Còn lắm thách thức trong liên kết chuỗi giá trị sản xuất tôm

Phát triển chuỗi giá trị sản xuất tôm nâng cao giá trị con tôm thông qua các quy trình nuôi áp dụng kỹ thuật cao, kiểm soát chặt chẽ từ đầu vào đến đầu ra; khuyến khích, hỗ trợ người sản xuất quy mô nhỏ cùng tham gia hội nhập thông qua áp dụng các chương trình, chứng nhận quốc tế; thúc đẩy sự tham gia và hợp tác của các doanh nghiệp thuỷ sản vào chuỗi giá trị tôm.

tôm thẻ chân trắng
Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh đang phát triển mạnh tại Cà Mau. (Ảnh chụp tại xã Hoà Tân, TP Cà Mau).

Nhìn chung, bước đầu Cà Mau đã xây dựng được các chuỗi liên kết giá trị ngành hàng tôm với các doanh nghiệp cung cấp đầu vào và đầu ra, có thị trường ổn định, mang lại hiệu quả tích cực, nhưng vẫn còn một số khó khăn, bất cập cần giải quyết.

Liên kết sản xuất phát triển mạnh

Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh áp dụng kỹ thuật cao đã và đang phát triển mạnh ở Cà Mau. Theo Sở NN&PTNT, đến thời điểm hiện tại diện tích nuôi siêu thâm canh được 343,84 ha, với 354 hộ. Năng suất, hiệu quả tôm nuôi trung bình đạt từ 40-50 tấn/ha/vụ, cá biệt có một số mô hình đạt 80-90 tấn/ha/vụ nuôi.

Từ đầu năm 2017, Sở NN&PTNT đã tổ chức 2 hội thảo liên kết phát triển chuỗi giá trị ngành tôm, qua đó có 8 doanh nghiệp ký kết 27 lượt hợp đồng hợp tác phát triển chuỗi giá trị ngành hàng tôm với 8 HTX và 1 THT gồm 424 hộ, tổng diện tích 1.016,8 ha. Luỹ kế từ năm 2016 đến nay đã ký kết 51 lượt hợp đồng hợp tác phát triển chuỗi giá trị ngành hàng tôm, có 637 hộ tham gia, với tổng diện tích 1.323,3 ha.

Đối với vùng nuôi tôm - rừng có chứng nhận EU, Biosses, Naturland đã ký kết với 5 doanh nghiệp (Phương Anh, Minh Phú, Seaprimexco...) thực hiện trên diện tích khoảng 8.900 ha (1.591 hộ). Vùng nuôi tôm thâm canh và quảng canh, tôm - lúa có chứng nhận ASC, BAP với các doanh nghiệp Minh Cường, Thanh Đoàn và Quốc Việt. Vận động các doanh nghiệp hỗ trợ 8 triệu đồng/ha nuôi tôm công nghiệp được chứng nhận tiêu chuẩn ASC; 500.000 đồng/ha đối với diện tích nuôi tôm quảng canh cải tiến. Đã hỗ trợ cho 157 hộ/175.5 ha tại các vùng nuôi xã Lợi An, huyện Trần Văn Thời và xã Hoà Mỹ, huyện Cái Nước.

Phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau Châu Công Bằng đánh giá: “Việc xây dựng được các chuỗi liên kết giá trị ngành hàng tôm với các doanh nghiệp cung cấp đầu vào và đầu ra, có thị trường ổn định, đã mang lại hiệu quả rất tích cực, nhưng vẫn còn một số khó khăn, bất cập cần tháo gỡ. Cụ thể như: trong quy trình nuôi siêu thâm canh đòi hỏi kỹ thuật cao, một số hộ dân khó tiếp cận; tình trạng sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, hầu hết là sản xuất theo hình thức kinh tế hộ; thiếu kinh nghiệm sản xuất, đặc biệt là năng lực quản lý kinh tế hộ, kinh tế tập thể các HTX, THT còn hạn chế... nên việc ứng dụng khoa học - kỹ thuật chưa được như mong đợi”.

