Mua bán tôm giống “may nhờ, rủi chịu”

Từ năm 2010 đến nay, liên tiếp 3 vụ tôm rủi ro, thất bát, vùng nuôi tôm sú công nghiệp có diện tích thâm canh, bán thâm canh tập trung lớn ở Sóc Trăng - Bạc Liêu vẫn chưa xác định rõ tác nhân tôm chết. Dân nuôi tôm và cán bộ thú y, thủy sản khẳng định: Nghi can số 1 là chất lượng giống không đảm bảo…

tha tom giong
Cảnh thả tôm giống.

Đường đi tôm giống

Về vùng nuôi tôm ven biển Vĩnh Châu (Sóc Trăng) và Bạc Liêu, các hộ dân có ao nuôi tôm áp dụng kỹ thuật gần như giống nhau. Điều duy nhất khác biệt là cách thức mua tôm giống khác nhau. Các trang trại nuôi qui mô, mua số lượng lớn nên các công ty hay cơ sở cung cấp giống săn đón chào hàng, giao con giống đến tận ao. Chủ trang trại mua con giống, có điều kiện chi phí xét nghiệm, tầm soát bệnh đốm trắng, đầu vàng.

Đối với hộ có vốn, họ mua con giống theo mối thân quen là cơ sở mua bán giống có uy tín hoặc cùng một nhóm nông dân bà con cật ruột trong xóm cử ra đại diện thuê xe ra miền Trung chọn mua con giống chở về. Riêng những hộ nghèo nuôi nhỏ lẻ, thiếu vốn thường mua ghi nợ. Họ mua từ các cơ sở giống tại địa phương. Cơ sở giống đóng thùng chở đến giao tới ao tôm. Tất nhiên, vì nghèo nên càng không có điều kiện lấy mẫu kiểm tra trước khi thả. Nếu cơ sở bán tôm giống yếu, có mầm bệnh… thì “may nhờ, rủi chịu”, người nuôi không thể biết được.

Ông Trần Quốc Quang, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Mỹ Xuyên (Sóc Trăng) cho biết: Toàn huyện có 17.700 ha nuôi tôm, trong đó mô hình tôm - lúa chiếm phần lớn diện tích. Thế nhưng ở Sóc Trăng các cơ sở sản xuất tôm giống rất ít, chiếm phần nhiều là đại lý mua bán tôm giống. Nguồn cung tôm giống chủ yếu đưa về từ miền Trung hoặc do các công ty, cơ sở sản xuất giống từ Bạc Liêu, Cà Mau vận chuyển lên cho các đại lý. Thông thường người bán luôn nói tôm giống tốt, có kiểm dịch. Người mua nếu muốn kiểm tra mầm bệnh tự lấy mẫu mang đi xét nghiệm. Còn cơ quan kiểm dịch giống tại địa phương chủ yếu kiểm tra bằng mắt thường nên khó biết được tôm giống có mang mầm bệnh hay không.

Ông Sáu Ngoãn (Võ Hồng Ngoãn), chủ trang trại nuôi tôm vùng ven biển Bạc Liêu - xã Hiệp Thành, TP.Bạc Liêu nói: “Nói đến tôm giống có chất lượng hay không thật phức tạp vô cùng. Đối với mấy bệnh còi, nhiễm khuẩn thông thường có thể từ từ khắc phục. Sợ nhất là các bệnh đốm trắng, đầu vàng và chưa nói đến hoại tử gan tụy… người nuôi tôm tài giỏi mấy cũng bó tay. Bạc Liêu hiện có 4 trại sản xuất cung ứng giống số lượng lớn. Song nếu mua con giống sạch bệnh, qua kiểm tra chất lượng chỉ biết mức độ tương đối. Đơn cử trong một bể giống 500 ngàn con, bốc mẫu ngẫu nhiên 100-200 con đưa xét nghiệm, chiếm 3-5%.

Như vậy nếu cho kết quả tôm không bệnh cũng chưa có thể khẳng định cả bể tôm không mang mầm bệnh. Bởi vì thực tế, tôi kiểm soát chặt chất lượng như vậy nhưng khi thả vào ao nuôi, tôm vẫn bị hư chết. Hơn nữa, điều bất hợp lý và gây thiệt hại cho người nuôi tôm là trong khi các chủ cơ sở bán giống đều khẳng định tôm giống tốt, không có mầm bệnh. Nhưng sau khi người nuôi tôm lấy mẫu đi xét nghiệm, tự trả chi phí xét nghiệm, phát hiện có mầm bệnh, người nuôi tôm vẫn phải tự lãnh hậu quả. Còn cơ sở bán tôm giống chẳng những không chịu phí xét nghiệm mà còn phủi tay”.

