Hóa thạch 250 triệu năm tuổi của tổ tiên cá sấu

Các nhà khoa học phát hiện hóa thạch 250 triệu năm của một loài thằn lằn ăn thịt cổ đại có hình dáng giống cá sấu, sống sót sau sự kiện đại tuyệt chủng xóa sổ 90% sinh vật trên Trái Đất.

thằn lằn cổ xưa
Ảnh minh họa về loài thằn lằn cổ xưa sinh sống cách đây 250 triệu năm. Ảnh: Abigail Beall.

Science Daily hôm 11/3 đưa tin, một nhóm các nhà khoa học Brazil và Anh phát hiện hóa thạch của loài bò sát mới Teyujagua paradoxa có niên đại cách đây 250 triệu năm tại bang Rio Grande do Sul phía nam Brazil. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports, giúp làm sáng tỏ quá trình loài này tiến hóa thành khủng long, thằn lằn bay, cá sấu và chim.

Tên gọi Teyujagua xuất phát từ ngôn ngữ của người dân tộc Guarani, nghĩa là "thằn lằn hung dữ", gợi liên tưởng đến quái vật thằn lằn đầu chó Teyú Yaguá trong truyền thuyết. Teyujagua có nhiều đặc điểm trung gian giữa loài bò sát cổ xưa và nhóm động vật quan trọng "archosauriformes". Archosauriformes gồm tất cả những con khủng long và thằn lằn bay đã tuyệt chủng, cùng với chim và cá sấu ngày nay.

Việc phát hiện loài bò sát Teyujagua rất quan trọng vì chúng sống ngay sau sự kiện tuyệt chủng ở kỷ Permi - Trias cách đây 252 triệu năm. Lần đại tuyệt chủng này xóa sổ 90% các loài sinh sống tại thời điểm đó. Nguyên nhân là do những đợt phun trào núi lửa khổng lồ và dữ dội ở phía đông nước Nga ngày nay.

Loài Teyujagua cung cấp những hiểu biết mới về hệ sinh thái hồi phục và phát triển sau sự kiện tuyệt chủng. Các hệ sinh thái trên cạn khi đó có ít sinh vật, tạo cơ hội cho một số loài phát triển về số lượng và tính đa dạng. Archosauriforms và một số họ hàng gần như Teyujagua trở thành động vật chiếm ưu thế trong hệ sinh thái, cuối cùng tiến hóa thành khủng long.

Teyujagua là động vật ăn thịt có 4 chân, dài 1,5 mét. Hàm răng của chúng giống như lưỡi cưa và khá khỏe. Hai lỗ mũi nằm ở phần trên mõm, đặc điểm thường thấy ở động vật sống dưới nước hoặc lưỡng cư như cá sấu ngày nay. Tujague có thể sống trên bờ hồ hoặc sông. Chúng săn bắt động vật lưỡng cư và procolophonid, loài bò sát đã tuyệt chủng thân nhỏ như thằn lằn.

"Teyujagua là khám phá rất quan trọng, vì nó giúp chúng ta hiểu nguồn gốc của nhóm động vật có xương sống archosauriforms. Teyujagua lấp đầy khoảng trống về mặt tiến hóa giữa archosauriformes và loài bò sát nguyên thủy", Richard Butler, tiến sĩ tại Đại học Birmingham, Anh, cho biết.

Vnexpress, 13/03/2016
Đăng ngày 13/03/2016
Lê Hùng
Khoa học

Ảnh hưởng của nhiệt độ lên tỉ lệ giới tính ấu trùng tôm sú

Ở tôm sú, con cái lớn nhanh và có kích thước lớn hơn con đực. Tác động của nhiệt độ có thể làm tăng đáng kể sự biểu hiện của các gen xác định giới tính, giúp cải thiện tỷ lệ giới tính như mong muốn trong đàn.

tôm sú
• 16:28 23/09/2021

Trung Quốc chuyển sang nuôi tôm sú vì giá cao

Người nuôi tôm ở Trung Quốc đang chuyển sang nuôi tôm sú nhiều hơn do giá tốt hơn, theo Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản lớn nhất của Trung Quốc.

tôm sú
• 18:44 17/08/2021

Nuôi tôm thâm canh bổ sung thức ăn tươi sống

Thử nghiệm nuôi tôm sú bằng tảo lục sợi (Chaetomorpha sp.) và ốc (Stenothyra sp.) cho thấy cải thiện tăng trưởng, nâng cao năng suất và tăng cường hấp thu, chuyển hóa thức ăn nhân tạo góp phần giảm chi phí sản xuất cho người nuôi.

