Tại Hội nghị tổng kết xuất khẩu thủy sản 2015 vừa được VASEP tổ chức chiều 26-12 tại TP Hồ Chí Minh, ông Dương Ngọc Minh, Phó chủ tịch Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết, mặc dù trong năm 2015 xuất khẩu thủy sản của Việt Nam chỉ đạt 6,72 tỷ USD, tuy nhiên, sản lượng xuất khẩu đều tương đối ổn định, vì vậy, con số đạt 6,72 tỷ USD, giảm 14,5% so với 2014 (7,83 tỷ USD) không có gì đáng lo ngại.
Giải thích về điều này, ông Minh cho biết, sở dĩ xuất khẩu thủy sản năm nay chỉ đạt 6,72 tỷ USD là do giá thế giới đều giảm, bên cạnh đó biến động giảm giá của các đồng ngoại tệ so với USD đã tác động mạnh đến xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, song sản lượng vẫn không giảm, nhìn chung bức tranh xuất khẩu thủy sản của 2015 vẫn có những gam màu sáng.
Tuy nhiên, theo ông Minh, trong năm 2016, thủy sản Việt Nam sẽ phải cạnh tranh rất gay gắt, bởi khi thị trường mở cửa thì các hàng rào kỹ thuật sẽ tăng lên, đó là điều đương nhiên. Hơn nữa, trong năm 2016, giá điện sẽ tăng 10%, bảo hiểm xã hội đối với người lao động cũng tăng lên. Nhất là việc vay vốn ngoại tệ của doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.
Để khắc phục tình trạng trên, theo ông Minh, các doanh nghiệp cần tập trung tiêu thụ ngay trên thị trường trong nước, đồng thời không nên chỉ chú trọng vào thị trường Mỹ mà cần mở rộng vào thị trường châu Á với dân số hơn 3 tỷ người.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát cho biết, năm 2015, tổng sản lượng thủy sản đạt hơn 6,5 triệu tấn, bao gồm sản lượng khai thác khoảng 3 triệu tấn, sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt 3,5 triệu tấn. Diện tích nuôi trồng 1,28 triệu hecta.
Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, hiện nay trong ngành thủy sản vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề khiến sản xuất thủy sản không đạt yêu cầu so với mục tiêu đề ra: Vấn đề thứ nhất là khả năng cạnh tranh của sản phẩm, điều này phụ thuộc vào giá thành và chất lượng. Muốn phát triển hơn nữa, ngành thủy sản phải giảm giá thành và nâng cao chất lượng, nếu không giảm được giá thành thì sẽ rất khó cạnh tranh trên thị trường. Vấn đề thứ hai là tính bền vững. Chúng ta phải làm sao để ứng phó với biến đổi khí hậu, tình hình ô nhiễm môi trường, vì ô nhiễm môi trường sẽ góp phần dẫn tới dịch bệnh…
Ngành đánh bắt khai thác thủy sản ngày càng gặp nhiều khó khăn
Cũng tại hội nghị, Chủ tịch VASEP Ngô Văn Ích cho biết, trong năm 2015, cả ba mặt hàng xuất khẩu thủy sản chính là tôm, cá tra và cá ngừ đều đồng loạt giảm so với năm 2014, xuất khẩu tôm năm ngoái đạt 4 tỷ USD thì năm nay chỉ đạt khoảng 3 tỷ USD, giảm 25% so với năm ngoái, các sản phẩm chính khác đều giảm từ 3-25%, riêng mặt hàng cá biển tăng 5%.
Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, kế hoạch trong năm 2016, Bộ sẽ triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng về phát triển nuôi trồng thủy sản trong chiến lược phát triển ngành, liên kết sản xuất theo chuỗi…, đồng thời Bộ cũng sẽ kiến nghị sửa đổi Luật Thủy sản, sửa đổi Thông tư 06/2010 về kiểm dịch thủy sản nhập khẩu…
Tiếp tục đầu tư xây dựng, nâng cấp các cảng cá, bến cá, khu neo đậu, tránh trú bão theo quy hoạch hệ thống cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; triển khai thực hiện quy hoạch phát triển khai thác xa bờ toàn quốc đến năm 2020, định hướng 2030. Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát các quy hoạch, quy định về nuôi trồng thủy sản, kiểm tra phân loại cơ sở sản xuất kinh doanh, quản lý giống thủy sản, quản lý cá tra, thức ăn, chế phẩm sinh học, chất xử lý cải tạo môi trường…
Để giảm giá thành trong sản xuất, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, đồng thời diều chỉnh mùa vụ nuôi tôm trong nước thu hoạch sớm hơn so với Ấn Độ (tháng 6 Ấn Độ thu hoạch rộ, trong khi Việt Nam là tháng 7). Vì vậy, năm 2016, kết hợp với diễn biến thời tiết, Tổng cục Thủy sản sẽ chỉ đạo điều chỉnh mùa vụ thả sớm hơn năm trước một tháng để tranh thủ thị trường. Đồng thời, phát triển mạnh tôm sinh thái, tôm công nghệ cao, tôm VietGAP, GlobalGAP…
Mặc dù, còn nhiều khó khăn, thách thức, song theo dự báo của VASEP trong năm 2016, tổng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sẽ đạt khoảng 7,12 tỷ USD, tăng 6,3% so với năm 2015.