Giải bài toán vốn - điện

Công tác tổ chức sản xuất, xây dựng liên kết chuỗi giá trị được tỉnh quan tâm chỉ đạo và thu hút nhiều tổ chức, doanh nghiệp tích cực tham gia. Tuy nhiên, bên cạnh cái khó trong quy trình nuôi siêu thâm canh đòi hỏi kỹ thuật cao thì một số quy trình nuôi đòi hỏi diện tích các công trình phụ trợ khá lớn do thay nước liên tục trong quá trình nuôi. Vì thế, đòi hỏi phải có ao lắng, ao xử lý, ao chứa đủ lớn cung cấp cho ao nuôi. Trong khi đó, thiết kế công trình ao nuôi nhiều công đoạn chưa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, khi vận hành chưa thuận lợi, dẫn đến kết quả trong quá trình nuôi chưa đạt tốt nhất.

Trong nuôi thâm canh và bán thâm canh, hầu hết là ao đầm cũ đã qua nhiều vụ nuôi, đất đai bạc màu, ô nhiễm nặng, do vậy việc cải tạo gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, nguồn nước cung cấp cũng đang bị ô nhiễm và dịch bệnh lây lan trên diện rộng nên quá trình xử lý nước trước khi nuôi thường chưa đảm bảo chất lượng theo yêu cầu. Một vấn đề mà nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư cũng như người dân gặp khó khăn là tiếp cận nguồn vốn và thiếu lưới điện 3 pha.

Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Chánh Diện thực hiện mô hình đầu tư cho HTX Nuôi tôm năng suất cao Tân Hưng. Khi tham gia vào mô hình hợp tác nuôi tôm theo công nghệ Biofloc, người dân sẽ được công ty đầu tư vật tư đầu vào, thức ăn, vi sinh, con giống, chi phí cho bộ phận kỹ thuật quản lý ao. Lợi nhuận sẽ được chia theo tỷ lệ 50/50 sau khi thu hoạch.

Tuy nhiên, cái khó mà doanh nghiệp này đang gặp là khó tiếp cận vốn vay ngân hàng để tái đầu tư. Doanh nghiệp này cũng kêu khó về hạ tầng điện chưa được đầu tư đồng bộ, gây khó cho người nuôi. Đây là tình hình chung của những doanh nghiệp đầu tư liên kết với người nuôi.

Hay như Công ty Việt Mỹ không tập trung vào đầu tư một vùng quy hoạch lớn, mà chỉ tập trung vào một số hộ dân có khả năng đảm bảo thực hiện đủ quy trình Việt Mỹ đưa ra. Nhưng những hộ mà họ đầu tư thường nằm trong khu vực không có lưới điện 3 pha, bên cạnh đó, các hộ nuôi cũng gặp khó khăn trong áp giá điện. Nguồn vốn đầu tư Việt Mỹ thiếu nhưng khó tiếp cận vốn vay ngân hàng.

Phó giám đốc Sở Công thương tỉnh Cà Mau Huỳnh Văn Minh cho rằng: “Đến nay, điện phục vụ nuôi tôm công nghiệp trên địa bàn tỉnh cơ bản đáp ứng nhu cầu. Tuy nhiên, do người dân nuôi tôm tự phát ngoài vùng quy hoạch dẫn đến ngành điện rất khó khăn trong việc đầu tư cải tạo, nâng cấp và xây dựng mới lưới điện 3 pha phục vụ cho nuôi tôm công nghiệp. Trước đây, các hộ nuôi tôm công nghiệp đã có lưới điện 1 pha, 3 pha đảm bảo đủ công suất cung cấp điện, nhưng thời gian qua, khu vực này nuôi tôm không đạt nên các hộ nuôi tôm công nghiệp đến thuê đất chỗ khác để tiếp tục nuôi tôm... dẫn đến nguồn điện không đảm bảo”.

