Khai thác thủy sản quý hiếm: Đừng đợi cạn kiệt mới chấn chỉnh

Dù các văn bản quy phạm pháp luật đã quy định khá chi tiết về danh mục những loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm và yêu cầu chỉ được khai thác các loài này nhằm mục đích bảo tồn, nghiên cứu khoa học, nghiên cứu tạo nguồn giống ban đầu, hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, trên thực tế, các loài thủy sản này lại đang bị khai thác và bày bán tràn lan.

rong mơ
Người dân xã Bình Hải (Bình Sơn) khai thác rong mơ.

Khai thác tràn lan

Nghị định 26/2019/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản có quy định chi tiết về danh mục loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm nhóm 1 và 2. Trong đó, 126 loài thủy sản nằm trong nhóm 1 và 60 loài thủy sản nằm trong nhóm 2... bị cấm khai thác với mục đích thương mại.

Quy định là vậy, song trên thực tế, nhiều loài nằm trong danh mục nguy cấp, quý hiếm như cá mặt quỷ, ốc đụn, ốc xà cừ, cua huỳnh đế, cua đá và rong mơ... vẫn đang bị đánh bắt và bày bán tràn lan trên thị trường. Thậm chí, các loại thủy sản này còn trở thành món ăn cao cấp, được nhiều thực khách săn đón tại các nhà hàng, quán ăn trên địa bàn tỉnh. 

Theo chia sẻ của nhiều ngư dân, thông thường, ngư dân ít khi nắm rõ các loài thủy sản nào nằm trong danh mục nguy cấp hay quý hiếm. Từ trước đến nay, hầu hết ngư dân đều khai thác theo kiểu đánh trúng luồng cá nào, thì khai thác luồng cá đó. Thậm chí, nhiều ngư dân xã Bình Châu (Bình Sơn), huyện Lý Sơn khá ngỡ ngàng trước thông tin ốc đụn, ốc xà cừ, cá mặt quỷ... nằm trong danh mục thủy sản nguy cấp, quý hiếm nhóm 1. Bởi từ nhiều năm nay, đây là các loài thủy sản được ngư dân địa phương đánh bắt để bán cho thương lái và các nhà hàng, quán ăn phục vụ du khách trên địa bàn.

Hoặc như thông tin rong mơ nằm trong danh mục 126 loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm nhóm 1, chỉ được khai thác để bảo tồn, nghiên cứu khoa học, nghiên cứu tạo nguồn giống ban đầu, hợp tác quốc tế cũng là điều khá lạ lẫm với người dân các xã như Bình Châu, Bình Hải (Bình Sơn). Bởi khai thác rong mơ là hoạt động thường niên, mang lại sinh kế cho hàng trăm hộ dân. Kể cả khi Nghị định 26 có hiệu lực (từ ngày 25.4.2019), thì việc khai thác rong mơ vẫn còn diễn ra tại các địa phương này.

Tăng cường thông tin cho ngư dân

Cùng với Nghị định 26, Nghị định 42/2019/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản đã đưa ra chế tài khá nghiêm khắc đối với các hành vi khai thác trái phép thủy sản thuộc danh mục nguy cấp, quý hiếm. Theo đó, với hành vi khai thác loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm thuộc nhóm 2 mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, thì sẽ bị phạt từ 5 - 40 triệu đồng, nếu khối lượng thủy sản khai thác từ 10kg đến dưới 100kg. Còn đối với các loài thuộc nhóm 1, mức phạt trên sẽ nâng lên 40 - 100 triệu đồng.


Dù nằm trong danh mục thủy sản nguy cấp, quý hiếm, nhưng ốc xà cừ vẫn là "đặc sản" được bày bán công khai tại Lý Sơn.

Trưởng phòng Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Chi cục Thủy sản tỉnh) Lê Minh Đức cho biết: “Dù đã có quy định cụ thể, nhưng trên thực tế, công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành của ngư dân gặp nhiều khó khăn. Bởi, nhân lực và phương tiện của ngành trong quản lý vấn đề này khá mỏng, còn số lượng tàu khai thác thủy sản của ngư dân trên địa bàn toàn tỉnh lại lên đến hơn 5.000 tàu cá, nên không thể thường xuyên triển khai kiểm tra, “cân đo, đong đếm” từng loài thủy sản trên mỗi chiếc tàu”.

Còn theo chia sẻ của nhiều ngư dân, để hạn chế việc ngư dân đánh bắt “nhầm” cá nguy cấp, quý hiếm; các ngành chức năng cần công bố danh mục cấm rộng rãi về cơ sở, có hình ảnh minh họa kèm theo, để ngư dân dễ hình dung và không khai thác trái pháp luật.    

