Người đàn ông bắt trai nhả ngọc bên sông Đáy

Suốt 12 năm theo đuổi nghiệp nuôi trai lấy ngọc, thất bại hết lần này đến lần khác, nhưng anh vẫn không từ bỏ niềm đam mê của mình. Giờ đây anh đã được hái quả ngọt, khi chính thức bắt trai nhả ngọc bên sông Đáy hiền hòa.

sản phẩm trai nước ngọt
Anh Đinh Văn Việt với những sản phẩm đầu tiên thu được từ trai nước ngọt.   Ảnh: K.G

Người đàn ông đó là anh Đinh Văn Việt (sinh năm 1974), quê ở xóm Nội, xã Khánh Lợi, huyện Yên Khánh (Ninh Bình).

Lên đỉnh, xuống vực với ngọc trai

Đi dọc triền đê sông Đáy của vùng đất cố đô, chúng tôi vô tình được người dân bản địa chỉ đến địa điểm nuôi trai lấy ngọc ở xã Khánh Lợi, huyện Yên Khánh. Nếu không đến tận nơi, ít ai ngờ dòng sông Đáy lại có thể nuôi trai nhả ngọc.

Đưa cho chúng tôi xem mấy viên ngọc trai, anh Việt kể về cuộc đời lên bổng, xuống trầm với ngọc trai của mình. Năm 1993, anh phục viên, ra quân và đi học tiếng Nhật, sau về làm phiên dịch cho một công ty của Nhật.

Đây là công ty đầu tư hợp tác nuôi trồng ngọc trai nhân tạo đầu tiên tại vịnh Hạ Long, Quảng Ninh. Với vai trò là người “thông ngôn”, anh thường xuyên được nghe các chuyên gia Nhật trao đổi với các đối tác Việt về  chuyện làm ăn, kinh doanh, trong đó có cả việc nuôi ngọc trai nhân tạo.

Trong những lần đó, có một câu nói của họ làm anh nhớ mãi, đại ý lúc đó có một chuyên gia khẳng định: Người Nhật là cha đẻ của ngọc trai nhân tạo đã hơn 120 năm, không bao giờ các dân tộc khác có thể làm được. “Thấm” câu nói đó, anh nghĩ không lẽ họ làm được mình lại không làm được, mà ở Việt Nam có rất nhiều lợi thế để nuôi trai lấy ngọc. Nghĩ rồi, anh “mò” sang tận Nhật để học nghề, rồi quay lại Công ty Ngoc Trai Pearl ở Hạ Long để làm kỹ thuật viên.

Đang làm ăn thuận lợi, bỗng công ty Nhật rút vốn liên doanh. Trước tình cảnh đó, anh chàng kỹ thuật viên tên Việt đánh liều vay mượn tiền bạc để mua luôn công ty với hàng trăm công nhân, hàng chục ha mặt nước nuôi cấy trai trên vịnh Hạ Long và chính thức trở thành ông chủ. Do khá mát tay với kỹ thuật nuôi cấy trai lấy ngọc, nên những năm đầu anh Việt thắng lớn. Chị Cao Thanh Dần - vợ anh Việt, nhớ lại: “Năm 2003, lúc mua lại công ty ở Quảng Ninh, vợ chồng tôi làm ăn rất được. Tôi không nhớ chính xác là nhà có bao nhiêu tiền, nhưng cũng đến con số cả chục tỷ đồng”.

Nhưng rồi, do thị trường và cả cơ chế, lại không gặp may, công việc làm ăn của vợ chồng anh gặp khó khăn, anh đã phải nhượng lại công ty cho người khác để đi… làm thuê. Chị Dần phải đi rửa bát, bán hàng thuê cho quán ăn ở Hạ Long. Còn anh Việt gom góp chút vốn liếng còn lại, một mình vào phá Tam Giang (Thừa Thiên - Huế) gây dựng cơ sở nuôi cấy ngọc trai mới. Gần 5 năm dầm mình ở phá Tam Giang, anh phát hiện thời tiết và điều kiện ở phá Tam Giang không hợp nuôi trai lấy ngọc, nên năm 2011, anh quyết định khăn gói về quê.

Cú “đổi đời” bất ngờ

Sau những được, mất ở vịnh Hạ Long và phá Tam Giang, những tưởng ước mơ nuôi trai cấy ngọc của anh chấm dứt, nhưng tình cờ trong một buổi chiều lên bờ sông Đáy… hóng mát đã giúp anh xoay chuyển tình thế. Tại đây, thấy người dân mò được rất nhiều con trai to, sau khi xem xét hình dáng và thể trạng của những con trai, anh Việt đã nảy ra ý định nuôi cấy ngọc trên con trai nước ngọt ngay tại quê hương mình.