Riêng về vốn vay, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Cà Mau Trần Quốc Khởi nói: “Vấn đề quan trọng là khi muốn tiếp cận vốn vay thì doanh nghiệp cũng như người dân phải có phương án sản xuất, kinh doanh hiệu quả, khả thi. Rõ ràng, nếu vay toàn bộ vốn từ ngân hàng thì không thể thực hiện được. Trước tiên phải sử dụng nguồn vốn tự có, đến vốn liên kết hoặc tìm nguồn vốn ưu đãi… sau cùng mới tính tới vốn vay ngân hàng mới có tính khả thi. Các mô hình hiện nay vẫn vừa làm vừa thí điểm, chưa có phương án cụ thể rất khó để ngân hàng cho vay. Đặc biệt là vay vốn nuôi tôm công nghiệp rủi ro rất cao, nếu có mô hình cụ thể, có tính khả thi cao thì ngân hàng sẽ tham gia giải ngân”.

Thực tế, không chỉ có mỗi con đường là tiếp cận ngân hàng khi thiếu vốn đầu tư. Hiện các công ty chế biến thuỷ sản cũng đã và đang đầu tư vùng nguyên liệu tôm, thế nhưng, vấn đề là họ không dám đầu tư nhiều do ngại người được đầu tư thiếu hợp tác sau khi thu hoạch.

Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú Lê Văn Quang cho biết: “Doanh nghiệp chế biến không thiếu vốn, ngân hàng sẵn sàng cho doanh nghiệp vay với lãi suất rất thấp nhưng chúng tôi không dám đầu tư nhiều cho người dân. Nguyên nhân là sau khi đầu tư xong người dân thường không tôn trọng hợp đồng, mà bán sản phẩm cho nơi khác khi giá cao hơn, họ không tính tới chi phí mà doanh nghiệp đầu tư cho họ. Nhà nước cần có cơ chế pháp lý bảo vệ doanh nghiệp thì mới có thể khuyến khích được doanh nghiệp đầu tư cho người dân”.

Nhu cầu vốn đầu tư phát triển nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh cũng gặp khó khăn không kém, sau nhiều năm liên tục thất bại do ảnh hưởng của dịch bệnh, đến nay các hộ dân gần như không còn vốn để tái đầu tư. Các đại lý kinh doanh thức ăn, vật tư ngán ngại đầu tư do sợ rủi ro, hầu hết các hộ dân đều nợ ngân hàng nên không thể vay tiếp, điều này ảnh hưởng khá lớn đến nhu cầu sản xuất.

Để xây dựng chuỗi giá trị sản xuất tôm bền vững, Cà Mau cần tháo gỡ những khó khăn cho doanh nghiệp và người dân tham gia ngành tôm.

Báo Cà Mau, 19/07/2017
Đăng ngày 20/07/2017
Đặng Duẩn
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Tháo gỡ 'nút thắt' trong cấp phép nuôi biển tại Quảng Ninh

Quảng Ninh nổi bật với hơn 45.100 ha vùng biển quy hoạch cho nuôi trồng thủy sản, mở ra tiềm năng lớn cho ngành nuôi biển. Tuy nhiên, thủ tục hành chính rườm rà, thiếu hướng dẫn cụ thể và nhận thức hạn chế của ngư dân đang kìm hãm sự phát triển. Bài viết phân tích những khó khăn, giải pháp thực tiễn tại Quảng Ninh và định hướng thúc đẩy nuôi trồng thủy sản bền vững, hướng tới xuất khẩu.

Nuôi biển
• 10:32 13/06/2025

Bão giá thức ăn, con giống năm 2025: Lời giải cho bài toán lợi nhuận

Năm 2025 đang đến gần, đặt ra cho ngành tôm Việt Nam một bài toán kinh tế nan giải: làm thế nào để tồn tại và phát triển khi các chi phí đầu vào cốt lõi là thức ăn và con giống được dự báo sẽ tiếp tục ở mức cao? Trong bối cảnh này, quản lý chi phí không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành yếu tố sống còn, quyết định sự thành bại của mỗi vụ nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 11:47 12/06/2025

Nuôi trồng kết hợp đa bậc dinh dưỡng (IMTA): Giải pháp bền vững cho ngành thủy sản

Trong bối cảnh ngành thủy sản toàn cầu đang đối diện với các thách thức nghiêm trọng như ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, dịch bệnh thủy sản và áp lực cạnh tranh gia tăng, nhu cầu chuyển đổi sang các mô hình sản xuất bền vững ngày càng trở nên cấp thiết.

