Làm sạch ao nuôi bằng enzyme

Hiện nay, ngành nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam đang ngày một phát triển, mang nhiều lợi ích trên thị trường. Tuy nhiên vẫn có không ít những thách thức phải đối mặt, đó là sự suy giảm chất lượng nước trong môi trường ao nuôi, dẫn đến tình trạng bệnh tật trên tôm, khiến tôm kém phát triển và làm suy giảm năng suất. Đây là lý do khiến việc dùng enzyme xử lý nước ao tôm trở nên phổ biến.

Tôm thẻ
Ao tôm thẻ.

Enzyme là gì? 

Enzyme hay enzym (tiếng Anh: enzyme) hay còn gọi là men, là một trong nhiều loại protein xuất hiện trong các hệ thống sinh học. Chúng là chất xúc tác đẩy nhanh tốc độ phản ứng sinh hóa trong nước ao nuôi, nhưng không bị biến đổi bởi phản ứng đó. Giống như tất cả các loại xúc tác khác, enzyme tăng tốc độ phản ứng bằng cách làm giảm năng lượng hoạt hóa. Một số enzyme có khả năng tăng tốc độ phản ứng nhanh hơn tới hàng triệu lần. 

Enzyme cung cấp một công cụ bổ sung hiệu quả để vô hiệu hóa các yếu tố kháng dinh dưỡng và tăng giá trị dinh dưỡng của protein thực vật trong thức ăn. Có thể chuyển đổi tự nhiên các thành phần thức ăn phức tạp thành các chất dinh dưỡng dễ hấp thu.  

Trong nuôi trồng thủy sản, môi trường nước quyết định đến 50% thành công của vụ nuôi, xử lý nước là bước quan trọng và không thể bỏ qua trong nuôi tôm thẻ và tôm sú. Cách nhanh chóng vừa mang tính bền vững vừa thân thiện với môi trường được sử dụng để cải thiện chất lượng nước ao nuôi tôm là bổ sung trực tiếp các enzyme và các chủng vi sinh vật có lợi vào ao nuôi. Bằng cách sử dụng các sinh vật có lợi trong enzyme để làm giảm sự xuất hiện của các vi sinh vật gây hại, tăng cường sự khoáng hóa chất hữu cơ và loại bỏ chất ô nhiễm không mong muốn từ đó cải thiện sức khỏe vật nuôi và năng suất cao hơn. 

Ưu điểm và nhược điểm

Ưu điểm: Thúc đẩy quá trình phân hủy các thành phần thức ăn thành những chất dễ tiêu hóa hơn, giúp vật nuôi gia tăng tối đa khả năng hấp thu dinh dưỡng. Đồng thời phân hủy vật chất tồn đọng dưới đáy ao như: xác tảo, phân tôm, thức ăn thừa,..giúp giảm khí độc, vệ sinh ao nuôi, ổn định màu nước và mở rộng môi trường sống giúp tôm phát triển khỏe mạnh. 

EnzymeEnzyme là một trong các protein xuất hiện trong hệ thống sinh học. Ảnh: pbs.twimg.com

Nhược điểm: Không chịu được nhiệt độ và áp suất cao. Độ hiệu quả của enzyme bị giảm đáng kể nếu như nhiệt độ và pH không ở mức tối ưu cho enzyme. Khi ở nhiệt độ quá cao, nhiều enzyme sẽ bị biến chất khiến chúng mất đi cấu trúc và tính chất xúc tác. Hầu hết các enzyme hoạt động tốt nhất ở khoảng 37 độ C và nhiệt độ thích hợp để trữ enzyme là ở 5 độ C. 

Hoạt động của enzyme và cách dùng cho ao nuôi 

Nên sử dụng enzyme xử lý nước ao nuôi vào một số trường hợp nhất định. Chẳng hạn khi ao nuôi có quá nhiều chất hữu cơ tồn đọng hay chất thải, thức ăn dư thừa của tôm quá nhiều làm tắc nghẽn độ thông thoáng trong ao, lúc này ta cần cho enzyme vào nước hoặc cho trực tiếp xuống bề mặt đáy ao sẽ hỗ trợ quá trình phân hủy diễn ra nhanh hơn. Đáy ao nuôi là nơi vi sinh vật hoạt động trong điều kiện kị khí (thiếu oxy), khi đó enzyme sẽ mở rộng phạm vi hoạt động của vi sinh vật có lợi bằng cách phá vỡ các phân tử hữu cơ. Bởi bản thân enzyme là chất xúc tác, có vai trò làm giảm sự tích tụ mùn bã hữu cơ và thúc đẩy phân hủy chất hữu cơ gây ô nhiễm nhất là trong môi trường nuôi thâm canh.  

