Xã Tân Thành (TP. Cà Mau) được xem là “cái nôi” của nghề nuôi cá bống tượng và cá chình, có số hộ nuôi lớn nhất tỉnh. Hiện toàn xã có hơn 230 hộ nuôi cá chình và gần 1.000 hộ nuôi cá bống tượng, với tổng diện tích trên 243ha. Đây là những hộ có diện tích nuôi tương đối lớn và lớn. Bà Trịnh Thanh Thùy - Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết hầu như nhà nào cũng có từ 1 - 2 ao nuôi cá “để ống”.
Là người có hơn 35 năm kinh nghiệm trong nghề nuôi cá chình và cá bống tượng, hiện đầu tư 15 ao nuôi cá chình và cá bống tượng với diện tích gần 2ha, ông Lê Ngọc Phé (Ấp 4) cũng lắc đầu ngao ngán trước tình hình hiện nay. Ông Phé cho biết, thông thường vào khoảng tháng 10 - 12 (âm lịch) hàng năm, nông dân bắt đầu lên hầm, thu hoạch cá. Đây cũng chính là thời điểm “vàng” để thả nuôi lại vụ mới. Đa phần các hộ sẽ thu hoạch trước Tết Nguyên đán để có tiền ăn tết. Nhưng do giá cá năm nay có phần giảm so với năm trước, nên có rất nhiều hộ trên địa bàn xã Tân Thành chọn cách trữ lại, chờ cá lên giá sau tết.
Được biết, hầu hết các thương lái thu mua cá rồi xuất sang thị trường Trung Quốc nên khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát, thị trường Trung Quốc đóng băng, thương lái ngưng thu mua khiến giá cá sụt giảm mạnh. Nhiều hộ trữ lại đứng trước cảnh nuôi tiếp không được, mà bán cũng không xong.
Nhiều hộ trữ cá chờ giá lên bán sau tết đang đứng trước cảnh nuôi tiếp không được, mà bán cũng không xong.
Ông Phé tính: “Ước tính mỗi hầm sẽ thu từ 100 - 150 triệu đồng; 7 hầm cá của tôi khi thu hoạch, trừ hết chi phí, lãi khoảng 700 triệu đồng. Nhưng vì giá cá giảm nên chỉ thu về được hơn 300 triệu đồng. Lỗ tiền công”.
Ngụ cùng ấp, ông Hồng Thanh Tân còn 10 ao chưa thu hoạch. Ông không chọn phương án “bán tháo” mà trữ lại chờ cá tăng giá. Ông Phước chia sẻ: “Thời điểm trước tết, sợ cảnh bị thương lái ép giá nên tôi đợi qua tết chờ cá được giá, nhưng không ngờ dịch bệnh bùng phát, giờ đành nuôi tiếp chứ biết tính sao”.
Ghi nhận từ các hộ nuôi, giá cá bống tượng trước tết dao động từ 340 - 380 ngàn đồng/kg thì hiện nay chỉ còn 290 ngàn đồng/kg. Giá cá chình trước tết khoảng 420 - 500 ngàn đồng/kg, giờ chỉ còn khoảng 400 ngàn đồng/kg. Dù giá cá giảm sâu nhưng thương lái vẫn ngưng thu mua, vì không có thị trường tiêu thụ, nên giờ người dân muốn bán cũng không được, còn trữ lại nuôi tiếp thì phải đối mặt với thua lỗ. Ông Tân cho biết, giá cá mồi hiện nay khoảng 17.000 đồng/kg, với 10 hầm cá hiện nay của gia đình thì tốn lượng rất lớn thức ăn cho cá. Ngoài ra, người nuôi còn đối mặt với việc thương lái sẽ ép giá khi cá có kích cỡ lớn.
Niềm vui được giá chưa được bao lâu thì người nuôi cá chình, cá bống tượng phải đối mặt với thua lỗ khi ảnh hưởng tình hình dịch bệnh Covid-19 tại Trung Quốc, vốn là thị trường tiêu thụ chính.
Cái khó nữa là hiện nay tình hình hạn hán và xâm nhập mặn kéo dài, lượng nước trong các ao nuôi cá đang dần cạn kiệt. Anh Phạm Hồng Phước, cán bộ khuyến nông xã, cho biết: “Rút kinh nghiệm từ mùa khô năm 2016, nên có rất nhiều hộ chủ động nguồn nước, đào nhiều ao sâu để trữ nước. Vì đa phần các hộ nuôi xa nhà, nên không thể tận dụng nguồn nước từ giếng khoan mà phải đào 1 hoặc 2 ao thật sâu để trữ nước khi cần dùng. Ngoài ra, có những hộ tạo bóng mát bằng cách che nhiều lớp lá dừa trên mặt ao cho cá mát”.
Tuy nhiên, dù có kinh nghiệm từ trước, nhưng với tình hình hiện nay, lượng cá trong ao nuôi còn rất nhiều, mà nước càng bốc hơi nhanh, lượng nước trong ao sẽ giảm, dẫn đến tình trạng thiếu ôxy, rất nguy hiểm cho sự sinh trưởng của cá. Bà Trịnh Thanh Thùy cho biết: “Tình hình dịch bệnh đã ảnh hưởng rất lớn đến đời sống, sản xuất của người dân trên địa bàn xã. Chính quyền xã hiện nay ngoài nắm thông tin về diện tích nuôi thì cũng đang tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho bà con”.