Thay thế bột cá bằng nguồn protein khác trong thức ăn thủy sản

Sử dụng thực phẩm bền vững đang trở thành xu thế tiêu dùng hiện nay. Trong khi người tiêu dùng lo lắng về tính bền vững của thực phẩm do ngành chăn nuôi cung cấp thì các sản phẩm thủy sản được xem là sự chọn tối ưu. Tuy nhiên, sự thật là ngành nuôi trồng thủy sản vẫn không đáp ứng được các yêu cầu của thực phẩm theo hướng bền vững. Trữ lượng các loài cá nhỏ ngoài tự nhiên đang suy giảm nghiêm trọng do bị khai thác quá mức để sản xuất thức ăn thủy sản. Hiện nay, các nghiên cứu thay thế bột cá bằng nguồn protein khác đã tìm ra được nhiều nguồn protein thay thế có thể sử dụng trong thực tế sản xuất.

Thay thế bột cá bằng nguồn protein khác trong thức ăn thủy sản
Protein từ đậu nành được hy vọng có thể thay thế bột cá

Quỹ đầu tư X (X-Prize) trong lĩnh vực NTTS

F3 (Future of Fish Feed) là sự hợp tác của các tổ chức phi chính phủ, các nhà khoa học và một số tổ chức tư nhân gồm Đại học Arizona và Quỹ X-Prize để tìm ra nguồn protein mới thay thế bột cá trong thức ăn thủy sản.

Nguồn cung cấp bột cá và dầu cá hiện nay phần lớn là từ các loài cá nhỏ được đánh bắt từ tự nhiên như cá cơm, cá mòi và cá mòi dầu. Theo FAO, sản lượng nuôi trồng thủy sản chiếm 47% sản lượng toàn ngành thủy sản (2016), vì vậy nhu cầu sử dụng bột cá trong thức ăn thủy sản tăng nhanh là điều tất yếu, từ đó dẫn đến 2 vấn đề là giá bột cá tăng và gây cạn kiệt trữ lượng cá nhỏ trong tự nhiên.

Mới đây, F3 đã tổ chức cuộc thi F3 Challenge lần thứ 3 nhằm khuyến khích các công ty thức ăn thủy sản nghiên cứu, sản xuất và bán ra thị trường các loại thức ăn không sử dụng nguồn protein từ cá. Cuộc thi tập trung chủ yếu vào những loài thủy sản ăn động vật như: cá hồi, tôm, cá ngừ, cá tuyết. Nguồn thay thế bột cá trong cuộc thi chủ yếu bao gồm: thực vật, côn trùng, tảo và vi khuẩn. Theo F3, số lượng thức ăn thủy sản không sử dụng nguyên liệu từ cá được bán ra trong cuộc thi đã cứu 100 triệu con cá từ tự nhiên thoát khỏi số phận phải làm thức ăn cho ngành nuôi trồng thủy sản.

Thức ăn thủy sản dùng protein thay thế cần được nhân rộng

Cuộc thi F3 Chanllenge đã làm bùng nổ cuộc tranh cãi gay gắt giữa các tổ chức ở Mỹ. Một số tổ chức phản đối gay gắt hướng định hướng của F3. Trong đó Marine Ingredient Organization (IFFO) cho rằng việc sử dụng những nguồn nguyên liệu mới, nhất là sự phối trộn các nguyên liệu này với nhau có thể gây nên các tác hại trong tương lai mà F3 cũng như các công ty phát triển sản phẩm không thể lường trước được. Trong khi đó, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), Đoàn Ủy nhiệm Quản trị khí quyển và đại dương quốc gia (NOAA), Tổ chức Lương thức và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO) lại cho rằng việc thay thế bột cá bằng các loại nguyên liệu khác sẽ mở ra lối thoát cho ngành sản xuất thức ăn thủy sản và góp phần bảo vệ nguồn lợi cá tự nhiên.

Đối với vấn đề nguồn lợi thủy sản, các loài cá nhỏ bị khai thác để làm bột cá chắc chắn sẽ dần cạn kiệt trong tương lai, từ đó cũng sẽ ảnh hưởng đến các loài cá săn mồi dùng cá nhỏ làm thức ăn. Theo một nghiên cứu, nếu các loài cá nhỏ tiếp tục bị khai thác như hiện nay thì trữ lượng loài có thể sẽ đạt đến giới hạn sinh thái vào năm 2037. Điều này có nghĩa là các loài cá đang bị khai thác làm bột cá và các loài các trong chuỗi thức ăn đều sẽ cạn kiệt.

Ở khía cạnh của ngành sản xuất thức ăn thủy sản, trong những năm gần đây sự tăng nhanh nhu cầu sử dụng bột cá song song với sự giảm sút nguồn nguyên liệu đã khiến ngành công nghiệp nuôi trồng thủy sản nhiều lần cảnh báo nguy cơ thiếu thức ăn phục vụ sản xuất trong tương lai.

Hiện tại, việc sử dụng phụ phẩm, phế phẩm trong ngành chế biến cá cũng đang giảm gánh nặng lên việc khai thác các loài cá nhỏ. Dù chúng ta chấp nhận việc thay thế hoàn toàn bột cá và dầu cá đánh bắt từ tự nhiên để sản xuất thức ăn thủy sản là điều không thể, nhưng những thành công trong việc nghiên cứu sử dụng tảo, men, đậu nành và protein từ côn trùng để thay thế cho bột cá đang mang lại hy vọng mở ra một cuộc cách mạng cho ngành công nghiệp sản xuất thức ăn thủy sản trong tương lai.

