Phân biệt bệnh đốm trắng trên tôm do vi khuẩn và virus

Bệnh đốm trắng trên tôm là một trong những bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất đối với ngành nuôi tôm, gây thiệt hại lớn về kinh tế và sản lượng. Đây là bệnh có thể do nhiều tác nhân khác nhau gây ra, trong đó nổi bật là các loại vi khuẩn và virus. Dù cả hai loại tác nhân này đều gây ra các triệu chứng tương tự nhau, nhưng nguyên nhân, cách thức lây lan, cũng như phương pháp điều trị và phòng ngừa lại hoàn toàn khác biệt

Tôm thẻ chân trắng
Tôm bị đốm trắng thường do vi khuẩn hoặc virus gây nên. Ảnh: ST

Bệnh đốm trắng do virus (WSSV - White Spot Syndrome Virus)

Nguyên nhân và cơ chế lây nhiễm

Bệnh đốm trắng do virus chủ yếu gây ra bởi virus White Spot Syndrome Virus (WSSV), một loại virus DNA thuộc họ Nimaviridae. Đây là một trong những virus gây bệnh nguy hiểm nhất trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là tôm. WSSV có thể xâm nhập vào cơ thể tôm qua nhiều con đường khác nhau, chẳng hạn như qua nước, thức ăn, hoặc qua vết thương trên vỏ tôm. Virus này có thể sống trong môi trường nước trong một thời gian dài, nên khả năng lây lan rất nhanh chóng nếu không có biện pháp kiểm soát.

Triệu chứng của bệnh đốm trắng do virus

Khi tôm nhiễm WSSV, các triệu chứng của bệnh sẽ phát triển nhanh chóng. Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất là sự xuất hiện các đốm trắng đặc trưng trên vỏ tôm, thường ở các khớp của chân và phần cơ thể mềm. Các đốm này là các ổ mầm bệnh do virus gây ra trong tế bào vỏ tôm. Những đốm trắng này có thể lan ra toàn bộ cơ thể tôm trong thời gian ngắn.

Ngoài ra, tôm cũng có thể gặp phải các triệu chứng khác như:

- Tôm yếu và lờ đờ

- Vỏ tôm bị nứt hoặc bong tróc 

- Tôm chết đột ngột

Bệnh đốm trắng do vi khuẩn (Vibrio spp.)

Nguyên nhân và cơ chế lây nhiễm

Bệnh đốm trắng do vi khuẩn chủ yếu là do các loài vi khuẩn thuộc chi Vibrio, chẳng hạn như Vibrio harveyi, Vibrio alginolyticus, và Vibrio parahaemolyticus. Những loài vi khuẩn này có thể gây nhiễm trùng cho tôm, đặc biệt khi tôm bị căng thẳng, suy yếu hoặc bị tổn thương vỏ. Vi khuẩn Vibrio có thể xâm nhập vào cơ thể tôm qua các vết thương, qua hệ tiêu hóa, hoặc qua nước nuôi bị ô nhiễm. Tôm cũng có thể bị nhiễm Vibrio khi ăn phải thức ăn có chứa vi khuẩn.

Đốm trắngĐốm trắng bám trên vỏ tôm. Ảnh: ST

Triệu chứng của bệnh đốm trắng do vi khuẩn

Đốm trắng trên vỏ tôm

Tương tự như bệnh đốm trắng do virus, các đốm trắng xuất hiện trên vỏ tôm, tuy nhiên, chúng không phải là các ổ mầm bệnh của vi khuẩn, mà là dấu hiệu của sự viêm nhiễm hoặc nhiễm trùng tại các vùng bị tổn thương.

Vỏ tôm bị tổn thương

Các loài vi khuẩn Vibrio có thể gây viêm nhiễm tại các mô mềm và mô vỏ tôm, khiến vỏ tôm bị nứt và bong tróc.

Tôm yếu và mất sức

Tôm bị nhiễm vi khuẩn thường sẽ có biểu hiện lờ đờ, không ăn, di chuyển ít và có dấu hiệu suy kiệt.

