Bảo vệ, khai thác bền vững nhum sọ

Nhum sọ (còn gọi là cầu gai) có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. Tuy nhiên, loài thủy sản này đang bị khai thác quá mức.

nhum sọ
Nhum sọ sau 5 tháng nuôi tại mô hình đường kính vỏ trên 6,5cm, trứng đã bắt đầu đầy ruột. Ảnh: tury

Để bảo vệ nguồn lợi và đa dạng hóa đối tượng nuôi trồng thủy sản, nâng cao thu nhập cho người dân vùng biển, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Lý Sơn phối hợp với Viện Hải dương học thực hiện đề tài “Điều tra, đánh giá nguồn lợi và đề xuất giải pháp bảo vệ, phát triển và khai thác bền vững nhum biển ở tỉnh Quảng Ngãi”.

Trữ lượng nhum sọ khoảng 5,7 triệu con

Theo thống kê chưa đầy đủ, ở vùng biển ven bờ huyện Bình Sơn và TX.Đức Phổ có khoảng 100 ghe câu, cào ốc nhỏ khai thác nhum sọ. Trung bình mỗi ghe đánh bắt hơn 300 con nhum/ngày. Riêng tại huyện Lý Sơn, các khu vực khai thác nhum sọ tập trung quanh đảo. Kết quả điều tra cho thấy, ở Lý Sơn hiện có hơn 150 người dân khai thác nhum sọ, chủ yếu vào mùa hè. Số lượng nhum tiêu thụ mỗi ngày (chủ yếu cho khách du lịch) lên đến hàng nghìn con. Điều đó cho thấy, ngư dân đang khai thác thủy sản theo kiểu mạnh ai nấy làm và khai thác một cách quá mức, dẫn đến nguồn lợi thủy sản ven bờ đang suy kiệt đến mức báo động.

Thạc sĩ Nguyễn Phi Uy Vũ - Viện Hải dương học cho biết, nhóm thực hiện đề tài đã tiến hành 3 chuyến khảo sát ở vùng biển Quảng Ngãi, xác định được mật độ phân bố của nhum sọ ở vùng biển của tỉnh, trung bình đạt 98 con/1.000m², cao nhất là ở vùng biển Lý Sơn, bình quân 132 con/1.000m². Dựa vào phương pháp diện tích và số liệu khảo sát trong vùng nghiên cứu, chúng tôi xác định được trữ lượng của nhum sọ ở vùng biển Quảng Ngãi ước tính vào khoảng 5,7 triệu con. Trong đó, vùng biển Lý Sơn có trữ lượng gần 3 triệu con, vùng biển huyện Bình Sơn 1 triệu con, vùng biển TX.Đức Phổ khoảng 1,6 triệu con.

nhum sọ
Khai thác nhum sọ chủ yếu phục vụ du khách. Ảnh: kazachkagd

Nuôi thử nghiệm cho hiệu quả

Từ kết quả nghiên cứu đặc điểm sinh học và sinh thái của nhum sọ tại vùng biển Quảng Ngãi, đề tài đã xây dựng mô hình nuôi nhum sọ tại hộ ông Huỳnh Ngọc Thảo, ở thôn Đông An Hải (Lý Sơn). Giàn bè có diện tích 50m2, gồm 54 lồng, được tận dụng từ bè nuôi cá bớp. Lồng nuôi được thiết kế hình chữ nhật dài 60cm, rộng 40cm, sâu 2m. Số lượng nhum thả nuôi thử nghiệm 2.000 con. Con giống được thu ngoài tự nhiên có kích cỡ 2 - 4mm. Sau 8 tháng nuôi, nhum phát triển tốt, chưa phát hiện bệnh, nên không tốn chi phí thuốc phòng trị bệnh. Trọng lượng trung bình của nhum nuôi sau 10 tháng đạt 115,3 ± 13,1g, tỷ lệ sống đạt 86%.

Ông Huỳnh Ngọc Thảo cho biết, sau thời gian thả nuôi, nhum thích nghi với môi trường giàn bè và phát triển tốt, nguồn thức ăn chủ yếu là rong mơ. Hiện giá thành mỗi con nhum thành phẩm từ 10 - 20 nghìn đồng/con. Thịt nhum thành phẩm có giá bán từ 250 - 300 nghìn đồng/kg. Trừ chi phí, mô hình lãi khoảng 35 - 40 triệu đồng. Nhận thấy hiệu quả, nên một số ngư dân tính đóng thêm bè để nuôi nhum, vì con giống dễ mua, thức ăn cũng dễ tìm, mà lại không tốn nhiều thời gian chăm sóc. 