Lan tỏa thông điệp bảo vệ thủy sản
Thời gian gần đây, người dùng mạng xã hội liên tục chia sẻ thông tin ngưng ăn cá vẹt và tuyên truyền ngư dân ngừng đánh bắt loài cá này. Bởi đây là loài cá thuộc họ cá mó, chuyên ăn tảo biển, đặc biệt là san hô chết để thải ra cát mịn, giúp làm sạch những rạn san hô. Thông điệp liên quan đến bảo vệ nguồn lợi thủy sản và môi trường này nhận được sự quan tâm của đông đảo mọi người. Theo Trưởng phòng Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Chi cục Thủy sản tỉnh) Lê Minh Đức, thì sự chia sẻ này là rất cần thiết. Bởi mạng xã hội hiện đang là một trong những kênh tuyên truyền rất hiệu quả, vì khả năng tương tác với ngư dân, đặc biệt là ngư dân trẻ rất lớn.
Báo Quảng Ngãi
Đăng ngày 26/06/2020
Ý Thu
Môi trường

Tổng hợp các phương pháp kiểm soát nguồn gốc chất thải

Kiểm soát nguồn gốc chất thải thủy sản đặc biệt là nuôi tôm là một khâu quan trọng trong quản lý chất thải, nhằm xác định nguồn phát sinh, loại chất thải, lượng chất thải và các thông tin liên quan khác. Các phương pháp này giúp chúng ta có những biện pháp xử lý và giảm thiểu chất thải hiệu quả hơn.

Nguồn gốc chất thải
• 09:42 14/11/2024

Tìm hiểu các loại vi sinh vật trong nước thải

Vi sinh vật trong nước thải đóng vai trò quan trọng trong việc phân hủy các chất hữu cơ và làm sạch nước. Hiểu biết về các loại vi sinh vật này sẽ giúp chúng ta tối ưu hóa quá trình xử lý nước thải, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và bảo vệ nguồn nước.

Nước thải ao nuôi
• 09:38 12/11/2024

Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến năng suất nuôi thủy sản tại vùng ven biển Việt Nam

Biến đổi khí hậu đang ngày càng ảnh hưởng mạnh đến ngành nuôi trồng thủy sản ven biển Việt Nam, gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão lớn, hạn hán kéo dài, xâm nhập mặn và nhiệt độ nước biển tăng cao trong năm 2023-2024. Những tác động này không chỉ làm suy giảm năng suất và sản lượng thủy sản, mà còn đe dọa sinh kế và an ninh kinh tế của người dân ven biển.

Nuôi trồng thủy sản
• 09:53 05/11/2024

Bảo vệ, phòng chống thiệt hại thủy sản nuôi trong mùa mưa bão

Bão lũ tác động trực tiếp đến các hoạt động nuôi trồng thủy sản, gây thiệt hại lớn cho người nuôi.

Ao tôm
• 10:02 31/10/2024

Bản chất chu trình chuyển hóa vật chất trong ao nuôi tôm

Chu trình chuyển hóa vật chất trong ao nuôi tôm là một quá trình biến đổi bảo toàn các nguyên tố trong chuỗi chuyển hóa từ nguồn chất hữu cơ đầu vào dưới tác động nhiều yếu tố lý – hóa – sinh trong ao tôm.

Chu trình chuyển hóa
• 05:34 17/11/2024

Tối ưu chuỗi lạnh trong vận chuyển thủy sản: Bí quyết giữ tôm cá luôn tươi

Trong ngành thủy sản, bảo quản độ tươi sống của tôm cá là yếu tố then chốt để đảm bảo chất lượng và giá trị thương phẩm khi đến tay người tiêu dùng. Với nhu cầu tiêu thụ thủy sản tươi sống tăng cao, đặc biệt là từ các thị trường xuất khẩu, việc duy trì chất lượng trong suốt quá trình vận chuyển đang trở thành một thách thức lớn.

Tôm thẻ
• 05:34 17/11/2024

Giải mã “cú đấm” của tôm bọ ngựa

Tôm búa (Stomatopoda), còn được biết đến với các tên gọi khác như hay tôm bọ ngựa, là một trong những sinh vật biển đáng gờm nhất trong đại dương.

Tôm bọ ngựa
• 05:34 17/11/2024

Độ pH và độ mặn không ổn định

Trong nuôi tôm, các yếu tố môi trường như độ pH và độ mặn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và năng suất của tôm.

Tôm thẻ
• 05:34 17/11/2024

Thị trường xuất khẩu tôm và các tiêu chuẩn quốc tế

Ngành nuôi tôm hiện nay đóng góp lớn vào nền kinh tế ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Thái Lan, và Indonesia. Với nhu cầu tiêu thụ tôm ngày càng tăng ở các thị trường lớn như Mỹ, Châu Âu, và Nhật Bản, xuất khẩu tôm trở thành một ngành quan trọng giúp tăng trưởng kinh tế và tạo ra hàng triệu việc làm. Tuy nhiên, để có thể gia nhập và duy trì chỗ đứng tại các thị trường xuất khẩu quốc tế, tôm phải đáp ứng những tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt nhằm bảo đảm an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường.

Tôm xuất khẩu
• 05:34 17/11/2024
Some text some message..