Cây "độc" - Con lạ: Cá phát sáng

Những con cá cảnh tưởng như bình thường bỗng phát ra màu xanh lam hoặc đỏ trong bóng tối, dưới ánh đèn huỳnh quang.

cá phát sáng
Cá phát sáng bằng công nghệ chuyển gien - Ảnh: Trung tâm công nghệ sinh học TP.HCM cung cấp

Đây là giống cá mới được lai tạo bằng công nghệ chuyển gien do các nhà khoa học trẻ của Trung tâm công nghệ sinh học TP.HCM thực hiện.

Th.S Mai Nguyễn Thành Trung, một trong hai thành viên của nhóm thực hiện dự án, kể: “TP.HCM có chương trình phát triển cá cảnh giai đoạn 2011 - 2015, với mục tiêu là đẩy mạnh phát triển những loài mới vì cá cảnh cũng là một trong những lĩnh vực thế mạnh của ngành nông nghiệp thành phố. Thực ra trên thế giới người ta đã áp dụng công nghệ chuyển gien cho cá và công nghệ này được cho phép thương mại hóa đối với sản phẩm cá cảnh. Chúng tôi học về công nghệ sinh học và cũng đã tiếp cận với công nghệ chuyển gien. Chính vì vậy đầu năm 2013, tôi và một bạn đồng nghiệp đã bắt tay thực hiện chuyển gien cho cá cảnh để tạo ra loài mới có khả năng phát sáng. Công trình nghiên cứu của chúng tôi được sự hỗ trợ về kỹ thuật của TS Nguyễn Quốc Bình, cũng là chuyên gia của trung tâm”.

Đối tượng chuyển gien được thực hiện trên cá sóc (Oryzias curvinotus) và cá thần tiên (Pterophyllum scalare), bằng phương pháp vi tiêm (Microinjection). Chàng chuyên gia trẻ, chỉ mới 27 tuổi của Trung tâm công nghệ sinh học TP.HCM cho biết: Đối tượng chính là cá sóc vì đây là loài cá bản địa của VN, trước đây chủ yếu sống trong tự nhiên. Các nhà khoa học đã sử dụng gien màu lục lam CFP (Cyan fluorescent protein) được phân lập từ san hô (Anemonia majano) để chuyển vào cá và gien màu đỏ RFP (Red fluorescent protein) được phân lập từ san hô (Discosoma sp). Vi tiêm là một kỹ thuật phức tạp đòi hỏi người thực hiện phải có tay nghề cao vì thao tác trên các “vật liệu” cực kỳ nhỏ. Trên thế giới, tỷ lệ thao tác thành công kỹ thuật này trung bình chưa quá 20%. Khi thực hiện thao tác thành công, trứng được chuyển gien vào được xem là F0. Trứng khi nở ra cá con F0, thế hệ cá này hầu như ở thể khảm - không hoàn chỉnh, biểu hiện qua toàn thân cá không phát sáng hết mà có sọc đen. Cá này sau khoảng 6 - 9 tháng sẽ trở thành cá trưởng thành và có khả năng sinh sản để tạo ra thế hệ F1.

Tiếp tục nuôi sinh sản đến thế hệ F2, nếu toàn thân cá phát sáng, không còn sọc, vằn đen (thể khảm) thì đã chuyển gien thành công. “Chúng tôi đã mất khoảng hơn 2 năm để cho ra lứa cá phát sáng đầu tiên vào đầu năm 2015. Theo dõi những con cá chuyển gien này trong suốt thời gian qua tôi nhận thấy khả năng sinh trưởng cũng không có gì khác biệt so với những con cá bình thường”, anh Trung cho biết.

Theo anh Trung, trên thế giới người ta đã thực hiện chuyển gien thành công cả trên cá cảnh và cá dùng làm thực phẩm, nhưng chỉ có sản phẩm cá cảnh được cho phép thương mại hóa. Hiện nay Mỹ với sản phẩm cá ngựa vằn chuyển gien và Đài Loan có cá thần tiên là 2 sản phẩm được thương mại hóa rất mạnh. Giá các giống cá này cao hơn từ 5 - 10 lần so với cá thường. “Hiện tại chúng tôi đang tìm hiểu các quy định của pháp luật để có thể thực hiện thương mại hóa sản phẩm cá phát sáng trong một vài năm tới. Bên cạnh đó chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu chuyển gien cho cá phát sáng thêm nhiều màu khác và nhiều loài cá cảnh khác”, anh Trung chia sẻ.

