Thảo dược tiềm năng trong trị bệnh nhiễm trùng máu ở cá hồi

Các nhà khoa học tại Chile vừa phát hiện ra loại thảo dược hiệu quả trong điều trị bệnh nhiễm trùng máu ở cá hồi. Theo nghiên cứu, chiết xuất từ cây xuyên tâm liên có đặc tính kháng khuẩn đối với hai kiểu gen của vi khuẩn Piscirickettsia salmonis (tác nhân gây nên bệnh nhiễm trùng máu).

Cá hồi
Cá hồi đã dần trở nên phổ biến trong các món ăn của các gia đình

Xuyên tâm liên  

Xuyên tâm liên (Andrographis paniculata) hay còn có tên gọi khác như cây lá đắng, cây công cộng, khổ đởm thảo, nhất kiến kỷ, hùng bút,…một loài cây thân thảo vị đắng tính mát thuộc họ Ô rô Acanthaceae. 

Xuyên tâm liên có nguồn gốc từ Ấn Độ, Sri Lanka và đã được các thổ dân sử dụng như một cây thuốc từ thời cổ đại. Cho đến nay, thảo dược này đã được trồng ở nhiều nơi trên thế giới như Châu Phi, Caribe, Australia, Trung Mỹ và khu vực Nam Á, Đông Nam Á. 

Xuyên tâm liênXuyên tâm liên có thể được xem là thảo dược tiềm năng trong việc thay thế kháng sinh điều trị bệnh nhiễm trùng máu. Ảnh: baodantoc.vn

Đặc điểm của cây là mọc thẳng đứng, có chiều cao chừng 1m. Thân vuông, nhiều nhánh, cành mọc 4 hướng. Lá mọc đối nhau, cuống ngắn. Hoa của vị thuốc nhỏ, có màu trắng, mọc thành từng chùm ở nách lá hoặc ở ngọn. Quả nang dài, hạt hình trụ, thuôn dài, màu nâu nhạt. 

Toàn cây xuyên tâm liên bao gồm cả thân, lá và rễ đều được dùng làm thuốc với các hoạt chất chính là Tanin, Glucozit đắng (andrographolid và neoandrographolid). Được biết đến trong các bài thuốc Y học cổ truyền có công dụng thanh nhiệt, giải độc, đồng thời hỗ trợ điều trị các bệnh lý như: viêm nhiễm đường hô hấp do vi khuẩn, vi rút… 

SRS là một bệnh dịch ở Chilê, làm ngành nuôi cá hồi tiêu tốn trên 300 triệu USD mỗi năm. Vắc-xin hầu như không có hiệu quả, còn các loại kháng sinh thì đem lại những kết quả không ổn định.  

Vi khuẩn Piscirickettsia salmonis thường hiện diện trong những cơn ác mộng tồi tệ nhất của những người nuôi cá hồi ở Chilê. Vi khuẩn này gây ra bệnh nhiễm trùng máu trên cá hồi (SRS - Salmon Rickettsial Septicaemia). Đây là một bệnh có tính truyền nhiễm cao đi kèm với các triệu chứng như: xuất huyết, tổn thương, loét, giảm ăn và nhiều trường hợp dẫn đến cá chết. 

Tiềm năng thay thế kháng sinh 

Để xây dựng một giải pháp nền móng trong tương lai cho việc điều trị bệnh truyền nhiễm trên cá hồi, các nhà nghiên cứu Chile đã tìm ra chất phụ gia từ thảo dược có đặc tính kháng khuẩn cực mạnh.  

Đây được xem là giải pháp thay thế hiệu quả cho các loại thuốc kháng sinh hiện nay trong kiểm soát bệnh Piscirickettsiosis (còn gọi là nhiễm trùng máu) do vi khuẩn rickettsia gây ra trên cá hồi (SRS). Dịch bệnh này là nguyên nhân chính gây tử vong do nhiễm trùng ở cá hồi Chile và làm gia tăng tỷ lệ sử dụng kháng sinh ở một số quốc gia nuôi cá hồi như Canada, Ireland và Scotland.  

Nghiên cứu được thực hiện bởi một nhóm nhà khoa học từ Đại học Austral, Chile và Trung tâm Incar. Theo đó, các chuyên gia đã phát hiện tác dụng kháng khuẩn của chiết xuất cây xuyên tâm liên Andrographis  đối với sự phát triển của sinh vật phù du và sự hình thành màng sinh học của vi khuẩn gây bệnh nhiễm trùng máu trên cá hồi. Cây xuyên tâm liên được trồng rộng rãi ở Nam Á để sử dụng trong việc điều trị một số bệnh truyền nhiễm nhờ đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm và tăng cường miễn dịch.  

Cá hồiCá hồi với màu đỏ đặc sắc

Trong số các kết quả nghiên cứu đã thu được, nhóm chuyên gia Chile quan sát thấy sự phát triển của sinh vật phù du và màng sinh học bị ức chế phát triển hoàn toàn khi nồng độ chiết xuất xuyên tâm liên lần lượt ở các mức 500 và 400 μg/ml đối với các chủng LF-89 và EM-90. Ngoài ra, ở nồng độ 500 μg/mL, xuyên tâm liên còn có tác dụng diệt khuẩn đối với cả hai chủng vi khuẩn nói trên.  

