Đầu nguồn mùa nước nổi

Tháng 7 nước nhảy khỏi bờ” là quy luật tự nhiên được cư dân vùng đầu nguồn đúc kết từ nhiều đời. Đây cũng là lúc mùa nước nổi bắt đầu, cư dân bước vào vụ làm ăn mới. Năm nay, nước lũ về sớm, dự báo sẽ dồi dào. Mọi người háo hức mong chờ mùa “lũ đẹp”, để khai thác sản vật từ thiên nhiên ban tặng.

cá linh
Mùa lũ là cơ hội để bà con kiếm thu nhập.

Hy vọng mùa “lũ đẹp”

Kênh Bảy Xã những ngày đầu tháng 8 (âm lịch) dần chuyển màu. Dòng nước đỏ ngập phù sa, theo con nước từ thượng nguồn đổ về, vun đắp phù sa cho đồng bằng phía hạ du, hòa quyện với không khí mát lành từ cánh đồng bao la, càng tăng thêm cảm giác thú vị đặc trưng của mùa nước nổi. Xuôi vào đồng nước của xã Vĩnh Hậu, dễ dàng bắt gặp những chiếc xuồng cui của cư dân khai thác sản vật từ mùa lũ.

Là một trong những nơi đón con nước từ thượng nguồn về sớm nhất của miền Tây, đồng nước lũ nơi đây không chỉ có cư dân địa phương khai thác, mà nhiều người sống nghề câu lưới, lọp, lờ… từ các tỉnh khác tìm đến mưu sinh.

Gắn bó cuộc đời với nghề câu lưới, ông Nguyễn Văn Dùng (65 tuổi, ngụ xã Phú Hữu, huyện An Phú, tỉnh An Giang) cho biết: “Năm nay lũ về sớm hơn mọi năm, nước cao hơn nên cá tôm cũng kha khá. Lâu lắm rồi, người dân đầu nguồn không thấy được một mùa lũ đẹp. Lũ không về, tôm cá không có, người dân sống nghề câu lưới rất khó khăn. Hy vọng năm nay lũ sẽ cao, đời sống bà con đỡ vất vả”.

Ở phía Tây sông Hậu là xã Nhơn Hội, Phú Hội, Vĩnh Hội Đông, nước lên ăm ắp phía ngoài đê bao. Kèm theo đó là sản vật từ mùa lũ mang về vô cùng phong phú, thu nhập của người dân cũng tốt hơn. Với họ, lũ là cơ hội mưu sinh. Bởi đã quen “sống chung với lũ”, nên ai cũng chủ động thích ứng, sẵn sàng khai thác nguồn lợi từ lũ mang lại.

“Mùa lũ không còn “gây khó dễ” cho bà con nữa, mà trở thành cơ hội kiếm thu nhập. Người lớn lo chằng chống, bảo vệ nhà cửa; trẻ nhỏ được bảo vệ an toàn (nhiều năm nay huyện An Phú duy trì rất hiệu quả mô hình giữ trẻ mùa lũ). Chúng tôi tranh thủ 2-3 tháng mùa lũ khai thác tôm, cá kiếm thêm thu nhập, cuộc sống đỡ hơn” - một người dân ở xã Nhơn Hội chia sẻ.

Con nước “đỏng đảnh”

Theo thông lệ, cứ tháng 5 (âm lịch) con nước quay, tháng 6 nước chuyển dòng, tháng 7 “nước nhảy khỏi bờ”, cư dân thượng nguồn sông Cửu Long bắt đầu mùa làm ăn mới. Thật ra, kinh nghiệm dân gian trong việc “đoán nước” không còn chính xác. Do ảnh hưởng từ việc xây dựng nhiều đập thủy điện ở thượng nguồn sông Mekong, cùng với tác động của biến đổi khí hậu, khiến mùa nước nổi về muộn, thậm chí có năm không về. Con nước “đỏng đảnh”, “trái tính, trái nết” đã bao lần lỗi hẹn với cư dân vùng lũ vốn luôn thủy chung chờ đợi!

