Vượt qua rào cản, giữ vững mục tiêu tăng trưởng của ngành tôm

Nằm trong bối cảnh các thách thức chung của ngành thủy sản toàn cầu, ngoài những thách thức về sự suy giảm về đầu ra lẫn giá thành tôm nguyên liệu tăng cao,…Ngành tôm Việt Nam còn phải đối mặt với sự rủi ro của dịch bệnh luôn tiềm ẩn, đe dọa đến mục tiêu phát triển của ngành này.

Mô hình nuôi tôm
Ngành tôm Việt Nam còn phải đối mặt với sự rủi ro của dịch bệnh, khí hậu,... Ảnh: Tép Bạc

Mối bận tâm về dịch bệnh

Dịch bệnh trên tôm nuôi hiện nay đã trở nên phổ biến, thường xuyên xảy ra, gây tổn thất lớn cho người nuôi. Các hộ nuôi tôm có kinh nghiệm cho biết, nếu như là vụ nuôi năm 2022, người nuôi phải đối mặt với hai khó khăn lớn là độ mặn thấp và EHP (bệnh do vi bào tử trùng kí sinh trong gan, tụy tôm) xuất hiện ngay từ đầu vụ nuôi thì ở vụ nuôi năm nay, khó khăn thậm chí còn nhiều hơn nên số hộ nuôi thua lố do đó cũng cao hơn, kể cả một số hộ nuôi thu hoạch có năng suất tương đối khá. Đó cũng là lý do vì sao, mặc dù sản lượng tôm nuôi 7 tháng đầu 2023 vẫn đạt khá cao nhưng số diện tích hiện còn thả nuôi đang rất thấp so với cùng kỳ năm ngoái.

Bên cạnh hai nguyên nhân chính là chi phí vụ nuôi tăng cao trong khi giá tôm suy giảm thì yếu tố thời tiết thất thường, nhất là bệnh do EHP và bệnh đốm trắng vẫn còn hiện diện gây nên nhiều thiệt hại tại hầu hết các vùng nuôi.

Tại tỉnh Cà Mau, nơi có diện tích nuôi tôm nước lợ lớn nhất cả nước, tình hình dịch bệnh đã và đang diễn ra trên nhiều diện tích ao nuôi, kể cả ao nuôi công nghiệp lót bạt với hệ thống xử lý nước tiên tiến khiến nhiều hộ nuôi tôm lâm vào tình cảnh khó khăn. Theo báo cáo của Sở NN&PTNT tỉnh, so với cùng kỳ 2022 thì trong 8 tháng đầu năm, toàn tỉnh có gần 14.500 ha tôm nuôi quảng canh và quảng canh cải tiến bị thiệt hại do dịch bệnh, tăng gần 2.000 ha.

Dịch bệnh ở tôm vẫn còn hiện diện gây nên nhiều thiệt hại tại hầu hết các vùng nuôi. Ảnh: truongsinhgialai.com

Không chỉ với mô hình kể trên mà ngay cả mô hình nuôi thâm canh và siêu thâm canh cũng có tỷ lệ thiệt hại đáng kể do dịch bệnh. Chỉ riêng tháng 8, toàn tỉnh Cà Mau có 13,27 ha diện tích nuôi tôm thâm canh và siêu thâm canh bị nhiễm bệnh chết, tăng 2,87 ha so với tháng trước, nâng tổng số diện tích tôm nuôi thâm canh, siêu thâm canh bị nhiễm bệnh thiệt hại trong 8 tháng đầu năm lên 71 ha, tăng 8,32 ha so với cùng kỳ năm ngoái. Để tránh lây lan dịch bệnh, ngành nông nghiệp tỉnh đã xuất hơn 25 tấn Chlorine để khử trùng diện tích nhiễm bệnh.

Ghi nhận từ Chi cục Chăn nuôi và Thú y tinh Trà Vinh, trong số 6.536 ha tôm thẻ chân trắng được thả nuôi đã có 821 ha với 537 triệu con giống bị thiệt hại, chiếm 12% lượng giống thả nuôi. Đối với diện tích nuôi tôm sú, tuy con số thiệt hại chỉ ở mức 614 ha so với 22.818 ha diện tích thả nuôi nhưng lượng giống thiệt hại là 104 triệu con, chiếm 9% lượng con giống thả nuôi.

