Giải pháp nâng cao chất lượng thức ăn thủy sản

Chế độ dinh dưỡng tốt là nền tảng cho sự thành công và bền vững của nghề nuôi trồng thủy sản. Nâng cao chất lượng thức ăn, cần có những hiểu biết từ nhu cầu dinh dưỡng, lựa chọn nguyên liệu tốt nhất cho đến quy trình sản xuất thức ăn tối ưu…

Giải pháp nâng cao chất lượng thức ăn thủy sản
Giải pháp nâng cao chất lượng thức ăn thủy sản. Hình minh họa

Xác định nhu cầu dinh dưỡng của động vật thủy sản

Nhu cầu dinh dưỡng là hàm lượng tối thiểu của các chất dinh dưỡng mà sinh vật cần để duy trì sinh trưởng, phát triển và sinh sản. Nhu cầu dinh dưỡng của động vật thủy sản không cố định mà tùy thuộc vào loài, giai đoạn phát triển, hình thức nuôi, thời gian nuôi, cụ thể:

Protein: Hàm lượng protein trong thức ăn thủy sản trong khoảng 18 - 20% đối với tôm biển, 28 - 32% cho cá da trơn, 22 - 30% đối với cá rô phi và cá hồi vân là 38 - 40%.

Lipid: Lipid bổ sung vào thức ăn có thể chia sẻ nhu cầu protein. Mức đề nghị lipid trong thức ăn lên đến 10%.

Khoáng: Chất khoáng là thành phần thiết yếu cho các enzyme, vitamin, hormone, sắc tố, của cơ thể. Nhu cầu khoáng khác nhau đối với từng đối tượng thủy sản, cụ thể: Nhu cầu Fe trong các loài cá khoảng 30 - 150 mg/kg thức ăn, Cu khoảng 3 - 5 mg/kg thức ăn, Zn dao động trong khoảng 15 - 30 mg/kg thức ăn và nhu cầu Mn 12 - 20 mg/kg thức ăn. Riêng cá da trơn, nhu cầu Mn khá thấp, chỉ 2,4 mg/kg thức ăn…

Vitamin: Trong thức ăn, vitamin chiếm một lượng rất nhỏ chỉ 1 - 2%, vì nguồn vitamin được cung cấp đáng kể từ thức ăn tự nhiên.

Chất bột đường (carbonhydrate): arbonhydrate bao gồm đường và tinh bột là nguồn năng lượng rẻ nhất trong thức ăn cho cá. Khoảng 20% tinh bột có thể phối chế trong khẩu phần thức ăn cho cá.

Lựa chọn nguyên liệu phù hợp

Dựa vào nhu cầu các chất dinh dưỡng để lựa chọn nguyên liệu sản xuất thức ăn phù hợp. Chất lượng nguyên liệu được xem là vấn đề quyết định trong thức ăn thủy sản. Nguyên liệu phải đáp ứng đủ hai điều kiện cơ bản là chất lượng và giá thành.
Bột cá là nguồn cung cấp protein tốt nhất cho động vật thủy sản. Bột cá có hàm lượng protein cao (hơn 60%) sẽ có màu nâu vàng đến vàng nhạt, vị mặn và mùi thơm lâu. Ngoài ra, còn có một số nguyên liệu khác như bột đầu tôm, bột thịt xương, bột huyết... Hiện, bột cá có giá thành khá cao, nguồn nguyên liệu này lại ngày càng khan hiếm. Vì vậy, biện pháp được đưa ra ở đây là nên phối chế thức ăn từ protein bằng bột động vật khác hoặc bột thực vật (bột đậu nành, bột hạt dầu cải, bột hạt bông vải…). Mức độ thay thế không nên quá 50%. Tuy nhiên, sử dụng các nguồn protein thực vật sẽ gặp phải một số trở ngại như: Độ tiêu hóa thấp, thường chứa các chất kháng dinh dưỡng và độc tố, không cân đối về acid amin, thường thiếu lysin và methionin, dẫn đến sinh trưởng và chất lượng đối tượng nuôi kém. Để khắc phục vấn đề trên, cần phải xử lý các nguồn nguyên liệu này trước khi đưa vào phối chế thức ăn, ngoài ra, bổ sung thêm acid amin tổng hợp, các acid béo thiết yếu, premix khoáng, vitamin.

