Nuôi trồng hay đánh bắt

Vấn đề về các lệnh cấm việc buôn bán cá có nguồn gốc từ đánh bắt ngoài môi trường tự nhiên đã gây ra sự chia rẽ trong Hiệp hội Thú y Anh (BVA). Trong khi kế hoạch này đã được hệ thống phân cấp BVA, Hiệp hội Cá thú y (FVS) ủng hộ - một bộ phận chuyên môn của BVA, đã lên tiếng phản đối quyết liệt ý tưởng này.

Đánh bắt cá
Việc buôn bán cá có nguồn gốc từ đánh bắt cá ngoài môi trường tự nhiên gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Ảnh: offthescaleangling.ie

Những cuộc tranh luận 

Cuộc tranh luận đã nổ ra bởi một bản thảo được trình lên hội đồng BVA, trong đó có đề xuất ủng hộ “lệnh cấm nhập khẩu tất cả các động vật hoang dã bị đánh bắt (kể cả còn sống) vì lý do không bảo tồn, bao gồm cả cá” 

Nếu lệnh cấm được ban hành, hoạt động buôn bán cá cảnh từ biển sẽ chịu tác động lớn nhất, 90% động vật biển thủy sinh được dùng trong cả bể nuôi cá tư nhân và công cộng đều từ việc đánh bắt. Lệnh cấm này theo những người ủng hộ là sẽ mang lại phúc lợi cho động vật phát triển nhất là các sinh vật biển phổ biến. 

Mối quan tâm về phúc lợi 

Lệnh cấm bị phản đối bởi Tiến sĩ Matthijs Metselaar, Phó chủ tịch cấp cao của FVS, cho rằng nó không có cơ sở khoa học và các giải pháp thay thế được đề xuất bởi những người đứng sau lệnh cấm sẽ có tác động tiêu cực đáng kể đến môi trường sống, mạng lưới kinh tế xã hội và phúc lợi của cá. 

Cá ngựaCá ngựa được đánh bắt đem đi làm khô dùng là thuốc chữa bệnh chô người Trung Quốc. Ảnh: giornaledellavela.com

Metselaar cho biết thêm “Nếu nhìn vào những gì đã xảy ra với việc buôn bán cá ngựa sau khi các cơ quan thương mại của Anh quyết định chỉ tiêu thụ các vật nuôi nhốt, sẽ thấy rằng lệnh cấm đánh bắt sống không phải lúc nào cũng có tác dụng như dự kiến. Giờ đây, tất cả cá ngựa trong hồ đều được nuôi nhốt, còn cá thể hoang dã hiện được đánh bắt làm khô và bán ra với số lượng lớn và giá thấp - dùng làm thuốc chữa bệnh cho người Trung Quốc. Chúng ta nên mở rộng tầm nhìn của mình và nhìn nhận vấn đề này từ một khía cạnh sức khỏe và ngành đánh bắt động vật hoang dã là một phần của mạng lưới rộng lớn mang lại những lợi ích xã hội tích cực.” 

Một báo cáo gần đây của Hiệp hội buôn bán thủy sinh cảnh (OATA) do Metselaar đưa ra, đã liệt kê những lợi ích kinh tế xã hội chính mà hoạt động buôn bán đánh bắt động vật sống đem lại, đặc biệt là đối với các hộ dân ven biển xa xôi.  

Hầu hết cá đánh bắt được đều đến từ các khu vực mà nếu không đánh bắt những loài này thì kế sinh nhai của người dân nơi đây sẽ chuyển sang hoạt động phá hoại môi trường hơn, chẳng hạn như khai thác gỗ hoặc đánh bắt thương mại 

Điều quan trọng phải thừa nhận rằng đánh bắt các động vật hoang dã đóng vai trò trong việc duy trì nền kinh tế ở địa phương vì hàng chục nghìn ngư dân và cộng đồng ở vùng sâu vùng xa có ít cơ hội việc làm hơn và ít được cung cấp phúc lợi. Hơn thế, báo cáo lập luận rằng đánh bắt cá cảnh có lợi ích nhất định trong việc bảo tồn.  

