2 bệnh trên cá ngựa do protozoan

Sự phát triển quá mạnh mẽ của xu hướng nuôi cá ngựa ở nhiều tỉnh, thành như: Khánh Hòa, Phú Yên, Vũng Tàu, Đà Nẵng … đã kéo theo không ít các hệ lụy mối nguy môi trường, bệnh lý ảnh hưởng trực tiếp đến công tác chăm sóc và quản lý các mô hình nuôi cũng như cá ngựa ngoài tự nhiên.

Cá ngựa
Cá ngựa được nuôi ngày càng phổ biến kéo theo dịch bệnh cũng xuất hiện nhiều hơn.

Các bệnh trên cá ngựa có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm, chữa trị kịp thời và đúng cách. Đồng thời, việc phát hiện sớm và chữa trị hiệu quả cũng mang lại ý nghĩa tích cực trong công tác bảo tồn cá ngựa tự nhiên đối với các dịch bệnh có nguy cơ lây lan. Dưới đây, chúng tôi sẽ trình bày 2 bệnh do protozoan gây ra trên cá ngựa thương phẩm, cần được quan tâm và chữa trị.

1. Bệnh Ciliate infestation 

Tác nhân gây bệnh: Bệnh lý do một loại protoazoan có tên là Zoothamnium sp. gây ra. Loài này có thể dễ dàng tìm thấy ở vùng nước ngọt, nước lợ hoặc nước biển từ 5°C đến 25°C, độ sâu từ 0 - 8 mét. Zoothamnium sp. phát triển mạnh ở những khu vực có chất rắn lơ lửng cao, chúng có thể bám vào mang của vật chủ và làm giảm khả năng truyền hô hấp, dẫn đến thiếu oxy do tắc nghẽn cơ học. Loài này còn có thể gây ra bệnh mang đen (black grill), hoặc tích tụ trên bề bề mặt (Surface Fouling) khi mật độ bám trên ký chủ quá cao. Zoothamnium sp. có khả năng làm giảm khả năng sinh sản của vật chủ. Không có thiệt hại mô học xảy ra trong quá trình ký sinh, nhưng nếu mật độ ký sinh quá lớn, ký chủ có thể chết.

Biểu hiện bệnh: Cá ngựa bị Zoothamnium sp. ký sinh xuất hiện các mảng rong sậm màu bám trên đuôi, đầu, ngực, hoặc toàn thân; xuất hiện như bông.


Zoothamnium sp. Ảnh: Intan Qomariah.

2. Bệnh đốm trắng (White spot)

Tác nhân gây bệnh:  Ichthyophthirus sp. là loại trực tiếp gây bệnh đốm trắng trên cá ngựa. Ký sinh trùng có thể lây nhiễm hầu hết cho cả đàn nếu không được phát hiện sớm. Chúng xâm nhập trực tiếp vào biểu mô mang, da và vây của vật chủ, cư trú trong giai đoạn kiếm ăn (trophont) bên trong lớp biểu bì. Ichthyophthirus sp. có thể được nhìn thấy như một đốm trắng trên bề mặt của cá.

Biểu hiện bệnh: Cá ngựa bị nhiễm bệnh có dấu hiệu xuất hiện các đốm trắng trên cơ thể. Cá lờ đờ, stress. Nặng hơn có thể nhiễm trùng, tử vong. Khi Ichthyophthirus sp. xâm nhập vào một cơ sở nuôi, người nuôi sẽ rất khó kiểm soát chúng, do chu kỳ sinh sản của protozoan này rất nhanh. Nếu không được kiểm soát kịp thời và hiệu quả, nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến tử vong 100% trong bầy đàn.

