Tinh dầu origanum giúp đề kháng bệnh nguy hiểm nhất trên cá chép

Nghiên cứu mới đây của nhà khoa học Ấn Độ cho thấy tiềm năng của chiết xuất kinh giới trong nuôi trồng thủy sản, góp phần thay thế kháng sinh trong việc phòng trị bệnh trên tôm, cá.

cá chép
Vi khuẩn Aeromonas spp. thường gây bệnh cho động vật thủy sản trong nước ngọt, đặc biệt là gây viêm, xuất huyết và hoại tử trên cá chép. Ảnh minh họa

Ở cá, các tuyến phòng thủ không đặc hiệu chính là da và chất nhờn được hỗ trợ bởi một số yếu tố hòa tan, chẳng hạn như hoạt động của các chất bổ sung và lysozyme. Việc sử dụng thảo dược trong nuôi trồng thủy sản đã được nghiên cứu rộng rãi, cho thấy tiềm năng to lớn của chúng trong việc tăng cường khả năng tăng trưởng, khả năng miễn dịch và khả năng chống lại các bệnh nhiễm vi khuẩn. Thảo dược có tác dụng tích cực do chứa các thành phần như polysaccharid, tannin, sắc tố, steroid, terpenoid, flavonoid, hợp chất phenolic, axit hữu cơ, ancaloit, glycosid và tinh dầu có tác dụng kích thích miễn dịch để điều trị các bệnh khác nhau trên cá và kiểm soát nhiễm trùng, ví dụ như bệnh nhiễm trùng huyết do vi khuẩn Aeromonas hydrophila gây ra.

Oregano chiết xuất từ lá kinh giới (Origanum vulgare) được ghi nhận là chứa hàm lượng tinh dầu cao từ 0,15 đến 1% với thành phần chính là carvacrol (40 đến 70% tùy thuộc vào nguồn gốc), các flavonoid như naringin và các hợp chất phenolic. Nó thường được sử dụng làm thuốc cho người để điều trị các rối loạn dạ dày, dị ứng đường hô hấp, tiểu đường và chữa lành vết thương và như một loại thuốc an thần. Ngoài các nghiên cứu in vivo ở cá hồi vân (Oncorhynchus mykiss) và cá chẽm đầu vàng (Sparus aurata), oregano đã được chứng minh là thể hiện các hoạt động kháng nấm, chống oxy hóa và kháng khuẩn trong ống nghiệm. Các tác giả đã cho rằng các hoạt động sinh học này của cây là do hàm lượng cao các hợp chất phenolic có trong tinh dầu oregano.

Thí nghiệm này được thực hiện để đánh giá tác dụng của tinh dầu origanum (OEO) đối với năng suất tăng trưởng, chất chống oxy hóa, khả năng kích thích miễn dịch và đề kháng lại vi khuẩn Aeromonas hydrophila  gây ra trên cá chép.

lá kinh giới
Oregano chiết xuất từ lá kinh giới (Origanum vulgare) được ghi nhận là chứa hàm lượng tinh dầu cao từ 0,15 đến 1%.

Thí nghiệm bao gồm 5 nghiệm thức bổ sung tinh dầu origanum (OEO), chiết xuất từ lá kinh giới với các nồng độ 0, 5, 10, 15 và 20 g/kg thức ăn trong vòng 8 tuần. Sau đó các nghiệm thức được cảm nhiễm với vi khuẩn Aeromonas hydrophila để đánh giá khả năng đáp ứng miễn dịch và đánh giá tỷ lệ sống của cá chép.

Sau 8 tuần, chế độ ăn bao gồm OEO làm tăng đáng kể hoạt động của superoxide dismutase và catalase ở gan (P <0,05); trong khi đó, mức độ malonaldehyde trong gan giảm đáng kể (P <0,05). Mức độ hoạt động lysozyme huyết thanh, hoạt động thực bào và chỉ số thực bào đã được tăng tuyến tính trong chế độ ăn và cho thấy mức cao nhất của chúng trong chế độ ăn 15–20 g OEO/kg. 

Hơn nữa, OEO trong chế độ ăn đã điều chỉnh đáng kể sự biểu hiện tương đối của các gen interleukin-1beta (IL-1β ), interleukin-10 ( IL-10 ) ở gan (P <0,05) và đạt giá trị cao trong chế độ ăn 15–20 g OEO/kg.

OEO trong chế độ ăn uống duy trì cấu trúc mô học bình thường của các mô lá lách và thận trước của cá.

Sau thử thách với vi khuẩn gây bệnh Aeromonas hydrophila, tỷ lệ tử vong tích lũy trong 10 ngày giảm đáng kể (P <0,05); trong khi đó, tỷ lệ sống sót tương đối của cá chép tăng lên khi sử dụng OEO (P <0,05) phụ thuộc vào liều lượng. Nghiệm thức bổ sung 20 g OEO/kg cho thấy tỷ lệ sống cao nhất hơn đạt hơn 70%.

Các kết quả thu được phản ánh vai trò có lợi của OEO trong chế độ ăn để tăng cường tình trạng chống oxy hóa và các phản ứng miễn dịch ở cá chép với mức tối ưu là 20 g/kg chế độ ăn.

