cáo cho người dân.
Đồng thời gửi mẫu ngao giống đến Trung tâm Chẩn đoán thú y Trung ương, gửi mẫu sinh vật lạ đến Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I để xét nghiệm. Kết quả cho thấy, ngao giống không bị nhiễm bệnh còn sinh vật lạ kia được xác định là rết biển hay sâu biển, người dân địa phương thường gọi là sâu róm biển.
Lý giải về nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao chết, ông Phạm Văn Hải, Trạm trưởng Trạm Thủy sản Kim Sơn - Yên Khánh (Chi cục Thủy sản tỉnh) cho biết: Tình hình loài sâu biển phát triển mạnh cũng gây ảnh hưởng một phần đến việc ngao bị chết, do ngao giống là thức ăn của sinh vật này. Nhưng nguyên nhân chính là do mật độ nuôi thả dày, ngao thương phẩm bị yếu qua quá trình sinh sản.
Đặc biệt, thời tiết sương muối kéo dài làm cho các yếu tố môi trường thay đổi, gây bất lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của ngao. Để đảm bảo cho vụ nuôi tốt, trước khi thả giống, bà con cần phải dọn sạch đáy, chọn ngao giống lớn và đảm bảo chất lượng, chỉ thả mật độ từ 350 con/m2.
Trong thời gian này, Chi cục Thủy sản tỉnh đang tập trung chỉ đạo các hộ nuôi khẩn trương thu gom xác ngao, thu gom số ngao giống còn lại để tiến hành tu sửa, vệ sinh, cải tạo bãi nuôi ngao, sửa sang hệ thống lưới vây và thả giống bổ sung để đảm bảo mật độ ương nuôi.
Đồng thời khuyến cáo các hộ nuôi ngao cần chủ động tích cực diệt sâu biển bằng biện pháp thủ công như giăng lưới, quang đăng để bắt và diệt trừ. Hoặc sử dụng nguồn thắp sáng để kích thích, dẫn dụ sâu biển nổi lên mặt nước tập trung ở một điểm, sau đó dùng lưới, vợt bắt. Tuyệt đối không sử dụng hóa chất, thuốc không trong danh mục được phép sử dụng, hóa chất độc hại không rõ nguồn gốc để tiêu diệt sâu biển, gây ảnh hưởng xấu tới ngao nuôi và môi trường xung quanh.
Mong rằng, các biện pháp kịp thời nêu trên sẽ đạt hiệu quả cao, giúp sớm chấm dứt tình trạng ngao chết tại bãi nuôi Cồn Nổi của huyện Kim Sơn, giảm thiểu phần nào thiệt hại về kinh tế cho các hộ nuôi. Đồng thời, đây cũng là một bài học kinh nghiệm sâu sắc cho chính người dân và ngành chức năng để đạt thành công cho các vụ nuôi tiếp theo.