Nanovaccine RNA bảo vệ chống lại vi-rút đốm trắng trên tôm

Gần đây, vắc xin dựa trên RNA sợi đôi đã được chứng minh là liệu pháp bảo vệ đặc hiệu và mạnh mẽ chống lại sự lây nhiễm bệnh đốm trắng ở tôm - WSSV (white spot syndrome virus).

Tôm bị bệnh đốm trắng. Ảnh: vienloci.org.vn
Tôm bị bệnh đốm trắng. Ảnh: vienloci.org.vn

Tuy nhiên, hạn chế về sự ổn định của RNA sợi đôi là rào cản đáng kể nhất đối với ứng dụng chúng thực địa trong hệ thống thủy sinh. Một nghiên cứu gần đây về các hạt nano polyanhydride có thể giúp đóng gói và giải phóng các kháng nguyên vắc-xin một cách hiệu quả trên tôm. 

Phát triển một nanovaccine sợi kép dựa trên RNA để sử dụng trong kiểm soát dịch bệnh ở tôm với trọng tâm là tôm thẻ chân trắng L. vannamei được thực hiện. Cụ thể, các hạt nano dựa trên chất đồng trùng hợp của axit sebacic, 1,6-bis (pcarboxyphenoxy) hexan, và 1,8-bis (p-cacboxyphenoxy) -3,6-dioxaoctan cho thấy độ an toàn tuyệt đối với RNA. Để tạo ra dsRNA WSSV, một plasmid có tiềm năng tạo ra RNA kẹp tóc được xây dựng cho một gen WSSV với khả năng bảo vệ đã được chứng minh. Cấu trúc này là chuyển thành chủng E. coli thiếu RNase III HT115 (DE3). Tiếp theo, IPTG (isopropyl -D-1-thiogalactopyranoside) tế bào HT115 được tạo ra được tạo thành viên và dsRNA WSSV 477 được phân lập bằng cách sử dụng thuốc thử TRIzol. 

Kiểm soát tốt bệnh đốm trắngKiểm soát tốt bệnh đốm trắng trên tôm. Ảnh: aouongdidong.com

Tổng hợp polyanhydride và hạt nano Copolyme của 20:80 CPH: SA và 20:80 CPTEG: CPH được tổng hợp thông qua nung chảy polycondensation và được đặc trưng bằng cách sử dụng phổ cộng hưởng từ hạt nhân 1H để đánh giá thành phần, độ tinh khiết và trọng lượng phân tử. Số khối lượng phân tử trung bình là tương ứng khoảng 20,154 Da và 8694 Da cho 20:80 CPH: SA và 20:80 CPTEG: CPH. Các hạt nano polyanhydride được tổng hợp bằng kỹ thuật kết tủa nano. Cụ thể, 1 % rhodamine B và polyme được hòa tan trong metylen clorua ở nồng độ 20 mg/mL. Dung dịch được tạo âm trong 30 giây trước khi kết tủa các hạt nano thành pentan (theo tỷ lệ 1: 250 metylen clorua: pentan). Các hạt nano sau đó đã được thu thập và được làm khô qua quá trình lọc chân không. Trong quá trình tổng hợp 20:80 CPTEG: hạt nano CPH, pentan được làm lạnh trong bể nitơ lỏng do nhiệt độ chuyển tiếp thủy tinh thấp hơn của các polyme chứa CPTEG. Các hạt nano bao bọc 11% trọng lượng dsRNA là được tổng hợp theo quy trình tương tự. 