Mối quan tâm về nuôi trồng thủy sản 

FVS chỉ ra thực tế rằng các chương trình nhân giống cho các loài cá cảnh phổ biến đã mang lại những phúc lợi riêng, họ ủng hộ điều này. Hiện các thành viên của FVS đã và đang giải quyết các vấn đề phúc lợi trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, các vấn đề hiện tại không chứng minh rằng đây là một giải pháp có thể thay thế cho việc đánh bắt cá từ tự nhiên. 

Cá vàngFVS ủng hộ việc nhân giống cho các loài cá cảnh phổ biến đã mang lại những phúc lợi riêng. Ảnh: agrifarming.in

Có một số loài cá cảnh biển đã được nuôi trong điều kiện nuôi nhốt, chẳng hạn như cá tang xanh và cá hề, xuất hiện trong các bộ phim Hollywood. Việc lấy những loài này từ tự nhiên được thực hiện một cách bền vững (không có vấn đề về phúc lợi) mà không có bất kỳ tác động xấu nào đến quần thể hoang dã. 

Tiến sĩ cho biết thêm “Khoảng 700 loài được nhập khẩu vào nước Anh, trong đó khoảng 100 loài chiếm phần lớn. Bạn sẽ nhanh chóng nhận ra rằng không chỉ khó tối ưu hóa các chương trình nhân giống cho 100 loài đó. Cũng không chắc 600 con kia có thể được lai tạo trên cơ sở hiệu quả kinh tế, làm ảnh hưởng đến phúc lợi của chúng.”  

Nguyên nhân do đâu mà lệnh cấm này lại tạo ra nhiều ý kiến trái chiều như vậy 

Số lượng loài cá không bị ảnh hưởng 

Nghiên cứu chỉ ra rằng hầu hết các loài sinh vật biển sống trong các thủy cung đều bị đánh bắt khi chúng còn nhỏ. Các loài sinh vật biển sinh ra một số lượng lớn cá con do tỷ lệ sống sót trong tự nhiên thấp, do đó việc thu hoạch một phần nhỏ trong số này có thể sẽ ít tác động đến trữ lượng sinh vật hoang dã. 

So với hầu hết các loài chim, động vật có vú và bò sát, cá có số lượng con cao hơn đáng kể, liên quan đến tỷ lệ tử vong và ăn thịt cao. Việc lấy một tỷ lệ phần trăm những cá thể này không ảnh hưởng đến tình trạng quần thể chung của loài đó.

Cá bướmCá có số lượng con cao hơn không đáng kể không ảnh hưởng đến tình trạng quần thể chung của loài đó. Ảnh: wallpapershome.com

Ít ứng dụng vào thực tiễn 

Kết quả của những dữ liệu này lập luận rằng hệ thống phân cấp BVA đang phớt lờ tính khoa học và họ đưa ra những quyết định dựa trên những ý tưởng đã định trước.  

Một loạt bằng chứng khoa học ủng hộ quan điểm đánh bắt thủy sinh được FVS đưa ra, trong khi những người phản đối và bác bỏ những quan điểm này không đưa ra được bằng chứng nào và chỉ dựa trên quan điểm của họ, những gì có vẻ là kinh nghiệm cá nhân. 

Các nhà khoa học cho hay vì lệnh cấm này không có bằng chứng khoa học cụ thể, họ kêu gọi BVA hãy lắng nghe hoặc cứ tiếp tục và lùi lệnh cấm mà không có sự ủng hộ từ phía họ.  

