Phía sau những cuộc buông bỏ của nông dân

Mỗi mô hình, đối tượng cây trồng, vật nuôi thành công, mang lại hiệu quả kinh tế cao ngay lập tức được nông dân “nhân bản” nhanh chóng và ngược lại, nếu không thấy hiệu quả, họ sẵn sàng buông bỏ, tìm kiếm đối tượng, mô hình cây trồng, vật nuôi khác để thay thế. Những cuộc buông bỏ ấy cho thấy sự nhạy bén của nông dân trước thị trường, dù không phải lúc nào kết quả mang lại cũng như mong đợi của họ.

Phía sau những cuộc buông bỏ của nông dân
Mô hình tôm – lúa đã chứng minh tính hiệu quả và bền vững, giúp nông dân ổn định sản xuất và thu nhập.

Chắc hẳn mọi người vẫn còn nhớ, khi con tôm được sinh sản nhân tạo thành công, giá con giống, thức ăn rẻ bèo, lại rất dễ nuôi, cho ăn gì cũng lớn, mà giá bán ít gì cũng trên trăm ngàn đồng mỗi ký, nên ai thấy cũng mê, cũng đeo theo con tôm sú. Một cuộc buông bỏ mới bắt đầu, khi lần lượt những cây dừa nước, chà là và thậm chí là cả cây lúa, cây màu đã phải ngậm ngùi rời xa vùng mặn, lợ để nhường chỗ cho nông dân đào ao nuôi sú. Đất mới, nguồn nước vùng nuôi chưa hề bị ô nhiễm, nên chỉ cần kỹ thuật đơn giản và kinh nghiệm truyền miệng, nông dân nuôi sú vẫn có lời nhiều, giấc mơ giàu có nhanh chóng thành hiện thực.

Càng dễ kiếm lời, càng thôi thúc nông dân mở rộng diện tích, gia tăng mật độ thả nuôi, nên phải sử dụng nhiều thức ăn công nghiệp, hóa chất xử lý… dẫn đến giá cả vật tư đầu vào tăng lên, môi trường bị ô nhiễm, dịch bệnh phát sinh, tôm thiệt hại ngày càng tăng, trong khi giá tôm thì tăng không đáng kể. Khó khăn, nợ nần bắt đầu len lỏi vào tận ngõ ngách của những vùng nuôi tôm, biến không ít nông dân từ chỗ khá giàu, phút chốc trở thành con nợ. Vậy là lại tiếp tục buông bỏ lần thứ 2. Một số diện tích nuôi tôm sú bắt đầu được chuyển sang nuôi tôm thẻ chân trắng, số khác nghĩ tới chuyện bền vững bằng mô hình luân canh 1 vụ tôm + 1 vụ lúa. Cũng nhờ sự buông bỏ lần thứ 2 một cách kịp thời và phù hợp, nên hiệu quả sản xuất của nông dân vùng mặn, lợ dần được cải thiện, nợ nần giảm xuống, một số bắt đầu vươn lên khá giàu.


Nhờ biết buông bỏ giống bưởi năm roi để chuyển sang bưởi da xanh, nông dân trồng bưởi ở Kế Sách gia tăng đáng kể lợi nhuận hàng năm. 

Sự buông bỏ đối với nông dân gần như đã thành thông lệ mỗi khi lợi nhuận của họ giảm xuống hay chỉ mới trong điều kiện bị đe dọa suy giảm, bởi với họ, mục tiêu cao nhất là làm sao đạt được mức lợi nhuận cao nhất trên cùng đơn vị diện tích. Đơn cử như vùng phèn trũng thuộc các xã của huyện Mỹ Tú, như: Mỹ Phước, Long Hưng, Hưng Phú… trước đây, nông dân chỉ biết có mỗi cây tràm là kinh tế chủ lực. Tuy nhiên, khi chương trình mía của Chính phủ được triển khai, các nhà máy đường trong tỉnh và khu vực bắt đầu mọc lên, cùng với đó là giá tràm giảm mạnh, khó bán, nên nông dân các xã này cũng sẵn sàng buông bỏ cây tràm để đến với cây mía và liên tục có lợi nhuận khá so với cây tràm.