Các hạt nanovaccine được đánh giá hiệu quả bảo hộ đối với tôm thẻ chân trắng. Cụ thể, tôm thẻ chân trắng SPF (sạch bệnh đặc hữu) được chia thành sáu nhóm thử nghiệm: (a) WSSV 477 dsRNA được đóng gói trong 20:80 CPTEG: CPH (Encap477 20:80 CPTEG: CPH) hạt nano; (b) WSSV 477 dsRNA được đóng gói trong các hạt nano 20:80 CPH: SA (Encap477 20:80 CPH: SA); (c) WSSV 477 dsRNA hòa tan (Soluble477); (d) eGFP dsRNA hòa tan (eGFP hòa tan) (nonshrimp kiểm soát tiêm chủng cụ thể theo trình tự); (e) kiểm soát không được tiêm chủng, không có cảm nhiễm bệnh; và (f) được tiêm phòng giả (giả mạo). Tôm sau khi nuôi thích nghi ít nhất 3 ngày, 100 L nanovaccine (100 g 11% các hạt nano được nạp dsRNA) được quản lý bằng cách phân chia ngược cho từng con tôm để bắt chước đường uống. Tôm trong nhóm dsRNA hòa tan được cho 11 g của dsRNA trong nước. Tại thời điểm 72 giờ sau tiêm chủng, tất cả tôm (trừ nhóm đối chứng tiêu cực) được cảm nhiễm bằng cách tiêm bắp ở đoạn bụng thứ ba virus WSSV (~ 9,1.102 số bản sao virus/L DNA). Tôm đã được cho ăn và theo dõi tỷ lệ chết hai lần một ngày trong 12-15 ngày sau khi nuôi. Sau thử nghiệm ghi nhận tỉ lệ bảo hộ của các dạng nanovaccin đối với tôm thẻ chân trắng. Kết quả cho thấy nanovaccine cung cấp khả năng bảo vệ ~ 80% trong một mô hình cảm nhiễm với WSSV. Nghiên cứu này chứng minh tiềm năng thú vị của một loại vắc-xin ở dạng nano RNA an toàn, hiệu quả và có thể áp dụng tại hiện trường có thể được thiết kế hợp lý để chống lại các bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến nghề nuôi trồng thủy sản.

Mặc dù 20:80 CPH: SA nanovaccine cung cấp khả năng bảo vệ tốt hơn chống lại WSSV ngoài CPTEG 20:80: CPH nanovaccine, điều quan trọng là phải hiểu lợi thế của mỗi công thức nano. Ví dụ, động học giải phóng dsRNA từ 20:80 CPH: Các hạt nano SA dẫn đến giải phóng và hấp thu vào cơ thể tôm, gần như 90% dsRNA đã đóng gói được giải phóng nhanh chóng. Do sự giải phóng lớn này, số lượng lớn của dsRNA có thể có sẵn trong đường tiêu hóa của tôm tại thời điểm nhiễm bệnh (72 giờ sau tiêm chủng) và tăng cường bảo vệ. Ngược lại, sự giải phóng ban đầu của dsRNA từ 20:80 CPTEG: CPH nanovaccine thấp hơn so với CPH 20:80: SA nanovaccine. Các hóa chất giàu CPH được biết là có tốc độ xói mòn chậm hơn do tính kỵ nước vốn có và do đó, làm giảm tốc độ phát hành của các trọng tải được đóng gói. Như được chứng minh bằng động học giải phóng dsRNA và sự tồn tại của polyanhydride hạt nano, nhóm nghiên cứu giả định rằng 20:80 CPTEG: CPH nanovaccine sẽ duy trì sự giải phóng dsRNA (và do đó, sự sẵn có của dsRNA trong tôm) và tăng cường bảo vệ chống lại sự lây nhiễm vào các thời điểm sau đó (tức là vài tháng) so với với 20:80 CPH: SA hạt nano. Ngược lại, lịch trình lây nhiễm sớm (tức là 72 giờ sau tiêm chủng) có lợi cho CPH 20:80: SA nanovaccine. Để thiết kế một công thức nano duy nhất có thể cung cấp khả năng miễn dịch bảo vệ chống lại cả sớm và muộn nhiễm WSSV, có thể tưởng tượng được việc sử dụng một loại cocktail của cả 20:80 CPH: SA và 20:80 CPTEG: Công thức nano CPH sẽ cho phép tăng cường miễn dịch chống tác nhân gây bệnh trên tôm cả ở giai đoạn sớm và lâu dài.

