Sản xuất giống nhân tạo cá măng sữa

á Măng sữa Chanos chanos (Forsskål, 1775) còn gọi là cá Măng biển, là loài duy nhất còn tồn tại trong họ Chanidae. Cá Măng sữa là một trong những loài cá nuôi quan trọng tại khu vực Đông Nam Á.

Cá măng sữa
Cá măng sữa loài duy nhất còn tồn tại trong họ Chanidae. Ảnh: smugmug.com

Thịt cá Măng sữa có giá trị dinh dưỡng cao, trong đó hàm lượng protein chiếm 24,18%, axit béo không bão hòa là 32,11%. Các axit amin thiết yếu chiếm 49,49% tổng số axit amin của thịt cá Măng sữa, trong đó Leucine (8%), lysine (7,3%), phenyl alanin (6,7%) và histidine (6,1%), axit glutamic (18,2%) là axit amin có tỉ lệ cao nhất. 

Phân biệt giống cáCá măng sữa cái và cá măng sữa đực

Đặc điểm phân bố

Cá Măng sữa phân bố ở ở Ấn Độ Dương và xuyên Thái Bình Dương, từ Nam Phi đến Hawaii, từ California đến Galapagos, phía bắc đến Nhật Bản, phía nam đến Úc. Cá Măng sữa thường sống ở xung quanh các đảo và dọc theo thềm lục địa, ở độ sâu từ 1 đến 30 m. Chúng cũng thường xuyên vào vùng cửa sông và sông ngòi. Đông Nam Á là trung tâm phân bố ngày nay của loài cá măng sữa. Ngoài Philippines, Indonesia và Đài Loan, cá măng sữa xuất hiện dọc theo bờ biển Thái Lan, Việt Nam và Miến Điện. Cá măng sữa có nhiều ở Sri Lanka, Ấn Độ và xung quanh Andaman, Nicobar, Laccadive, Maldive và Chagos - Quần đảo ở Ấn Độ Dương. 

Đặc điểm sinh sản  

Thành thục và sinh sản: Cá Măng sữa có giới tính riêng biệt. Trứng cá thành thục theo từng giai đoạn trong buồng trứng. Tuổi và cỡ cá thành thục khác nhau ở những vùng địa lý khác nhau và có sự khác nhau giữa cá nuôi và cá tự nhiên. Ở đảo Panay, Philippines, cá nuôi trong lồng thành thục lần đầu tiên từ 3,5-5 tuổi ở cả hai giới tính, khối lượng từ 2-5 kg/con, chiều dài toàn thân từ 60-70 cm. Cá trong tự nhiên thành thục lần đầu tiên ở chiều dài toàn thân từ 75-85 cm, khối lượng từ 4-5 kg/con, tuổi chưa xác định cụ thể. Ở Indonesia, cá cái trong tự nhiên thành thục lần đầu tiên khi lớn hơn 3,5 kg, hơn 6 tuổi. Còn khi nuôi trong bể, cá đực thành thục lần đầu tiên ở chiều dài 69-77 cm, khối lượng trung bình 3,8 kg, tuổi từ 8 – 9 năm. Cá cái thành thục khi đạt chiều dài 64 – 79 cm, khối lượng trung bình 3,2 kg, tuổi từ 8 – 9 năm.

Thành thục ở cá măng sữaThành thục và sinh sản ở cá măng sữa đực và cái

Sức sinh sản và tần suất đẻ trứng: Cá Măng sữa khi thành thục có buồng trứng chiếm khoảng 10% trọng lượng cơ thể. Cá cái có khối lượng 5 – 13 kg có thể đẻ 1-6 triệu trứng, tương đương khoảng 300.000 quả trứng/kg. Cá Măng sữa nuôi trong lồng nổi tại SEAFDEC/AQD nhỏ hơn và sản xuất ít trứng hơn (200.000 trứng/kg). Trong tự nhiên cá Măng sữa có thể đẻ nhiều hơn 2-3 lần trong năm. 

