Nuôi nghêu: Đánh bạc với trời!

Những bãi nghêu ĐBSCL chết hàng loạt liên tục khiến không ít gia đình phải rơi vào cảnh “lao đao”. Đâu là lời lý giải cho vấn đề này và giải pháp tức thời cho bà con ngay lúc này?

Nghêu chết
Một bãi nghêu chết hàng loạt.

Hiện tượng nghêu chết hàng loạt từ đầu tháng 02/2020 đến nay được nhận định tăng đáng kể so với những năm trước đây. Điều này gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nuôi nghêu ở Đồng bằng sông Cửu Long. Ngành thủy sản nói chung và nghề nuôi nghêu nói riêng đã chịu ảnh hưởng nặng nề của sự nóng lên toàn cầu với ước tính đầu năm 2020  nhiệt độ đã tăng trung bình 1,11⁰C (theo Trung tâm dự báo thời tiết Met Office) và sự xâm nhập mặn làm cho độ mặn tăng nhanh. Kèm theo đó là các yếu tố tiêu cực khác như hạn hán khốc liệt, triều cường và sạt lở xảy ra thường xuyên.


Nghêu chết trên bãi nghêu thương phẩm cồn Chày Mười (Bình Đại, Bến Tre) cuối tháng 2/2020.

Theo một nghiên cứu cho thấy tỷ lệ sống và sinh trưởng của nghêu nuôi ở nhiệt độ 27⁰C đạt mức cao nhất (đạt 92%) và giảm rõ rệt ở mức nhiệt độ thấp và cao hơn (15⁰C, 35⁰C). Nhiệt độ khu vực Đồng bằng sông Cửu Long ba tháng đầu năm dao động từ 22⁰C đến 33⁰C, có nơi lên đến 34⁰C. Cùng với đó, hiện tượng thiếu mưa kéo dài khiến cho hạn hán, xâm nhập mặn trở nên trầm trọng hơn. Trước tình trạng nắng nóng xảy ra dẫn tới sự thay đổi đột ngột của các yếu tố môi trường, điển hình là độ pH. Độ pH ảnh hưởng tới sự phát triển của trứng, sinh sản và sự hấp thụ oxy của sinh vật. Đây là một sự đe dọa trước mùa sinh sản của nghêu trong những tháng tới (cuối tháng tư kéo dài đến đầu tháng 9).

Ở độ mặn từ 19‰ - 26‰, nghêu sinh trưởng tốt. Trước tình hình xâm nhập mặn khiến cho độ mặn thay đổi đột ngột, đặc biệt là tỉnh Bến Tre với ba huyện tiêu biểu là Bình Đại (độ mặn từ 26‰ - 29‰), huyện Thạnh Phú (độ mặn từ 25‰ - 28‰), huyện Ba Tri (độ mặn từ 27‰ - 30‰) có hơn 400ha nuôi nghêu, hàu chết hàng loạt trên diện rộng với tỷ lệ chết từ 75% đến 90% gây thiệt hại nặng nề cho toàn tỉnh. Kích cỡ trung bình của nghêu bị chết từ 50-1000 con/kg. Nghêu nhỏ có khả năng thích nghi với điều kiện môi trường có nhiệt độ dao động trong phạm vi hẹp hơn so với nghêu trưởng thành. Hầu hết Ấu trùng (larvae) nhạy cảm với sự biến động độ mặn hơn so với sự biến động nhiệt độ.


Thời tiết bất lợi là một trong những nguyên nhân khiến nghêu chết.

Lý giải về sự ảnh hưởng này, một nghiên cứu cho thấy khi nhiệt độ gia tăng từ 0-30⁰C, oxy hòa tan trong nước giảm một nửa, điều này không thể đáp ứng “năng lượng” cho mọi hoạt động sống của nghêu như: hô hấp, tiêu hóa thức ăn, trao đổi chất, đào hang,... Khi độ mặn của môi trường tăng lên thì độ mặn của máu sẽ lớn hơn của các tế bào, các tế bào sẽ bị co lại, các ion trong tế bào sẽ trở nên đậm đặc hơn và chức năng của enzyme sẽ bị phá vỡ. Hiện tượng nghêu chết hàng loạt do có sự kết hợp giữa các yếu tố thời tiết giao mùa, sự biến động đột ngột của nhiệt độ, độ mặn lại ít mưa dẫn đến các độc tố trong đất bãi nuôi bị tích tụ, ảnh hưởng đến việc trao đổi khí với bề mặt, kết hợp với mật độ nghêu thả dày dẫn đến việc cạnh tranh thức ăn và không gian sống, nghêu dễ bị sốc và chết.

