Bệnh vi bào tử trùng (EHP)
Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) là một loại ký sinh trùng nội bào bắt buộc, hình thành bào tử, chủ yếu lây nhiễm qua đường tiêu hóa của tôm. Bệnh EHP lây nhiều nhất theo chiều ngang khi tôm ăn thịt đồng loại, hay tôm khỏe sống chung với tôm bệnh, bệnh còn lây nhiễm trong nguồn nước, đất, các dụng cụ nuôi trồng từ ao này sang ao khác. Bệnh cản trở đáng kể sự phát triển của tôm, gây thiệt hại đáng kể cho người nuôi tôm. Bởi vì bệnh EHP không gây chết tôm hàng loạt mà làm cho tôm nuôi chậm lớn, gây thiệt hại về kinh tế và môi trường do khả năng tồn lưu mầm bệnh EHP trong ao nuôi là khá cao từ vụ này sang vụ khác và khó xử lý triệt để.
Hiện nay, thế giới chưa có thuốc điều trị bệnh vi bào tử trùng EHP. Vì vậy, việc phòng, chống bệnh chủ yếu dựa vào việc áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp kỹ thuật trong quản lý ao nuôi (quản lý con giống, thức ăn, môi trường nuôi, quy trình nuôi...).
Hiện tại bệnh EHP đã được báo cáo ở một số quốc gia như: Trung Quốc, Việt Nam, Brunei, Malaysia, Indonesia, Ấn Độ và Venezuela…
Tầm quan trọng khi chẩn đoán nhanh tôm mắc bệnh
Do không có các triệu chứng lâm sàng rõ ràng trong thời gian ngắn, do đó khi nuôi tôm nhiễm bệnh trong tháng đầu tiên tôm thường vẫn phát triển tương đối bình thường nhưng sau khi tôm đạt trọng lượng khoảng 3-4 gram/con thì tôm cũng chậm lớn dần càng nuôi lâu càng gây tốn kém chi phí, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi. Do đó để giảm tổn thất cho người nuôi tôm cần phát triển một phương pháp hiệu quả để phát hiện tôm nhiễm bệnh EHP, đặc biệt là đối với giai đoạn đầu nhiễm bệnh. Hiện nay, các phương pháp phát hiện bệnh vi bào tử trùng EHP là phương pháp sử dụng kính hiển vi và chẩn đoán phân tử. Tuy nhiên, việc chẩn đoán còn phụ thuộc chủ yếu vào tay nghề chuyên môn và nhận định của các kỹ thuật viên.
Bằng các kỹ thuật chẩn đoán PCR có thể phát hiện bệnh EHP trên ao nuôi tôm thương phẩm, tôm giống. Sự gia tăng độ nhạy và độ đặc hiệu của chẩn đoán phân tử để phát hiện tôm nhiễm bệnh EHP, chẳng hạn như PCR, qPCR, nested PCR, khuếch đại ADN ở điều kiện đẳng nhiệt thông qua cấu trúc vòng (LAMP), v.v. đã được báo cáo rộng rãi. Tuy nhiên, ai cũng biết rằng gen SSU rRNA trong số các microsporidia, có thể cho kết quả dương tính giả. Do đó cần chọn mục tiêu chẩn đoán cụ thể hơn.
Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng với nghiên cứu của mình, họ muốn cung cấp một phương pháp phát hiện bệnh EHP thuận tiện hơn cho ngành nuôi tôm.
“Việc sử dụng phương pháp PTP2-qPCR được khuyến nghị để phát hiện sớm sự lây nhiễm bệnh EHP và việc sử dụng kính hiển vi phù hợp hơn để theo dõi bệnh EHP trên thực tế. Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng phương pháp tổng hợp này có thể phục vụ cho việc phát hiện bệnh EHP trong suốt thời gian nuôi tôm và cung cấp tài liệu tham khảo cho nghiên cứu dịch tễ học về bệnh EHP ”.
Theo các nhà nghiên cứu, đây là phương pháp đầu tiên tích hợp qPCR và kính hiển vi để phát hiện bệnh EHP.
“Trong nuôi tôm, khi tôm nhiễm bệnh EHP nghiêm trọng có thể phát hiện trực tiếp dưới kính hiển vi, còn khi nhiễm bệnh EHP nhẹ có thể phát hiện bằng qPCR. Sự kết hợp của hai phương pháp này không chỉ giúp cho kết quả xét nghiệm chính xác hơn mà còn ngăn ngừa và kiểm soát EHP một cách kịp thời và hiệu quả ”, các nhà nghiên cứu kết luận.
Integrated qPCR and Staining Methods for Detection and Quantification of Enterocytozoon hepatopenaei in Shrimp Litopenaeus vannamei by Lijun Wang, Qing Lv, Yantong He, Ruocheng Gu, Bingqian Zhou, Jie Chen, Xiaodong Fan, Guoqing Pan, Mengxian Long, Zeyang Zhou.
_1745377698.jpg)
_1744945325.jpg)
_1744081756.jpg)
_1742437905.jpg)
_1745377698.jpg)