Sử dụng tinh dầu thảo dược trong thức ăn thủy sản là một cách tiếp cận quan trọng để duy trì tình trạng sức khỏe của cá, tăng cường khả năng miễn dịch, đề kháng bệnh và đặc biệt góp phần thay thế kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản.

Nguồn: Hany M.R.Abdel-Latif et al (2020). Dietary origanum essential oil improved antioxidative status, immune-related genes, and resistance of common carp (Cyprinus carpio L.) to Aeromonas hydrophila infection, ScienceDirect, Fish & Shellfish Immunology, 08/2020.

Đăng ngày 03/12/2021
Như Huỳnh
Dịch bệnh

Xử lý cá cảnh bị nấm: Hướng dẫn chi tiết và hiệu quả

Nấm là một trong những vấn đề thường gặp ở cá cảnh, đặc biệt là khi môi trường sống của chúng không được duy trì đúng cách. Nấm có thể xuất hiện dưới dạng các vết loét trắng trên da, vây hoặc mang cá, khiến cá bị suy yếu và dễ mắc các bệnh khác.

Bệnh nấm cá
• 11:29 27/11/2024

Thực hư trị bệnh EHP trong nuôi tôm

EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) là là vi bào tử trùng hoặc ký sinh trùng gây bệnh nghiêm trọng trên tôm nuôi. Loại vi khuẩn này làm suy giảm khả năng tiêu hóa và tăng trưởng của tôm, dẫn đến thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.

Tôm bệnh EHP
• 10:03 26/11/2024

Sự cần thiết của chẩn đoán bệnh trên động vật thủy sản

Những đợt dịch bệnh không chỉ gây thiệt hại nặng nề mà còn ảnh hưởng đến chất lượng và uy tín của sản phẩm thủy sản trên thị trường. Để đối phó với thách thức này, chẩn đoán bệnh học thủy sản đã trở thành một công cụ quan trọng, giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe của đàn nuôi, giảm thiểu rủi ro lây lan dịch bệnh và tối ưu hóa quy trình quản lý.

Xét nghiệm tôm
• 16:00 19/11/2024

Tăng cường sản xuất nuôi trồng thủy sản các tháng cuối năm 2024

Trong 9 tháng đầu năm 2024, sản xuất nuôi trồng thuỷ sản của nước ta đã đối mặt với nắng nóng tại miền Trung, khô hạn tại Tây nguyên, xâm nhập mặn tại miền Nam, bão, lũ xảy ra tại các tỉnh phía Bắc.

Tôm thẻ
• 10:44 18/11/2024

Cách tăng cường hoạt tính của các Enzyme tiêu hóa

Trong nuôi tôm, một trong những yếu tố quyết định đến tốc độ tăng trưởng và sức khỏe của tôm chính là hệ tiêu hóa. Các enzym tiêu hóa đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn. Tuy nhiên, không phải lúc nào tôm cũng có đủ enzym tiêu hóa hoặc enzym tiêu hóa hoạt động hiệu quả. Sau đây là một số cách tăng cường hoạt tính của các Enzym tiêu hóa cho tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 00:04 30/11/2024

Giải pháp giúp giảm hao hụt trong quá trình vận chuyển thủy sản xuất khẩu

Ngành thủy sản xuất khẩu đang đối mặt với thách thức lớn về việc duy trì chất lượng và độ tươi ngon của sản phẩm trong quá trình vận chuyển quốc tế. Đây là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến uy tín và giá trị kinh tế của ngành thủy sản Việt Nam.

Thủy sản
• 00:04 30/11/2024

Vai trò của các thành phần ion đối với sự phát triển của tôm

Để vụ nuôi tôm được thành công thì việc quản lý chất lượng, môi trường nước ao nuôi là một trong những yếu tố chủ chốt không thể bỏ qua, ngoài những thông số chính thì các thành phần ion trong ao cũng đóng vai trò quan trọng không kém đối với sức khỏe và sự tăng trưởng của tôm.

Tôm thẻ
• 00:04 30/11/2024

Lợi ích và tác động của thực phẩm thủy sản đối với chế độ ăn kiêng hiện nay

Thủy sản không chỉ là nguồn thực phẩm ngon miệng mà còn là lựa chọn lý tưởng cho những ai đang tìm kiếm một chế độ ăn kiêng lành mạnh. Với hàm lượng protein cao, ít calo và chứa nhiều omega-3, thủy sản đang ngày càng được ưa chuộng trong các chế độ ăn giảm cân và duy trì sức khỏe.

Thủy hải sản
• 00:04 30/11/2024

Khi mua men vi sinh cần quan tâm

Men vi sinh không chỉ là một sản phẩm hỗ trợ mà còn là yếu tố quyết định thành bại trong nuôi trồng thủy sản. Việc chọn lựa sản phẩm phù hợp có thể giúp người nuôi cải thiện môi trường ao, giảm nguy cơ dịch bệnh và nâng cao năng suất.

Ủ men vi sinh
• 00:04 30/11/2024
Some text some message..