Một phát hiện quan trọng của nhóm nghiên cứu đó là liều xuyên tâm liên dưới mức ức chế đã làm tăng mức độ phiên mã của các gen liên quan đến stress (groEL), màng sinh học (pslD) và bơm ngược (acrB) đối với cả hai kiểu gen của vi khuẩn gây bệnh nhiễm trùng máu trên cá hồi.  

Qua những kết quả nói trên, các nhà nghiên cứu kết luận rằng chiết xuất xuyên tâm liên có tác dụng kháng khuẩn hiệu quả trước dịch bệnh nhiễm trùng máu trên cá hồi; do đó, thảo dược này là giải pháp tiềm năng thay thế kháng sinh trong kiểm soát dịch bệnh này.  

Đăng ngày 26/03/2024
Nhất Linh @nhat-linh
Nguyên liệu

Thức ăn thủy sản không làm từ cá

Trong những năm gần đây, việc phát triển các giải pháp thức ăn thủy sản không làm từ cá đã trở thành một xu hướng mới trong ngành nuôi trồng thủy sản. Với áp lực ngày càng gia tăng về bảo vệ nguồn tài nguyên biển và đáp ứng nhu cầu thực phẩm toàn cầu, việc tạo ra thức ăn thủy sản thay thế bền vững là một bước tiến quan trọng

thức ăn
• 10:25 29/10/2024

Chuyển đổi sang các nguồn thức ăn bền vững

Ngừng phụ thuộc vào các thành phần có nguồn gốc từ biển là ưu tiên của ngành nuôi trồng thủy sản trong nhiều thập kỷ. Protein thực vật hiện là thành phần được sử dụng nhiều nhất trong sản xuất thức ăn thủy sản trên toàn cầu

Đậu nành
• 10:17 09/10/2024

Nấm men hỗ trợ phòng bệnh thủy sản

Nấm men là một đối tượng mới với nhiều tiềm năng trong nuôi trồng thủy sản. Giúp giải quyết những khó khăn trong quá trình xữ lí môi trường nuôi, tăng đề kháng hạn chế được dịch bệnh, điều chế các chế phẩm sinh học,... đây được xem là hướng phát triển bền vững đối với nuôi trồng thủy sản hiện nay.

Nấm men
• 09:00 29/09/2024

Nguồn gốc Astaxanthin trong chuỗi thức ăn

Các nguồn astaxanthin tổng hợp và tự nhiên có ảnh hưởng lớn đến xu hướng của ngành, gây ra một làn sóng trên thị trường dược phẩm dinh dưỡng thế giới về sản phẩm dạng viên nang.

Astaxanthin
• 09:48 10/09/2024

Sản xuất cá bỗng đặc sản: Nông dân vùng cao thu về trăm triệu đồng

Tại các vùng cao nguyên phía Bắc, đặc biệt là tỉnh Hà Giang, cá bỗng đã trở thành một loại đặc sản quý hiếm, được xem như “vua của các loại cá” nhờ chất lượng thơm ngon và quy trình nuôi tự nhiên của người dân tộc Tày.

Cá bỗng
• 21:04 11/11/2024

Phòng bệnh tổng hợp cho tôm hùm

Tôm hùm là một trong những loài nuôi có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, để nuôi tôm hùm đạt hiệu quả kinh tế cao, ngoài việc nắm vững kỹ thuật nuôi, người nuôi cần chú ý các biện pháp phòng trị bệnh cho tôm.

Tôm hùm giống
• 21:04 11/11/2024

Xuất khẩu thủy sản quý IV: Việt Nam kỳ vọng tăng trưởng vượt trội giữa nhiều thách thức

Ngành thủy sản Việt Nam đang hướng tới một giai đoạn bùng nổ trong quý IV năm 2024, với mục tiêu đầy tham vọng là đạt kim ngạch xuất khẩu 10 tỷ đô la Mỹ.

Chế biến thủy sản
• 21:04 11/11/2024

Nuôi tôm thành công nhờ vào vi sinh vật có lợi

Ngày càng nhiều người nuôi nhận thấy lợi ích của việc sử dụng vi sinh vật có lợi để cải thiện môi trường ao và tăng cường sức khỏe cho tôm. Đây không chỉ là xu hướng mới mà còn là một phương pháp nuôi tôm bền vững, giúp giảm thiểu rủi ro bệnh tật và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Tôm thẻ chân trắng
• 21:04 11/11/2024

Nuôi thương phẩm cá điêu hồng trong lồng hướng đi phát triển bền vững nghề nuôi cá

Ngày 08.11, tại huyện Vĩnh Thạnh, Trung tâm Khuyến nông phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Vĩnh Thạnh tổ chức hội nghị tổng kết mô hình nuôi thương phẩm cá điêu hồng trong lồng bè trên hồ chứa thủy lợi hoặc đập dâng gắn liên kết tiêu thụ sản phẩm, quy mô 100 m3 lồng nuôi.

Nuôi cá lồng
• 21:04 11/11/2024
Some text some message..