Năm nay thì khá hơn. Mới tháng 6 (âm lịch), nước lũ đã bơm phù sa tưới tắm cho triền đất phía ngoài đê bao. Anh Lê Văn Vũ Linh (ngụ xã Nhơn Hội) cho biết, mọi năm, thường cuối tháng 6 (âm lịch) nước mới lên. Năm nay, vừa đầu tháng 6, nước lên rồi. Bà con ở đây ngóng nước về để bồi đắp phù sa làm lúa, trồng màu tốt tươi; để bà con được khai thác, đánh bắt mùa nước nổi...

Năm nào cũng vậy, ngay từ mùa khô, người dân đầu nguồn tất bật chuẩn bị ghe, xuồng, câu, lưới, lọp, lờ… để sẵn sàng khai thác khi lũ chớm về. Từ xóm làm lọp cá linh ở xã Phước Hưng, đến xóm làm lọp cua đồng ở xã biên giới Vĩnh Hội Đông, bà con tất bật cho mùa làm ăn mới.

“Mọi năm, nước nhỏ thì mần ăn hổng có bao nhiêu, do ít cá, tôm, cua. Năm nay nước khá hơn, khai thác tôm, cá, cua… nhiều hơn. Nhưng con nước thì khó dự đoán lắm, lên xuống thất thường, khi trồi, khi sụt. Tôi phải tranh thủ thời gian này để kiếm thêm thu nhập cho gia đình” - ông Nguyễn Văn Bon (ngụ xã Vĩnh Hội Đông) nói.

Rảo một vòng quanh các chợ biên giới Vĩnh Hội Đông, Nhơn Hội, Khánh Bình, Khánh An, Phú Hữu… sẽ cảm nhận được không khí mua bán sản vật mùa lũ khá sôi động. Chợ bày bán đặc sản mùa lũ là cá linh, đến cua đồng, ốc, tôm, cá, rắn… đến bông điên điển, bông súng, bông sen… 4 giờ sáng đã bắt đầu nhóm chợ, trên bến dưới thuyền nhộn nhịp theo tiếng máy nổ xình xịch, tiếng xe máy hòa với tiếng nói cười lao xao. Hơn 6 giờ sáng là chợ nhộn nhịp nhất.

Chợ quê, nhưng giờ hiện đại hơn rồi, người ta còn bán theo kiểu “combo” để thực khách dễ chọn. Ví dụ như, muốn mua cá linh về kho lạt thì người ta bán cá kèm theo me non, hoặc trái bứa, trái trúc, bông súng đồng, bông điên điển… Giá cả rất bình dân, thuận mua, vừa bán, vui vẻ đôi bên.

Năm nay, cư dân vùng lũ kỳ vọng có được mùa “lũ đẹp” để có thêm công ăn việc làm, cải thiện sinh kế và thu nhập. Nhớ mùa lũ năm ngoái, do ảnh hưởng đại dịch COVID-19 và giãn cách xã hội, họ không khai thác được gì. Lũ về, còn là dịp để tháo chua, rửa phèn, vun bồi phù sa cho đồng ruộng, tăng năng suất mùa vụ mới. Đón lũ, cư dân đầu nguồn vẫn không quên đảm bảo an toàn, đề phòng thiên tai, chằng chống nhà cửa, đảm bảo cuộc sống bình an nhất có thể.

Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện An Phú Phùng Thế Vinh cho biết, huyện tăng cường kiểm tra các công trình thủy lợi, nhất là tuyến đê bao, cống dưới đê để bảo đảm an toàn công trình thủy lợi trong mùa mưa lũ. Đặc biệt, thường xuyên rà soát cập nhật hiện trạng thủy lợi, vị trí xung yếu để có phương án bảo vệ an toàn sản xuất vụ hè thu và thu đông. Thường xuyên theo dõi diễn biến thiên tai, đặc biệt quan tâm tình hình mưa dầm, sạt lở đất và mưa giông, lốc xoáy có thể xảy ra trên địa bàn huyện... để kịp thời xử trí.
Báo An Giang
Đăng ngày 05/09/2022
Hữu Huynh
Môi trường

Thừa Thiên - Huế: Đầm phá ô nhiễm, dân kêu trời

Hàng ngàn hộ dân ở 33 xã, phường, thị trấn sống dựa vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa Thiên - Huế), đang khốn khổ vì nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng.