Một nhóm nguyên liệu nữa được bổ sung vào thức ăn với nhiều mục đích như: Tăng giá trị dinh dưỡng, tăng tính ngon miệng, hạn chế sự biến chất thức ăn… Những chất này được gọi chung là chất phụ gia bao gồm: Chất kết dính, chất chống ôxy hóa, chất tạo mùi, chất dẫn dụ… Tùy từng đối tượng thủy sản mà lựa chọn hàm lượng phù hợp, tránh làm mất đi tác dụng vốn có ban đầu của chúng.

Thiết lập khẩu phần tối ưu và chế biến thức ăn

Chuẩn bị xong nguyên liệu đảm đảo nhu cầu dinh dưỡng, giai đoạn thiết lập khẩu phần là hoàn toàn quan trọng. Có một chuyên gia phụ trách việc phối chế công thức thức ăn phù hợp với nhu cầu, đảm bảo an toàn, vệ sinh thực phẩm, tăng thời gian bảo quản và hiệu quả sử dụng thức ăn là thực sự cần thiết. Tổng hợp tất cả những hiểu biết về dinh dưỡng như đã nêu ở trên sao cho có được khẩu phần thích hợp, cân đối, phải đủ thành phần dinh dưỡng theo yêu cầu của cơ thể, vừa có giá thành thấp mà hiệu quả lại cao, nguồn nguyên liệu sẵn có địa phương, có như vậy mới mang lại lợi nhuận cho người nuôi.

Sử dụng phần mềm tính toán khẩu phần (tính được công thức tối ưu về giá cả vốn rất khó giải quyết bằng phương pháp tính đơn giản) chuyên biệt thường được sử dụng như: Feedlive, UFFDA, Feedmania…

Hiện, phương pháp ép đùn được sử dụng rộng rãi trong quá trình chế biến thức ăn. Tuy nhiên, đối với phương pháp này nhiệt độ ép rất cao, khoảng 120oC trong thời gian ngắn (khoảng 20 giây) nên cần lưu ý về sự hư hao một số các vitamin hoặc dưỡng chất khác sau quá trình ép đùn để trước đó có những điều chỉnh phù hợp.

TCTS
Đăng ngày 24/07/2017
Trần Tiến
Nguyên liệu

Bắt tàu cá Cà Mau vi phạm vùng biển nước ngoài

Thông tin từ Bộ tư lệnh Vùng Cảnh sát biển (CSB) 4, đến 14 giờ, ngày 3/8 đơn vị đã dẫn giải tàu cá CM - 99275-TS về đến cảng Hải đội 421, Hải đoàn 42 Cảnh sát biển tại thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn để tiến hành xử lý vi phạm theo quy định.

tàu cá bị bắt
• 10:29 04/08/2021

Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa: Bằng chứng sống về chủ quyền biển, đảo

Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa diễn ra tại huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi đã trở thành nghi lễ đặc biệt quan trọng, mang đậm bản sắc văn hóa tâm linh đặc sắc của người dân đảo Lý Sơn nhằm tri ân những người lính trong đội hùng binh Hoàng Sa năm xưa. Dưới đây là những hình ảnh đẹp về Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa được ghi lại vào tháng 4/2021.

Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa.
• 12:10 20/05/2021

Những góc nhìn bình dị từ cuộc sống của người dân miền biển

Dẫu cuộc sống miền biển có bộn bề khó khăn nhưng hạnh phúc vẫn luôn được tìm thấy đâu đó trong những bộn bề ấy, hạnh phúc hiện diện từ những điều nhỏ bé, bình dị nhất. Sự bộn bề cơ cực ấy thể hiện rõ trên những chuyến đi dài, những chuyến đi với sự trở về của một khoang tàu đầy ắp cá. Hạnh phúc, vui mừng vì một chuyến đi bội thu không có những cơn giận dữ bất thường nào của biển cả.

