Khái niệm hệ đệm trong ao nuôi là gì?

Hệ đệm trong ao nuôi thủy sản là một khái niệm quan trọng giúp duy trì môi trường sống ổn định cho các loài thủy sản như cá, tôm và các loại động vật thủy sinh khác.

Ao tôm
Hệ đệm trong ao nuôi nắm giữ vai trò thiết yếu. Ảnh: Tép Bạc

Một hệ đệm hiệu quả giúp ổn định pH và giảm sự biến đổi của các yếu tố hóa học trong nước. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về khái niệm hệ đệm, tầm quan trọng của nó và cách thức hoạt động trong ao nuôi.

Hệ đệm trong ao nuôi là gì?

Hệ đệm là tập hợp các chất hóa học có khả năng giữ cho pH của nước trong ao nuôi ổn định, dù có sự thêm vào hay giảm đi của các chất axit hoặc bazơ. pH là chỉ số đo lường mức độ axit hoặc kiềm của nước, với thang đo từ 0 đến 14. pH 7 là trung tính, dưới 7 là axit và trên 7 là kiềm. 

Trong môi trường nuôi thủy sản, pH nước lý tưởng thường nằm trong khoảng từ 6,5 đến 8,5. Khi pH nằm ngoài phạm vi này, sức khỏe và sự phát triển của các loài thủy sản sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực.

Tầm quan trọng của hệ đệm

Duy trì sức khỏe của thủy sản

Thủy sản rất nhạy cảm với sự thay đổi của pH. Khi pH dao động quá lớn, các loài thủy sản có thể gặp phải các vấn đề về hô hấp, tiêu hóa và thậm chí là tử vong. Hệ đệm giúp duy trì pH ở mức ổn định, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và sinh trưởng của thủy sản.

Cải thiện chất lượng nước

Hệ đệm không chỉ duy trì pH mà còn giúp giảm thiểu sự thay đổi của các yếu tố hóa học khác trong nước như ammonia, nitrite và nitrate. Những chất này có thể tích tụ trong nước và gây hại cho thủy sản. Một hệ đệm tốt giúp giảm thiểu những biến đổi này, từ đó cải thiện chất lượng nước.

Ao tômTăng cường cải thiện chất lượng nước ao nuôi

Tăng cường khả năng đối phó với thay đổi môi trường

Trong ao nuôi, môi trường nước thường xuyên bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài như mưa, phân bón, thức ăn dư thừa và các chất thải từ thủy sản. Hệ đệm giúp ao nuôi có khả năng đối phó tốt hơn với những thay đổi này, đảm bảo rằng môi trường nước luôn ổn định và phù hợp với sự phát triển của thủy sản.

Cách thức hoạt động của hệ đệm

Hệ đệm hoạt động thông qua các phản ứng hóa học giữa các chất đệm có trong nước. Có hai loại hệ đệm chính trong ao nuôi:

Hệ đệm carbonate-bicarbonate

Đây là hệ đệm phổ biến nhất trong ao nuôi thủy sản. Hệ đệm này bao gồm hai thành phần chính là ion carbonate và bicarbonate. Khi có sự thêm vào của axit (H+), ion bicarbonate sẽ phản ứng với H+ để tạo thành nước và CO2, từ đó làm giảm tác động của axit lên pH nước. 

Ngược lại, khi có sự thêm vào của bazơ (OH-), ion carbonate sẽ phản ứng với OH- để tạo thành bicarbonate, từ đó giảm tác động của bazơ lên pH nước.

Hệ đệm phosphate

Hệ đệm phosphate bao gồm các ion phosphate và dihydrogen phosphate. Khi có sự thêm vào của axit, ion phosphate sẽ phản ứng với H+ để tạo thành dihydrogen phosphate, từ đó giảm tác động của axit lên pH nước. Khi có sự thêm vào của bazơ, dihydrogen phosphate sẽ phản ứng với OH- để tạo thành phosphate, từ đó giảm tác động của bazơ lên pH nước.

Các biện pháp tăng cường hệ đệm

Kiểm soát lượng thức ăn

Thức ăn dư thừa là nguyên nhân chính gây ra sự tích tụ của các chất thải và làm giảm khả năng đệm của nước. Kiểm soát lượng thức ăn và thu gom thức ăn dư thừa giúp duy trì hệ đệm hiệu quả.

Thức ăn tômThức ăn thừa sẽ làm hệ đệm giảm đi sự duy trì của hệ đệm ao

Hệ đệm đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì môi trường nước ổn định cho ao nuôi thủy sản. Hiểu và áp dụng các biện pháp tăng cường hệ đệm không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của thủy sản mà còn nâng cao hiệu quả kinh tế của ao nuôi. Việc duy trì hệ đệm tốt là một trong những yếu tố then chốt để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành nuôi trồng thủy sản.

Sử dụng vôi (CaCO3)

Vôi là một chất đệm phổ biến trong ao nuôi. Khi hòa tan trong nước, vôi sẽ giải phóng ion carbonate và bicarbonate, từ đó tăng cường khả năng đệm của nước. Sử dụng vôi không chỉ giúp duy trì pH ổn định mà còn cải thiện chất lượng nước.