Trước tình hình trên, bà con nên tiến hành khai thác khẩn trương, đồng thời chủ động san thưa, di dời để hạn chế thiệt hại. Đối với khu vực có nguy cơ cao cần san thưa, san lấp các vùng trũng để tránh ngập nước cục bộ. Riêng đối với khu vực đã có nghêu chết cần thực hiện công tác vệ sinh, thu gom xác nghêu chết, di chuyển kịp thời để tránh ảnh hưởng đến các khu vực lân cận.

Với tình hình thời tiết ngày càng thất thường, hạn hán, xâm nhập mặn hoành hành, kỹ thuật nuôi không có nhiều cải tiến… nghề nuôi nghêu sẽ còn tiếp tục xuất hiện hàng tấn nghêu chết, gây thiệt hại nhiều tỷ đồng. Qua rồi những năm tháng nuôi đâu thắng đó, nuôi nghêu giờ đây đã trở thành nghề đánh bạc với trời, thắt lòng nghe tiếng thở dài bất lực từ những xác nghêu chất chồng trắng bãi...

Đăng ngày 06/04/2020
Tường Vi
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 10:55 16/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 09:00 16/05/2025

Cách lắng phù sa cho ao nuôi

Trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi cá, tôm, việc xử lý nước đầu vào là một khâu quan trọng nhằm đảm bảo môi trường ao nuôi ổn định, an toàn cho sinh vật nuôi. Trong đó, phù sa – thành phần tự nhiên thường có trong nước lấy từ sông, kênh rạch – nếu không được xử lý thích hợp, có thể gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng nước ao, làm giảm hiệu suất nuôi và tăng rủi ro dịch bệnh. Một trong những phương pháp xử lý phổ biến là “lắng phù sa”.

Ao nuôi
• 11:00 14/05/2025

Cảnh giác dịch bệnh khi giao mùa

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt, ngành nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong thời điểm giao mùa. Giao mùa là khoảng thời gian chuyển tiếp giữa các mùa trong năm, thường đi kèm với sự biến động lớn về nhiệt độ, độ ẩm, mưa nắng, và môi trường nước. Những yếu tố có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của vật nuôi thủy sản. Nếu không có biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời, dịch bệnh có thể bùng phát nhanh chóng, gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế và ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm, môi trường sinh thái.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 14/05/2025

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 06:39 17/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 06:39 17/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 06:39 17/05/2025

Đừng bỏ qua những lưu ý này khi sử dụng Iodine trong thủy sản

Trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, Iodine – hay còn gọi là I-ốt – được xem là một vi chất quan trọng, không chỉ với con người mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc cải thiện môi trường và sức khỏe vật nuôi dưới nước. Tuy nhiên, việc sử dụng Iodine cần được thực hiện đúng cách để phát huy tối đa hiệu quả sát trùng mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái ao nuôi.

Cá nuôi
• 06:39 17/05/2025

Blockchain trong truy xuất nguồn gốc trong thủy sản

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản đang ngày càng chịu áp lực bởi yêu cầu minh bạch, đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm, công nghệ blockchain đang nổi lên như một công cụ đột phá giúp giải quyết nhiều thách thức cốt lõi của ngành. Với khả năng ghi nhận, lưu trữ và xác thực thông tin một cách minh bạch, không thể chỉnh sửa, blockchain đang mở ra hướng đi mới cho việc quản lý chuỗi cung ứng thủy sản từ ao nuôi đến bàn ăn.

Truy xuất nguồn gốc
• 06:39 17/05/2025
Some text some message..