Rồi giá mía lại trồi sụt thất thường, trong khi một số cây có múi như: cam sành, cam xoàn, quýt đường… có giá cao, một số nông dân lại tiếp tục buông bỏ cây mía để đến với những loại cây có múi này và không ít người có thu nhập bạc tỉ chỉ sau 2 - 3 mùa thu hoạch. Như một biểu đồ hình sin, khi lợi nhuận từ cây có múi đạt đến đỉnh điểm (có hộ thu nhập cả tỉ đồng/ha/năm), giá cam, quýt thi nhau giảm dần, cộng thêm dịch bệnh phát sinh gây thiệt hại nặng, khiến không ít nông dân thất vọng muốn tìm đường buông bỏ. Và một số đã bắt đầu buông bỏ, khi mới trung tuần tháng 9 này có dịp về lại Long Hưng, người viết được một số nông dân trồng cây có múi và cây mía cho biết họ đang đưa cây tràm trở lại để thay thế cho 2 loại cây trồng trên vì hiện nay tràm đang rất có giá.

Còn nhiều và rất nhiều những cuộc buông bỏ khác của nông dân trong tỉnh nói riêng và khắp vùng đồng bằng sông Cửu Long nói chung trong mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận cao hơn để cải thiện đời sống, trong đó, có cả sự buông bỏ nghề nông để chuyển sang làm dịch vụ hay công nhân tại các khu công nghiệp. Ngay trên vùng bưởi năm roi của huyện Kế Sách dù nổi tiếng chất lượng cao, rất được thị trường ưa chuộng, nhưng nhà vườn vẫn sẵn sàng buông bỏ loại cây trồng này để chuyển sang “người anh em” của chúng là giống bưởi da xanh, khi thấy giống bưởi này cho năng suất và giá bán cao hơn nhiều. Còn tại những vùng trồng lúa của tỉnh, hàng loạt giống lúa cũ, năng suất, chất lượng kém, nhiễm sâu bệnh nhiều cũng được nông dân buông bỏ để chuyển sang các giống lúa thơm, lúa Nhật… có năng suất và giá bán cao hơn.

Có thể thấy, hành trình của những cuộc buông bỏ trong nông dân gần như là bắt buộc bởi nó gắn liền với miếng cơm, manh áo và cả tương lai của gia đình họ. Và trong cuộc hành trình đó, dù không thiếu những thành công hay thất bại, nhưng nó cho thấy tính linh hoạt, sự nhạy bén của nhà nông, chứ không hẳn là họ không chịu, hay ít thay đổi như một số người thường nhận định. Hy vọng, với sự linh hoạt và nhạy bén đó của nông dân cùng với những chủ trương, quyết sách kịp thời, phù hợp của ngành chức năng sẽ giúp những cuộc hành trình buông bỏ của nhà nông trong thời gian tới đây luôn là sự bứt phá vươn tới đỉnh cao của chất lượng, hiệu quả và bền vững.

Báo Sóc Trăng
Đăng ngày 24/09/2019
Tích Chu
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Đừng để độ mặn “dắt mũi” vụ nuôi của bạn

Trong nuôi trồng thuỷ sản, đặc biệt là nuôi tôm, việc kiểm soát chất lượng nước đóng vai trò quan trọng, trong đó độ mặn là một chỉ số then chốt. Độ mặn không chỉ tác động đến khả năng sinh trưởng của tôm mà còn liên quan trực tiếp đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi. Vậy làm sao để duy trì độ mặn lý tưởng trong ao? Hãy cùng Tép Bạc khám phá trong bài viết dưới đây.

Độ mặn của nước
• 13:00 19/07/2025

Ban đêm ở trại tôm: Nhìn thấu nguy cơ để giữ chắc mùa vụ

Trong khi người nuôi đã say giấc, ao tôm vẫn không ngừng "sôi động" với hàng loạt diễn biến môi trường, sinh vật phân hủy, và những nguy cơ tiềm tàng. Vậy ban đêm nuôi tôm làm sao cho đạt kết quả? Bài viết sau sẽ giúp bạn "nhìn thấu bóng tối", giữa mùa vụ nhiều rủi ro.