Ô nhiễm đầm phá ở Thừa Thiên - Huế
• 14:32 14/03/2023

Sản xuất xà phòng từ chất nhầy ốc sên

Một con ốc sên sẽ tạo ra khoảng 2g chất nhờn. Để sản xuất 15 thanh xà phòng trọng lượng 100g, anh Desrocher ở thị trấn Wahagnies, miền Bắc nước Pháp cần khoảng 40 con ốc sên. Ảnh: Reuters

Xà phòng từ ốc sên
• 10:17 09/02/2023

Yên Bái: Thả hơn 30 nghìn cá giống xuống hồ Thác Bà trong ngày ông Công, ông Táo

Ngày 14/1, huyện Yên Bình (Yên Bái) đã tổ chức thả cá bổ sung nguồn lợi thủy sản hồ Thác Bà năm 2023 gắn với phong tục thả cá chép ngày 23 tháng Chạp.

Thả cá
• 12:02 19/01/2023

Xuất hiện pin làm từ vỏ cua, có thể tái chế 1000 lần

Các nhà khoa học đã phát minh ra một loại pin được làm từ vỏ cua, dễ phân hủy hơn nhiều so với pin lithium-ion.

Pin làm từ vỏ cua
• 09:46 12/01/2023

Cá chết hàng loạt: Nguyên nhân và giải pháp cho người nuôi

Những ngày đầu tháng 5/2025, người dân TP.HCM không khỏi bàng hoàng trước cảnh tượng cá chết trắng mặt nước trên kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè. Tình trạng này không chỉ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng mà còn ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân và đặt ra nhiều câu hỏi về nguyên nhân cũng như biện pháp phòng ngừa, đặc biệt đối với người nuôi trồng thủy sản.

Cá chết
• 09:55 12/05/2025

Vai trò của khu bảo tồn biển trong việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản

Khu bảo tồn biển (Marine Protected Area – MPA) là vùng không gian biển được quy hoạch và quản lý nhằm bảo vệ tài nguyên sinh vật biển, hệ sinh thái và cảnh quan tự nhiên. Tùy theo mức độ bảo vệ, có thể cấm hoặc hạn chế các hoạt động như khai thác thủy sản, du lịch, vận tải biển để đảm bảo duy trì hoặc phục hồi sự đa dạng sinh học.

San hô biển
• 10:03 05/05/2025

Các tỉnh ven biển chủ động phòng tránh thiên tai sạt lở

Trong những năm gần đây, Việt Nam đang phải đối mặt với những tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu.

Ven biển
• 10:51 15/04/2025

Có nên áp dụng cơ chế thưởng cho người báo tin xả rác giống như xuyệt điện thủy sản?

Trong bối cảnh bảo vệ môi trường ngày càng được chú trọng, việc xử lý các hành vi vi phạm môi trường như xả rác bừa bãi đang trở thành một thách thức lớn. Một trong những giải pháp được nhiều địa phương triển khai để khuyến khích người dân tham gia giám sát, tố giác vi phạm là cơ chế khen thưởng cho người báo tin, đặc biệt là những hành vi xả rác. Liệu cơ chế này có thể áp dụng hiệu quả như mô hình "treo thưởng" chống xuyệt điện thủy sản tại Cà Mau?

• 10:16 08/04/2025

Lãi đậm, công nhàn với mô hình nuôi cá - ếch kết hợp

Tại huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, mô hình nuôi kết hợp giữa ếch và cá đang mở ra cơ hội gia tăng thu nhập cho nhiều hộ nông dân. Nổi bật là anh Lâm Văn Hiệp, người đã mạnh dạn áp dụng mô hình này tại ấp 8, huyện Vị Thủy và đạt được hiệu quả kinh tế đáng kể.

cho ếch ăn
• 21:35 18/05/2025

Bí quyết xử lý nước bằng thuốc tím mà người nuôi cần biết

Trong nuôi trồng thủy sản, việc duy trì chất lượng nước ao và kiểm soát dịch bệnh là yếu tố quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế. Một trong những giải pháp thường được áp dụng để xử lý nước và phòng ngừa mầm bệnh chính là thuốc tím, hay còn gọi là kali permanganat (KMnO₄). Với đặc tính oxy hóa mạnh, hợp chất này mang lại nhiều lợi ích thiết thực nếu được sử dụng đúng cách và đúng thời điểm.

Thuốc tím
• 21:35 18/05/2025

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 21:35 18/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 21:35 18/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 21:35 18/05/2025
Some text some message..