Bên cạnh đó vấn đề tảo độc phát triển mạnh trong ao, gây ra nhiều thiệt hại cho các hộ nuôi tôm. Chúng có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng nước, tranh giành oxy với tôm nuôi và sinh ra khí độc làm giảm khả năng tiêu thụ thức ăn của tôm dẫn đến tôm được thu hoạch có xu hướng còi cọc. Enzyme được sử dụng góp phần lớn vào quá trình cắt tảo, tảo được cắt sẽ chết đi và tiếp tục được enzyme phân hủy tạo thành thức ăn tự nhiên cho tôm. 

Việc sử dụng enzyme để xử lý nước cho ao nuôi tôm là một phương pháp được nhiều bà con tin dùng vì dễ áp dụng, thêm nữa bản thân enzyme được tạo ra bởi các sinh vật sống, động vật và thực vật bậc cao đến các dạng đơn bào do đó không gây ô nhiễm môi trường. Ứng dụng các biện pháp sinh học trong các lĩnh vực nuôi trồng và sản xuất vừa giúp nâng cao năng suất thu hoạch cho người nông dân vừa góp phần bảo vệ môi trường. 

Đăng ngày 13/09/2022
Nhất Linh @nhat-linh
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Phân biệt tôm yếu gan, teo gan và hoại tử: Nhìn cho đúng để cứu tôm kịp thời

Thời gian gần đây, các bệnh về gan tụy trên tôm bùng phát mạnh khiến nhiều hộ nuôi "đứng ngồi không yên". Điều đáng nói là ranh giới giữa tôm mới chớm yếu gan và bệnh hoại tử chết sớm rất mong manh.

Tôm
• 09:00 08/12/2025

Các biện pháp phòng, trị bệnh thủy sản nuôi trong mùa mưa bão

Mùa mưa bão gây nhiều biến động lớn đến môi trường nước trong ao, đầm và lồng bè nuôi thủy sản. Những thay đổi này làm gia tăng nguy cơ bùng phát các dịch bệnh, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Ao tôm
• 09:00 25/11/2025

Chuyển giao kỹ thuật nuôi thương phẩm cá chình trong bể xi măng

Nhằm giúp người dân đa dạng hóa mô hình nuôi trồng thủy sản, nâng cao thu nhập và phát triển sinh kế bền vững.

Lớp tập huấn
• 09:44 03/11/2025

Viêm ruột trên tôm: Nguyên nhân và cách phòng trị

Viêm ruột là một trong những bệnh phổ biến trên tôm nuôi, làm suy giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, khiến tôm ăn kém, chậm lớn, còi cọc, và dễ mắc các bệnh cơ hội khác. Nếu không kiểm soát kịp thời, bệnh có thể gây tỷ lệ hao hụt cao và thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.

tôm thẻ
• 14:51 24/10/2025

VNF Infographic Series: Chitosan – Ứng dụng kháng khuẩn/nấm

Trong bài infographic trước, chúng ta đã khám phá cách chitosan thể hiện tính kháng khuẩn/nấm hiệu quả của mình thông qua các cơ chế như tương tác với điện tích âm, phá vỡ màng tế bào vi sinh vật và thay đổi môi trường sống của chúng, khiến chúng không thể phát triển.

Ứng dụng của Chitosan
• 22:21 11/12/2025

Rong biển Việt Nam: “Kho báu” của đại dương xanh

Việt Nam ghi nhận hơn 800 loài rong, trong đó nhiều nhóm có giá trị kinh tế như rong nho, rong sụn, rong câu chỉ vàng. Đây là nền tảng giúp Việt Nam tạo ưu thế cạnh tranh khi so sánh với các đối thủ trong cùng khu vực.

Rong biển
• 22:21 11/12/2025

Cá lau kiếng có thực sự ăn được?

Với vẻ ngoài xù xì và tập tính ăn tạp, cá lau kiếng thường bị xem là loài cá "bẩn" và không thể ăn được. Tuy nhiên, sự thật lại phức tạp hơn nhiều. Về bản chất, thịt cá lau kiếng không hề độc, nhưng lý do nó không trở thành món ăn phổ biến lại nằm ở những nguy cơ tiềm ẩn khác.

Cá lau kiếng
• 22:21 11/12/2025

Thủy sản Việt Nam thu gần 1,6 tỷ USD nhờ xuất khẩu sang thị trường khắt khe bậc nhất thế giới

Bất chấp bối cảnh kinh tế Nhật Bản đang đối mặt nhiều khó khăn, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường này vẫn ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 11% trong 11 tháng đầu năm.

Thủy sản
• 22:21 11/12/2025

Cứ 4 cua hoàng đế xuất sang châu Á, người Việt tiêu thụ 1 con

Một thống kê ấn tượng từ Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC) cho thấy, Việt Nam đã vươn lên trở thành thị trường tiêu thụ cua hoàng đế đỏ tươi sống lớn thứ hai tại châu Á. Nhu cầu ngày càng cao đối với hải sản cao cấp đang biến Việt Nam thành một "mỏ vàng" đầy tiềm năng.

Cua hoàng đế
• 22:21 11/12/2025
Some text some message..