Trong nhiều năm ở Chile, những nỗ lực của nông dân nuôi cá để kiểm soát chấy (Caligus rogercresseyi) chỉ tập trung vào việc sử dụng hóa chất. Tuy nhiên, thập kỷ vừa qua đã chứng kiến một số nỗ lực tìm ra các giải pháp phi hóa học để giải quyết loại ký sinh trùng này - và một trong những phương pháp có triển vọng nhất là sử dụng các loại cá làm sạch.
Trong khi việc nuôi trồng và triển khai các loài cá làm sạch như cá bơn và lumpfish đã rất thành công ở Na Uy, thì ở Chile vẫn chưa phát triển. Một phần vì chính phủ Chile đã cấm sử dụng các loài cá làm sạch trong các trang trại nuôi cá.
Cá Patagonian blenny
Cermaq Chile đang nghiên cứu sử dụng Malapterus reticulatus để loại bỏ chấy biển từ cá hồi Đại Tây Dương. Ảnh: Daniel Nieto/thefishsite
Trong năm 2008, tổ chức phi lợi nhuận Fundación Chile bắt đầu làm việc với cá Patagonian blenny (tên khoa học là Eleginops maclovinus), ban đầu họ chỉ tìm cách nuôi cá này cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, trong quá trình này họ phát hiện ra một số đặc điểm của loài cá làm sạch, sau đó được xác nhận vào năm 2012 và các thử nghiệm trên đất liền cho thấy các kết quả đáng khích lệ. Cá Blagies Patagonian hành xử khá giống với các loại cá làm sạch khác nó có xu hướng bơi ở các cạnh của lồng, chờ đợi cho cá hồi bơi qua và bắt lấy những con rận ra khỏi cá hồi.
Juan Carlos Sánchez, giám đốc kỹ thuật nuôi trồng thủy sản tại Fundación Chile cho biết: “Bây giờ chúng tôi giữ một lượng giống tối thiểu của loài này, điều này sẽ cho phép chúng tôi tiếp tục sản xuất. Chúng tôi muốn thực hiện một thử nghiệm thứ hai trên biển để có thể thấy tiềm năng thực sự của loài cá này".
Theo ý kiến của Sánchez, cách tiếp cận của Chile để tối ưu hóa việc nuôi cá làm sạch cho nuôi trồng thủy sản sẽ giúp tăng trưởng ngành công nghiệp thủy sản ở Na Uy. Chúng tôi cần hai hoặc ba loài khác nhau thích nghi với nhiệt độ địa phương, vì điều quan trọng là cá vẫn hoạt động trong suốt cả năm, ”ông nói. “Sử dụng kết hợp các loài có thể đem lại kết quả tốt nhất.”
Một thay thế đầy hứa hẹn
Ở những nơi khác, một nhóm các nhà sản xuất cá hồi Chile, bao gồm Cermaq Chile, đã có thể chứng minh hiệu quả của cá (Malapterus reticulatus) có vai trò như là cá làm sạch. Họ thu được loài này ở quần đảo Juan Fernández, cách lục địa Chile khoảng 670km về phía tây.
Đây là một con cá nhỏ hoang dã lọt vào trong miệng cá lớn hơn, chúng giúp loại bỏ các mảnh vụn của con mồi. Nó có vai trò như bàn chải đánh răng của các loài cá biển khác.
Không có tài liệu nào liên quan đến loài này, ngoài những tài liệu đã được tạo ra như là một phần của dự án của Tiến sĩ Nieto, được đồng tài trợ bởi Cermaq Chile và cơ quan phát triển kinh tế Chile Corfo. “Chúng tôi hiểu rằng quá trình này có thể mất vài năm. Chúng tôi đang sinh sản cá, có trứng và đang bắt đầu sản xuất ấu trùng. Đó là một quá trình rất phức tạp. Chúng tôi đã phải tạo ra các giao thức công việc dựa trên một phương pháp có thể được định nghĩa là thử và lỗi liên quan đến nhiệt độ, nhóm gen, oxy, vv ”, tiến sĩ Nieto nói thêm rằng mục tiêu hiện tại của nhóm nghiên cứu là sản xuất cá con được chuyển sang lồng biển.
Về vấn đề an toàn sinh học, cá làm sạch đã được kiểm tra, cả trên đảo và khi đến, cho tất cả các bệnh ảnh hưởng đến cá hồi, cả virus và vi khuẩn, và không ai trong số chúng được tìm thấy có mặt.
Phôi bào tử malapterus 48 giờ sau thụ tinh. Ảnh: Daniel Nieto/thefishsite
Loài này tỏ ra có hiệu quả trong vùng Huenquillahue, và vì vậy Nieto tin rằng nó sẽ rất phù hợp để bổ sung cho kế hoạch kiểm soát rận trong khu vực xung quanh Puerto Montt, bao gồm quần đảo Chile. Cuối cùng, ông nói, có một vài loài khác ở Chile có tiềm năng được sử dụng làm cá sạch hơn và nên tương thích với các nhiệt độ khác nhau trong đó các trại cá hồi Chile hoạt động - đặc biệt là các loài thuộc họ Labridae , chẳng hạn như Pseudolabrus gayi, có nguồn gốc ở miền nam Chile.