Bón phân hữu cơ

Phân hữu cơ chứa nhiều chất dinh dưỡng và các chất đệm tự nhiên. Bón phân hữu cơ định kỳ giúp tăng cường hệ đệm tự nhiên của ao nuôi, đồng thời cung cấp dinh dưỡng cho thủy sản.

Đăng ngày 12/07/2024
Mây @may
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Tình hình nuôi trồng và quy hoạch thủy sản Việt Nam năm 2025

Ngành thủy sản Việt Nam từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng mà còn tạo ra hàng triệu việc làm và đóng góp đáng kể vào kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, trước những thách thức của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, và yêu cầu ngày càng cao từ các thị trường quốc tế, ngành thủy sản nói chung và lĩnh vực nuôi trồng thủy sản nói riêng đang đứng trước yêu cầu phải chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững.

Nuôi trồng thủy sản
• 09:46 25/04/2025

Tình hình khuẩn Vibrio ngày càng tăng

Trong những năm gần đây, ngành nuôi tôm tại Việt Nam đang đối mặt với một thách thức lớn: sự gia tăng nhanh chóng của vi khuẩn Vibrio trong các ao nuôi. Đây là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe của tôm và hiệu quả kinh tế của người nuôi.

Tôm bệnh
• 10:12 24/04/2025

Tôm chết nổi trên mặt nước

Một trong những hiện tượng nghiêm trọng và ám ảnh nhất chính là tôm chết nổi trên mặt nước. Đây không chỉ là dấu hiệu cho thấy sức khỏe đàn tôm đang bị đe dọa nghiêm trọng, mà còn là lời cảnh báo về một chuỗi vấn đề tiềm ẩn trong quy trình quản lý ao nuôi. Qua bài viết này, tôi muốn chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn đã tích lũy được trong quá trình nuôi, nhằm giúp bà con hiểu rõ nguyên nhân, cách xử lý và phòng ngừa hiệu quả hiện tượng tôm chết nổi.

Tôm chết
• 10:10 22/04/2025

Hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh trong nuôi tôm thông qua phân tích dữ liệu

Hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh trong nuôi tôm thông qua phân tích dữ liệu là một công nghệ tiên tiến giúp phát hiện và ngăn ngừa dịch bệnh trong ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là trong nuôi tôm thâm canh.

Máy đo môi trường
• 10:47 21/04/2025

Cộng đồng mạng thích thú trước món cua Dương Quá độc lạ

Gần đây, cộng đồng mạng (CĐM) không khỏi xôn xao khi một món ăn độc đáo, "cua cùi," trở thành chủ đề nóng được chia sẻ rầm rộ. Với tên gọi nghe có vẻ lạ lẫm, món cua này đã khiến không ít người ngạc nhiên bởi không chỉ là món ăn độc đáo mà còn chứa đựng một câu chuyện thú vị và đầy bất ngờ.

Cua
• 12:03 26/04/2025

Siết chặt quản lý khai thác thủy sản năm 2025

Việt Nam là một trong những quốc gia ven biển có ngành thủy sản phát triển mạnh mẽ tại khu vực Đông Nam Á.

Tàu cá
• 12:03 26/04/2025

Ảnh hưởng của bọt khí siêu nhỏ lên tôm thẻ chân trắng

Nuôi tôm tại Việt Nam đối mặt với thách thức lớn từ bệnh hoại tử gan tụy cấp (AHPND) do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus. Nghiên cứu này đánh giá tiềm năng ứng dụng công nghệ bong bóng nano oxy và ozone trong kiểm soát bệnh, thông qua thí nghiệm so sánh hiệu quả giữa bong bóng thường và bong bóng nano trên tôm thẻ chân trắng. Mục tiêu nhằm tìm giải pháp thay thế kháng sinh, cân bằng giữa hiệu quả diệt khuẩn và an toàn cho tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 12:03 26/04/2025

Tình hình nuôi trồng và quy hoạch thủy sản Việt Nam năm 2025

Ngành thủy sản Việt Nam từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng mà còn tạo ra hàng triệu việc làm và đóng góp đáng kể vào kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, trước những thách thức của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, và yêu cầu ngày càng cao từ các thị trường quốc tế, ngành thủy sản nói chung và lĩnh vực nuôi trồng thủy sản nói riêng đang đứng trước yêu cầu phải chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững.

Nuôi trồng thủy sản
• 12:03 26/04/2025

Cá Mó - Chiến binh bảo vệ rạn san hô

Trong bức tranh sinh thái biển rộng lớn, cá Mó (Parrotfish) không chỉ là một sinh vật biển rực rỡ sắc màu, mà còn là một mắt xích quan trọng giúp bảo vệ và duy trì sự sống cho các rạn san hô. Tuy nhiên, trước thực trạng đánh bắt quá mức và nhận thức chưa đầy đủ từ cộng đồng, loài cá đặc biệt này đang đứng trước nguy cơ suy giảm nghiêm trọng. Việc hiểu rõ vai trò sinh thái của cá Mó là bước đầu tiên để gìn giữ đại dương.

Cá mó
• 12:03 26/04/2025
Some text some message..