Miễn dịch bẩm sinh của tôm thẻ

Hệ miễn dịch của tôm đã bắt đầu được kích hoạt ngay khi vừa mới được thụ tinh. Sự bảo vệ này cũng có thể di truyền sang đời sau và cũng có thể được cải thiện nếu được bổ sung chất kích thích.

hệ miễn dịch tôm
Sự bảo vệ của hệ miễn dịch tôm có thể di truyền và cũng có thể được cải thiện.

Sản xuất tôm là một trong những ngành nuôi trồng thủy sản quan trọng nhất trên thế giới. Tuy nhiên gần đây, nó lại bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi dịch bệnh từ vi khuẩn và virus. Gây ra nhiều tác động xấu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế xã hội. Nuôi tôm có bền vững hay không là phụ thuộc vào sự phát triển và thực hiện các biện pháp phòng trị để kiểm soát mầm bệnh trong sản xuất.

Sự thúc đẩy hệ thống miễn dịch thông qua mồi gắn với bộ gen được xem là một liệu pháp thay thế đầy hứa hẹn để ngăn ngừa và kiểm soát các bệnh trong sản xuất tôm. Các chuyên gia cho biết mặc dù hệ miễn dịch của tôm là bẩm sinh nhưng việc huấn luyện kể từ giai đoạn ấu trùng cũng sẽ giúp cải thiện khả năng bảo vệ, chống lại mầm bệnh hiệu quả. Sự bảo vệ này hoàn toàn có thể di truyền sang đời sau. Mặc dù ký ức miễn dịch của trôm chưa hoàn chỉnh, tuy nhiên chia theo từng giai đoạn nhỏ thì bộ nhớ miễn dịch của tôm vẫn có thể hoạt động rất tốt.

Quá trình hình thành phôi là giai đoạn quan trọng để bảo vệ tôm chống lại sự xâm nhập và gây hại của mầm bệnh. Ở giai đoạn này, việc kích thích các gen miễn dịch là do sự chuyển gen của các RNA hoặc được truyền từ mẹ chứ không phụ thuộc vào các yếu tố ngoại sinh. Giai đoạn phôi của tôm thường là giai đoạn sống đáy, sau khi nở chúng lại sống lơ lửng phụ thuộc vào dòng nước chảy. Điều này cho thấy nếu kích hoạt sớm hệ thống miễn dịch ở giai đoạn phôi có thể đẩy nhanh sự thích nghi của ấu trùng với môi trường mới một cách nhanh hơn.

Các protein miễn dịch được sinh ra chỉ 3 giờ sau khi thụ tinh, hệ miễn dịch đã bắt đầu hoạt động. Đây là bằng chứng đầu tiên chứng minh tôm có khả năng tạo ra các phản ứng miễn dịch kể từ khi còn ở giai đoạn phôi. Nhiều phân tử liên quan đến quá trình chống stress oxy hóa cũng được tạo ra trong giai đoạn này, chúng cũng điều chỉnh các quá trình tăng trưởng tế bào. Và vì phôi có thể tạo ra phản ứng ở dạng tiềm năng trước khi nở, nên có thể điều chỉnh thụ động phản ứng này để tạo ra miễn dịch cho ấu trùng tôm.

Việc tạo các đáp ứng miễn dịch trong quá trình này là không dễ dàng khi việc tiêm cơ hay cho uống đều không khả thi cho các ứng dụng mang tính đại trà. Liều dùng của các chất kích thích cũng ảnh hưởng rất lớn đến kết quả của việc thúc đẩy miễn dịch. Cơ chế của những chất bổ sung kích thích hàng rào bảo vệ của tôm như thế nào là điều chưa biết được, tuy nhiên việc thêm vào ở giai đoạn đầu này là một chiến lược kích thích miễn dịch tuyệt vời đối với tôm.

Trong quá trình phát triển của tôm thẻ, các cơ chế bảo vệ khác nhau đã được tìm thấy trong suốt vòng đời của chúng. Một số cơ chế được thừa hưởng từ đời bố mẹ. Các cơ chế đáp ứng miễn dịch của tôm đa số là hoạt động thực bào (tạo chân giả bắt lấy vi khuẩn), khu trú mầm bệnh và tiết enzyme tiêu diệt mầm bệnh. Những đáp ứng này sẽ ngày một cùng phát triển với thời gian sống của tôm.

Khả năng miễn dịch của bất kỳ động vật nào cũng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi bệnh tật, tuy nhiên việc kích thích miễn dịch sẽ làm thay đổi sức chống chịu của hệ thống này về phía tích cực hơn. Cách tối ưu được kết luận đó là bổ sung chất kích thích và gắn mồi miễn dịch vào hệ gen của vật chủ. Tác dụng của nó sẽ kéo dài trong suốt quá trình sống của vật chủ, hơn nữa còn tiếp tục truyền xuyên qua các thế hệ. 