Đăng ngày 15/11/2022
Hồng Huyền @hong-huyen
Dịch bệnh

Sự cần thiết của chẩn đoán bệnh trên động vật thủy sản

Những đợt dịch bệnh không chỉ gây thiệt hại nặng nề mà còn ảnh hưởng đến chất lượng và uy tín của sản phẩm thủy sản trên thị trường. Để đối phó với thách thức này, chẩn đoán bệnh học thủy sản đã trở thành một công cụ quan trọng, giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe của đàn nuôi, giảm thiểu rủi ro lây lan dịch bệnh và tối ưu hóa quy trình quản lý.

Xét nghiệm tôm
• 16:00 19/11/2024

Tăng cường sản xuất nuôi trồng thủy sản các tháng cuối năm 2024

Trong 9 tháng đầu năm 2024, sản xuất nuôi trồng thuỷ sản của nước ta đã đối mặt với nắng nóng tại miền Trung, khô hạn tại Tây nguyên, xâm nhập mặn tại miền Nam, bão, lũ xảy ra tại các tỉnh phía Bắc.

Tôm thẻ
• 10:44 18/11/2024

Bệnh thường gặp trên cá tra và biện pháp phòng chống

Cục Thủy sản vừa cho biết đặc điểm dịch tễ của một số bệnh thường gặp trên cá tra và biện pháp phòng trị có hiệu quả.

Cá tra
• 10:15 06/11/2024

Thời điểm giao mùa tôm dễ bị bệnh đốm trắng

Thời điểm giao mùa luôn là lúc dễ xảy ra các vấn đề sức khỏe cho tôm, đặc biệt là bệnh đốm trắng - một căn bệnh phổ biến và gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nuôi. Bệnh đốm trắng thường xuất hiện vào những thời điểm khí hậu thay đổi thất thường, chẳng hạn như khi mùa mưa bắt đầu hoặc khi trời chuyển sang lạnh.

Tôm đốm trắng
• 09:55 06/11/2024

Chính thức mở bán: "Thực hành Chẩn đoán bệnh trên động vật thủy sản"

Ngành nuôi trồng thủy sản Việt Nam đang cần giải pháp thực tế để vượt qua thách thức cần đối mặt để đạt được sản lượng, chất lượng đáp ứng nhu cầu thị trường lúc này.

Sách Thực hành chẩn đoán bệnh trên động vật thủy sản
• 08:06 26/11/2024

Hạn chế sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản

Hạn chế sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản là một vấn đề quan trọng nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và bảo vệ môi trường.

Kháng sinh
• 08:06 26/11/2024

Nâng cao hiệu quả trong khai thác thủy sản

Để nâng cao hiệu quả khai thác thủy sản, cần áp dụng các giải pháp đồng bộ từ việc áp dụng công nghệ tiên tiến đến việc cải thiện quản lý nguồn lợi thủy sản và bảo vệ môi trường.

Thu hoạch thủy sản
• 08:06 26/11/2024

Tạo rào cản cho vi khuẩn hạn chế xâm nhập vào tôm

Một trong những thách thức lớn nhất mà người nuôi phải đối mặt là các bệnh do vi khuẩn gây ra, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của tôm.

Tôm thẻ
• 08:06 26/11/2024

Xuất khẩu một tháng trở lại tỷ đô sau 27 tháng

Tháng 10/2024, xuất khẩu thủy sản 1,1 tỷ USD, tăng gần 31% so với cùng kỳ năm ngoái và đây là lần đầu tiên sau 27 tháng kể từ tháng 6/2022 đã trở lại mức tỷ đô một tháng. Lũy kế 10 tháng đầu năm 2024 đạt 8,33 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái với các mặt hàng chủ lực và các thị trường chính đều tăng.

Tôm thẻ
• 08:06 26/11/2024
Some text some message..