Kỹ thuật sản xuất giống nhân tạo cá măng sữa  

Trong quá trình nuôi vỗ cá măng sữa, khi sử dụng thức ăn công nghiệp (có hàm lượng protein 40 %, lipid 6%, kích cỡ 5 mm) cho hiệu quả hơn về thành thục sinh dục và hiệu suất sinh sản so với cá ăn thức ăn tự chế và cá tạp. Cụ thể tỷ lệ cá thành thục đạt 80,0% (cá đực), 86,67% (cá cái), tỷ lệ đẻ đạt 91,67%, tỷ lệ thụ tinh và tỉ lệ nở lần lượt đạt 83,42% và 75,29%. 

Các kích dục tố sử dụng trong sinh sản nhân tạo cá Măng sữa là kích dục tố LHRHa, HCG, cụ thể là kết hợp các kích dục tố này với liều lượng 50μg LHRHa + 1000 IU HCG/kg. Ở liều kết khi kết hợp hai loại kích dục tố này cho tỷ lệ trứng thụ tinh đạt 84,22%; tỷ lệ nở 88,68%; tỷ lệ ra bột 85,95%.

Quy trình sản xuất cá măng sữaSơ đồ quy trình sản xuất giống cá măng sữa

Ấp trứng cá Măng sữa trong bể composite có nước chảy tràn với mật độ ấp trứng thích hợp 900 trứng/L cho hiệu quả sản xuất tốt hơn với tỉ lệ nở, tỉ lệ sống của cá bột 3 ngày tuổi đạt cao nhất (86,43%), tỉ lệ dị hình thấp nhất (0,16%).  

Giai đoạn ương cá bột lên cá hương: lần lượt ương các loại thức ăn phù hợp với từng giai đoạn cá bột. Cụ thể, sử dụng thức ăn luân trùng Brachionus rotundiformis cho cá măng sữa 1-7 ngày tuổi; thức ăn luân trùng Brachionus rotundiformis (5 con/ml) + Brachionus plicatilis (5 con/ml) cho cá Măng sữa 7-14 ngày tuổi; thức ăn Artemia hoặc thức ăn tổng hợp cho cá Măng sữa 15-30 ngày tuổi sẽ đạt tăng trưởng tốt về chiều dài, khối lượng, tỷ lệ sống cao, hệ số phân đàn và tỷ lệ dị hình thấp. Để đạt hiệu quả trong ương nuôi giai đoạn này nên cho cá ăn 2-3 lần/ngày với tỉ lệ cho ăn 10 con/L/ngày.  

Trong quá trình ương nuôi cá Măng sữa giai đoạn từ cá hương (cỡ 2-3cm) lên cá giống (cỡ 5-6cm), ương mật độ 1-2 con/L bằng thức ăn tổng hợp với tỷ lệ cho ăn 10% BW và tần suất cho ăn 3 lần/ ngày cho kết quả ương tốt nhất về tốc độ tăng trưởng (9,72 % BW/ngày), tỉ lệ sống (95%), hệ số phân đàn (3,13%) và hệ số chuyển đổi thức ăn (1,8). 

Đăng ngày 28/10/2022
Hồng Huyền @hong-huyen
Kỹ thuật

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 10:39 29/03/2024

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 10:27 28/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 09:57 28/03/2024

Làm thế nào để hạn chế ốc đinh ao tôm

Ốc đinh hay còn gọi là ốc hút, có kích thước nhỏ bé chỉ từ 1cm đến 2cm. Chúng sở hữu hình dạng xoắn ốc độc đáo và thường sinh sống ở những khu vực nuôi tôm, cạnh tranh thức ăn với tôm. Vậy làm thế nào để hạn chế loài ốc này, cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé!.

Ốc đinh
• 10:06 27/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 20:23 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 20:23 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:23 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 20:23 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:23 29/03/2024