Đây là một bước tiến mới để ngăn ngừa và kiểm soát dịch bệnh trên tôm nuôi. Từ đó tối ưu hóa các nguồn năng lượng để tôm có khả năng đáp ứng với các kích thích mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của nó. Đây cũng là bằng chứng để tìm ra sự điều hòa và cải thiện hệ miễn dịch của tôm giai đoạn phôi trong tương lai. Tạo tiền đề nâng cao sức đề kháng cho tôm nuôi.

Đăng ngày 07/08/2020
Hà Tử
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Phân biệt tôm yếu gan, teo gan và hoại tử: Nhìn cho đúng để cứu tôm kịp thời

Thời gian gần đây, các bệnh về gan tụy trên tôm bùng phát mạnh khiến nhiều hộ nuôi "đứng ngồi không yên". Điều đáng nói là ranh giới giữa tôm mới chớm yếu gan và bệnh hoại tử chết sớm rất mong manh.

Tôm
• 09:00 08/12/2025

Các biện pháp phòng, trị bệnh thủy sản nuôi trong mùa mưa bão

Mùa mưa bão gây nhiều biến động lớn đến môi trường nước trong ao, đầm và lồng bè nuôi thủy sản. Những thay đổi này làm gia tăng nguy cơ bùng phát các dịch bệnh, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Ao tôm
• 09:00 25/11/2025

Chuyển giao kỹ thuật nuôi thương phẩm cá chình trong bể xi măng

Nhằm giúp người dân đa dạng hóa mô hình nuôi trồng thủy sản, nâng cao thu nhập và phát triển sinh kế bền vững.

Lớp tập huấn
• 09:44 03/11/2025

Viêm ruột trên tôm: Nguyên nhân và cách phòng trị

Viêm ruột là một trong những bệnh phổ biến trên tôm nuôi, làm suy giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, khiến tôm ăn kém, chậm lớn, còi cọc, và dễ mắc các bệnh cơ hội khác. Nếu không kiểm soát kịp thời, bệnh có thể gây tỷ lệ hao hụt cao và thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.

tôm thẻ
• 14:51 24/10/2025

Yucca hoạt động như thế nào trong kiểm soát khí độc ao nuôi?

Trong quản lý ao nuôi, khí độc NH₃ luôn là một "kẻ thù vô hình" có thể gây thiệt hại nặng nề. Chiết xuất từ cây Yucca thường được quảng cáo như một giải pháp cấp cứu hiệu quả. Tuy nhiên, nó có thực sự xử lý được khí độc tận gốc, hay chỉ là một giải pháp tình thế?

Cây Yucca
• 18:21 17/12/2025

Listeria: Mối nguy sinh học không thể xem nhẹ trong xuất khẩu thủy sản

Trong chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu, Listeria monocytogenes nổi lên như một trong những mầm bệnh nguy hiểm và khó kiểm soát nhất. Với khả năng tồn tại trong môi trường lạnh và gây ra bệnh Listeriosis nghiêm trọng, nó đã trở thành một rào cản kỹ thuật mà mọi doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đều phải đối mặt.

Cá hồi
• 18:21 17/12/2025

Loại cá được ví như 'nhân sâm dưới nước', xuất hiện trong nhiều bài thuốc đông y

Với thịt săn chắc, vị ngọt tự nhiên và giá trị dinh dưỡng cao, cá chạch từ lâu đã vượt qua hình ảnh một loài cá dân dã để được ví như "nhân sâm dưới nước". Không chỉ là một món ăn ngon, nó còn là một vị thuốc quý trong cả y học cổ truyền và hiện đại.

Cá chạch
• 18:21 17/12/2025

Nguồn protein mới: Lối thoát cho “bão giá” thức ăn nuôi tôm

Trong cơ cấu giá thành nuôi tôm, thức ăn luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất, có thể lên đến 60%.

Ruồi lính đen
• 18:21 17/12/2025

Kịch bản xâm nhập mặn mùa khô 2026 và quy trình rửa mặn chủ động

Khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) đang bước vào giai đoạn chuẩn bị cho mùa khô 2026. Mặc dù dự báo xâm nhập mặn ở mức trung bình, nguy cơ tác động mạnh đến sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là nuôi trồng thủy sản, vẫn hiện hữu. Bà con cần lập kế hoạch sớm, tránh thiệt hại trắng ao và duy trì sinh kế bền vững.

Treo ao
• 18:21 17/12/2025
Some text some message..