Máu đam mê ngọc trai trong anh lại trỗi dậy, anh tìm mua luôn 1 tấn trai xanh cánh mỏng, lựa ra những con to, từ 6-8g/con để làm khảo nghiệm. Áp dụng phương pháp nuôi cấy mô tế bào, anh dùng tế bào của một con trai khỏe ghép với nhân ngọc được nhập khẩu về và cấy vào túi ngọc trong con trai. Sau 4 tháng nuôi thả, tỷ lệ sống đạt 70%, trong đó 50% trai cho tốc độ phủ ngọc đạt tiêu chuẩn. Thấy kết quả khả quan, anh đã rủ người cậu họ của mình đang có ao nuôi cá chấp thuận cho thả trai nhờ.

Sau 2 năm thấp thỏm và chờ đợi, mẻ đầu tiên anh Việt thu được 2kg ngọc loại 1. Chị Dần cho biết: “Khi nhìn thấy những viên ngọc đầu tiên lúc mổ trai, vợ chồng tôi vui như muốn trào nước mắt, vì không ngờ vùng đất quê mình lại cho những viên ngọc đẹp và bóng không thua kém bất cứ loại ngọc trai nào trên thế giới”. Để chắc ăn, vợ chồng anh Việt đã gửi mẫu cho chuyên gia  của Công ty Ngọc trai Inoue Hanzu (Nhật Bản) phân tích, kiểm định về chất lượng. Thật không ngờ, ngọc trai của anh Việt được các chuyên gia Nhật đánh giá cao thông qua 5 tiêu chí về độ dày, hình dạng, màu sắc, độ bóng và độ sáng. Một số đối tác của Nhật cũng đã hỗ trợ doanh nghiệp về kiến thức, vật chất để doanh nghiệp phát triển, sẵn sàng nhập khẩu ngọc trai của anh Việt với giá từ 10.000 – 30.000 USD/kg, tùy từng thời điểm của thị trường.

Có được kết quả bước đầu, anh Việt quyết định viết một đề án khoa học về nuôi trai trên sông Đáy gửi Sở KHCN Ninh Bình, vì theo anh “tiềm năng nuôi cấy ngọc trai của Ninh Bình là vô cùng lớn” và người nông dân sẽ đổi đời khi sản xuất ngọc trai nước ngọt. Theo tính toán, 1ha mặt nước nuôi trai lấy ngọc, trong 2 năm có thể cho 1 tỷ đồng.

Ước mơ ngọc trai thuần Việt

Khi nói về sản xuất ngọc trai, anh Việt cho biết: “Tuy nghề nuôi trai lấy ngọc ở nước ta đã có hơn 30 năm, nhưng thực chất mọi thứ vẫn phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài, từ dụng cụ cấy ghép, thuốc nuôi dưỡng mô tế bào, và cả nhân ngọc trai đều phải nhập bằng con đường không chính thức.

Cũng vì phụ thuộc nước ngoài, chỉ cần đối tác không bán nữa coi như chúng ta sập tiệm”. Vì vậy, anh quyết tìm cách tự chủ nguồn nguyên liệu. Về phần thuốc anh Việt kết hợp một số nhà khoa học  nghiên cứu điều chế; còn nhân ngọc trai, qua nhiều năm nghiên cứu anh tìm ra được loài trai cóc ở sông Hoàng Long (Ninh Bình) có cấu tạo vỏ như loài trai ở sông Mississippi (Mỹ), rất phù hợp với việc sản xuất làm nhân ngọc.

Với thành công bước đầu, để đặt nền móng cho ngọc trai thuần Việt, anh Việt đã thành lập Công ty Ngọc trai Hồng Ngọc. Theo ông Đinh Xuân Trường - Trưởng phòng Quản lý khoa học, Sở KHCN Ninh Bình, đề tài quy trình nuôi cấy ngọc trai nước ngọt của anh Việt được Ninh Bình thực hiện trong 2 năm 2014 – 2015, bước đầu chúng tôi đánh giá cao đề tài này, trai cấy thích nghi rất tốt với điều kiện tự nhiên của Ninh Bình. Qua quá trình theo dõi, tốc độ phát triển ngọc trai và chất lượng ngọc trai cho kết quả khả quan. “Tới đây, nếu công trình nghiên cứu thành công, chúng tôi sẽ tiến hành thử nghiệm và đề nghị Bộ KHCN đưa vào dự án nông thôn, miền núi”- ông Trường khẳng định.

Với quy mô sản xuất hiện nay, vợ chồng anh Việt đã mở 2 cửa hàng ngọc trai ở TP.Ninh Bình và khu du lịch Tràng An, mỗi năm cho doanh thu khoảng 2,5 tỷ đồng, và đã có những mẻ ngọc đầu tiên xuất khẩu sang Nhật. Theo dự kiến, hết năm nay vợ chồng anh sẽ thu tới 5 tỷ đồng từ tiền bán ngọc trai.

