Phúc lợi động vật và vấn đề cắt mắt tôm trong sinh sản nhận tạo

Trong sản xuất giống, đặc biệt là nhóm giáp xác 10 chân, cắt cuống mắt là một phương pháp phổ biến. Kỹ thuật này bao gồm loại bỏ một hoặc hơn một cuống mắt của con vật bằng cách dập, cắt, đốt, hoặc thắt chặt bằng dây. Điều này sẽ kích thích đẻ trứng và rút ngắn thời gian thành thục sinh dục. Tuy nhiên, hiên nay vấn đề này được chú ý đến nhiều hơn khi trong ngành đề cập về phúc lợi động vật.

Mắt tôm thẻ chân trắng
Ở Việt Nam, phúc lợi động vật là một khái niệm còn mới mẻ. Ảnh: nguoinuoitom.vn

Phúc lợi động vật (animal welfare) là một khái niệm phức tạp liên quan đến cả thể chất, tinh thần và tính tự nhiên của con vật. Đó là mối quan tâm toàn cầu vì nó có ý nghĩa rất lớn không chỉ đối với con vật mà cả đối với con người, xã hội và môi trường. Ở Việt Nam, phúc lợi động vật là một khái niệm còn mới mẻ, chưa phải là một bộ phận cấu thành truyền thống trong chương trình giáo dục và đào tạo, chưa được quan tâm nhiều trong nghiên cứu khoa học cũng như thực hành chăn nuôi-thú y.

Tuy nhiên, gần đây nhận thức và thái độ của cộng đồng, người chăn nuôi, giới học thuật và giới lập pháp về phúc lợi động vật đang được cải thiện cùng với sự phát triển của xã hội. Để phát triển hơn nữa và hội nhập được với thế giới thì nhất thiết chúng ta phải đưa phúc lợi động vật vào các chương trình đào tạo, nghiên cứu cũng như áp dụng trong thực tiễn sản xuất và xã hội. 

Một trong những khái niệm được sử dụng rộng rãi về phúc lợi động vật là “Năm Không” do Hội đồng phúc lợi động vật nông nghiệp Anh đề xuất năm 1992. Trong khi phúc lợi có các khía cạnh khác nhau, “Năm Không” cung cấp một bản tóm tắt các khía cạnh chính của phúc lợi động vật như sau: - Không bị đói khát - Không bị đau đớn, tổn thương và bệnh tật - Không bị khó chịu - Không bị sợ hãi và khổ sở - Không bị hạn chế các tập tính tự nhiên. “Năm Không" là điểm khởi đầu tốt cho việc đánh giá phúc lợi động vật. 

Các con tôm khác có thể ăn con mới lột xác vì chúng không thể tự bảo vệ khi không có lớp vỏ cứng. Ảnh: Tép Bạc

Phức hệ cơ quan X tuyến xoang trong cuống mắt của các loài giáp xác sinh ra và chứa các nội tiết tố. Có một nội tiết tố đặc biệt gọi là nội tiết tố ức chế tuyến sinh dục (viết tắt là GIH) có chức năng kiểm soát các cơ quan sinh sản và thời điểm các cơ quan này trở nên thành thục. Nội tiết tố này cũng tác động đến thời điểm con cái đẻ trứng. Loại bỏ tuyến này đẩy nhanh quá trình thành thục sinh dục và khiến con vật đẻ trứng sớm hơn. Một nội tiết tố khác bị tác động bởi cắt cuống mắt là nội tiết tố ức chế lột xác (viết tắt là MIH).

Sau khi cắt cuống mắt, quá trình lột xác bị kích thích. Lột xác tiêu tốn rất nhiều năng lượng của con vật. Chúng sẽ trở nên mệt mỏi và căng thẳng. Con vật sẽ khó sinh sản hơn, đặc biệt trong các môi trường nuôi thâm canh. Tôm mới lột xác có cơ thể rất mềm. Các con tôm khác có thể ăn con mới lột xác vì chúng không thể tự bảo vệ khi không có lớp vỏ cứng. Các nội tiết tố quan trọng khác không thể tiết ra hoàn toàn, gây ra các vấn đề về sức khỏe tôm liên quan đến nội tiết tố. Điều này khiến tỉ lệ sống của tôm bố mẹ giảm xuống, số lượng và chất lượng của tôm con giảm, đề kháng yếu, khả năng sinh sản cạn kiệt, giảm trọng lượng và căng thẳng. 