Ao nuôi tôm vào ban đêm
• 14:05 18/07/2025

Hệ vi sinh vật đường ruột quyết định 50% tỷ lệ sống của tôm giống

Năng suất không đồng đều và tỷ lệ hao hụt cao ở giai đoạn đầu luôn là một thách thức lớn trong ngành nuôi tôm thẻ chân trắng. Một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí uy tín Applied and Environmental Microbiology của Hiệp hội Vi sinh vật học Hoa Kỳ đã cung cấp bằng chứng khoa học rõ ràng, cho thấy hệ vi sinh vật (microbiome) đường ruột là một yếu tố quyết định đến sự thành bại của vụ nuôi.

• 14:00 17/07/2025

Nuôi tép cảnh: Thú chơi sinh động, dễ bắt đầu

Không chỉ gắn với mô hình nuôi thương phẩm, các loài tôm, tép nhỏ, thường gọi chung là tép cảnh – đang ngày càng được ưa chuộng trong giới chơi thủy sinh và người nuôi nhỏ lẻ. Với vẻ ngoài bắt mắt, dễ chăm sóc và giá trị thẩm mỹ cao, tép cảnh dần trở thành một xu hướng thú vị, đặc biệt là với những người yêu thích thiên nhiên trong không gian sống.

• 17:15 16/07/2025

Logistics ngành thủy sản – một điểm nghẽn trong chuỗi giá trị thủy sản Việt Nam

Việt Nam tự hào là một cường quốc xuất khẩu thủy sản, với kim ngạch hàng năm lên đến hàng tỷ USD. Thế nhưng, đằng sau những con số ấn tượng đó là một nghịch lý đáng báo động: giá trị gia tăng và lợi nhuận thực tế thu về chưa tương xứng với tiềm năng. Khi mổ xẻ chuỗi giá trị, một "điểm nghẽn" mang tính sống còn đã lộ rõ, đó chính là logistics. Đây không còn là một chi phí dịch vụ đơn thuần, mà đã trở thành rào cản lớn nhất kìm hãm sức bật của toàn ngành.

Điểm nghẽn trong Logistics
• 12:49 19/07/2025

Cá muối chua: Món ăn truyền thống và mối nguy cơ chết người từ độc tố Botulinum

Mới đây, vào ngày 15/7/2025, anh A Khởi (23 tuổi, dân tộc Xơ Đăng, tỉnh Quảng Ngãi) đã được đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ngãi 2 trong tình trạng nguy kịch. Nguyên nhân được xác định là ngộ độc Botulinum sau khi anh ăn cơm với món cá muối chua tự làm tại nhà. Vụ việc một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về mối nguy hiểm chết người ẩn sau món ăn dân dã, biến một đặc sản truyền thống thành nguồn cơn của những bi kịch.

Ngộ độc Botulinum
• 12:49 19/07/2025

Ban đêm ở trại tôm: Nhìn thấu nguy cơ để giữ chắc mùa vụ

Trong khi người nuôi đã say giấc, ao tôm vẫn không ngừng "sôi động" với hàng loạt diễn biến môi trường, sinh vật phân hủy, và những nguy cơ tiềm tàng. Vậy ban đêm nuôi tôm làm sao cho đạt kết quả? Bài viết sau sẽ giúp bạn "nhìn thấu bóng tối", giữa mùa vụ nhiều rủi ro.

Ao nuôi tôm vào ban đêm
• 12:49 19/07/2025

Thủy sản Hùng Vương lại bị xử phạt

Từng là doanh nghiệp dẫn đầu ngành xuất khẩu cá tra Việt Nam, Công ty Cổ phần Hùng Vương (mã chứng khoán: HVG) đang đối mặt với một tương lai bất định khi liên tiếp vướng vào các vi phạm pháp luật và gánh nặng tài chính khổng lồ.

thủy sản Hùng Vương
• 12:49 19/07/2025

Trung quốc vượt Mỹ, trở thành thị trường thủy sản số 1 của Việt Nam

Số liệu thống kê 6 tháng đầu năm 2025 đã xác nhận Trung Quốc đã vượt qua Mỹ để trở thành thị trường nhập khẩu lớn nhất của thủy sản Việt Nam. Với kim ngạch xuất khẩu đạt 1,1 tỷ USD, thị trường tỷ dân này không chỉ cho thấy sức mua khổng lồ mà còn đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải có một chiến lược tiếp cận bài bản và chuyên nghiệp hơn.

tôm thẻ chân trắng
• 12:49 19/07/2025
Some text some message..