Tinh dầu origanum giúp đề kháng bệnh nguy hiểm nhất trên cá chép

Nghiên cứu mới đây của nhà khoa học Ấn Độ cho thấy tiềm năng của chiết xuất kinh giới trong nuôi trồng thủy sản, góp phần thay thế kháng sinh trong việc phòng trị bệnh trên tôm, cá.

cá chép
Vi khuẩn Aeromonas spp. thường gây bệnh cho động vật thủy sản trong nước ngọt, đặc biệt là gây viêm, xuất huyết và hoại tử trên cá chép. Ảnh minh họa

Ở cá, các tuyến phòng thủ không đặc hiệu chính là da và chất nhờn được hỗ trợ bởi một số yếu tố hòa tan, chẳng hạn như hoạt động của các chất bổ sung và lysozyme. Việc sử dụng thảo dược trong nuôi trồng thủy sản đã được nghiên cứu rộng rãi, cho thấy tiềm năng to lớn của chúng trong việc tăng cường khả năng tăng trưởng, khả năng miễn dịch và khả năng chống lại các bệnh nhiễm vi khuẩn. Thảo dược có tác dụng tích cực do chứa các thành phần như polysaccharid, tannin, sắc tố, steroid, terpenoid, flavonoid, hợp chất phenolic, axit hữu cơ, ancaloit, glycosid và tinh dầu có tác dụng kích thích miễn dịch để điều trị các bệnh khác nhau trên cá và kiểm soát nhiễm trùng, ví dụ như bệnh nhiễm trùng huyết do vi khuẩn Aeromonas hydrophila gây ra.

Oregano chiết xuất từ lá kinh giới (Origanum vulgare) được ghi nhận là chứa hàm lượng tinh dầu cao từ 0,15 đến 1% với thành phần chính là carvacrol (40 đến 70% tùy thuộc vào nguồn gốc), các flavonoid như naringin và các hợp chất phenolic. Nó thường được sử dụng làm thuốc cho người để điều trị các rối loạn dạ dày, dị ứng đường hô hấp, tiểu đường và chữa lành vết thương và như một loại thuốc an thần. Ngoài các nghiên cứu in vivo ở cá hồi vân (Oncorhynchus mykiss) và cá chẽm đầu vàng (Sparus aurata), oregano đã được chứng minh là thể hiện các hoạt động kháng nấm, chống oxy hóa và kháng khuẩn trong ống nghiệm. Các tác giả đã cho rằng các hoạt động sinh học này của cây là do hàm lượng cao các hợp chất phenolic có trong tinh dầu oregano.

Thí nghiệm này được thực hiện để đánh giá tác dụng của tinh dầu origanum (OEO) đối với năng suất tăng trưởng, chất chống oxy hóa, khả năng kích thích miễn dịch và đề kháng lại vi khuẩn Aeromonas hydrophila  gây ra trên cá chép.

lá kinh giới
Oregano chiết xuất từ lá kinh giới (Origanum vulgare) được ghi nhận là chứa hàm lượng tinh dầu cao từ 0,15 đến 1%.

Thí nghiệm bao gồm 5 nghiệm thức bổ sung tinh dầu origanum (OEO), chiết xuất từ lá kinh giới với các nồng độ 0, 5, 10, 15 và 20 g/kg thức ăn trong vòng 8 tuần. Sau đó các nghiệm thức được cảm nhiễm với vi khuẩn Aeromonas hydrophila để đánh giá khả năng đáp ứng miễn dịch và đánh giá tỷ lệ sống của cá chép.

Sau 8 tuần, chế độ ăn bao gồm OEO làm tăng đáng kể hoạt động của superoxide dismutase và catalase ở gan (P <0,05); trong khi đó, mức độ malonaldehyde trong gan giảm đáng kể (P <0,05). Mức độ hoạt động lysozyme huyết thanh, hoạt động thực bào và chỉ số thực bào đã được tăng tuyến tính trong chế độ ăn và cho thấy mức cao nhất của chúng trong chế độ ăn 15–20 g OEO/kg. 

Hơn nữa, OEO trong chế độ ăn đã điều chỉnh đáng kể sự biểu hiện tương đối của các gen interleukin-1beta (IL-1β ), interleukin-10 ( IL-10 ) ở gan (P <0,05) và đạt giá trị cao trong chế độ ăn 15–20 g OEO/kg.

OEO trong chế độ ăn uống duy trì cấu trúc mô học bình thường của các mô lá lách và thận trước của cá.

Sau thử thách với vi khuẩn gây bệnh Aeromonas hydrophila, tỷ lệ tử vong tích lũy trong 10 ngày giảm đáng kể (P <0,05); trong khi đó, tỷ lệ sống sót tương đối của cá chép tăng lên khi sử dụng OEO (P <0,05) phụ thuộc vào liều lượng. Nghiệm thức bổ sung 20 g OEO/kg cho thấy tỷ lệ sống cao nhất hơn đạt hơn 70%.