Kiểm tra không xuể

Đa số ý kiến dân nuôi tôm và giới cán bộ chuyên ngành thủy sản đều cho rằng: Tôm giống khỏe đóng vai trò quan trọng, có thể đối phó, vượt qua một số bệnh thông thường. Do đó kiểm tra chất lượng con giống rất cần thiết. Tuy nhiên, hiện nay qua trình tự kiểm tra cho thấy bộc lộ quá nhiều bất cập, nhất là khi tôm vào vụ thả nuôi, con giống mua bán vận chuyển số lượng lớn thong dong xuôi ngược, kiểm tra không xuể.

Anh Trần Tuấn Phong, Phó phòng dịch tễ - Phụ trách trạm kiểm dịch giống thủy sản An Hiệp - Đại Hải, trên quốc lộ 1A là cửa ngỏ vào tỉnh Sóc Trăng cho biết: Trạm kiểm dịch có nhiệm vụ kiểm tra tôm giống thương phẩm. Nhưng kiểm tra lô hàng vận chuyển qua giấy kiểm dịch hợp lệ; kiểm tra bằng cảm quang, kính hiển vi. Nếu thấy nghi ngờ có dấu hiệu tôm bệnh cho lấy mẫu xét nghiệm PCR. Tuy vậy, trạm kiểm dịch không có chức năng đón chặn xe và chỉ có thể phối hợp cùng các cơ quan liên ngành. Do đó dù có lấy mẫu xét nghiệm cũng không thể giữ xe lại chờ kết quả xét nghiệm gửi về. Sau đó bất kể kết quả báo mẫu tôm đó có bệnh hay không thì số tôm giống ấy có khi đã thả xuống ao như chuyện đã rồi. Mặt khác, cho đến nay vẫn chưa có thông tư hướng dẫn cụ thể việc xử lý tôm giống phát hiện có bệnh sẽ tiêu hủy như thế nào? Đó là chưa nói đến người mua bán giống thường phản ứng dữ dội mỗi khi cán bộ chức năng tiến hành kiểm tra, kiểm soát.

Hiện nay bên cạnh quốc lộ 1A, cửa ngỏ đường bộ vào Sóc Trăng, Bạc Liêu có thêm tuyến đường nam sông Hậu, Quản lộ Phụng Hiệp…Trong tình hình tôm chết như vừa qua, dân nuôi tôm ở Sóc Trăng thả rải vụ, tôm giống vận chuyển ngày đêm trên khắp nẻo đường. Hiện nay Sóc Trăng có 10 cơ sở có trại sản xuất tôm giống, trong đó có 5 trại còn hoạt động. Bên cạnh đó 93 cơ sở kinh doanh tôm giống, giống thủy sản. Theo chức năng, Chi cục Thú y địa phương là quản lý điều kiện vệ sinh thú y của cơ sở giống; kiểm tra chất lượng con giống xuất - nhập tỉnh chủ yếu về mặt thủ tục nguồn gốc từ đâu và nơi đến. Đối với tôm bố mẹ, tôm thẻ có nguồn gốc nhập ngoại, cơ quan Thú y vùng VI kiểm tra từ sân bay. Cơ quan thú y địa phương xem như chỉ kiểm tra phần ngọn. Trong khi đó tại các cơ sở sản xuất giống trong nước tôm sú bố mẹ có khi khai thác bắt từ tự nhiên hay mua bán “chui” theo đường tiểu ngạch ai kiểm tra? Do vậy cơ sở bán tôm sú giống thương phẩm chất lượng sạch bệnh hay không thật khó xác định được. Đây là kẽ hở.

Một cán bộ thú y Chi cục Thú y Sóc Trăng đề nghị: Để chấn chỉnh tình hình quản lý chất lượng con giống cần hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý và hướng dẫn cụ thể cách xử lý các trường hợp sản xuất vận chuyển tôm giống có mang mầm bệnh. Trong đó, biện pháp sắp tới cần quản lý kiểm tra chặt chẽ yếu tố con giống từ đầu vào, từ các cửa ngõ xuất nhập cảnh và các cơ sở sản xuất con giống trong nước trước khi xuất bán đến vùng nuôi.

NNVN
Đăng ngày 19/10/2012
Dịch bệnh

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Nhật ký về quê

Quê hương là chùm khế ngọt, dù bạn có đi xa bao lâu thì quê hương cũng luôn mở vòng tay chào đón bạn quay trở về, nếu có một ngày bản thân cảm thấy mệt mỏi ở chốn sài gòn nhộn nhịp thì hãy tạm gác mọi chuyện về quê một chuyến nhé!

Tôm càng xanh.
• 13:44 20/05/2021

Bệnh hoại tử thần kinh (VNN) trên cá chẽm

Cá chẽm là một trong những đối tượng nuôi thương phẩm có giá trị cao và được ưa chuộng tại nhiều quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, một trong những thách thức nghiêm trọng đối với người nuôi cá chẽm hiện nay là bệnh hoại tử thần kinh do virus – còn gọi là Viral Nervous Necrosis (VNN) hoặc bệnh Betanodavirus. Đây là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt ở giai đoạn cá giống và cá con, có thể gây thiệt hại nặng nề lên tới 100% nếu không phát hiện và xử lý kịp thời.