Báo Dân Việt, 19/11/2015
Đăng ngày 21/11/2015
Khánh Gia
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Một số loài nấm dễ xuất hiện trong ao nuôi

Trong hành trình nuôi tôm, ai cũng quen với những “hung thần” như vi khuẩn Vibrio, khí độc NH₃, NO₂ hay tảo độc bùng phát. Nhưng ít ai chú ý đến một nhóm “sát thủ thầm lặng” khác – nấm thủy sinh.

Nấm ở ao nuôi
• 10:05 18/04/2025

Bến Tre vươn khơi: Đa dạng hóa để bứt phá trong nuôi trồng thủy sản

Bến Tre – vùng đất được thiên nhiên ưu đãi với bờ biển dài và hệ thống sông ngòi chằng chịt – đang vươn mình mạnh mẽ, khẳng định vị thế là một trong những trung tâm nuôi trồng thủy sản hàng đầu của cả nước. Với định hướng phát triển bền vững, đa dạng hóa đối tượng và hình thức nuôi, tỉnh đã và đang mở ra nhiều cơ hội cho người dân làm giàu từ biển.​

Tôm sú
• 10:08 17/04/2025

Các biện pháp thay thế kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản

Trong bối cảnh ngành thủy sản toàn cầu ngày càng phát triển mạnh mẽ, việc duy trì năng suất cao mà vẫn đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường đang trở thành thách thức then chốt. Một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu chính là việc lạm dụng kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản – đặc biệt là trong nuôi tôm, loài thủy sản mang lại giá trị xuất khẩu lớn cho nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam.

Kháng sinh đồ
• 09:46 17/04/2025

Nuôi tôm ao đất với mô hình 3 tốt

Nuôi tôm ao đất gặp 3 vấn đề: Thiếu hụt nguồn nước vì cấp nước và siphon thay xả nước khó khăn; Tích tụ xác, vỏ, phân tôm và thức ăn dư thừa nên khó quản lý chất lượng nước; Dễ phát sinh dịch bệnh. Để giải quyết đã xuất hiện mô hình 3 tốt cho kết quả khả quan, đó là nuôi mật độ thấp, chú trọng phòng bệnh và tuần hoàn nước.

Nuôi ao đất
• 11:35 15/04/2025

Cảng biển An Thới – Nhịp sống sớm mai đậm đà hơi thở biển Phú Quốc

Khi mặt trời vừa ló rạng nơi đường chân trời, cảng biển An Thới – một trong những cảng nhộn nhịp và đặc trưng nhất của Phú Quốc – đã bắt đầu sôi động. Không cần nhiều dụng cụ, đôi khi chỉ với một tấm lưới nhỏ, người dân nơi đây đã có thể kéo lên những mẻ cá tươi rói, lấp lánh trong nắng sớm như những món quà của biển cả dành cho cư dân đảo.

Cảng biển
• 14:05 18/04/2025

Một số loài nấm dễ xuất hiện trong ao nuôi

Trong hành trình nuôi tôm, ai cũng quen với những “hung thần” như vi khuẩn Vibrio, khí độc NH₃, NO₂ hay tảo độc bùng phát. Nhưng ít ai chú ý đến một nhóm “sát thủ thầm lặng” khác – nấm thủy sinh.

Nấm ở ao nuôi
• 14:05 18/04/2025

Phòng chống dịch bệnh thủy sản trong mùa nắng nóng

Mùa nắng nóng đang đến gần, kéo theo nguy cơ bùng phát nhiều loại dịch bệnh trên thủy sản, đặc biệt là tôm, cá nuôi nước ngọt và nước lợ. Để đảm bảo năng suất và chất lượng, người nuôi cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh kịp thời và hiệu quả.

Ao tôm
• 14:05 18/04/2025

Cá thủy tinh: Vẻ đẹp trong suốt từ thế giới dưới nước

Trong vô số loài cá cảnh đang làm mưa làm gió trên thị trường, cá thủy tinh (Glassfish) nổi bật như một viên ngọc trai trong suốt giữa đại dương sắc màu.

Cá thủy tinh
• 14:05 18/04/2025

Thủy sản quý 1, trọng tâm quý 2 và nhiệm vụ Chính phủ giao năm 2025

Với kết quả của ngành thủy sản trong quý 1, Bộ NN&MT đề ra nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm quý 2, tập trung thực hiện một số nhiệm vụ chủ yếu được Chính phủ giao để hoàn thành trong năm 2025.

Tôm
• 14:05 18/04/2025
Some text some message..