“Vàng trắng” hay “con không chân” là con gì?

“Vàng trắng” hay “con không chân” là tên gọi thể hiện độ khan hiếm, giá trị và đặc điểm sinh học của lươn (lươn Nhật), chúng còn được biết đến với cái tên là cá chình Nhật Bản, tên tiếng anh Japanese eel, tên khoa học Anguilla japonica.

Lươn
Loài lươn có giá trị kinh tế cao. Ảnh: commons.wikimedia.org

Chúng là một loài lươn có giá trị kinh tế cao, đặc biệt chúng chỉ được nuôi nhiều ở Nhật Bản và Hàn Quốc, tuy nhiên việc nuôi loài này vẫn còn hạn chế vì đây là loài cá khá mẫn cảm với môi trường.

Hiện nay, do điều kiện khí hậu thay đổi, đánh cá quá nhiều và ô nhiễm các khu vực lươn sinh sống nên chúng được xếp vào trong nhóm những loài có nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên.  

Kể từ năm 2012, các nhà khoa học ở bốn vùng lãnh thổ (Nhật Bản, Đài Loan, Trung Quốc và Hàn Quốc) nơi loài lươn Nhật Bản được tìm thấy nhiều nhất đã cùng nhau hợp tác trong việc bảo tồn, đưa ra hạn ngạch nuôi trồng thủy sản vào năm 2015.  

Nhưng các hạn chế, bao gồm lệnh cấm xuất khẩu của Liên minh Châu Âu vào năm 2010, đã tạo ra một thị trường chợ đen phát triển mạnh, với nạn săn trộm và buôn bán quốc tế.  

Đặc điểm phân bố, đặc điểm sinh học và sinh sản  

Lươn là một loài lươn nước ngọt chủ yếu được tìm thấy trong tự nhiên ở các sông và hồ trên khắp Nhật Bản (do đó nó được có tên là lươn Nhật Bản), Trung Quốc, Hàn Quốc, Việt Nam và Philippines.  

Đến một thời điểm nào đó trong chu kỳ cuộc đời nó sẽ trở lại vùng nước mặn của Thái Bình Dương để sinh đẻ. Lươn thường sẽ có màu nâu và trắng hoặc bạc khi lớn hoàn toàn. Chúng thường ăn cá xương, giáp xác nước ngọt và côn trùng.

Lươn là một loài lươn nước ngọt chủ yếu được tìm thấy trong tự nhiên ở các sông và hồ. Ảnh: cafe-dc.com

Lươn Nhật Bản thuộc giống Anguilla, chúng sẽ trải qua biến thái hai lần trong đời. Lần biến thái đầu tiên là từ ấu trùng leptocephalus đến cá chình thủy tinh (glass eel), và lần thứ hai, từ lươn vàng (yellow eel) thường trú sang lươn bạc di cư (silver eel). 

Leptocephalus hình chiếc lá xuất hiện ở biển khơi và trôi dạt theo dòng chảy lớp bề mặt trong đại dương, đưa chúng đến vùng nước ven biển nơi chúng biến thành những con lươn thủy tinh hình trụ giống như dạng trưởng thành. 

Sau khi vào sông, chúng mất 5 năm hoặc hơn để tăng trưởng, giai đoạn tăng trưởng này của chúng có màu vàng (thường có màu xanh ở lưng và màu trắng vàng ở bụng). Khi đủ trưởng thành, lươn biến thành lươn bạc với lưng có sắc tố đen và ánh bạc ở bụng, tại thời điểm đó chúng di chuyển về phía biển để giao phối và đẻ trứng.  

Vấn đề nuôi dưỡng  

Phần lớn nuôi lươn dựa trên hình thức đánh bắt. Cụ thể, nó dựa trên thực hành thu thập cá chình con từ tự nhiên và được nuôi trong điều kiện nuôi nhốt đến kích cỡ có thể bán được.  

Do vòng đời phức tạp của chúng, các nỗ lực nghiên cứu sản xuất cá chình giống để thương mại vẫn còn hạn chế. Ở Hàn Quốc đã có những nghiên cứu sản xuất giống lươn Nhật Bản nhân tạo vào năm 2012, và đạt được nhiều kết quả, đáp ứng được một phần con giống trong nuôi lươn tại Hàn Quốc. 

Nuôi lươnDo vòng đời phức tạp của chúng, các nỗ lực nghiên cứu sản xuất cá chình giống để thương mại vẫn còn hạn chế. Ảnh: navifeed.vn

Các nghiên cứu dinh dưỡng gần đây đã đóng góp nhiều hơn nữa để cải thiện hiểu biết về nhu cầu protein, lipid, vitamin và các chất phụ gia cho quá trình trưởng thành của lươn.  

Kết quả đã chỉ ra rằng khẩu phần protein tối ưu là 44,3%, tỷ lệ P/E là 24,1 mg protein/kJ, axit linolenic (LNA) là 0,35~0,5%, linoleic (LA) là 0,5~0,65%, vitamin E là 21,2 mg/kg, vitamin C từ 41,1 đến 43,9 mg/kg ở cá con và từ 410,8 đến 911,8 mg/kg ở cá bố mẹ, cũng như các chất phụ gia như quartz porphyry (0,7%), BAISM (0,5%) và propolis (0,25-0,5%) cần thiết để duy trì sự tăng trưởng bình thường, chức năng sinh lý và sức khỏe.  

Các kiến thức về sinh sản của lươn còn hạn chế. Tuy nhiên, các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng sự trưởng thành cuối cùng của giai đoạn lươn bạc cái và đực Nhật Bản sản sinh SPE và HCG, tương ứng.  

