Tìm hiểu về những “khu rừng đại dương”
Những khu rừng tảo biển này phải đối mặt với các mối đe dọa từ các nguồn sóng nhiệt biển và những biến đổi khí hậu. Giống như các loài thực vật khác, tảo biển phát triển bằng cách thu năng lượng của mặt trời và CO2 thông qua quá trình quang hợp, cung cấp môi trường sống, thức ăn và nơi ở cho nhiều loại sinh vật biển.
Các loài lớn như tre biển (Ecklonia maxima - một loài tảo bẹ có nguồn gốc từ các đại dương phía nam) và tảo bẹ khổng lồ có các cấu trúc vỏ chứa đầy khí hoạt động giống như những quả bóng bay nhỏ và giúp chúng tạo ra những tán rộng lớn nổi. Một số khác dựa vào phần thân cây chắc chắn để đứng thẳng.
Tre biển Ecklonia maxima. Ảnh: southafrseaweeds.uct.ac.za
Thách thức trong nghiên cứu
Tảo biển từ lâu đã được biết đến là một trong những loài thực vật phát triển nhanh nhất trên hành tinh, nhưng thật khó để ước tính diện tích mà chúng bao phủ, vì hầu hết các vệ tinh không thể đo ở độ sâu những nơi có sự hiện diện của những khu rừng này.
Để vượt qua thách thức này, các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu tài liệu khoa học, tìm tòi các kho lưu trữ trực tuyến, các sáng kiến khoa học đồng thời lập mô hình phân bố toàn cầu của các khu rừng đại dương và nhận thấy rằng độ bao phủ của chúng khoảng từ 6 - 7,2 triệu km vuông, một diện tích lớn hơn cả rừng nhiệt đới Amazon.
Tiếp theo, họ đánh giá mức độ phát triển của chúng bằng cách trải qua hàng trăm nghiên cứu thử nghiệm riêng lẻ đến từ khắp nơi trên thế giới, nơi những số liệu về tốc độ phát triển của rong biển thu được từ những người thợ lặn. Và phát hiện ra rằng, các khu rừng này có năng suất cao thậm chí có thể vượt qua nhiều loại cây trồng thâm canh như lúa mì, gạo và ngô. Cao nhất là ở các vùng ôn đới, nơi có các dòng thủy lưu mát mẻ và giàu chất dinh dưỡng. Hàng năm, trung bình, rừng đại dương ở những vùng này sản xuất sinh khối trên diện tích gấp 2 - 11 lần so với những loại cây trồng thông thường.
Tiềm năng khai thác
Các nhà nghiên cứu cho rằng có thể khai thác nguồn năng suất khổng lồ từ những khu rừng này thông qua việc lập các trang trại trồng tảo biển, với mục đích bổ sung sản lượng lương thực trên đất liền và thúc đẩy sự phát triển bền vững. Bằng cách kiểm soát vị trí của trang trại, người nông dân có thể kiểm soát được nơi mà carbon được lưu trữ.
Trang trại tảo bẹ. Ảnh: balivillanusa.com
Những ước tính đầu tiên cho thấy một phần lớn rong biển có thể bị cô lập trong trầm tích hoặc dưới biển sâu. Nhưng chính xác lượng carbon trong rong biển sẽ được cô lập một cách tự nhiên vẫn còn là một ẩn số. Các nhà khoa học hiện vẫn đang phát triển các mô hình để lập bản đồ chính xác nơi tảo bẹ tích lũy lại trong đại dương khi chúng bị đứt ra, để thử và tính toán một cách đáng tin cậy về lượng carbon mà các khu rừng tảo bẹ đã giữ lại.
Nhu cầu cần được bảo tồn
Nhưng biến đổi khí hậu không phải là mối đe dọa duy nhất mà tảo bẹ đang phải đối mặt. Nhiều khu rừng đang bị tấn công bởi nhím biển ăn tảo bẹ, chúng đã phát triển mạnh khi có sự suy giảm của các loài săn mồi tự nhiên như rái cá biển.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, các khu rừng đại dương đang phải đối mặt với những điều kiện rất khó khăn và các khu vực rộng lớn gần đây đã biến mất ngoài khơi Tây Úc, phía đông Canada và California, dẫn đến môi trường sống của chúng bị mất và tiềm năng hấp thụ carbon cũng dần tan biến.
Những khu rừng này không nhận được sự quan tâm mấy nhưng lại đóng một vai trò quan trọng mà chúng ta không thể thấy được. Phần lớn các khu rừng đại dương trên thế giới chưa được công nhận, chưa được khám phá và chưa được khai thác. Nếu không có những nỗ lực đáng kể để nâng cao kiến thức sẽ không thể đảm bảo việc bảo vệ và bảo tồn chúng, chưa nói đến việc khai thác toàn bộ tiềm năng của nhiều cơ hội mà chúng mang lại.