Bệnh VNN trên cá chẽm
• 15:19 07/07/2025

Lỏng ruột trên tôm và những điều cần lưu ý

Trong nuôi trồng thủy sản, hiện tượng tôm bị lỏng ruột là một rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng, đặc trưng bởi tình trạng thành ruột mềm, dễ đứt gãy, phân tôm không kết dính. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhiễm khuẩn (Vibrio spp.), độc tố thức ăn hoặc stress môi trường, dẫn đến suy giảm chức năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng. Bệnh không chỉ tác động đến tốc độ tăng trưởng mà còn làm tăng tỷ lệ hao hụt, ảnh hưởng năng suất vụ nuôi.

Hình minh họa tôm thẻ
• 12:17 19/05/2025

Dịch bệnh TPD bùng phát trên tôm

Trong thời gian gần đây, dịch bệnh trên tôm tại các vùng nuôi trọng điểm đang diễn biến phức tạp, lan rộng nhiều khu vực với tỷ lệ thiệt hại ngày càng gia tăng. Đáng chú ý nhất là sự bùng phát mạnh của bệnh TPD (bệnh gan tụy cấp tính trên tôm), gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 07/05/2025

Peptide kháng khuẩn ứng dụng trong phòng bệnh tôm

Trong nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991 nhiều loại kháng sinh được bà con sử dụng có khả năng chống lại nhiều loại vi khuẩn gây bệnh tôm, bằng việc hòa vào nước tạt trực tiếp xuống ao nuôi khi tôm bị bệnh hay trộn vào thức ăn cho ăn trực tiếp để phòng bệnh. Đến năm 2024 hầu hết các chủng vi khuẩn có khả năng kháng đa số các loại kháng sinh.

Kháng khuẩn tôm
• 10:29 05/05/2025

Logistics ngành thủy sản – một điểm nghẽn trong chuỗi giá trị thủy sản Việt Nam

Việt Nam tự hào là một cường quốc xuất khẩu thủy sản, với kim ngạch hàng năm lên đến hàng tỷ USD. Thế nhưng, đằng sau những con số ấn tượng đó là một nghịch lý đáng báo động: giá trị gia tăng và lợi nhuận thực tế thu về chưa tương xứng với tiềm năng. Khi mổ xẻ chuỗi giá trị, một "điểm nghẽn" mang tính sống còn đã lộ rõ, đó chính là logistics. Đây không còn là một chi phí dịch vụ đơn thuần, mà đã trở thành rào cản lớn nhất kìm hãm sức bật của toàn ngành.

Điểm nghẽn trong Logistics
• 09:18 20/07/2025

Cá muối chua: Món ăn truyền thống và mối nguy cơ chết người từ độc tố Botulinum

Mới đây, vào ngày 15/7/2025, anh A Khởi (23 tuổi, dân tộc Xơ Đăng, tỉnh Quảng Ngãi) đã được đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ngãi 2 trong tình trạng nguy kịch. Nguyên nhân được xác định là ngộ độc Botulinum sau khi anh ăn cơm với món cá muối chua tự làm tại nhà. Vụ việc một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về mối nguy hiểm chết người ẩn sau món ăn dân dã, biến một đặc sản truyền thống thành nguồn cơn của những bi kịch.

Ngộ độc Botulinum
• 09:18 20/07/2025

Ban đêm ở trại tôm: Nhìn thấu nguy cơ để giữ chắc mùa vụ

Trong khi người nuôi đã say giấc, ao tôm vẫn không ngừng "sôi động" với hàng loạt diễn biến môi trường, sinh vật phân hủy, và những nguy cơ tiềm tàng. Vậy ban đêm nuôi tôm làm sao cho đạt kết quả? Bài viết sau sẽ giúp bạn "nhìn thấu bóng tối", giữa mùa vụ nhiều rủi ro.

Ao nuôi tôm vào ban đêm
• 09:18 20/07/2025

Thủy sản Hùng Vương lại bị xử phạt

Từng là doanh nghiệp dẫn đầu ngành xuất khẩu cá tra Việt Nam, Công ty Cổ phần Hùng Vương (mã chứng khoán: HVG) đang đối mặt với một tương lai bất định khi liên tiếp vướng vào các vi phạm pháp luật và gánh nặng tài chính khổng lồ.

thủy sản Hùng Vương
• 09:18 20/07/2025

Trung quốc vượt Mỹ, trở thành thị trường thủy sản số 1 của Việt Nam

Số liệu thống kê 6 tháng đầu năm 2025 đã xác nhận Trung Quốc đã vượt qua Mỹ để trở thành thị trường nhập khẩu lớn nhất của thủy sản Việt Nam. Với kim ngạch xuất khẩu đạt 1,1 tỷ USD, thị trường tỷ dân này không chỉ cho thấy sức mua khổng lồ mà còn đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải có một chiến lược tiếp cận bài bản và chuyên nghiệp hơn.

tôm thẻ chân trắng
• 09:18 20/07/2025
Some text some message..