"Ăn chắc mặc bền" với mô hình tôm lúa

Tính đến nay, toàn tỉnh Bạc Liêu có trên 33.000 ha tôm – lúa, tập trung chủ yếu ở các huyện phía Bắc Quốc lộ 1A như: Hồng Dân, Phước Long và thị xã Gía Rai.

Thực tế sản xuất của nông dân qua nhiều năm cho thấy, trồng lúa trên đất nuôi tôm không xảy ra “xung đột” về sử dụng nguồn nước lợ, ngọt trong quá trình sản xuất. Vào mùa khô, nước ngoài sông rạch mặn thì lấy vào nuôi tôm sú, đến mùa mưa, nông dân lại lấy nước ngọt vào trồng lúa. Hình thức nuôi tôm chủ yếu là thu tỉa thả bù, vụ tôm thả từ 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau 1 – 1,5 tháng, mật độ tổng thả 2 - 3 con/m2. Giống lúa sử dụng trong mô hình là giống chịu mặn. Nuôi tôm sau vụ lúa, nền đáy ruộng nuôi đã được khoáng hóa, hạn chế được tình trạng đất bị lão hóa do ngập mặn lâu dài; đồng thời cắt mầm bệnh trong ruộng nuôi khi trồng lúa, môi trường nuôi ổn định nên khi nuôi tôm không phải sử dụng đến kháng sinh, hóa chất. Mô hình này góp phần giảm chi phí sản suất, tăng năng suất và lợi nhuận trên một đơn vị sản xuất. Năng suất tôm sú trung bình là 250 – 300 kg/ha/năm, năng suất lúa đạt 4 – 4,5 tấn/ha.

Ngoài ra, vào vụ trồng lúa, bà con còn kết hợp thả tôm càng xanh xen với lúa. Phương thức nuôi này chẳng những không giảm năng suất lúa mà còn có thêm sản phẩm tôm; năng suất tôm càng xanh đạt trung bình từ 200 – 250kg/ha, lợi nhuận từ 30 – 35 triệu đồng/ha.

So với tiềm năng và lợi thế của tỉnh thì những kết quả đạt được còn thấp, chi phí sản xuất cao, giá cả tiêu thụ sản phẩm còn bấp bênh; trong sản xuất còn gặp nhiều rủi ro như: thời tiết diễn biến thất thường, dịch bệnh trên các đối tượng nuôi xảy ra thường xuyên, bà con chưa quan tâm tới chất lượng con giống và các biện pháp kỹ thuật mới, ý thức bảo vệ môi trường của người sản xuất còn hạn chế…

Để mô hình luân canh tôm - lúa tiếp tục phát triển mạnh trong thời gian tới, ngành nông nghiệp cần quy hoạch hợp lý các vùng luân canh tôm- lúa để có các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng phù hợp và chính sách tín dụng hỗ trợ cho sản suất; tăng cường tập huấn kỹ thuật cả về lúa và tôm, nhất là về quản lý môi trường nước và phòng trị bệnh; tổ chức lại lại sản suất, theo hình thức tổ hợp tác, hợp tác xã có bao tiêu sản phẩm, áp dụng quy trình sản suất an toàn theo hướng VietGAP và GlobalGAP; cải thiện, nâng cao giá trị hàng hóa cả con tôm và cây lúa, qua đó tăng thu nhập cho người nông dân.