Đăng ngày 12/07/2024
Hồng Huyền @hong-huyen
Kỹ thuật
Bình luận
avatar

Điều khiển hệ vi khuẩn đường ruột tôm là chìa khóa để kháng Vibrio

Vibriosis là một loại những bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Vibrios, gây ra thiệt hại kinh tế đáng kể. Để chống lại vấn đề này, các nhà khoa học đã tìm cách phát triển tôm có khả năng kháng bệnh di truyền ổn định.

Đường ruột tôm
• 11:20 02/08/2024

Thời điểm bổ sung khoáng hợp lý cho tôm

Việc bổ sung khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của tôm. Khoáng chất không chỉ giúp tôm xây dựng hệ xương vững chắc mà còn hỗ trợ quá trình trao đổi chất, tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu, người nuôi cần nắm rõ thời gian và cách thức bổ sung khoáng hợp lý cho tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:01 02/08/2024

Làm sao để biết tôm thiếu hoặc đủ mồi?

Quản lý, kiểm soát lượng thức ăn cho tôm là yếu tố quan trọng không kém trong việc góp phần nâng cao năng suất của vụ nuôi. Bên cạnh đó, chất lượng và lượng thức ăn tôm tiêu thụ hàng ngày cũng là một trong những dấu hiệu giúp người nuôi nhận biết và có phương pháp xử lí thích hợp khi phát hiện bất thường.

Nhá tôm
• 09:45 01/08/2024

Yếu tố then chốt giúp người nuôi dễ bán và bán với giá cao hơn

Nuôi tôm là một ngành công nghiệp phát triển mạnh mẽ và có nhiều tiềm năng. Để đạt được lợi nhuận cao, việc bán tôm với giá tốt là một yếu tố quan trọng. Dưới đây là những yếu tố then chốt giúp người nuôi tôm bán sản phẩm của mình với giá cao hơn.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:56 30/07/2024

Xây dựng hình ảnh tích cực cho cá tra Việt Nam để mở rộng thị trường

Hiện nay cá tra Việt đang chịu sự cạnh tranh từ các nước bạn. Do đó, ngành thủy sản đang có những hướng đi tích cực, đổi mới nhằm xây dựng hình ảnh, thương hiệu cho cá tra của nước ta, nhằm mục đích mở rộng thị trường toàn cầu.

Cá tra
• 08:54 05/08/2024

Điều khiển hệ vi khuẩn đường ruột tôm là chìa khóa để kháng Vibrio

Vibriosis là một loại những bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Vibrios, gây ra thiệt hại kinh tế đáng kể. Để chống lại vấn đề này, các nhà khoa học đã tìm cách phát triển tôm có khả năng kháng bệnh di truyền ổn định.

Đường ruột tôm
• 08:54 05/08/2024

Giải pháp phát triển vượt rào cản gia nhập thị trường

Vụ Khoa học và Công nghệ của Bộ Công Thương cho rằng, nông thủy sản vùng ĐBSCL đang đứng trước thách thức phải chuyển đổi để mở rộng, gia nhập thị trường. Việc xác định cụ thể những rào cản được xem là điểm khởi đầu và là nền tảng để phát triển các chuỗi giá trị từ khâu sản xuất, chế biến, tiêu thụ một cách hiệu quả, bền vững. Đây sẽ là khâu đột phá, giải quyết được các khâu tiếp theo trong chuỗi giá trị.

Tôm nguyên liệu
• 08:54 05/08/2024

ADG và FCR có gì giống và khác nhau?

Trong nuôi tôm, ADG và FCR là hai chỉ số quan trọng giúp người nuôi đánh giá hiệu quả của quá trình nuôi. Cả hai chỉ số này đều liên quan đến sự phát triển và năng suất của tôm, nhưng chúng có cách tính toán và ý nghĩa khác nhau. Hiểu rõ về ADG và FCR sẽ giúp người nuôi tối ưu hóa quy trình nuôi, cải thiện năng suất và giảm chi phí. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về hai chỉ số này cùng Tép Bạc nhé!

Tôm thẻ đẹp
• 08:54 05/08/2024

Thời điểm bổ sung khoáng hợp lý cho tôm

Việc bổ sung khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của tôm. Khoáng chất không chỉ giúp tôm xây dựng hệ xương vững chắc mà còn hỗ trợ quá trình trao đổi chất, tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu, người nuôi cần nắm rõ thời gian và cách thức bổ sung khoáng hợp lý cho tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 08:54 05/08/2024
Some text some message..