Mục tiêu đến năm 2030, 100% ngư dân hoạt động khai thác thủy sản trên các tàu cá được phổ biến tuyên truyền, tập huấn về quản lý, hành động giảm thiểu rác thải nhựa đại dương; 100% tàu khai thác thủy sản thu gom rác thải nhựa (sinh hoạt, sản xuất) của tàu cá mang về bờ, tập trung tại các điểm thu gom tại cảng cá, chuyển các đơn vị có chức năng xử lý; 100% các cảng cá tổ chức thu gom, phân loại rác thải nhựa sinh hoạt phát sinh từ tàu cá chuyển cho các đơn vị chức năng xử lý; hoàn thiện và đồng bộ cơ sở dữ liệu về rác thải nhựa đại dương của tàu cá.
Quy trình này áp dụng đối với chủ tàu, thuyền trưởng, thuyền viên các tàu cá có chiều dài Lmax từ 15 mét trở lên khi tham gia hoạt động khai thác thủy sản và các đơn vị, tổ chức tham gia quản lý, kiểm soát rác thải nhựa đại dương tại các cảng cá: Quy Nhơn, Đề Gi, Tam Quan thuộc tỉnh Bình Định. Khuyến khích áp dụng Quy trình này đối với các chủ tàu, thuyền trưởng, thuyền viên các tàu cá có chiều dài (Lmax) từ 12 mét đến dưới 15 mét khi tham gia hoạt động khai thác thủy sản.
Theo đó, chủ tàu, thuyền trưởng, thuyền viên có trách nhiệm không xả các loại rác thải sinh hoạt trên tàu cá như: Chai nhựa, bì nhựa, ống hút, hộp xốp, ly, lon bia, chén nhựa, dĩa nhựa, đũa nhựa, các loại ngư cụ bị hỏng,… xuống biển và các vùng nước thuộc cảng biển. Mỗi thuyền viên làm việc trên tàu cá có trách nhiệm thu gom rác thải sinh hoạt, sản xuất và bỏ vào các thùng đựng, túi đựng rác thải đặt trên tàu.
Khi tàu chuẩn bị xuất cảng, thuyền trưởng hoặc thuyền viên được ủy quyền có trách nhiệm ghi vào Tờ khai các loại nước uống, thực phẩm sinh hoạt và các loại bao bì sử dụng trên tàu cá cho cảng cá biết và theo dõi.
Các cảng cá cần bố trị địa điểm thu gom và nhân viên thu gom rác thải nhựa tàu cá. Ảnh: Ái Trinh
Khi tàu cập cảng sau mỗi chuyến biển, thuyền trưởng hoặc thuyền viên được giao nhiệm vụ có trách nhiệm giao rác thải sinh hoạt của tàu cho Tổ thu gom rác thải tại cảng cá và ký xác nhận lượng rác thải bàn giao.
Để thực hiện tốt quy trình trên, Sở NN&PTNT Bình Định yêu cầu Ban Quản lý Cảng cá Đề Gi, Tam Quan, Quy Nhơn bố trí các điểm thu gom rác thải nhựa tại cảng cá; thành lập Đội Thu gom rác thải tàu cá trên cơ sở nguồn nhân lực của Đội Vệ sinh môi trường cảng cá, đảm bảo tổ chức thu gom, phân loại rác thải nhựa sinh hoạt phát sinh từ tàu cá và chuyển giao cho các cơ sở thu mua, tái chế vật liệu.
Bên cạnh đó, Chi cục Thủy sản tỉnh và UBND các xã/phường ven biển đẩy mạnh tuyên truyền và tăng cường công tác phối hợp, quản lý, giám sát việc thực hiện của chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá của địa phương tuân thủ việc thu gom và đưa rác thải rắn sinh hoạt trên tàu cá vào bờ sau mỗi chuyến biển theo quy định.
Việc thực hiện tốt quy trình kiểm soát, quản lý rác thải nhựa đại dương tàu cá sẽ giúp giảm thiểu rác thải nhựa đại dương trong hoạt động khai thác thủy sản, từng bước quản lý rác thải nhựa đại dương theo tiếp cận từ đầu nguồn tới đại dương, thực hiện kinh tế tuần hoàn và phát triển xanh; nâng cao nhận thức cộng đồng ngư dân, các doanh nghiệp hoạt động nghề cá, góp phần thực hiện thành công kế hoạch hành động quản lý rác thải nhựa đại dương ngành thủy sản, giai đoạn 2020-2030 và kế hoạch hành động quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bình Định, ông Trần Văn Vinh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Bình Định thông tin.