Ichthyophthirius sp. gây ra thiệt hại đáng kể cho mang và da theo hai cách. Đầu tiên, protozoa xâm nhập vào biểu mô của vật chủ, khi số lượng ký sinh trùng tăng cao, thì sự xâm nhập của chúng có thể trực tiếp giết chết cá bằng cách phá hủy “tính toàn vẹn” của bề mặt da cá. Thứ hai, nếu chúng xâm nhập thành công vào biểu mô, chúng sẽ chuyển sang giai đoạn phát triển và sinh sản trong biểu mô. Giai đoạn này gây lở loét nghiêm trọng, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao cho vật chủ do hiễm trùng. Ảnh hưởng của Ichthyophthirius sp.  đối với mang của cá chủ cũng làm giảm hiệu quả hô hấp, giảm lượng oxy từ nước.

Ichthyophthirius multifiliis

Ichthyophthirius multifiliis

3. Cách thức phòng trị

Có thể dùng phương pháp tắm cá bằng formaldehyde, với liều 100-200 ppm formaldehyd trong 12 giờ, lặp lại hàng ngày trong 3 ngày. Cũng cần chú ý là các bệnh liên đến protozoan có nguyên nhân trực tiếp từ môi trường nước nuôi. Người nuôi cần chú trọng công tác quản lý tốt nguồn nước nuôi, đặc biệt là đối với cá ngựa, một loại rất nhạy cảm với điều kiện thay đổi của môi trường.

Đăng ngày 09/03/2021
Mạnh Kha @manh-kha
Dịch bệnh

Nấm đồng tiền: Mối đe dọa đến sức khỏe tôm nuôi

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó luôn là vấn đề thách thức đối với người nuôi tôm bởi loại này gây tổn thất không hề nhỏ cho ao tôm, khiến tôm dễ mắc phải nhiều bệnh và làm ảnh hưởng đến năng suất vụ nuôi.

Nấm đồng tiền
• 10:18 26/02/2024

Một số loài ký sinh trùng phổ biến ở tôm

Trong quá trình nuôi tôm luôn gặp phải các trường hợp tôm nhiễm bệnh mà chết dần. Trong đó, ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây ra, đặc biệt là các loài nội ký sinh trùng. Cùng tìm hiểu qua đặc điểm của những loài ký sinh trùng dưới đây nhé!

Tôm
• 09:56 22/02/2024

Không nên chủ quan với các bệnh đường ruột trên tôm

Với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là về tôm, việc thấu hiểu về đường ruột tôm mở ra cánh cửa cho những tiến bộ trong y học thủy sản và ứng dụng những công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong việc cải thiện sản xuất và chất lượng tôm nuôi.

Tôm thẻ
• 09:43 19/02/2024

Phòng bệnh trắng đuôi trên tôm càng xanh

Tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii) là loài tôm nước ngọt được nuôi ở nhiều nước trên thế giới nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh và có giá trị kinh tế cao.

Tôm càng xanh
• 10:42 21/01/2024

Bạc Liêu: Tiến độ xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm

Tép Bạc đã phản ánh, năm 2023, tỉnh Bạc Liêu đứng đầu cả nước về sản lượng tôm nước lợ và kim ngạch xuất khẩu nhờ phát triển nuôi siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Bạn đọc muốn biết thêm tiến độ đầu tư xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm nổi tiếng ở Bạc Liêu nên xin cung cấp thêm thông tin.

Khu nuôi tôm công nghệ cao
• 23:14 28/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 23:14 28/03/2024

Như thế nào để tôm được vận chuyển đúng cách?

Tôm cũng giống như các hàng hóa khác, phân loại theo nhu cầu của khách hàng mà được vận chuyển đến các nơi khác nhau, với hai giai đoạn cơ bản như tôm giống được vận chuyển từ các trại giống đến ao nuôi và tôm thương phẩm được vận chuyển đến các chợ đầu mối, nhà máy chế biến. Vậy cách nào để có thể vận chuyển chúng một cách an toàn, tiết kiệm mà vẫn hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu dưới đây nhé!

Tôm đông lạnh
• 23:14 28/03/2024

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 23:14 28/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 23:14 28/03/2024