Tôm bố mẹ có bị “quá đát”?
Thời gian gần đây, “bệnh lạ” xuất hiện làm tôm thẻ chân trắng chết hàng loạt đã khiến nhiều người nuôi trong tỉnh lo lắng. Có thể thấy chất lượng con giống quyết định 50% sự thành bại. Vì vậy, việc lựa chọn con giống của công ty nào, cơ sở nào đảm bảo uy tín để bước vào vụ mới vô cùng quan trọng. Hiện nay, toàn tỉnh có 153 cơ sở/638 trại sản xuất tôm giống. Thị trường nhập khẩu tôm bố mẹ chủ yếu là Indonesia, Thái Lan, Singapore, Hoa Kỳ… Theo đó, tôm giống nhập khẩu phải được lấy mẫu kiểm dịch các dịch bệnh thường gặp trên tôm. Các lô tôm giống nhập khẩu đều phải giám sát cách ly kiểm dịch bởi Cơ quan Thú y vùng trong thời gian 10 ngày. Tuy được siết chặt quản lý, nhưng theo các ngành chức năng, vẫn có một số lô tôm giống “lọt sổ” kiểm dịch, rất nguy hại cho người nuôi. Ngoài ra, theo ông Huỳnh Quang Huy - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Bình Thuận, tôm bố mẹ sau khi nhập về chỉ sử dụng từ 3 - 6 tháng, nếu sử dụng lâu, con giống sẽ giảm chất lượng, ảnh hưởng trực tiếp đến các hộ nuôi.
Do điều kiện tự nhiên khá tốt, Bình Thuận là một trong những tỉnh tập trung nhiều cơ sở sản xuất tôm giống, cung ứng khoảng 70% lượng tôm giống hàng năm”. Trong một lần ngồi trò chuyện, tôi vô tình nghe một người từng làm trong công ty sản xuất tôm giống, bật mí: “Thông thường, các công ty chỉ nhập lượng tôm bố mẹ cố định, sau đó tận dụng triệt để nhằm sản xuất nhiều lứa nauplii, mysis, post (tôm con) với lợi nhuận cao, do đó sẽ có nhiều lứa post không đủ chất lượng, sức đề kháng yếu. Khi các cơ quan chức năng kiểm tra, thì họ xin nhập tôm bố mẹ nhằm đối phó, hợp thức hóa”. Có nghĩa là, tôm bố mẹ sau khi nhập khẩu đã bị một số công ty sử dụng “quá đát” và tất nhiên một lượng lớn con giống kém chất lượng đã được bán ra thị trường.
Tôm giống trôi nổi khó kiểm soát
Anh Hội, một trong những người nuôi tôm thẻ đầu tiên ở xã Vĩnh Hảo (Tuy Phong) cho biết: “Thời gian trước có một số người đến tận đìa tôm mời chào giống tôm thẻ có giá rất rẻ so với các công ty lớn, nghe đâu là giống nhập từ Trung Quốc. Nhiều người đã mua nuôi thử, nhưng giống kém chất lượng nên đa số gặp thất bại. Sau đó, người nuôi rút kinh nghiệm, chọn giống của các công ty lớn như Việt Úc, CP, Thông Thuận… chịu giá cao nhưng yên tâm. Tuy nhiên, gần đây chúng tôi lại nghe tin một số công ty nhập phải lô tôm bố mẹ kém chất lượng, do đó hộ nào không may thả phải lô post nhiễm bệnh, đành chịu thiệt”.
Trên thực tế, các cơ quan chức năng kiểm soát dịch bệnh, quản lý giống trôi nổi còn nhiều chồng chéo, chưa đồng bộ dẫn đến quyền lợi của người nuôi tôm chưa được đảm bảo. Bên cạnh đó, các trại giống tư nhân đua nhau mọc lên, có trại giống được cấp phép sản xuất, nhưng thực tế không đáp ứng được các yêu cầu về quy chuẩn trại giống, khiến chất lượng giống đầu ra không đảm bảo và không được kiểm soát chặt chẽ. Việc quy hoạch xây dựng trại giống tập trung ở tỉnh ta vẫn còn bỏ ngỏ. Mới đây, Thông tư số 26/2013 của Bộ NN-PTNT về quản lý giống thủy sản vừa được triển khai, nhằm siết chặt hơn nữa khâu quản lý giống thủy sản trước khi con giống đến tay người nuôi. Hy vọng với thông tư mới này, bằng cách quản lý mới, người nuôi tôm thẻ chân trắng nói riêng và nuôi trồng thủy hải sản nói chung sẽ bớt lo lắng khi chọn con giống.