Phương pháp thủ công gây ra sự melanin hóa túi tinh trên tôm

Một báo cáo khoa học mới đây đã chứng minh mối liên hệ giữa phương pháp thủ công và sự melanin hóa túi tinh trên tôm.

Phương pháp thủ công gây ra sự melanin hóa túi tinh trên tôm
Hình 1: Tôm trái với túi tinh bình thường (mũi tên xanh), tôm phải túi tinh bị melanin hóa (mũi tên đỏ).

Việc sản xuất tôm bố mẹ thuần hóa là một quá trình tốn kém mà cũng đòi hỏi nhiều thời gian. Tôm bố mẹ được thu từ môi trường tự nhiên như lạch hoặc các cửa sông và gia hóa trong điều kiện nhân tạo. Việc này đã trở nên quan trọng hơn đối với nghề nuôi tôm, giúp giảm áp lực lên nguồn tôm ngoài tự nhiên.

Tuy nhiên, các kỹ thuật hiện đang được sử dụng trong hầu hết các trại sản xuất giống tôm không dựa trên nguyên tắc đạo đức động vật. Ví dụ, kỹ thuật chính được sử dụng để kích thích sự trưởng thành của tuyến sinh dục nữ là sự cắt bỏ cuống mắt, một vài nghiên cứu mới đây cho thấy áp dụng kỹ thuật này sẽ giảm sự tăng trưởng của tôm, rút ngắn chu kỳ lột xác, tăng nhu cầu năng lượng và dẫn đến tỷ lệ tử vong cao ở tôm, dần dần chất lượng trứng sẽ giảm. 

Đối với tôm đực, vấn đề chính liên quan đến chất lượng sinh sản của chúng trong điều kiện nuôi nhốt là sự melanin hóa (melanization) của túi tinh. Melanin hóa (melanization) là quá trình liên quan đến đáp ứng miễn dịch chính của động vật giáp xác trong đó bao gồm các phản ứng  giúp tiêu diệt mầm bệnh cuối cùng là sự tổng hợp và lắng đọng của melanin. 

Sự tổng hợp của tinh trùng và đóng gói vào túi tinh được quan sát thấy ở tôm đực khi chúng đạt khoảng 6-8 g. Từ giai đoạn này, tôm tổng hợp các tế bào tinh trùng thông qua một quá trình liên tục, đạt tối đa khi ở 17 g. Do đó, tôm đực bố thường có thời gian nuôi vỗ thành thục (tôm sống trong điều kiện nuôi nhốt) dài hơn so với những con cái và thực tế này có thể làm giảm chất lượng sinh sản của tôm đực.

Trong các phòng thí nghiệm về thành thục, việc giao phối tự nhiên của tôm với mục tiêu để có được sản lượng ấu trùng tốt cả về chất lượng lẫn số lượng. Tuy nhiên, tỷ lệ tôm cái trưởng thành không được thụ tinh bởi tôm đực cũng còn nhiều, điều này phụ thuộc vào việc duy trì các yếu tố môi trường trong phạm vi thích hợp cho sinh sản của tôm.

Một chiến lược để tăng tỉ lệ giao phối ở một số trang trại sản xuất giống tôm là nuôi nhốt tất cả tôm đực trong bể, nhằm thu thập tinh trùng để sử dụng cho thụ tinh nhân tạo.

 

Những hình ảnh trên cho thấy một túi tinh trùng được chèn vào trong bộ phận giao vĩ (thelycum đóng – mũi tên xanh)của tôm cái, trong khi những con ở phía dưới cho thấy khối lượng tinh trùng bên ngoài dính chặt vào bộ phận giao vĩ của tôm cái (khi thelycum mở).

Thụ tinh nhân tạo trong sản xuất giống tôm bao gồm gắn chặt túi tinh bên ngoài thelycum con cái (trong trường hợp thelycum mở) hoặc cấy tinh trùng vào bộ phận giao vĩ con cái (trong trường hợp thelycum đóng) (Hình 2). Trong cả hai trường hợp, tinh trùng được thu thập từ túi tinh (terminal ampoule) của tôm đực. Phương pháp thủ công để thu thập tinh trùng được sử dụng rộng rãi là ép và nén khớp háng cặp chân bò thứ 5 của tôm đực.

Mối liên hệ giữ ép tinh trùng thủ công và melanin hóa trên tôm

Mối liên quan giữa việc thu thập tinh trùng thủ công và sự melanin hóa của túi tinh trùng đã được đề cập trước đây trong các nghiên cứu. Để làm rõ mối quan hệ này các nhà khoa học đã tiến hành một nghiên cứu thực nghiệm trên tôm Farfantepenaeus brasiliensis và đây là nghiên cứu đầu tiên chứng minh rằng phương pháp ép tinh trùng thủ công có thể gây ra sự melanine túi tinh.

Nghiên cứu được tiến hành trong 30 ngày, những con đực tôm Farfantepenaeus brasiliensis có tinh trùng được thu thập bằng phương pháp ép đùn bằng tay mỗi 2 tuần 1 lần vào những ngày 0, 15 và 30. Sau đó chất lượng tinh trùng và phân tích mô học được tiến hành. 

 

Kính hiển vi mô học của tế bào tinh trùng bình thường (bên trái) và có sự melanin hóa (bên phải). Mũi tên chỉ ra sự thâm nhiễm hồng cầu. Kính hiển vi mô học cho thấy rằng một quá trình viêm đặc trưng bởi sự xâm nhập tế bào máu vào các mô tinh trùng được xác định là kích hoạt cho sự melanine túi tinh(Hình 3).