Các kết quả thu được phản ánh vai trò có lợi của OEO trong chế độ ăn để tăng cường tình trạng chống oxy hóa và các phản ứng miễn dịch ở cá chép với mức tối ưu là 20 g/kg chế độ ăn.

Sử dụng tinh dầu thảo dược trong thức ăn thủy sản là một cách tiếp cận quan trọng để duy trì tình trạng sức khỏe của cá, tăng cường khả năng miễn dịch, đề kháng bệnh và đặc biệt góp phần thay thế kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản.

Nguồn: Hany M.R.Abdel-Latif et al (2020). Dietary origanum essential oil improved antioxidative status, immune-related genes, and resistance of common carp (Cyprinus carpio L.) to Aeromonas hydrophila infection, ScienceDirect, Fish & Shellfish Immunology, 08/2020.

Đăng ngày 03/12/2021
Như Huỳnh
Dịch bệnh

Bệnh thường gặp trên cá tra và biện pháp phòng chống

Cục Thủy sản vừa cho biết đặc điểm dịch tễ của một số bệnh thường gặp trên cá tra và biện pháp phòng trị có hiệu quả.

Cá tra
• 10:15 06/11/2024

Thời điểm giao mùa tôm dễ bị bệnh đốm trắng

Thời điểm giao mùa luôn là lúc dễ xảy ra các vấn đề sức khỏe cho tôm, đặc biệt là bệnh đốm trắng - một căn bệnh phổ biến và gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nuôi. Bệnh đốm trắng thường xuất hiện vào những thời điểm khí hậu thay đổi thất thường, chẳng hạn như khi mùa mưa bắt đầu hoặc khi trời chuyển sang lạnh.

Tôm đốm trắng
• 09:55 06/11/2024

Những hạn chế trong phòng dịch bệnh cho cá tra

Cá tra ương dưỡng giống và nuôi thương phẩm còn hao hụt nhiều, có nguyên nhân ở công tác quản lý dịch bệnh chưa đáp ứng yêu cầu. Mới đây, Cục Thú y cho biết những hạn chế trong phòng dịch hiện nay: Thiếu kinh phí, nhân lực và vắc xin.

Nuôi cá tra
• 11:35 31/10/2024

Tăng cường giám sát và quản lý tác nhân Enterocytozoon hepatopenaei trên tôm nuôi nước lợ

EHP là bệnh vi bào tử trùng Enterocytozoon hepatopenaei (viết tắt là EHP) gây ra cho tôm, còn được gọi là bệnh vi bào tử trùng.

Tôm bệnh EHP
• 10:47 21/10/2024

Khám phá sự thật thú vị về cá mắt thùng

Cá mắt thùng, hay còn gọi là Barreleye Fish, là một trong những loài cá kỳ lạ nhất và độc đáo nhất trong thế giới động vật biển sâu. Hãy cùng khám phá những sự thật thú vị về cá mắt thùng qua bài viết dưới đây.

Cá mắt thùng
• 04:46 15/11/2024

7 sự thật thú vị và xu hướng xuất khẩu tôm hiện nay

Tôm đã trở thành mặt hàng xuất khẩu quan trọng khi liên tục ghi nhận mức giá trị tăng cao qua từng năm, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế một quốc gia. Đây chắc chắn là tín hiệu tích cực cho các nhà sản xuất tôm, tuy nhiên người nuôi cũng phải nhận thức được xu hướng hiện tại trong xuất khẩu tôm trước khi thâm nhập vào thị trường toàn cầu.

Tôm xuất khẩu
• 04:46 15/11/2024

Tầm quan trọng của việc chọn lọc gen cho tôm giống

Chọn lọc gen cho tôm giống là một quá trình quan trọng giúp cải thiện năng suất và hiệu quả trong nuôi trồng thủy sản. Việc sử dụng tôm giống có gen tốt, đã được chọn lọc, giúp nâng cao sức khỏe và khả năng kháng bệnh cho tôm, từ đó giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả sản xuất.

Tôm giống
• 04:46 15/11/2024

Tổng hợp các phương pháp kiểm soát nguồn gốc chất thải

Kiểm soát nguồn gốc chất thải thủy sản đặc biệt là nuôi tôm là một khâu quan trọng trong quản lý chất thải, nhằm xác định nguồn phát sinh, loại chất thải, lượng chất thải và các thông tin liên quan khác. Các phương pháp này giúp chúng ta có những biện pháp xử lý và giảm thiểu chất thải hiệu quả hơn.

Nguồn gốc chất thải
• 04:46 15/11/2024

Tiêu chuẩn chất lượng thức ăn trong nuôi tôm: Yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả và sức khỏe

Thức ăn không chỉ là nguồn cung cấp năng lượng mà còn là nền tảng để tôm tăng trưởng, phát triển hệ miễn dịch, và đạt đến kích cỡ thương phẩm. Để đạt được mục tiêu này, người nuôi cần nắm rõ các tiêu chuẩn chất lượng thức ăn và cách kiểm soát chúng trong suốt quá trình nuôi.

Tôm thẻ
• 04:46 15/11/2024
Some text some message..