Nếu thực sự có vấn đề quan trọng xung quanh việc đánh bắt cá tự nhiên, các nhà nghiên cứu sẽ sẵn lòng lắng nghe. Trái lại, FVS sẽ giữ nguyên tuyên bố trong chính sách về cá với tư cách là một bộ phận chuyên môn của BVA. Tại thời điểm đó, FVS cũng sẽ đưa ra một tuyên bố về lý do tại sao họ không ủng hộ chính sách đã được đề xuất và bảo vệ các thành viên của FVS trước bất kỳ thiệt hại nào gây ra cho nghề thú y và bác sĩ thú y về cá nói riêng.  

Biện pháp thay thế FVS 

Thay vì chấp nhận sự cần thiết của một lệnh cấm toàn diện, FVS đang ủng hộ việc đưa ra một chính sách cụ thể về việc đánh bắt cá tự nhiên để buôn bán như vật nuôi, thay vì gộp chung chúng với các loài chim và bò sát. 

Tuyên bố từ FVS, do sự khác biệt đáng kể về hệ sinh thái, chăn nuôi và quản lý cá khiến chúng ta không thể đưa chúng vào chính sách BVA NTCA, chính sách hiện hành về đánh bắt tự nhiên. 

Đánh bắt cáFVS ủng hộ ủng hộ về việc đánh bắt cá tự nhiên. Ảnh: pixelstalk.net

Một chính sách riêng biệt về phúc lợi cho cá được chúng tôi đề xuất và FVS sẵn lòng ủng hộ. Chính sách này có thể bao gồm cá cảnh, nuôi trồng thủy sản (vì điều này không được đề cập trong chính sách bền vững), câu cá và thậm chí có thể là cá được đánh bắt vì mục đích thương mại. 

“Ngành công nghiệp đã chứng minh rằng họ rất giỏi trong việc tự điều chỉnh. Hãy cho chúng tôi thấy những lỗi sai và chúng tôi sẽ sửa chữa nó kịp thời, vì chúng tôi rất quý trọng loài cá và muốn mang đến cho chúng một cuộc sống tốt hơn” Metselaar cho biết thêm. 

FVS đã thảo luận với Hiệp hội Động vật học Thú y Anh để tìm kiếm các giải pháp khả thi và đã có được một số tiến bộ để đạt được thỏa hiệp về vấn đề này. 

Hướng đi trong tương lai 

Trong khi nhiều thành viên của BVA vẫn chưa quyết định, thì lập trường của FVS đã giúp trì hoãn quyết định cuối cùng và FVS đã được tạo cơ hội cung cấp thêm bằng chứng để giải thích cho lựa chọn của họ. 

FVS sẽ quay trở lại cuộc tranh luận về động vật đồng hành phi truyền thống vào tháng 6 với nhiều bằng chứng khoa học hơn. BVA sẽ thảo luận lại nó trong cuộc họp hội đồng tiếp theo của họ, dự kiến diễn ra vào giữa tháng Bảy năm nay. 

Đăng ngày 22/09/2022
Nhất Linh @nhat-linh
Đánh bắt

Tiềm năng của Astaxanthin trong kháng bệnh do Vibrio

Tiềm năng của astaxanthin khi hoạt động như một chất bảo vệ chống lại stress oxy hóa, giúp tăng đề kháng bệnh do Vibrio gây ra trên cá chẽm.

Astaxanthin
• 11:50 11/08/2021

Vắc xin kép S. agalactiae và S. iniae - Triển vọng phòng bệnh cao

Vắc xin kép S. agalactiae và S. iniae mang đến triển vọng phòng bệnh cao trên cá chẽm.

cá chẽm
• 18:27 22/07/2021

Liều lượng dùng rong nâu để kích thích miễn dịch cá chẽm

Rong nâu Sargassum polycystum mang đến tiềm năng kích thích miễn dịch trong nuôi cá chẽm.

cá chẽm
• 09:02 29/12/2020

Bài học Malaysia: Đừng để phải “gồng mình” chống kim loại nặng!