Theo Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tinh Trà Vinh, ông Nguyễn Văn Quốc cho biết tôm nuôi thiệt hại vừa qua phổ biển là ở giai đoạn 25 - 55 ngày tuổi. Kết quả xét nghiệm cho thấy, đa số tôm có dấu hiệu bệnh đốm trắng, đỏ thân, gan tụy, đường ruột và chậm phát triển giai đoạn đầu. Đã có thời điểm ngành nông nghiệp tỉnh đã đưa ra khuyến cáo người dân tại một số vùng xảy ra bệnh dịch tạm ngưng thả nuôi để tránh rủi ro, thiệt hại.

Có thể thấy, tình hình dịch bệnh trên tôm nuôi từ đầu năm đến nay tuy chưa phải là lớn và lây lan trên diện rộng, nhưng cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi; nếu không có các giải pháp phòng chống kịp thời thì hậu quả sẽ rất khó lường.

Mặt khác, theo ghi nhận của phóng viên Tạp chí Thủy sản Việt nam, ngoại trừ một số vùng nuôi bị nhiễm bệnh dẫn đến giảm năng suất thì phần lớn đều cho rằng, năm nay nuôi tôm rất dễ đạt năng suất, nhờ tôm lớn nhanh, tỷ lệ sống cao,… nhưng vẫn không có lời, thậm chí là lỗ chủ yếu xuất phát từ việc giá tôm xuống dưới mức giá thành. Cục Thủy sản cũng ghi nhận sản lượng tôm nuôi 7 tháng đầu năm tăng 4% so với cùng kỳ 2022, khi đạt 552,3 nghìn tấn.

Đẩy mạnh các giải pháp quản lý ao nuôi

Mô hình nuôi tômVào cao điểm mùa mưa bão, nên việc quản lý, chăm sóc ao tôm luôn gặp rất nhiều khó khăn. Ảnh: Tép Bạc

Hiện các tỉnh hạ nguồn sông Cửu Long đang bước vào cao điểm mùa mưa bão, nên việc quản lý, chăm sóc ao tôm luôn gặp rất nhiều khó khăn. Chưa kể, một số mầm bệnh nguy hiểm như: Đốm trắng, phân trắng và nhất là nguồn bệnh từ EHP vẫn còn lưu hành tại hầu hết các vùng nuôi, khiến vụ tôm nghịch sẽ càng thêm khó.

Bên cạnh đó, do giá tôm gần đây bắt đầu tăng lên, nên một số hộ nuôi cũng đang rục rịch tìm vốn để thả giống. Vấn đề đáng lo ở đây bởi hiện tại, hầu hết các nguồn cung cấp nước cho vùng nuôi đã không còn độ mặn, nên ngoài số hộ có nước trữ lại từ vụ nuôi trước thì những hộ khác phần lớn là sử dụng nước ngầm. Trong khi đó, theo khuyến cáo của Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Träng, người nuôi không nên sử dụng nước ngầm để nuôi tôm vì nguồn nước này thường chứa nhiều kim loại nặng và khí độc, tiềm ẩn không ít rủi ro.

Liên quan đến bệnh do EHP, theo như ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HDQT Công ty CP Thực phẩm Sao Ta nhắc tới như là một mối nguy thường trực đối với người nuôi tôm. Ông Lực chia sẻ: "Bây giờ mỗi khi nói tới EHP là người nuôi rất sợ, bởi bệnh này rất khó diệt, lại không làm tôm chết nhanh, chết nhiều, mà tôm vẫn cứ ăn đều đều, nhưng không chịu lớn, khiến chi phí vụ nuôi ngày một tăng cao nếu không phát hiện và đưa ra quyết định xử lí kịp thời, phù hợp”.

Để chủ động ứng phó với điều kiện thời tiết cực đoan và hạn chế được dịch bệnh, ngành nông nghiệp Sóc Trăng khuyến cáo người nuôi nên tăng cường các biện pháp như: Quan tâm chất lượng con giống, quản lý môi trường ao nuôi, thức ăn, dịch bệnh... Thường xuyên đo đạc các yếu tố môi trường, theo dõi màu nước ao nuôi trước và sau khi mưa; điều chỉnh các yếu tố môi trường sao cho ổn định và tối ưu cho tôm nuôi trong giai đoạn này.

