Quảng Ngãi: Dựng nò săn tôm

Cùng với sự suy giảm nguồn lợi thủy sản, số nò ở vùng nước “chè hai”- nơi giao thoa giữa nước ngọt và nước mặn- dần thưa vắng.

Tôm đất
Tôm đất- loại tôm sinh sản trong tự nhiên được bắt bởi nò. Ảnh: kinhtedothi.vn

“Sớm mai kéo lưới, đổ nò”

Trời đứng bóng, gió trên sông thổi vào lồng lộng, ông Nguyễn Ngọc Sơn (59 tuổi, xóm Cà Ninh, thôn Phú Long 3, xã Bình Phước, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) đứng dưới rặng dừa, chong mắt nhìn ra cái nò cách bờ chừng vài chục mét, giọng trầm ngâm, hồi tưởng: “Cách đây 10 năm, 1 nò là đủ nuôi sống cả gia đình. Không những bắt tôm, nò còn bắt được cả cá. Mùa hè tầm 6 giờ chiều, mùa đông 5 giờ đi thả nò, tầm 4-5 giờ sáng hôm sau vớt nò lên. Mỗi lần đổ nò, thu được dăm ba ký là chuyện bình thường”.

Ông Nguyễn Ngọc SơnÔng Nguyễn Ngọc Sơn tự hào nhắc về ký ức ở Cà Ninh.. Ảnh: kinhtedothi.vn

Triền miên trong ký ức, ông Sơn tự hào nhắc lại chuyện xưa: “Khúc sông này đã nuôi nhiều thế hệ người Cà Ninh. Ai sức khỏe yếu làm sông nước, ngày thu nhập chừng vài ba trăm nghìn, ai mạnh hơn thì đi làm biển. Ở đây chủ yếu là tôm cá, ốc dừa, nghêu..., mùa đông còn có cá chình. Thời đó, Cà Ninh cá, tôm nhiều vô kể nên cò cũng rủ nhau về trú ngụ ở rừng dừa. Chúng bay thành đàn, đẹp lắm. Dân xứ này còn có câu ca: “Sớm mai kéo lưới, đổ nò. Nhớ mùa đông đến có đàn cò bay”.

Nò mà ông Sơn nói đến là một ngư cụ truyền thống khá đặc biệt của người dân Cà Ninh. Những chiếc nò mà người dân nơi đây dùng để bẫy cá, tôm trên sông chủ yếu được làm bằng tre và cây ráng biển - một loại cây mọc hoang ở những vùng nước ngập mặn ở Cà Ninh. Nò chủ yếu bắt tôm, khi nào nước lớn thì có thêm cá. Nò được đặt chìm dưới sông để tôm, cá theo luồng nước chảy mà trôi vào.

NòNò là ngư cụ truyền thống của người dân Cà Ninh.

Nò có 2 bộ phận chính là vách nò và thân nò. Vách nò đảm nhận nhiệm vụ đưa cá, tôm vào thân nò. Khi dựng vách nò, phải cắm cọc tre xuống đáy sông theo sơ đồ hình chữ V. Sau đó, tiếp tục dùng 15 - 20 tấm phên được đan từ cành cây ráng biển với bề rộng mỗi tấm phên cỡ 4m để nẹp và cột chặt vào cọc. Các tấm phên phải được cắm xuống đáy sông thật chắn chắn, có như thế tôm, cá mới không lọt ra khỏi vách nò.

“Thân nò được đặt tại phần hẹp nhất của hai vách nò. Các loại cá, tôm sau khi bơi vào khu vực vách nò, sẽ tiếp tục rơi vào thân nò và không thể thoát ra được nữa, bởi thân nò có cấu tạo tương tự như những chiếc lờ thả cá, nhưng kích thước lớn hơn nhiều, lại được bao phủ bởi lưới"-  anh Phạm Tuân (34 tuổi)- chủ nhân 2 chiếc nò trên sông Cà Ninh, giải thích tỉ mỉ cách thức dựng nò.

Giữ nò - giữ ký ức

Rừng dừa nước Cà Ninh có nguồn lợi thủy sản đa dạng, dưới đáy là bùn non rất thích hợp cho tôm sinh sôi, phát triển. Ngoài tôm, cá, nhánh sông này còn là nơi trú ngụ của nhiều sinh vật nước lợ khác như chem chép, don, dộp… Theo kinh nghiệm của người dân, vào độ mùa đông, từ tháng 9 đến tháng 12 Âm lịch là nhiều cá, tôm nhất.

Chèo ghe thả nòNgười dân Cà Ninh chèo ghe đi thả nò. Ảnh: kinhtedothi.vn

Nối tiếp câu chuyện, ông Phạm Tấn Tước (81 tuổi) chép miệng tiếc nuối: “Nguồn lợi không còn như ngày trước, tôm cá ít dần đi, khúc sông này chỉ còn dăm cái nò, ngày cũng chỉ thu được vài lạng, kiếm thêm ít tiền mua đồ ăn trong ngày. Trước kia dân ở đây làm nò nhiều lắm, giờ ít hẳn rồi...".