Bình minh trên biển.
• 07:11 17/05/2021

Quy định mới về giao khu vực biển

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 11/2021/NĐ-CP quy định việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển.

nuôi lồng bè trên biển
• 14:25 18/02/2021

Bí quyết xử lý nước bằng thuốc tím mà người nuôi cần biết

Trong nuôi trồng thủy sản, việc duy trì chất lượng nước ao và kiểm soát dịch bệnh là yếu tố quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế. Một trong những giải pháp thường được áp dụng để xử lý nước và phòng ngừa mầm bệnh chính là thuốc tím, hay còn gọi là kali permanganat (KMnO₄). Với đặc tính oxy hóa mạnh, hợp chất này mang lại nhiều lợi ích thiết thực nếu được sử dụng đúng cách và đúng thời điểm.

Thuốc tím
• 09:00 17/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 08:00 16/05/2025

Đừng bỏ qua những lưu ý này khi sử dụng Iodine trong thủy sản

Trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, Iodine – hay còn gọi là I-ốt – được xem là một vi chất quan trọng, không chỉ với con người mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc cải thiện môi trường và sức khỏe vật nuôi dưới nước. Tuy nhiên, việc sử dụng Iodine cần được thực hiện đúng cách để phát huy tối đa hiệu quả sát trùng mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái ao nuôi.

Cá nuôi
• 09:00 15/05/2025

Thức ăn tự chế cho cá cảnh: Đơn giản và hiệu quả

Việc nuôi cá cảnh không chỉ là sở thích mà còn là một cách thư giãn, giúp kết nối con người với thiên nhiên. Một trong những yếu tố quan trọng nhất để nuôi cá cảnh khỏe mạnh chính là chế độ dinh dưỡng.

Cá cảnh
• 10:23 20/01/2025

Người đặt nền móng ngành Bệnh học thủy sản - PGS.TS Bùi Quang Tề từ trần

PGS.TS Bùi Quang Tề – người thầy đáng kính của ngành thủy sản Việt Nam – đã qua đời tại quê nhà Bắc Ninh vào ngày 21/5/2025.

PGS.TS Bùi Quang Tề
• 13:51 24/05/2025

Top vi khuẩn gây bệnh trên tôm và cách phòng trị

Trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là ngành nuôi tôm, vi khuẩn gây bệnh là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm suy giảm năng suất và gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng. Việc nhận diện đúng tác nhân gây bệnh theo từng giai đoạn phát triển của tôm giúp người nuôi chủ động hơn trong phòng ngừa và điều trị. Sau đây, Tép Bạc sẽ tổng hợp các nhóm vi khuẩn phổ biến gây bệnh trên tôm và biện pháp xử lý phù hợp.

Tôm thẻ chân trắng
• 13:51 24/05/2025

Các hành vi thường gặp khi cá cảnh bị stress

Nuôi cá cảnh không đơn thuần là sở thích làm đẹp không gian sống, mà còn là một nghệ thuật đòi hỏi sự quan sát tỉ mỉ và kiến thức vững vàng. Trong môi trường nuôi nhốt, cá cảnh rất dễ bị stress – một trạng thái căng thẳng sinh học xảy ra khi cá cảm thấy không thoải mái, bị đe dọa, hoặc môi trường sống thay đổi đột ngột. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, stress có thể dẫn đến suy giảm miễn dịch, chán ăn, nhiễm bệnh và tử vong.

Cá cảnh
• 13:51 24/05/2025

Công nghệ tiên tiến sản xuất và đóng gói tôm giống

Hiện nay, nhiều trại sản xuất tôm giống đã đầu tư công nghệ tiên tiến đảm bảo chất lượng cao trong suốt quy trình sản xuất, cả việc dùng máy tự động đóng gói tôm giống để vận chuyển đến ao nuôi. Những thiết bị công nghệ có thể thấy ở nhiều doanh nghiệp như Tép Bạc, Thăng Long, Việt Úc, Hạo Phương…

Tôm giống
• 13:51 24/05/2025

Việt Nam dẫn đầu thế giới nghiên cứu sinh sản thành công giống cá cam

Việt Nam vừa làm nên kỳ tích khiến cả thế giới ngỡ ngàng: lần đầu tiên, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I đã thành công trong việc sản xuất giống cá cam – loài cá “vàng” được săn đón ở Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu. Trong khi các cường quốc như Nhật Bản, Trung Quốc vẫn còn chật vật, Việt Nam đã tiên phong mở ra cơ hội lớn cho bà con ngư dân, hứa hẹn mang về nguồn thu hàng triệu đồng mỗi kg cá.

Cá cam
• 13:51 24/05/2025
Some text some message..