Báo Thanh Niên, 03/11/2015
Đăng ngày 04/11/2015
Chí Nhân
Sinh học

Ứng dụng một số công nghệ trong chế biến và bảo quản thủy sản

Công nghệ chế biến và bảo quản thủy sản đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn chất lượng, kéo dài thời gian sử dụng, và nâng cao giá trị thương mại của các sản phẩm thủy sản.

Thủy sản
• 10:34 18/02/2025

Bản chất kiềm trong ao nuôi tôm

Độ kiềm là tổng lượng các ion bicarbonate (HCO₃⁻), carbonate (CO₃²⁻) và đôi khi hydroxide (OH⁻) trong nước. Các ion này có khả năng trung hòa axit trong nước.

Ảnh bìa
• 10:00 05/12/2024

Vai trò của các thành phần ion đối với sự phát triển của tôm

Để vụ nuôi tôm được thành công thì việc quản lý chất lượng, môi trường nước ao nuôi là một trong những yếu tố chủ chốt không thể bỏ qua, ngoài những thông số chính thì các thành phần ion trong ao cũng đóng vai trò quan trọng không kém đối với sức khỏe và sự tăng trưởng của tôm.

Tôm thẻ
• 10:28 29/11/2024

Sự hỗ trợ nhau ở các bộ phận trên cơ thể tôm

Mỗi bộ phận của tôm, từ vỏ ngoài cứng cáp đến các cơ quan tiêu hóa, hô hấp và bài tiết, đều giữ vai trò riêng biệt nhưng lại không thể hoạt động một cách độc lập. Sự liên kết này giúp tôm bảo vệ bản thân trước các mối nguy, tận dụng dinh dưỡng và duy trì sức khỏe.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:33 13/11/2024

Xét nghiệm tôm giống tại Farmext LAB - Đừng để mầm bệnh ẩn mình!

Bên cạnh nguồn nước, con giống luôn là yếu tố đầu vào quyết định thành bại của cả vụ tôm.

Phòng xét nghiệm thủy sản
• 15:02 11/03/2025

Infographic: Xuất khẩu cá ngừ Việt Nam tháng 1 năm 2025

Trong tháng 1 năm 2025, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đối mặt với nhiều biến động, khi kim ngạch chỉ đạt hơn 66 triệu USD, giảm 16% so với cùng kỳ năm trước.

Xuất khẩu cá ngừ
• 15:02 11/03/2025

Mùa lạnh: Mối nguy về bệnh đốm trắng trên tôm

Bệnh đốm trắng là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm đối với nghề nuôi tôm, bệnh thường xảy ra nhiều ở tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Tỷ lệ gây chết tôm có thể từ 90 – 100% chỉ sau vài ngày nhiễm bệnh, đồng nghĩa với tình trạng tôm chết hàng loạt, gây tổn thất nặng nề về mặt kinh tế cho bà con nuôi tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 15:02 11/03/2025

Hiện tượng cong thân, đục cơ trên tôm

Bệnh cong thân là bệnh lý phổ biến trong ngành nuôi tôm, thường bắt gặp nhiều nhất trên tôm thẻ chân trắng.

Tôm cong thân
• 15:02 11/03/2025

Những cách “giao tiếp” độc lạ của sinh vật biển

Khi nhắc đến giao tiếp trong thế giới động vật, chúng ta thường nghĩ ngay đến những tiếng kêu đặc trưng của các loài trên cạn. Tuy nhiên, không chỉ trên cạn mà ngay cả dưới lòng đại dương sâu thẳm, nhiều loài sinh vật biển cũng sở hữu những cách thức giao tiếp bằng âm thanh vô cùng độc đáo.

Sinh vật biển
• 15:02 11/03/2025
Some text some message..