Chết đột ngột

Tôm mắc bệnh đốm trắng do vi khuẩn Vibrio cũng có thể chết đột ngột nếu không được điều trị kịp thời.

Biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh do vi khuẩn

Quản lý chất lượng nước và thức ăn

Đảm bảo nước nuôi tôm luôn sạch, không bị ô nhiễm và thức ăn cho tôm được bảo quản tốt, tránh nhiễm khuẩn.

Kiểm soát mật độ nuôi

Không nuôi tôm với mật độ quá cao để giảm thiểu sự lây lan của vi khuẩn và tạo điều kiện cho tôm phát triển khỏe mạnh.

Vệ sinh ao nuôi và dụng cụ

Đảm bảo ao nuôi và các dụng cụ nuôi trồng luôn sạch sẽ, khử trùng thường xuyên để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn.

Đối với bệnh đốm trắng do vi khuẩn Vibrio, có thể điều trị bằng các loại thuốc kháng sinh hoặc chế phẩm sinh học đặc hiệu. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh cần phải thận trọng, vì có thể gây ra hiện tượng kháng thuốc và ô nhiễm môi trường.

Sự khác biệt giữa bệnh đốm trắng do vi khuẩn và virus

Tiêu chíBệnh đốm trắng do virus (WSSV)Bệnh đốm trắng do vi khuẩn (Vibrio spp.)
Nguyên nhânVirus White Spot Syndrome VirusVi khuẩn Vibrio (harveyi, alginolyticus, parahaemolyticus)
Cách lây nhiễmQua nước, vết thương, thức ănQua vết thương, nước ô nhiễm, thức ăn
Triệu chứngĐốm trắng, vỏ tôm nứt, chết nhanhĐốm trắng, vỏ tôm tổn thương, yếu ớt, chết
Phương pháp điều trịKhông có phương pháp điều trị đặc hiệuKháng sinh hoặc chế phẩm sinh học
Phòng ngừaQuản lý chất lượng nước, cách ly tôm bệnh, chọn giống khỏe mạnhQuản lý chất lượng nước, thức ăn, mật độ nuôi, vệ sinh ao nuôi
Bệnh đốm trắng trên tôm do vi khuẩn và virus đều gây ra những thiệt hại nghiêm trọng, nhưng có những sự khác biệt rõ rệt trong nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị. Việc phân biệt được bệnh do vi khuẩn và bệnh do virus sẽ giúp người nuôi tôm lựa chọn được biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp, từ đó giảm thiểu thiệt hại và nâng cao hiệu quả nuôi trồng thủy sản.
Đăng ngày 22/11/2024
PDT @pdt
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Nhu cầu oxy cho tôm thẻ chân trắng và các vấn đề liên quan

Nuôi tôm thẻ chân trắng theo mô hình thâm canh, thâm canh công nghệ cao, siêu thâm canh, do bà con thả nuôi mật độ cao, nên hàm lượng oxy hoà tan trong ao nuôi rất cần cho hoạt động sống, trao đổi chất, bắt mồi, tăng trưởng, khả năng đối phó dịch bệnh, thay đổi thời tiết, biến động thông số môi trường. Nhu cầu oxy của tôm thẻ chân trắng trong ao nuôi từ ≥ 6 mg/lít trở lên, trong quá trình nuôi, bà con đáp ứng đủ nhu cầu trên tôm phát triển tốt, tăng trưởng nhanh, ít bệnh, tỷ lệ sống cao. Ngược lại, oxy không đủ cung cấp theo nhu cầu, tôm còi cọc, chậm lớn, dễ nhiễm bệnh, tỷ lệ sống thấp.

Ao nuôi tôm
• 10:21 22/04/2025

Gan tôm như thế nào gọi là xấu?

Gan tụy là cơ quan nội tạng quan trọng của tôm, đóng vai trò trong tiêu hóa, hấp thụ dinh dưỡng và giải độc. Sức khỏe của gan tụy phản ánh trực tiếp tình trạng tổng thể của tôm nuôi. Gan tụy bị tổn thương không chỉ làm giảm tốc độ tăng trưởng mà còn khiến tôm dễ mắc các bệnh nguy hiểm như hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính (AHPNS).​

Tôm thẻ chân trắng
• 09:40 22/04/2025

Gan tôm như thế nào mới gọi là “chuẩn”?