Đăng ngày 19/09/2023
Nhất Linh @nhat-linh
Kinh tế

Loài tôm nào là nguồn xuất khẩu chủ lực ở nước ta?

Hiện nay, với sản lượng lên đến 27.504 tấn (tháng 5/2023), tôm thẻ chân trắng được xem là đối tượng xuất khẩu chính ở nước ta. Dự đoán trong tương lai, loài tôm này sẽ có sản lượng xuất khẩu vượt bậc.

Tôm thẻ
• 12:02 17/09/2023

Việt Nam trở thành thị trường nhập khẩu cá ngừ số 1 tại Mỹ

Hiện nay, Mỹ đang dẫn đầu thị trường nhập khẩu cá ngừ tại Việt Nam. Thông qua chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden, quan hệ ngoại giao của 2 nước được nâng lên mức Đối tác chiến lược toàn diện. Đây sẽ là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá ngừ Việt Nam.

Cá ngừ
• 12:08 16/09/2023

Nhìn nhận chặng đường vừa qua của ngành thủy sản trong năm 2023

Hiện nay, ngành thủy sản ở nước ta đang đối mặt với nhiều thách thức lớn, song nếu có những kế hoạch, chiến lược đúng đắn và kịp thời, chúng ta sẽ hóa giải những khó khăn đó và biến chúng thành cơ hội.

Tàu thủy sản
• 12:06 11/09/2023

Xuất khẩu thủy sản 2023 đạt 9 tỷ USD nếu đi đúng theo kịch bản

Nền kinh tế thế giới đang dần đi vào giai đoạn phục hồi, lạm phát đã giảm, nhu cầu tiêu dùng gia tăng trở lại. Với tình hình này, xuất khẩu thủy sản sẽ phát triển theo hướng đúng với kịch bản mà chúng ta đã đề ra, đạt 9 tỷ USD năm 2023.

Chế biến cá
• 11:12 07/09/2023

Cấu trúc ống tiêu hóa ảnh hưởng đến đặc tính ăn của cá thát lát còm

Trong quá trình sản xuất giống các loài thủy sản, xác định tính ăn của cá bột là có ý nghĩa quyết định sự thành công của quá trình sản xuất. Có rất nhiều nghiên cứu về tính ăn của cá bột cũng như sự phát triển của ống tiêu hóa để chọn lựa loại thức ăn thích hợp ương cá.

Cá thát lát còm
• 15:22 23/09/2023

Loại cá nào nên và không nên có trong chế độ ăn

Nguồn dinh dưỡng từ cá có các chất quan trọng như protein, vitamin D và nguồn axit béo omega - 3 dồi dào, cực kỳ quan trọng đối với cơ thể và não.

Ăn cá
• 15:22 23/09/2023

Một số mầm bệnh phổ biến trên lươn đồng

Lươn đồng là đối tượng nuôi có nhiều tiềm năng do thịt lươn có nhiều dinh dưỡng, thời gian nuôi ngắn, chi phí đầu tư thấp, dễ nuôi, giá cả ổn định đem lại hiệu quả kinh tế cao, giúp cải thiện đời sống cho người dân.

Lươn
• 15:22 23/09/2023

Giải pháp dựa vào thiên nhiên để quản lý nước thải nuôi tôm

Theo một dự án nghiên cứu mới, các giải pháp dựa trên thiên nhiên có thể được sử dụng hiệu quả trong chiến lược xử lý nước thải cho ngành nuôi tôm.

Ao tôm
• 15:22 23/09/2023

Dư lượng kháng sinh tồn tại lớn trong tôm

Sử dụng kháng sinh bừa bãi trong nuôi tôm là tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng cách, không đúng chỉ định của bác sĩ thú y, hoặc sử dụng kháng sinh quá liều. Tình trạng này đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, gây ra nhiều hậu quả cho sức khỏe con người, môi trường và ngành nuôi tôm.

Kháng sinh
• 15:22 23/09/2023