Bệnh mới do vi khuẩn trên cá rô phi nuôi ở Đông Nam Á

Một báo cáo mới đây đã công bố bệnh Edwardsiellosis gây ra bởi một chủng E. ictaluri mới nổi đang ảnh hưởng tới cá rô phi lai (Oreochromis sp.) nuôi ở Đông Nam Á.

Bệnh mới do vi khuẩn trên cá rô phi nuôi ở Đông Nam Á
Mới phát hiện thêm bệnh mới trên cá rô phi nuôi ở Đông Nam Á. Ảnh minh họa: Internet

Đối với cá rô phi thương phẩm, ngoài hai bệnh nguy hiểm và gây chết hàng loạt cho cá là bệnh xuất huyết và bệnh viêm ruột thì còn có những bệnh mới nổi lên trong thời gian gần đây đang đe dọa ngành nuôi cá trên toàn cầu, đặc biệt là ở Việt Nam như bệnh do virus TiLV…

Bệnh edwardsiellosis trên cá rô phi

Trong gần hai thập kỷ, E. ictaluri đã không được báo cáo trên cá rô phi nuôi trong khu vực.

Các thành viên của chi Edwardsiella là trực khuẩn gram âm, không sinh bào tử, có khả năng di động, yếm khí tùy nghi. Có ba loài trong chi và hai trong số đó là gây bệnh cho cá: Edwardsiella ictaluriEdwardsiella tarda.

Edwardsiella ictaluri là tác nhân gây nhiễm trùng đường ruột của cá Tra (ESC) hay còn gọi là bệnh gan thận mủ, gây ra tỉ lệ chết trên cá rất cao (Thune và cộng sự 1993, Birkbeck và Ring 2005). 

Cá tra bị bệnh này  không có dấu hiệu bất thường bên ngoài. Ở giai đoạn mới chớm bệnh cá vẫn còn bắt mồi. Tuy nhiên nếu không phát hiện sớm và môi trường nuôi quá bẩn thì bệnh cá sẽ trở nên nghiêm trọng hơn và rất khó khăn cho điều trị. Lúc này cá có dấu hiệu gầy, bơi lờ đờ, da nhợt nhạt, có hiện tượng xuất huyết trên da và hậu môn. Bên trong nội cơ quan này sưng to và có hiện tượng nhũn ở thận (Từ Thanh Dung 2014).

Nhiễm trùng do vi khuẩn Edwardsiella ictaluri chủ yếu gây ảnh hưởng đến ngành nuôi cá da trơn ở châu Á và châu Mỹ, trong khi một vài báo cáo trước đây đã cho thấy E. ictaluri cũng gây tỷ lệ tử vong cao ở các loài cá khác không phải cá da trơn. Trong nghiên cứu của H.T.Dong, S.Senapin và cộng sự 2018 vừa mới báo cáo một sự xuất hiện tự nhiên của E. ictaluri trên cá rô phi đỏ (cá diêu hồng) được nuôi trong một hệ thống lồng nổi ở Đông Nam Á.

 

Tỷ lệ tử vong tích lũy đạt 40-50% trong tháng đầu tiên sau khi thả giống. Cá bệnh xuất hiện các đốm trắng ở đầu thận và lá lách sưng to.


Các khuẩn lạc xác định chủng vi khuẩn được thực hiện để kiểm tra vi khuẩn gây bệnh lấy từ các cơ quan nội tạng của tất cả cá có dấu hiệu nhiễm bệnh. Vi khuẩn sau đó được xác nhận là E. ictaluri dựa trên các đặc điểm sinh hóa. PCR cũng được sử dụng để xác định cho cả cấp chi và loài vi khuẩn này. 

Sử dụng cá rô phi Nile để gây nhiễm trùng trong ống nghiệm, cá rô phi nhiễm bệnh Edwardsiellosis trong thực nghiệm cũng có các dấu hiệu điển hình sự xuất hiện các đốm trắng trong nội tạng như được quan sát thấy trong cá bệnh tự nhiên.

Phát hiện về bệnh Edwardsiellosis gây ra bởi một chủng E. ictaluri trong cá rô phi nuôi cho thấy sự phát triển của nhanh chóng của các chủng vi khuẩn gây bệnh và sự bùng phát của các tác nhân gây bệnh mới nổi trong nuôi cá rô phi ở Đông Nam Á. Do đó để hạn chế những dịch bệnh này người nuôi cần có nhận thức tốt hơn trong việc đảm bảo nguồn nước nuôi cá cũng như các biện pháp để nâng cao sức đề kháng của cá nuôi trước các thách thức về dịch bệnh.

Nhóm nghiên cứu: H.T.Dong, S.Senapin, C.Jeamkunakorn, V.V.Nguyen, N.T.Nguyen, C.Rodkhumd, P.Khunrae, T.Rattanarojpong. Báo cáo tóm lược tiếng anh được đăng trên Sciencedirect.

Đăng ngày 03/10/2018
VĂN THÁI (Lược dịch)
Dịch bệnh

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Nhật ký về quê

Quê hương là chùm khế ngọt, dù bạn có đi xa bao lâu thì quê hương cũng luôn mở vòng tay chào đón bạn quay trở về, nếu có một ngày bản thân cảm thấy mệt mỏi ở chốn sài gòn nhộn nhịp thì hãy tạm gác mọi chuyện về quê một chuyến nhé!