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn Đặng Tấn Thành, qua thực hiện mô hình cho thấy, việc nuôi và phát triển con nhum mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. Nhum phát triển tương đối khá, chất lượng đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng. Phát triển mô hình nuôi nhum sọ thương phẩm sẽ giúp người dân phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, góp phần bảo tồn và phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản của địa phương.

Để khai thác nhum được bền vững

Thạc sĩ Nguyễn Phi Uy Vũ cho biết, tại vùng biển Lý Sơn nói riêng và vùng biển ven bờ của Quảng Ngãi nói chung, việc khai thác các cá thể nhum sọ nhỏ, chưa đến tuổi trưởng thành còn khá phổ biến. Vì vậy, để bảo vệ, phát triển và khai thác bền vững nguồn lợi nhum sọ, đề tài đề xuất một số giải pháp như: Phân vùng bảo vệ, phát triển nhum sọ ở vùng biển, trong đó vùng khai thác hợp lý, với kích thước khai thác nhum sọ trên 63,39mm (đường kính vỏ). Vùng bảo vệ theo mùa (từ tháng 11 đến tháng 4 hằng năm - mùa sinh sản cao điểm của nhum sọ), thời gian còn lại trong năm cần hạn chế khai thác, nhằm đảm bảo sự tái tạo đàn, phát triển của nhum con. Vùng bảo vệ nghiêm ngặt, cấm khai thác nhum sọ ở khu vực này trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 4 hằng năm, nhằm duy trì nguồn nhum sọ bố mẹ, nhum giống phục vụ công tác bảo vệ, bảo tồn.

Bên cạnh đó, đề tài còn khuyến khích triển khai nhân rộng mô hình nuôi nhum sọ thương phẩm ở những vùng biển phù hợp trên địa bàn tỉnh. Phối hợp với các đơn vị chuyên môn nghiên cứu sản xuất giống nhum sọ, nhằm đáp ứng nhu cầu nguồn giống nuôi thương phẩm và phục hồi tái tạo nguồn lợi. Xây dựng mô hình quản lý cộng đồng nguồn lợi nhum sọ một cách hiệu quả...

Báo Quảng Ngãi
Đăng ngày 12/05/2022
Phương Dung
Nông thôn

Top 5 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản năm 2021, Minh Phú tiếp tục giữ ngôi vương

Vượt qua 800 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, Tập đoàn Thủy sản Minh Phú giành ngôi vương xuất khẩu thủy sản và xuất khẩu tôm của cả nước, với 395 triệu USD, chiếm gần 4,5% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản.

xuất khẩu tôm
• 15:39 09/02/2022

Quảng Ninh dừng tiếp nhận hoa quả, thủy sản qua cửa khẩu

Từ ngày 17/1, Quảng Ninh tạm dừng tiếp nhận phương tiện chở hoa quả, thủy sản đông lạnh đến cửa khẩu, lối mở biên giới của tỉnh này để xuất khẩu.

cửa khẩu Bắc Luân II
• 10:12 17/01/2022

Đùi ếch đông lạnh bị châu Âu cảnh báo, mức độ rủi ro nghiêm trọng.

Văn phòng SPS Việt Nam lại tiếp tục nhận được cảnh báo về an toàn thực phẩm và thức ăn chăn nuôi của Liên minh châu Âu (EU) đối với sản phẩm đùi ếch đông lạnh xuất xứ từ Việt Nam.

đùi ếch đông lạnh
• 15:21 14/10/2021

Xuất khẩu thủy sản tiếp tục lao dốc

Xuất khẩu thủy sản tháng 9/2021 chỉ đạt trên 628 triệu USD, giảm 23% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, xuất khẩu sang Trung Quốc sụt giảm tới 50%. Đây là tháng thứ hai liên tiếp xuất khẩu thuỷ sản lao dốc.

chế biến tôm xuất khẩu
• 10:15 08/10/2021

Tình hình thủy sản quý I/2025 tại Bình Định: Tăng trưởng ổn định và triển vọng phát triển bền vững

Trong quý I năm 2025, ngành thủy sản tỉnh Bình Định đã ghi nhận những kết quả tích cực, thể hiện sự phát triển ổn định và tiềm năng tăng trưởng trong năm nay.

