Ông Nguyễn Văn Tiến một người nuôi tôm hùm trên vịnh Xuân Đài khu vực phường Xuân Thành cho hay: Gần tháng nay, nhiều người từ Cam Ranh ra đây lặn bắt sò láng từ 17 giờ hôm trước đến mờ sáng hôm sau. Sò láng sống vùi sâu dưới lớp bùn, nên muốn bắt được, họ phải lặn sâu 5-7m để moi bùn lên, làm nước vùng này đục ngầu. Nước bùn tràn vào lồng tôm khiến lứa tôm nhỏ ngộp thở chết, còn tôm lớn cay mắt, bỏ ăn.
Theo nhiều người ở quanh vịnh Xuân Đài, sò láng sống trong môi trường tự nhiên, thịt dai, ăn ngon nên được nhiều người ưa chuộng. Hiện sò láng được thương lái mua với giá 100.000-120.000 đồng/kg; mỗi ngày lặn bắt được 10-12kg, thu nhập khoảng 1 triệu đồng nên không chỉ người dân tỉnh ngoài mà người địa phương cũng thi nhau lặn bắt.
“Tôi có 10 lồng nuôi tôm hùm con, trung bình mỗi lồng ương 200 con, giá 17.000 đồng/con, nhưng do người lặn bắt sò “quậy đục” nước, tôm con yếu sức chết hao hụt còn 50 con/lồng. Việc tìm mua con giống rất khó vì tôm giống nhập từ nước ngoài. Do đó, chúng tôi đề nghị ngành chức năng cần tuần tra ngăn chặn, nếu không thì nước vùng này sẽ ô nhiễm, tôm chết nhiều gây thiệt hại kinh tế cho người nuôi”, ông Bùi Tấn, một người nuôi tôm trên vịnh Xuân Đài than vãn.
Vùng nuôi tôm hùm ở vịnh Xuân Đài hiện có hơn ngàn người dân khắp nơi đến nuôi tôm, với số lượng lồng nuôi lên đến trên 50.000 lồng. Mỗi ngày, hàng tấn thức ăn tươi sống cho tôm hùm ăn là cá giã (đủ loại cá trộn chung lại) trút xuống đầm, tôm ăn không hết, thức ăn thừa mứa chìm xuống đáy đầm. Để tránh ô nhiễm, người nuôi tôm phải nuôi“ganh” (dùng can nhựa lận vào để lồng nổi lưng chừng, chứ không nuôi chìm). Thế nhưng, khi người bắt sò moi bùn lên, họ đã trộn nước ô nhiễm tầng đáy lên tầng giữa, tầng trên nên có nuôi “ganh” cũng bị dính nước bẩn. Do nguồn nước ô nhiễm, nhiều tháng qua tôm nuôi bị dịch bệnh chết. Theo thống kê của Trạm Chăn nuôi và Thú y TX Sông Cầu, tỉ lệ tôm chết khoảng 10-15% tổng đàn.
Kết quả quan trắc môi trường nước trung tuần tháng 7 tại vùng nuôi tôm hùm ở vịnh Xuân Đài của Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên cho thấy chỉ tiêu NH3 vượt ngưỡng giới hạn cho phép tại vùng nuôi Dân Phước (phường Xuân Thành); mẫu nước tầng đáy dao động 0,01-0,04mg/l, so với đợt quan trắc đầu tháng 7 vừa qua thì chỉ tiêu NH3 tăng 2 điểm vượt ngưỡng. Hàm lượng oxy hòa tan trong nước cũng thấp hơn giới hạn cho phép.
Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên khuyến cáo, qua kết quả quan trắc, người nuôi tôm hùm cần tăng cường vệ sinh lồng nuôi sạch sẽ, không để hàu bám vào lồng làm giảm sự lưu thông dòng nước giữa bên ngoài và bên trong lồng nuôi. Người nuôi cần quản lý lượng thức ăn, không để thức ăn dư thừa, thường xuyên kiểm tra nước phân tầng để kịp thời điều chỉnh lồng nuôi, cần thiết treo các bao tải vôi ở các gốc lồng nhằm hạn chế tảo do mưa giông.
Ông Lê Quang Hiệp, Giám đốc Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên, cho biết: Ngoài cảnh báo môi trường nước, theo phản ánh của nhiều hộ nuôi tôm hùm, hiện nay có rất nhiều ghe khai thác sò láng tại vùng nuôi vịnh Xuân Đài, quá trình khai thác gây đục nước cả khu vực, ảnh hưởng đến hô hấp của tôm, khiến người nuôi khó lặn kiểm tra tôm nuôi. Vì vậy, Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên đề nghị chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng tăng cường tuần tra, thanh tra trên vịnh Xuân Đài để ngăn chặn tình trạng này.
Theo ông Đỗ Văn Chính, Trưởng Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, từ nay đến cuối năm, Phòng Kinh tế phối hợp với các đồn Biên phòng và UBND các xã, phường của TX Sông Cầu tổ chức, kiểm tra, xử lý theo quy định đối với tàu cá hoạt động trong đầm vịnh và tuyến bờ làm nghề cào sò, lưới kéo, bóng Thái Lan, giã điện; qua đó ngăn chặn tình hình hoạt động khai thác thủy sản bằng nghề cấm trên địa bàn thị xã.
Ông Trần Đình Luân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản vừa có chuyến kiểm tra vùng nuôi tôm hùm trên vịnh Xuân Đài, khuyến cáo: Để nguồn nước không bị ô nhiễm dẫn đến tôm nuôi chết thì địa phương phải kiên quyết giảm mật độ lồng nuôi. Đồng thời ngăn chặn tình trạng đánh bắt hải sản trái phép dưới vịnh, theo dõi sát diễn biến môi trường để khuyến cáo cho người dân. Cùng với đó, mùa mưa bão đến, địa phương cần có phương án chống bão cho người nuôi tôm, sắp xếp lại lồng bè để không ảnh hưởng đến đường di chuyển vào khu neo đậu tránh trú bão của tàu cá.