Tôm càng xanh.
• 13:44 20/05/2021

Lỏng ruột trên tôm và những điều cần lưu ý

Trong nuôi trồng thủy sản, hiện tượng tôm bị lỏng ruột là một rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng, đặc trưng bởi tình trạng thành ruột mềm, dễ đứt gãy, phân tôm không kết dính. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhiễm khuẩn (Vibrio spp.), độc tố thức ăn hoặc stress môi trường, dẫn đến suy giảm chức năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng. Bệnh không chỉ tác động đến tốc độ tăng trưởng mà còn làm tăng tỷ lệ hao hụt, ảnh hưởng năng suất vụ nuôi.

Hình minh họa tôm thẻ
• 12:17 19/05/2025

Dịch bệnh TPD bùng phát trên tôm

Trong thời gian gần đây, dịch bệnh trên tôm tại các vùng nuôi trọng điểm đang diễn biến phức tạp, lan rộng nhiều khu vực với tỷ lệ thiệt hại ngày càng gia tăng. Đáng chú ý nhất là sự bùng phát mạnh của bệnh TPD (bệnh gan tụy cấp tính trên tôm), gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 07/05/2025

Peptide kháng khuẩn ứng dụng trong phòng bệnh tôm

Trong nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991 nhiều loại kháng sinh được bà con sử dụng có khả năng chống lại nhiều loại vi khuẩn gây bệnh tôm, bằng việc hòa vào nước tạt trực tiếp xuống ao nuôi khi tôm bị bệnh hay trộn vào thức ăn cho ăn trực tiếp để phòng bệnh. Đến năm 2024 hầu hết các chủng vi khuẩn có khả năng kháng đa số các loại kháng sinh.

Kháng khuẩn tôm
• 10:29 05/05/2025

Hiệu quả của peptide kháng khuẩn (AMPs) trong phòng trị bệnh tôm

Trong ngành nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991, người nuôi từng sử dụng nhiều loại kháng sinh để phòng và trị bệnh.

Vi khuẩn
• 10:36 24/04/2025

Nghêu Việt Nam: Tăng trưởng liên tục

Ngành xuất khẩu nghêu của Việt Nam đang thực sự gây ấn tượng mạnh mẽ trên bản đồ thương mại thủy sản quốc tế. Với những con số tăng trưởng đầy lạc quan trong nửa đầu năm 2025, nghêu không chỉ khẳng định vị thế của mình mà còn mở ra một chương mới đầy triển vọng cho kinh tế biển Việt Nam. Đây không chỉ là câu chuyện về kim ngạch, mà còn là hành trình vươn lên của một ngành hàng tiềm năng, từ những bãi bồi ven biển đến bàn ăn của người tiêu dùng toàn cầu.

Nghêu
• 23:30 21/06/2025

Tôm lột xác sai chu kỳ do có mưa lớn kéo dài

Mưa lớn kéo dài luôn là một trong những nỗi lo hàng đầu của người nuôi tôm, không chỉ vì nguy cơ xói mòn bờ ao, mà còn vì những tác động tiêu cực đến môi trường nước và sức khỏe tôm nuôi. Trong đó, hiện tượng tôm lột xác sai chu kỳ do ảnh hưởng của mưa là một vấn đề nghiêm trọng, gây thiệt hại không nhỏ đến năng suất và lợi nhuận.

Vỏ tôm lột
• 23:30 21/06/2025

Mùa khai thác rong mơ ở Quảng Ngãi: Lộc vàng từ biển cả

Mỗi năm, khi nắng bắt đầu gắt và biển lặng hơn vào đầu mùa hè, người dân ven biển Quảng Ngãi lại tất bật bước vào mùa khai thác rong mơ – một loài rong biển quý, có giá trị cao về mặt kinh tế và sinh thái. Không chỉ mang lại nguồn thu đáng kể cho ngư dân, rong mơ còn được xem là biểu tượng của sinh kế bền vững gắn với vùng ven biển miền Trung.

Khai thác rong mơ
• 23:30 21/06/2025

Tôm bơi lờ đờ và kéo đàn: Dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm trong ao nuôi

Một trong những hiện tượng khiến người nuôi tôm lo lắng và cần đặc biệt chú ý chính là tôm bơi lờ đờ và kéo đàn. Đây không chỉ là biểu hiện của sự suy yếu mà còn có thể là lời cảnh báo về những vấn đề nghiêm trọng đang xảy ra trong ao, từ môi trường xuống cấp đến sự bùng phát của dịch bệnh.

Tôm bơi lờ đờ
• 23:30 21/06/2025

Loại cá mờm cơm: Từ món ăn bình dân đến đặc sản xuất khẩu

Tại những làng chài ven biển Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ, cá mờm cơm từ lâu đã là món ăn dân dã, gắn bó với đời sống ngư dân. Ít ai ngờ rằng, loài cá nhỏ bé này đang từng bước trở thành mặt hàng xuất khẩu giá trị, được ưa chuộng tại nhiều quốc gia châu Á và châu Âu. Hành trình từ bữa cơm gia đình đến bàn tiệc quốc tế của cá mờm cơm là một câu chuyện đầy thú vị về tiềm năng biển cả Việt Nam.

Cá mờm cơm
• 23:30 21/06/2025
Some text some message..