Mùa đông, trời sập tối rất nhanh. Trong xóm, vài người lại chèo ghe đi thả nò. Chiếc ghe nhỏ lướt trên dòng sông, mái chèo tạo nên những vệt sóng, lao xao, khuấy động mặt nước yên bình.

Nò săn tôm cáNò chỉ toàn rong rêu, không có tôm, cá. Ảnh: kinhtedothi.vn

“Bây giờ đa số người dân chủ yếu đánh bắt cá bằng lồng, cá chưa vào nò đã mắc vào lưới lồng thả chìm trên sông. Dù vậy, nò là cách làm cha ông để lại nên vẫn tiếp tục giữ nghề, chủ yếu cho vui, chứ bữa có cá tôm, bữa chỉ toàn rong rêu”- ông Tô Xuân Bửu (46 tuổi) khẽ thở dài.

Kinh tế và Đô thị
Đăng ngày 05/12/2022
Đỗ Quyên
Nông thôn
Bình luận
avatar
avatar avatar
(>item.username<)

(>item.add_time*1000 | date:'y-M-d HH:mm:ss'<)

(>item.total_like<)

(>item.content<)

Nông dân Vĩnh Long nuôi thành công loài "thủy quái" lại trúng lớn

Dựa vào lợi thế sẵn có và điều kiện thuận lợi của địa phương, một số nông dân sống cặp sông Tiền thuộc khu vực 4 xã cù lao của huyện Long Hồ (tỉnh Vĩnh Long) phát triển mô hình nuôi cá cóc trong lồng bè mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Cá cóc
• 14:28 05/06/2023

Bình Định: Tăng cường bảo vệ nguồn lợi thủy sản từ vùng khơi đến ven bờ

Hiện nay, cường lực khai thác thủy sản ngày càng tăng, nguồn lợi thủy sản có dấu hiệu suy giảm mạnh, nhiều loài hải sản có nguy cơ cạn kiệt.

Môi trường biển
• 11:22 02/06/2023

Gặp gỡ nông dân trao đổi kinh nghiệm nuôi cá lồng trên biển

Sáng ngày 30.5, tại hội trường UBND phường Hải Cảng, TP Quy Nhơn, Trung tâm Khuyến nông phối hợp với Chi cục Thủy sản Bình Định tổ chức Chương trình gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với nông dân về tiến bộ khoa học kỹ thuật mới và kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp “Nuôi cá lồng trên biển”.

Nuôi cá lồng
• 10:43 01/06/2023

Thúc đẩy phát triển nghề nuôi cá lồng trên biển tại thành phố Quy Nhơn

Sáng ngày 30.5, tại phường Hải Cảng (thành phố Quy Nhơn), Trung tâm Khuyến nông Bình Định đã tổ chức chương gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với người nuôi trồng thủy sản về các giải pháp thúc đẩy phát triển nghề nuôi cá lồng trên biển.

Buổi gặp gỡ
• 10:57 31/05/2023

Tôm nguyên liệu giảm giá, thương lái "giám định miệng" để ép người nuôi

Tự đưa ra kết luận tôm có chất bảo quản vượt quy định, nhiều thương lái tại tỉnh Bạc Liêu ép giá người nuôi.

Thu hoạch tôm
• 13:42 07/06/2023

Bình Định: Nông dân tâm huyết với nghề nuôi tôm công nghệ cao

Nhờ nắm bắt được thông tin về công nghệ mới trong nuôi tôm, ông Nguyễn Ngọc Châu (67 tuổi, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) đã nhanh chóng tiếp cận và mạnh dạn đầu tư.

Nông dân
• 13:42 07/06/2023

Tiến trình chẩn đoán bệnh hoại tử gan tụy cấp tính

Đối với chẩn đoán bệnh trên động vật thủy sản nói chung và tôm nói riêng sẽ dựa vào các dấu hiệu lâm sàng và các kỹ thuật chuyên sâu hơn.

Tôm thẻ
• 13:42 07/06/2023

Liệu sử dụng thành phẩm có tốt hơn sử dụng trực tiếp nguyên liệu thô?

Hiện nay, nhiều người có xu hướng sử dụng trực tiếp nguyên liệu thô vào nuôi trồng thay vì sử dụng thành phẩm. Điều đó tốt hay xấu?

Nguyên liệu thô
• 13:42 07/06/2023

3 điều cấm kỵ khi ăn cá

Cá là thực phẩm bổ dưỡng, quen thuộc trong bữa ăn của người Việt, tuy nhiên bạn nhất định không được mắc 3 điều cấm kỵ khi ăn cá dưới đây.

Cá chiên
• 13:42 07/06/2023