Nuôi trồng thủy sản
• 10:59 12/06/2025

Cà Mau quyết liệt bảo vệ nguồn lợi thủy sản, xử lý nghiêm vi phạm

Ngày 9‑6‑2025, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã phát đi chỉ đạo khẩn cấp và toàn diện về tăng cường quản lý, bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên địa bàn. Động thái này được đưa ra dù thời gian qua, qua nỗ lực của chính quyền và cộng đồng, nguồn lợi thủy sản đã có sự phục hồi rõ rệt, mang lại thu nhập cao hơn cho ngư dân. Tuy nhiên, tình trạng khai thác cá non, cá bố mẹ khi chưa đến thời gian sinh sản vẫn tiếp diễn, gây lo ngại về tác động lâu dài đến hệ sinh thái cũng như hiệu quả tái tạo nguồn lợi.

• 13:43 10/06/2025

Kiên Giang nâng chỉ tiêu đạt trên 830.000 tấn thủy sản năm 2025

Tỉnh Kiên Giang đang đẩy mạnh nhiều giải pháp để hoàn thành mục tiêu sản lượng thủy sản 2025, ở mức 830.300 tấn, tăng 10.000 tấn so với con số dự kiến hồi đầu năm – bao gồm 420.000 tấn khai thác biển và 410.300 tấn nuôi trồng.

Nuôi trồng biển
• 13:18 16/06/2025

Xuất khẩu cá tra sang EU: Cẩn trọng nhưng kỳ vọng phục hồi trong nửa cuối năm 2025

Trong bối cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động, ngành thủy sản Việt Nam, đặc biệt là xuất khẩu cá tra, đang cho thấy những tín hiệu phục hồi tích cực tại thị trường châu Âu. Sau giai đoạn trầm lắng năm 2023 và đầu năm 2024, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã và đang nỗ lực đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng, nhằm thích ứng với các yêu cầu khắt khe từ Liên minh châu Âu (EU). Những nỗ lực này đang dần phát huy hiệu quả.

Cá tra
• 13:18 16/06/2025

Sản lượng khai thác thủy sản trong 6 tháng đầu năm ước đạt 144.200 tấn, tăng 3,1% so với cùng kỳ

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Bình Định, trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng sản lượng khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh ước đạt 144.200 tấn, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm 2024. Sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt khoảng 7.100 tấn, tăng 8%, trong đó sản lượng tôm đạt 4.700 tấn, tăng 10,3% và đạt 44,8% kế hoạch năm.

Đánh bắt biển
• 13:18 16/06/2025

Giảm tỷ lệ hao hụt khi thả ếch giống

Nghề nuôi ếch dần trở nên phổ biến và được ưa chuộng bởi không tốn nhiều vốn lại cho thu nhập khá cao, thời gian nuôi ngắn, phù hợp nuôi hình thức nông hộ. Tuy nhiên, để nuôi ếch hiệu quả không chỉ đơn giản là cho ăn hàng ngày mà cần có kỹ thuật phù hợp để hạn chế hao hụt. Tình trạng hao hụt thường xảy ra do nhiều nguyên nhân như thức ăn chưa phù hợp, cách chăm sóc chưa đúng,... Việc hiểu rõ về kỹ thuật nuôi và sản xuất giống đúng cách là yếu tố quan trọng giúp vụ nuôi thành công.

Ếch
• 13:18 16/06/2025

Nước mưa ảnh hưởng đến hồ cá cảnh như thế nào?

Hồ cá cảnh là một hệ sinh thái thu nhỏ, nơi các yếu tố môi trường cần được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển ổn định của cá, cây thủy sinh và vi sinh vật. Một trong những yếu tố môi trường thường bị bỏ qua nhưng lại có ảnh hưởng rất lớn đến hồ cá chính là nước mưa. Mặc dù nước mưa là một nguồn nước tự nhiên, nhưng nó có thể mang lại cả lợi ích lẫn tác hại nếu không được quản lý đúng cách. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của nước mưa đến hồ cá cảnh, đặc biệt là những hồ đặt ngoài trời.

Hồ cá
• 13:18 16/06/2025
Some text some message..