Nhiễm độc kim loại nặng trong sản phẩm thủy sản là mối nguy lớn. Tuy chưa chắc nồng độ cao đã có khả năng gây hại, nhưng kim loại nặng vẫn làm người tiêu dùng dè dặt hơn với thủy sản.

Cá chẽm.
• 10:46 15/10/2020

An Giang xử lý nghiêm hành vi khai thác hải sản IUU

Sáng 7/11/2025, tại cuộc họp báo của UBND tỉnh An Giang, Sở NN&MT có báo cáo cho biết, tỉnh đã xử lý nghiêm các hành vi khai thác hải sản IUU, sẵn sàng đón Đoàn Thanh tra EC lần thứ 5 làm việc gỡ “thẻ vàng”.

Họp
• 09:00 09/11/2025

Phải chấm dứt khai thác hải sản IUU trước ngày 15/11/2025

Chiều 30/9, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 15 Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản IUU

Khai thác thủy sản
• 10:57 02/11/2025

Khánh Hòa: Bế giảng khóa tập huấn chống khai thác thủy sản bất hợp pháp

Ngày 31-10, tại phường Bắc Nha Trang, Trường Đại học Nha Trang phối hợp với Cơ quan Quản lý nghề cá Australia và Cơ quan Khoa học và Công nghệ của Chính phủ Australia tổ chức bế giảng khóa tập huấn chống khai thác thủy sản bất hợp pháp - Dự án IUU khóa 3 năm 2025. Chương trình do Chính phủ Australia tài trợ.

Chống khai thác IUU
• 09:42 01/11/2025

Quảng Trị: Lãnh đạo UBND tỉnh kiểm tra công tác chống khai thác IUU và tình hình nuôi trồng thủy sản

Sáng 10/10, đồng chí Hoàng Nam, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đi kiểm tra công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) và mô hình nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh. Cùng đi có đại diện lãnh đạo các sở, ngành, địa phương liên quan.

IUU Quảng Trị
• 18:01 10/10/2025

4 bộ phận của cua biển dù ngon mấy cũng không được ăn nếu muốn an toàn sức khỏe

Cua biển, với thịt chắc, gạch béo ngậy, luôn là món khoái khẩu của nhiều người. Tuy nhiên, ít ai biết rằng trong "kho báu" ấy lại ẩn chứa 4 bộ phận tưởng chừng ngon lành nhưng lại cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe. Cùng khám phá chúng là gì và tại sao bạn tuyệt đối không nên ăn chúng.

Cua biển
• 02:08 28/12/2025

“Bản đồ” ngành tôm năm 2026, Việt Nam đứng ở đâu?

Trong giai đoạn sắp tới, ngành tôm Việt Nam được kỳ vọng sẽ từng bước đặt trọng tâm vào chế biến sâu như một hướng đi chiến lượ

Tôm thẻ
• 02:08 28/12/2025

Độc lạ: Nước Anh cấm luộc tôm hùm khi còn sống

Chính phủ Anh đã công bố kế hoạch cấm hành vi luộc sống tôm hùm, cua và các loài giáp xác khác. Đây là một phần trong chiến lược phúc lợi động vật mới, dựa trên cơ sở khoa học rằng các loài vật này có thể cảm nhận được nỗi đau.

Tôm
• 02:08 28/12/2025

Thương lái đang thay đổi cách mua tôm như thế nào?

Trong bối cảnh ngành tôm Việt Nam năm 2025 đang phục hồi mạnh mẽ nhưng phải đối mặt với các rào cản thương mại phức tạp, chân dung của "thương lái" đã có sự thay đổi mang tính bước ngoặt.

Tôm
• 02:08 28/12/2025

Vietagros 2026: Thúc đẩy xu hướng tiêu dùng xanh

Trong xu thế phát triển hiện nay, sản xuất và tiêu dùng xanh không chỉ là lựa chọn của xã hội hiện đại mà còn là hướng đi tất yếu để xây dựng nền kinh tế bền vững.

Tôm thẻ
• 02:08 28/12/2025
Some text some message..