Trong hành trình nuôi tôm, ai cũng mong muốn tôm mau lớn, khỏe mạnh, ít bệnh, năng suất cao và đầu ra ổn định. Tuy nhiên, có một cơ quan cực kỳ quan trọng trong cơ thể con tôm mà nhiều bà con còn ít chú ý tới hoặc chưa thật sự hiểu rõ – đó chính là lá gan tụy.

Gan tôm
• 09:46 17/04/2025

Thả tôm giống với các bước cần lưu ý điều gì?

Thả tôm giống là một trong những công đoạn quan trọng nhất, quyết định đến 60–70% sự thành công của vụ nuôi. Dù bạn là người nuôi tôm truyền thống hay đang áp dụng mô hình nuôi công nghệ cao, thì việc thả giống đúng kỹ thuật luôn là điều kiện tiên quyết để tôm phát triển khỏe mạnh, hạn chế bệnh tật và đạt năng suất cao. Vậy khi thả tôm giống, cần lưu ý những gì?

Thả tôm giống
• 10:07 16/04/2025

Cộng đồng mạng thích thú trước món cua Dương Quá độc lạ

Gần đây, cộng đồng mạng (CĐM) không khỏi xôn xao khi một món ăn độc đáo, "cua cùi," trở thành chủ đề nóng được chia sẻ rầm rộ. Với tên gọi nghe có vẻ lạ lẫm, món cua này đã khiến không ít người ngạc nhiên bởi không chỉ là món ăn độc đáo mà còn chứa đựng một câu chuyện thú vị và đầy bất ngờ.

Cua
• 01:48 27/04/2025

Siết chặt quản lý khai thác thủy sản năm 2025

Việt Nam là một trong những quốc gia ven biển có ngành thủy sản phát triển mạnh mẽ tại khu vực Đông Nam Á.

Tàu cá
• 01:48 27/04/2025

Ảnh hưởng của bọt khí siêu nhỏ lên tôm thẻ chân trắng

Nuôi tôm tại Việt Nam đối mặt với thách thức lớn từ bệnh hoại tử gan tụy cấp (AHPND) do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus. Nghiên cứu này đánh giá tiềm năng ứng dụng công nghệ bong bóng nano oxy và ozone trong kiểm soát bệnh, thông qua thí nghiệm so sánh hiệu quả giữa bong bóng thường và bong bóng nano trên tôm thẻ chân trắng. Mục tiêu nhằm tìm giải pháp thay thế kháng sinh, cân bằng giữa hiệu quả diệt khuẩn và an toàn cho tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 01:48 27/04/2025

Tình hình nuôi trồng và quy hoạch thủy sản Việt Nam năm 2025

Ngành thủy sản Việt Nam từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng mà còn tạo ra hàng triệu việc làm và đóng góp đáng kể vào kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, trước những thách thức của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, và yêu cầu ngày càng cao từ các thị trường quốc tế, ngành thủy sản nói chung và lĩnh vực nuôi trồng thủy sản nói riêng đang đứng trước yêu cầu phải chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững.

Nuôi trồng thủy sản
• 01:48 27/04/2025

Cá Mó - Chiến binh bảo vệ rạn san hô

Trong bức tranh sinh thái biển rộng lớn, cá Mó (Parrotfish) không chỉ là một sinh vật biển rực rỡ sắc màu, mà còn là một mắt xích quan trọng giúp bảo vệ và duy trì sự sống cho các rạn san hô. Tuy nhiên, trước thực trạng đánh bắt quá mức và nhận thức chưa đầy đủ từ cộng đồng, loài cá đặc biệt này đang đứng trước nguy cơ suy giảm nghiêm trọng. Việc hiểu rõ vai trò sinh thái của cá Mó là bước đầu tiên để gìn giữ đại dương.

Cá mó
• 01:48 27/04/2025
Some text some message..