Tôm giống
• 14:24 16/04/2025

Nuôi ghép tổng hợp các loài thủy sản – hướng đi bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường nước và hiệu quả nuôi trồng thủy sản, mô hình nuôi ghép tổng hợp các loài thủy sản đang được xem là giải pháp khả thi, bền vững, giúp người nuôi thích ứng hiệu quả với những thay đổi của tự nhiên.

Nuôi ghép
• 11:00 15/04/2025

Bình Định: Đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, phát triển thị trường nông lâm thủy sản năm 2025

Nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản; nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị sản phẩm; phát triển chuỗi cung ứng sản phẩm an toàn, tăng cường tiêu thụ trong nước, mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh về nông lâm thủy sản của tỉnh Bình Định.

Chế biến thực phẩm
• 10:45 08/04/2025

Bình Định tăng cường thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU

Để chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) lần thứ 5, tỉnh Bình Đinh tiếp tục chỉ đạo tập trung tăng cường thực hiện nhiệm vụ chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Tàu thuyền
• 09:43 04/04/2025

Nguy cơ nhiễm khuẩn từ hải sản tươi sống

Hải sản tươi sống từ lâu đã là lựa chọn yêu thích trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt Nam nhờ vào hương vị thơm ngon, giá trị dinh dưỡng cao.

Hải sản sống
• 08:49 18/06/2025

Nuôi cá lăng nha: Lối đi mới đầy triển vọng trong nuôi trồng thủy sản nước ngọt

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản đang có xu hướng chuyển dịch sang các loài cá đặc sản có giá trị kinh tế cao, thì cá lăng nha – một loài cá da trơn bản địa quý hiếm – đang nổi lên như một đối tượng tiềm năng mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. Tại nhiều địa phương như An Giang, Hòa Bình, Sơn La, mô hình nuôi cá lăng nha thương phẩm đang chứng minh được tính khả thi cả về mặt kỹ thuật lẫn thị trường tiêu thụ, mở ra hướng phát triển mới cho người dân ven sông, vùng lòng hồ thủy điện và các trang trại nuôi cá nước ngọt chuyên canh.

Nuôi cá lăng nha
• 08:49 18/06/2025

Ngành cá tra Việt Nam: Mỏ vàng phụ phẩm chờ khai thác triệt để

Ngành công nghiệp cá tra Việt Nam, một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Đồng bằng sông Cửu Long, không chỉ mang lại giá trị từ phi lê xuất khẩu mà còn ẩn chứa một "mỏ vàng" khổng lồ từ phụ phẩm. Việc tận dụng hiệu quả nguồn nguyên liệu này không chỉ giúp gia tăng giá trị cho con cá tra, giảm ô nhiễm môi trường mà còn mở ra một hướng đi bền vững, theo mô hình kinh tế tuần hoàn.

Cá tra
• 08:49 18/06/2025

Năm 2025 kinh tế biển chuyển mình vượt lên nguồn lợi suy giảm

Số liệu của Cục Thủy sản và Kiểm ngư, nguồn lợi thủy sản trong 15 năm qua đã giảm 22% và đang để lại nhiều khó khăn thách thức. Tuy nhiên, năm 2025, Bộ NN&MT xác định kinh tế biển sẽ chuyển mình để năm 2030 đóng góp 10% GDP cả nước.

Nuôi trồng thủy sản
• 08:49 18/06/2025

Kiên Giang nâng chỉ tiêu đạt trên 830.000 tấn thủy sản năm 2025

Tỉnh Kiên Giang đang đẩy mạnh nhiều giải pháp để hoàn thành mục tiêu sản lượng thủy sản 2025, ở mức 830.300 tấn, tăng 10.000 tấn so với con số dự kiến hồi đầu năm – bao gồm 420.000 tấn khai thác biển và 410.300 tấn nuôi trồng.

Nuôi trồng biển
• 08:49 18/06/2025
Some text some message..