Ngoài ra, sinh sản nhân tạo xử lý hormone chỉ thành công trong mùa xuân đến mùa hè ở nước biển có nhiệt độ thấp (10ºC). Những kết quả này sẽ cung cấp thông tin có giá trị cao của thành thục nhân tạo và hệ số sinh sản ở lươn Nhật Bản. 

Vòng đời của lươnVòng đời của lươn Nhật Bản. Ảnh: wikipedia.org

Định hướng triển vọng tương lai 

Chú trọng dinh dưỡng lươn bố mẹ 

Quy trình nuôi hiệu quả về chi phí 

Thuần hóa lươn bố mẹ trong điều kiện nuôi nhốt 

Thức ăn phù hợp cho ấu trùng 

Phát triển thức ăn mới cho ấu trùng 

Nuôi ấu trùng trong điều kiện nuôi nhốt 

Chọn tạo giống để tăng trưởng và tỷ lệ sống tốt hơn 

Phòng chống dịch bệnh. 

Bảo tồn nguồn lợi cá chình ngoài tự nhiên 

Đăng ngày 13/02/2023
Hồng Huyền @hong-huyen
Nuôi trồng

Giá cá tra xuất khẩu đầu năm 2025: Tín hiệu tăng trưởng lạc quan

Bước vào đầu năm 2025, thị trường cá tra xuất khẩu đang chứng kiến những tín hiệu tích cực. Sau giai đoạn suy giảm trong năm ngoái do ảnh hưởng của kinh tế toàn cầu, giá cá tra hiện đang phục hồi ổn định và có xu hướng tăng.

Cá tra
• 11:11 15/01/2025

Vì sao nên ưu tiên diệt tảo vào ban đêm thay vì ban ngày?

Tảo hay gọi chung là “thủy sinh thực vật” – một thành phần không thể thiếu trong nuôi tôm. Tuy nhiên, sự phát triển quá mức của tảo (hay hiện tượng nở hoa tảo) lại mang đến nhiều rủi ro, đặc biệt khi xử lý không đúng thời điểm.

Tảo
• 10:20 14/01/2025

Giải pháp vi sinh giảm thiểu khí độc trong ao nuôi

Các khí thường xuyên xuất hiện trong ao nuôi tôm, đặc biệt khi chất hữu cơ tích tụ và quá trình phân hủy xảy ra mạnh mẽ. Những khí độc này không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tôm mà còn làm giảm năng suất nuôi.

Tạt vi sinh
• 10:03 10/01/2025

Xử lý dịch bệnh không dùng kháng sinh trong nuôi tôm

Nuôi tôm là một ngành kinh tế quan trọng, nhưng cũng đầy thách thức khi dịch bệnh thường xuyên xuất hiện, đe dọa năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ
• 10:49 09/01/2025

Các biện pháp xử lý nước trước khi thả tôm

Đối với người nuôi tôm, việc xử lý nước nuôi tôm là rất quan trọng. Khi nguồn nước trong ao luôn sạch, sẽ giúp cho tôm khỏe mạnh, mau lớn và phòng tránh được rất nhiều loại bệnh. Sau đây là biện pháp xử lý nước trước khi thả tôm vào ao nuôi.

Xử lý nước
• 11:49 15/01/2025

Giá cá tra xuất khẩu đầu năm 2025: Tín hiệu tăng trưởng lạc quan

Bước vào đầu năm 2025, thị trường cá tra xuất khẩu đang chứng kiến những tín hiệu tích cực. Sau giai đoạn suy giảm trong năm ngoái do ảnh hưởng của kinh tế toàn cầu, giá cá tra hiện đang phục hồi ổn định và có xu hướng tăng.

Cá tra
• 11:49 15/01/2025

Rong biển: Người dọn dẹp tiềm năng cho môi trường thủy sản

Rong biển, một loài thực vật biển đa năng, không chỉ đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái mà còn mang lại nhiều lợi ích cho ngành thủy sản. Với khả năng làm sạch môi trường nước và hỗ trợ nuôi trồng thủy sản bền vững, rong biển đang trở thành một giải pháp tự nhiên được nhiều quốc gia quan tâm và áp dụng.

Rong biển
• 11:49 15/01/2025

Vẹm xanh: Nhiều công dụng tuyệt vời với sức khức khỏe con người

Vẹm xanh – loài nhuyễn thể hai mảnh từ đại dương – không chỉ là món ăn giàu dinh dưỡng mà còn mang lại nhiều giá trị tuyệt vời cho sức khỏe. Với hàm lượng dinh dưỡng vượt trội, vẹm xanh thực sự xứng đáng được gọi là “siêu thực phẩm” cho sức khỏe.

Vẹm xanh
• 11:49 15/01/2025

Tôm thẻ Việt Nam trên thị trường quốc tế

Tôm thẻ chân trắng đã trở thành một trong những sản phẩm chủ lực của ngành thủy sản Việt Nam, đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu và khẳng định vị thế của nước ta trên thị trường quốc tế. Với những lợi thế về điều kiện tự nhiên, kỹ thuật nuôi trồng ngày càng cải tiến, và chiến lược phát triển bền vững, tôm thẻ Việt Nam đang từng bước chinh phục thị trường toàn cầu, đáp ứng yêu cầu khắt khe từ các quốc gia nhập khẩu.

Tôm thẻ chân trắng
• 11:49 15/01/2025
Some text some message..