The Forbes

Đăng ngày 01/10/2019
THẢO NGUYỄN Lược dịch
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Nhu cầu oxy cho tôm thẻ chân trắng và các vấn đề liên quan

Nuôi tôm thẻ chân trắng theo mô hình thâm canh, thâm canh công nghệ cao, siêu thâm canh, do bà con thả nuôi mật độ cao, nên hàm lượng oxy hoà tan trong ao nuôi rất cần cho hoạt động sống, trao đổi chất, bắt mồi, tăng trưởng, khả năng đối phó dịch bệnh, thay đổi thời tiết, biến động thông số môi trường. Nhu cầu oxy của tôm thẻ chân trắng trong ao nuôi từ ≥ 6 mg/lít trở lên, trong quá trình nuôi, bà con đáp ứng đủ nhu cầu trên tôm phát triển tốt, tăng trưởng nhanh, ít bệnh, tỷ lệ sống cao. Ngược lại, oxy không đủ cung cấp theo nhu cầu, tôm còi cọc, chậm lớn, dễ nhiễm bệnh, tỷ lệ sống thấp.

Ao nuôi tôm
• 10:21 22/04/2025

Gan tôm như thế nào gọi là xấu?

Gan tụy là cơ quan nội tạng quan trọng của tôm, đóng vai trò trong tiêu hóa, hấp thụ dinh dưỡng và giải độc. Sức khỏe của gan tụy phản ánh trực tiếp tình trạng tổng thể của tôm nuôi. Gan tụy bị tổn thương không chỉ làm giảm tốc độ tăng trưởng mà còn khiến tôm dễ mắc các bệnh nguy hiểm như hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính (AHPNS).​

Tôm thẻ chân trắng
• 09:40 22/04/2025

Gan tôm như thế nào mới gọi là “chuẩn”?

Trong hành trình nuôi tôm, ai cũng mong muốn tôm mau lớn, khỏe mạnh, ít bệnh, năng suất cao và đầu ra ổn định. Tuy nhiên, có một cơ quan cực kỳ quan trọng trong cơ thể con tôm mà nhiều bà con còn ít chú ý tới hoặc chưa thật sự hiểu rõ – đó chính là lá gan tụy.

Gan tôm
• 09:46 17/04/2025

Thả tôm giống với các bước cần lưu ý điều gì?

Thả tôm giống là một trong những công đoạn quan trọng nhất, quyết định đến 60–70% sự thành công của vụ nuôi. Dù bạn là người nuôi tôm truyền thống hay đang áp dụng mô hình nuôi công nghệ cao, thì việc thả giống đúng kỹ thuật luôn là điều kiện tiên quyết để tôm phát triển khỏe mạnh, hạn chế bệnh tật và đạt năng suất cao. Vậy khi thả tôm giống, cần lưu ý những gì?

Thả tôm giống
• 10:07 16/04/2025

Quản lý tài nguyên nước thông minh phát triển thủy sản

Mới đây, lãnh đạo Bộ NN&MT làm việc với Viện Khoa học Tài nguyên Nước về khoa học công nghệ và lĩnh vực liên quan đến phát triển thủy sản trên sông, hồ chứa đã đề cập vấn đề quản lý tài nguyên nước thông minh. Đây là vấn đề thời sự đang được nỗ lực thực hiện ở một số địa phương.

Lồng bè
• 17:04 30/04/2025

Cá nóc ăn snack sò: Cư dân mạng rén nhẹ vì răng “thỏ” mà cắn vỡ cả vỏ!

Một đoạn video ghi lại cảnh một chú cá nóc cảnh thưởng thức món snack sò đã bất ngờ thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng. Không chỉ vì sự đáng yêu của chú cá, mà chính là khả năng "nghiền nát" vỏ sò cứng cáp bằng đôi răng thỏ tưởng chừng vô hại của mình – điều khiến người xem vừa bất ngờ vừa… có phần "rén".

Cá nóc
• 17:04 30/04/2025

Chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng

Ngày 26/4, tại xã Mỹ Thắng (huyện Phù Mỹ), Trung tâm Khuyến nông Bình Định phối hợp với Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Vạn Xuân tổ chức lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng cho 30 hộ nông dân trên địa bàn xã.

Nông dân
• 17:04 30/04/2025

Cá rô phi Việt Nam bức phá tại thị trường Mỹ

Trong ba tháng đầu năm 2025, cá rô phi Việt Nam đã có sự bứt phá mạnh mẽ tại thị trường Mỹ, mở ra cơ hội lớn cho ngành xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Theo thông tin từ các nguồn xuất khẩu, giá trị xuất khẩu cá rô phi sang Mỹ đã đạt gần 14 triệu USD, đánh dấu mức tăng trưởng ấn tượng lên tới 131% so với cùng kỳ năm 2024.

Cá rô phi
• 17:04 30/04/2025

Giá thủy sản đồng loạt tăng mạnh trước Đại lễ 30/4 - 1/5

Đại lễ 30/4 - 1/5 là dịp đặc biệt, không chỉ kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mà còn là thời điểm tôn vinh sự kiện lịch sử quan trọng, đánh dấu non sông liền một dải. Cùng với không khí lễ hội, nhu cầu tiêu thụ thủy sản sẽ tăng mạnh, đẩy giá các mặt hàng này lên cao trong những ngày gần lễ.

Hải sản
• 17:04 30/04/2025
Some text some message..