Kết quả cho thấy rằng sự sống của tôm đực cũng giảm sau khi thí nghiệm. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng chứng minh một sự giảm dần của chất lượng tinh trùng của tôm đực bị ép tinh trùng thủ công. 

 

Hình 4 cho thấy mất chất lượng tinh trùng được đặc trưng bởi việc giảm số lượng tinh trùng tổng số và tăng số lượng tinh trùng bất thường chứa trong tinh trùng phân tích. Điều này cho thấy chất lượng tinh trùng bị ảnh hưởng tiêu cực bởi sự lắng đọng melanin. Trong hình khối lượng tinh trùng của tôm Farfantepenaeus brasiliensis cho thấy hầu hết các tinh trùng có biến dạng.

Những phát hiện này được mô tả trong bài báo Farfantepenaeus brasiliensis melanized spermatophore, gần đây được công bố trên tạp chí Aquaculture và sciencetrends.

Đăng ngày 17/05/2018
Văn Thái Lược dịch
Kỹ thuật

Phân biệt bệnh đốm trắng trên tôm do vi khuẩn và virus

Bệnh đốm trắng trên tôm là một trong những bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất đối với ngành nuôi tôm, gây thiệt hại lớn về kinh tế và sản lượng. Đây là bệnh có thể do nhiều tác nhân khác nhau gây ra, trong đó nổi bật là các loại vi khuẩn và virus. Dù cả hai loại tác nhân này đều gây ra các triệu chứng tương tự nhau, nhưng nguyên nhân, cách thức lây lan, cũng như phương pháp điều trị và phòng ngừa lại hoàn toàn khác biệt

Tôm thẻ chân trắng
• 11:03 22/11/2024

Nuôi tôm thành công nhờ vào vi sinh vật có lợi

Ngày càng nhiều người nuôi nhận thấy lợi ích của việc sử dụng vi sinh vật có lợi để cải thiện môi trường ao và tăng cường sức khỏe cho tôm. Đây không chỉ là xu hướng mới mà còn là một phương pháp nuôi tôm bền vững, giúp giảm thiểu rủi ro bệnh tật và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:38 11/11/2024

Điều chỉnh lượng và kích thước thức ăn cho tôm qua từng giai đoạn

Quản lý thức ăn là một yếu tố quan trọng giúp người nuôi tối ưu hóa quá trình nuôi tôm và giảm thiểu lãng phí, từ đó mang lại lợi nhuận cao. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ rằng lượng và kích thước thức ăn cần được điều chỉnh qua từng giai đoạn phát triển của tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:47 05/11/2024

Có phải khi lột vỏ, tôm sẽ trốn dưới đáy ao?

Hành vi của tôm trong giai đoạn lột vỏ có những đặc điểm rất khác biệt so với lúc bình thường. Trong đó, một trong những hành vi dễ nhận thấy nhất là tôm có xu hướng trốn dưới đáy ao hoặc các khu vực an toàn hơn.

Tôm thẻ
• 14:26 01/11/2024

Tăng cường sức đề kháng cho tôm bằng các chế phẩm sinh học

Một trong những giải pháp bền vững, an toàn và hiệu quả là sử dụng các chế phẩm sinh học. Chế phẩm sinh học không chỉ giúp cải thiện sức đề kháng cho tôm mà còn có lợi cho môi trường ao nuôi, giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh và các hóa chất độc hại.

Tôm thẻ
• 00:05 23/11/2024

Phân biệt bệnh đốm trắng trên tôm do vi khuẩn và virus

Bệnh đốm trắng trên tôm là một trong những bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất đối với ngành nuôi tôm, gây thiệt hại lớn về kinh tế và sản lượng. Đây là bệnh có thể do nhiều tác nhân khác nhau gây ra, trong đó nổi bật là các loại vi khuẩn và virus. Dù cả hai loại tác nhân này đều gây ra các triệu chứng tương tự nhau, nhưng nguyên nhân, cách thức lây lan, cũng như phương pháp điều trị và phòng ngừa lại hoàn toàn khác biệt

Tôm thẻ chân trắng
• 00:05 23/11/2024

Hướng đi mới để tối ưu hóa sức khỏe và năng suất nuôi tôm

Nuôi tôm là một ngành sản xuất thủy sản có giá trị kinh tế lớn, đặc biệt ở các quốc gia ven biển, trong đó có Việt Nam.

Ao tôm
• 00:05 23/11/2024

Những điểm mạnh từ sự phát triển ngành thủy sản Australia mà Việt Nam có thể học hỏi

Ngành thủy sản Australia không chỉ nổi tiếng với những sản phẩm chất lượng cao mà còn được xem là hình mẫu về phát triển bền vững.

Thủy sản
• 00:05 23/11/2024

Thần tình yêu đại dương - Cá thần tiên rạn san hô

Cá thần tiên rạn san hô Tosanoides Aphrodite là một phát hiện đầy bất ngờ trong thế giới sinh vật biển. Được các nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học California (Mỹ) công bố, loài cá này không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp lộng lẫy mà còn khiến cộng đồng khoa học ngạc nhiên khi chúng chưa từng được ghi nhận trước đây. Cùng tìm hiểu về loài cá được mệnh danh là "thần tình yêu đại dương" này!

Tosanoides Aphrodite
• 00:05 23/11/2024
Some text some message..