ốc cho tôm ăn
• 17:12 28/07/2021

Hiệu quả từ nuôi tôm kết hợp thả cá rô phi xử lý nguồn nước

Hiện nay, nuôi tôm kết hợp cá rô phi xử lý nước ở ấp Vĩnh Điền (xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải) được xem là mô hình cho hiệu quả kinh tế cao.

Cá rô phi
• 10:23 19/07/2021

Mô hình CTU-RAS quy mô nông hộ - Giải pháp cho ngành tôm

Nuôi siêu thâm canh tôm thẻ chân trắng đã từng bước khẳng định vị thế trong ngành hàng tôm của Việt Nam, không ngừng gia tăng về diện tích nuôi và sản lượng nuôi.

Tôm
• 08:00 04/11/2025

Tên khoa học của tôm thẻ chân trắng là Penaeus vannamei hay Litopenaeus vannamei?

Nhiều người không khỏi bối rối khi bắt gặp hai tên khoa học của tôm thẻ chân trắng là: Penaeus vannamei và Litopenaeus vannamei. Vậy, đâu mới là danh pháp chính xác theo hệ thống phân loại khoa học hiện đại, và tại sao sự nhầm lẫn này lại tồn tại?

tên khoa học của tôm thẻ chân trắng
• 15:21 17/07/2025

Vắc-xin uống từ vi tảo

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu đang chịu áp lực bởi các đợt bùng phát dịch bệnh nghiêm trọng, vắc-xin được xem là giải pháp hiệu quả để nâng cao miễn dịch và giảm sự phụ thuộc vào hóa chất. Một xu hướng nổi bật gần đây là ứng dụng vi tảo làm nền tảng sản xuất vắc-xin, mở ra triển vọng phát triển các loại vắc-xin uống bền vững, hiệu quả và ít tốn kém.

Vi tảo
• 10:50 13/06/2025

Nguyên liệu lên men: Một xu hướng mới trong dinh dưỡng thủy sản

Thức ăn thương mại đóng vai trò then chốt trong sản xuất nuôi trồng thủy sản, do chiếm từ 50% đến 70% tổng chi phí sản xuất.

Thức ăn tôm
• 10:50 03/06/2025

"Hóa chất vĩnh cửu" PFAS có trong thủy sản nhập khẩu

Một nghiên cứu mới vừa tiết lộ một rủi ro tiềm ẩn đáng báo động. Mạng lưới thương mại thủy sản toàn cầu đang vô tình hoạt động như một hệ thống phân phối khổng lồ, mang các "hóa chất vĩnh cửu" (PFAS) từ những vùng biển ô nhiễm đến bàn ăn của người tiêu dùng khắp thế giới.

Cá
• 20:44 25/12/2025

Xây dựng tiêu chuẩn phúc lợi đầu tiên cho cá basa Việt Nam

Trong bối cảnh Việt Nam cung cấp tới 90% lượng cá tra nhập khẩu toàn cầu, một quan hệ đối tác mới giữa các chuyên gia quốc tế và trong nước đã được khởi động. Mục tiêu là phát triển và công bố quy trình đánh giá phúc lợi đầu tiên cho cá basa, một bước đi nhằm nâng cao tính bền vững cho ngành hàng tỷ đô này.

Chế biến cá
• 20:44 25/12/2025

Tại sao tôm luộc lên thịt bị bở, không dai dù nhìn vẫn tươi?

Trong ẩm thực Việt, tôm luộc luôn được xem là món “thử lửa” độ tươi của nguyên liệu. Tuy nhiên, không ít trường hợp tôm sau khi luộc lại bị bở, nhão và nhạt vị, khiến nhiều người lầm tưởng nguyên nhân nằm ở cách nấu.

Tôm luộc
• 20:44 25/12/2025

Gia Lai hỗ trợ chuyển đổi nghề và giải bản tàu cá không đủ điều kiện khai thác

HĐND tỉnh Gia Lai vừa thông qua chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề và giải bản tàu cá không đủ điều kiện khai thác, nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngư dân, bảo đảm an sinh xã hội và góp phần chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU).

Tàu cá
• 20:44 25/12/2025

Khi ao nuôi "già" đi: Làm sao để phục hồi "trái tim" của hệ sinh thái đáy?

Trong nuôi tôm thâm canh, người nuôi thường chú trọng con giống, thức ăn mà bỏ quên đất đáy ao, hệ sinh thái quyết định sự bền vững. Vậy, làm sao nhận biết ao đã lão hóa và cách hồi sinh nền đáy kiệt quệ sau nhiều vụ nuôi?

Ao nuôi tôm
• 20:44 25/12/2025
Some text some message..