Các biện pháp chủ yếu được sử dụng để điều trị ký sinh trùng cá hiện nay là sử dụng các loại hóa chất. Tuy nhiên, chúng mang lại hậu quả cho cả môi trường và sức khỏe của con người. Các giải pháp thay thế đã được nghiên cứu để cải thiện tình trạng sức khỏe cá và kiểm soát ký sinh trùng cá. Việc sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thực vật cho thấy một số lợi thế trong việc kiểm soát ký sinh trùng và cải thiện tình trạng sức khỏe cá một cách hiệu quả.
Cây điều nhuộm (Bixa orellana) được trồng tại khu vực Châu Mỹ và Đông Nam Á, do người Tây Ban Nha đưa tới đây trong thế kỷ 17. Nó là nguồn cung cấp chính cho một loại chất màu tự nhiên, gọi là annatto có màu vàng đỏ, sản xuất từ quả. Điều nhuộm có hoa màu hồng và quả có gai màu đỏ tươi, chứa các hạt màu đỏ. Quả khô và cứng thành dạng quả nang màu nâu. Quả và hạt chứa nhiều vitamin A (khoảng 3,2 g cho mỗi 100 g quả), ngoài ra còn có nhiều selenium, magiê, canxi. Các nghiên cứu gần đây cho thấy bộ sung bột hạt điều nhuộm vào thức ăn sẽ làm tăng cường đáp ứng miễn dịch của niêm mạc da của cá và tăng khả năng đề kháng đối với các tác nhân gây bệnh (Guardiola, Bahi, Bakhrouf, Esteban, 2014)
Nghiên cứu này cho thấy lần đầu tiên việc sử dụng hạt điều nhuộm B. orellana trong việc kiểm soát ký sinh trùng đơn bào và các tác động của nó đối với các thông số huyết học, sinh hóa và nội tiết của cá.
Hạt điều nhuộm khống chế ký sinh trùng trên cá
Nghiên cứu này đánh giá việc sử dụng phương pháp ngâm với chiết xuất acetone của hạt điều nhuộm Bixa orellana tác động lên các thông số huyết học, sinh hóa và nội tiết cũng như nồng độ cortisol huyết tương của cá heo sọc (Colossoma macropomum) được ký sinh bởi loài Anacanthorus spathulatus gây hại trên mang cá.
*Annatto là hạt điều nhuộm.
Tổng cộng 180 cá thể cá heo sọc được chia thành sáu nhóm điều trị (mỗi nhóm lặp lại 3 lần):
Nhóm 1: cá không được điều trị và không ký sinh,
Nhóm 2: tiếp xúc với acetone 0,2% và cá bị ký sinh,
Nhóm 3: đối chứng (không được xử lý và bị nhiễm ký sinh),
Nhóm 4: cá bị ký sinh được xử lý với 125 μg/mL chiết xuất annatto cho 2 giờ tắm trong hai ngày liên tiếp,
Nhóm 5: cá ký sinh được xử lý với 250 μg/mL chiết xuất annatto trong 2 giờ tắm trong hai ngày liên tục,
Nhóm 6: cá ký sinh được xử lý bằng 125 μg/mL dịch chiết và trong suốt 12 giờ.
Sau khi tắm cuối cùng, các nhà khoa học việc phân tích ký sinh trùng, huyết học, sinh hóa và nội tiết tố đã được thực hiện.
Hình 2: Mang cá bị nhiễm KST thông qua nhuộm H & E
Kết quả: Chiết xuất Annatto cho thấy hiệu quả 100% trong tất cả các nồng độ và thời gian tắm được đánh giá. Nồng độ hemoglobin và tỷ lệ hematocrit cao hơn ở cá được điều trị với 250 μg /mL được tắm 2 h và 125 μg/mL được tắm suốt 12 h so với các nhóm cá không được điều trị.
Hàm lượng Glucose cao hơn đáng kể trong cá được điều trị bằng annatto và cortisol cao hơn đáng kể ở nhóm cá có sử dụng acetone so với các nhóm khác. Mặt khác, sự gia tăng đáng kể số lượng bạch cầu trung tính được phát hiện trong nhóm cá được điều trị với 125 μg/mL trong 12 h so với các nhóm cá khác. Chứng tỏ cá được bổ sung bột hạt điều nhuộm có khả năng miễn dịch máu cao hơn.
Đây là báo cáo đầu tiên về việc sử dụng hạt điều nhuộm B. orellana nhằm mục đích chống lại ký sinh trùng đơn bào trên cá. Mô hình nghiên cứu trong phòng thí nghiệm được sử dụng với mang trong đĩa Petri và quan sát tại chỗ của đã thành công và có thể là một công cụ hữu ích để thử nghiệm các chất để điều trị ký sinh trùng cá.
Sử dụng chiết xuất Annatto và bằng phương pháp tắm là một liệu pháp thay thế hiệu quả để điều trị ký sinh đơn bào ở cá nuôi. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu phải được thực hiện để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động chống sán lá, xác định cụ thể các chất hoạt tính sinh học và đánh giá độc tính trước khi thử nghiệm trong điều kiện thực tế ngoài ao nuôi.
Nhóm tác giả: Theo Jaqueline Inês Alvesde AndradeaGabriela TomasJerônimoabElenice MartinsBrasilaCecilia VerônicaNunezcEduardo Luiz TavaresGonçalvesaMaria LuizaRuizaMaurício LaterçaMartins
)
