Dự báo, cá tra Việt Nam vào thị trường Mỹ sẽ khó khăn hơn do phía Mỹ thay đổi cách quản lý từ ngày 2/8 vừa qua.
Cụ thể theo lộ trình do phía Mỹ đưa ra, từ ngày 2/8, thay vì ngày 1/9, Mỹ đã chính thức áp dụng chương trình giám sát cá da trơn (Farm Bill) đối với các sản phẩm cá da trơn xuất khẩu của Việt Nam, chủ yếu là cá tra (sớm hơn 1 tháng so với kế hoạch ban đầu). Đây sẽ là một bất lợi nữa cho xuất khẩu thủy sản của nước ta trong thời gian tới.
Về nội dung của Farm Bill, một trong những thay đổi cơ bản là Mỹ sẽ thực hiện kiểm tra 100% các lô hàng thay vì kiểm tra có xác suất như trước đây. Tuy nhiên, việc kiểm tra 100% chỉ tiến hành đối với các nội dung như thực tế lô hàng, các hồ sơ lô hàng như giấy kiểm tra chứng nhận về an toàn thực phẩm, bao gói, nhãn mác, các chỉ tiêu ngoại quan, cảm quan…
Còn việc lấy mẫu để phân tích các chỉ tiêu về dư lượng hóa chất, kháng sinh thì vẫn được tiến hành theo xác suất. Việc lấy mẫu để phân tích theo xác suất thế nào sẽ phụ thuộc vào lịch sử của nhà xuất khẩu và chủng loại sản phẩm.
Theo quy định Farm Bill, nếu phát hiện lô hàng của doanh nghiệp (DN) vi phạm về an toàn thực phẩm, Mỹ sẽ lập tức bắt buộc 100% các lô hàng sau đó của DN đó phải lấy mẫu phân tích đối với 85 chỉ tiêu về kháng sinh và 106 chỉ tiêu về thuốc bảo vệ thực vật... Cho đến khi DN thực hiện điều tra xác định nguyên nhân và triển khai biện pháp khắc phục, được cơ quan có thẩm quyền nước xuất khẩu chứng nhận thì phía Mỹ mới xem xét thẩm tra để gỡ bỏ chế độ kiểm tra 100% cho DN vi phạm.
Việc tồn dư hóa chất, kháng sinh trong các lô hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam đã được cảnh báo từ lâu. Song đây vẫn là vấn đề mà ngành thủy sản sẽ tiếp tục phải xử lý trong thời gian tới.
Theo Cục Quản lí chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), 6 tháng đầu năm 2017, số lượng các lô hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường lớn như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản bị cảnh báo về dư lượng hóa chất, kháng sinh đã giảm. Nhưng tại thị trường Mỹ, số lượng các lô hàng vi phạm lại có chiều hướng tăng trong thời gian gần đây. Cụ thể, cả giai đoạn 2014 - 2015 chỉ có 6 lô bị Hoa Kỳ cảnh báo thì riêng 6 tháng đầu năm nay đã có 7 lô vi phạm. Tại thị trường Mỹ, các lô hàng bị cảnh báo chủ yếu do phát hiện kháng sinh cấm hoặc vượt giới hạn tồn dư cho phép.
Thay đổi để thích ứng
Trao đổi với báo Tin Tức, ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết, qua trao đổi với các DN xuất khẩu cá tra thì chưa thấy DN phản ánh gặp khó khăn gì, một phần do thời gian áp dụng quy định mới chưa lâu.
Lo lắng lớn nhất của các DN là vấn đề kho chỉ định của Mỹ, nơi các lô cá tra được đưa đến bảo quản để kiểm tra trước khi thông quan không đáp ứng yêu cầu. Vấn đề này đang được các nhà nhập khẩu Mỹ cùng DN Việt Nam tìm cách giải quyết.
Theo ông Hòe, từ khi các DN xuất khẩu cá tra của Việt Nam bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá thì hiện chỉ có khoảng 3 DN được chịu mức thuế thấp hoặc 0% đối với mặt hàng phi lê cá tra đông lạnh là vẫn đang xuất khẩu sang Mỹ. Còn lại phần lớn DN cá tra đã ngừng giao dịch với thị trường Mỹ.
"Không phải các DN của ta không đủ điều kiện xuất khẩu cá tra vào Mỹ mà với mức thuế suất ấn định, DN Việt không thể xuất khẩu được do cá tra vào Mỹ giá cao, khó cạnh tranh với hàng trong nước", ông Hòe nói.
Thực tế, những DN bị Mỹ áp mức thuế bán phá giá cao đã chuyển hướng sang các thị trường khác. Do đó, quy định mới của Mỹ sẽ không tác động quá nhiều đến toàn ngành cá tra. Tuy nhiên, đó cũng sẽ là cơ hội để các DN thay đổi phương thức làm ăn, không chạy theo cạnh tranh về giá mà đầu tư nhiều hơn vào chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn của các thị trường khó tính.
Về phía Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề nghị UBND các địa phương chỉ đạo triển khai quyết liệt về quản lí, kiểm soát sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc thú y, chất xử lý cải tạo môi trường, hóa chất, kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản để giảm thiểu các lô hàng vi phạm, tạo điều kiện đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản.
Bên cạnh đó, các DN cũng phải tuyên truyền, phổ biến quy định về sử dụng hóa chất, kháng sinh cho người nuôi, đồng thời cần có hệ thống tự kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm đối với nguồn nguyên liệu dùng để chế biến, tránh các rủi ro khi xuất khẩu.
Trước đó, liên quan đến việc Mỹ chính thức áp dụng đạo luật nông trại (Farm Bill), Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, các cơ quan, hiệp hội liên quan theo dõi sát tình hình, nghiên cứu, nắm chắc quy định và việc thực thi đạo luật nông trại của Mỹ để có biện pháp chỉ đạo, điều hành phù hợp, hướng dẫn DN chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đáp ứng quy định nhập khẩu của Mỹ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong hoạt động xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ.
_1750388726.jpg)
_1749784723.jpg)
_1750388726.jpg)
